การสอบไล่ภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2552

ข้อสอบกระบวนวิชา SOC1003 สังคมวิทยาและมนุษยวิทยาเบื้องต้น

คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)

1 เพราะเหตุใด ผู้ที่เรียนแพทย์แผนไทยของมหาวิทยาลัยรามคำแหงจึงต้องเรียน วิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น (SO 103)

1 เพื่อความเป็นเลิศทางวิชาการ

2 เพื่อเตรียมความพร้อมในการทำงานที่เกี่ยวข้องกับคนและสังคม

3 เพื่อเป็นไปตามแผนการศึกษาทั่วไป

4 เพื่อสร้างดุลยภาพแก่สังคม

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

เหตุผลสำคัญที่กำหนดให้กระบวนวิชา “สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น” หรือ SO 103 เป็นวิชาบังคับพื้นฐานของนักศึกษาคณะต่างๆในมหาวิทยาลัยรามคำแหง ก็คือ เพื่อความเป็นเลิศทางวิชาการ ซึ่งเป็นไปตามแผนการศึกษาทั่วไป และเพื่อสร้างดุลภาพให้แก่สังคมในการเตรียมความพร้อมให้กับนักศึกษาสามารถทำงานที่เกี่ยวข้องกับคนและสังคมได้เมื่อสำเร็จการศึกษาออกไป

2 ออกัส ค้องท์ (Auguste Comte) และเฮอร์เบิร์ต สเปนเซอร์ (Herbert Spencer) เป็นผู้บุกเบิกในการแสวงหาความรู้และข้อเท็จจริงเกี่ยวกับมนุษย์และสังคมอย่างเป็นระบบจนทำให้ความรู้ด้านนี้ เรียกว่าอะไร

1 วิทยาศาสตร์ประยุกต์ 2 วิทยาศาสตร์ธรรมชาติ 3 วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์

4 วิทยาศาสตร์ทางสังคม 5 วิทยาศาสตร์เฉพาะ

ตอบ 4 วิทยาศาสตร์ทางสังคม

ออกัส ค้องท์ (Auguste Comte) และเฮอร์เบิร์ต สเปนเซอร์ (Herbert Spencer) เป็นนักคิดนักวิชาการกลุ่มแรกที่ได้พยายามทำให้ความรู้เกี่ยวกับคนและสังคมให้กลายเป็น “วิทยาศาสตร์ทางสังคม” ขึ้นมา โดยพยายามใช้วิธีการศึกษาทุกขั้นตอนเหมือนกับการทดลองวิทยาศาสตร์ธรรมชาติในการแสวงหาความรู้และข้อเท็จจริงเกี่ยวกับมนุษย์และสังคมมนุษย์อย่างเป็นระบบ

3 นักปราชญ์ท่านใดกล่าวว่ามนุษย์เป็นสัตว์สังคม

1 เพลโต (Plato) 2 อริสโตเติล (Aristotle) 3 ดาร์วิน (Darwin)

4 ค้องท์ (Comte) 5 เดอร์ไคม์ (Durkheim)

ตอบ 2 อริสโตเติล (Aristotle)

อริสโตเติล (Aristotle) นักปรัชญาชาวกรีก ได้กล่าวว่า “มนุษย์เป็นสัตว์สังคม” (Social Animal) ซึ่งหมายความว่า มนุษย์จะมีชีวิตอยู่รวมกันเป็นหมู่เหล่า มีความเกี่ยวข้องและสัมพันธ์กันในหมู่สมาชิก มีความจำเป็นต้องติดต่อและเกี่ยวข้องกับผู้อื่นอยู่เสมอ

4 เอ็ดมันด์ ลีช (Edmund Leach) นำเสนอแนวคิดใดที่ได้จากการศึกษาสังคมชาวกะฉิ่นในประเทศพม่า

1 สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพเสมอไป 2 สังคมจะต้องมีความสมดุล

3 การขัดแย้งจะเกิดขึ้นพร้อมกับการประนีประนอม 4 สังคมอยู่รอดเพราะการประนีประนอม

5 การขัดแย้งก่อให้เกิดความสมดุล

ตอบ 1 สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพเสมอไป

เอ็ดมันด์ ลีช (Edmund Leach) กล่าวว่า สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพเสมอไป ทั้งนี้เพราะสังคมอาจเกิดความไม่สงบและเปลี่ยนจากรูปแบบหนึ่งไปเป็นอีกรูปแบบหนึ่งแล้วอาจเปลี่ยนกลับคืนมาเป็นลักษณะเดิมอีก เช่น สังคมชาวกะฉิ่นในประเทศพม่า ซึ่งเขาได้ใช้เวลาในการศึกษาอยู่ที่นั่นเป็นเวลานานหลายปี

5 แนวคิดของ ชาร์ลส์ ดาร์วิน (Charles Darwin) เกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตในโลก มีอิทธิพลต่อนักวิชาการทางสังคมวิทยาท่านใด

1 เพลโต (Plato) 2 ค้องท์ (Comte) 3 สเปนเซอร์ (Spencer)

4 มาร์กซ์ (Marx) 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 2 และ 3

ค้องท์ (Comte) และสเปนเซอร์ (Spencer) เป็นนักสังคมวิทยารุ่นแรกที่สนใจศึกษาถึงการกำเนิดของสังคม วิวัฒนาการของสังคม และความน่าจะเป็นของสังคมในอนาคต ซึ่งเป็นแนวคิดที่ได้รับอิทธิพลมาจากแนวการศึกษาวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตในโลกของชาร์ลส์ ดาร์วิน (Charles Darwin) นักชีววิทยาชาวอังกฤษ

6 ข้อใดที่ไม่ใช่ลักษณะของ “ศาสตร์ทางสังคม”

1 มีการสังเกต ตรวจสอบ ทดลอง

2 อธิบายปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างเป็นระบบและมีหลักเกณฑ์

3 ใช้สามัญสำนึก

4 มีหลักการสามารถอธิบายบนพื้นฐานของทฤษฎี

5 มีความรู้สนับสนุน

ตอบ 3 ใช้สามัญสำนึก

ลักษณะของ “ศาสตร์ทางสังคม” มีดังนี้

1 มีการสังเกต ยืนยันข้อเท็จจริง อธิบาย ตรวจสอบ ทดลอง และอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างเป็นระบบและมีหลักเกณฑ์

2 มีหลักการ มีวิทยาการ โดยอาศัยพื้นฐานของทฤษฎีที่มีระบบระเบียบ

3 ต้องมาจากการศึกษาและค้นคว้า

4 มีความรู้สนับสนุน

7 ข้อใดเป็นวิทยาศาสตร์บริสุทธิ์

1 ฟิสิกส์ 2 รัฐศาสตร์ 3 สังคมวิทยา 4 เคมี 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ ได้แก่ ฟิสิกส์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เคมี รัฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคมวิทยา ฯลฯ (ส่วนวิทยาศาสตร์ประยุกต์ ได้แก่ วิศวกรรมศาสตร์ การบัญชี เภสัชกรรม การแพทย์ การเมือง กฎหมาย บริหารธุรกิจ การสังคมสงเคราะห์ ฯลฯ)

8 คำว่า Socius ในภาษาละตินหมายถึง

1 สังคม 2 เพื่อน 3 วัฒนธรรม 4 ถ้อยคำ 5 ชาติพันธุ์

ตอบ 2 เพื่อน

คำว่า Sociology (สังคมวิทยา) มาจากศัพท์ 2 คำ คือ คำว่า Socius ซึ่งเป็นภาษาละตินมีความหมายว่า “เพื่อน”” (Companion) และคำว่า Logos ซึ่งเป็นภาษากรีก มีความหมายว่า “ถ้อยคำ” (Word) เมื่อรวมคำทั้ง 2 นี้เข้าด้วยกันก็จะแปลว่า การพูดคุยเกี่ยวกับสังคม

9 เพลโตเขียนหนังสือชื่ออะไรที่บรรยายสภาพสังคมที่เลอเลิศที่สุด

1 อุตมรัฐ 2 กลไกของสังคม 3 ประชาธิปไตยของปวงชน

4 รัฏฐาธิปัตย์ 5 เสนาสมาคม

ตอบ 1 อุตมรัฐ

ผลงานของเพลโต (Plato) ในหนังสือชื่อ The Republic (อุตมรัฐ) ได้บรรยายถึงสภาพสังคมที่เลอเลิศที่สุด เป็นสังคมที่มีแต่ความผาสุก เพราะผู้ปกครองเป็นราชาปราชญ์ (Philosopher King) คือ เป็นทั้งราชาที่มีอำนาจและเป็นปราชญ์ (ทรงไว้ซึ่งความรู้)

10 นักสังคมวิทยาชื่อ แม็กซ์ เวเบอร์ เป็นคนชนชาติใด

1 ฝรั่งเศส 2 อังกฤษ 3 เยอรมัน 4 สหรัฐอเมริกา 5 สเปน

ตอบ 3 เยอรมัน

แม็กซ์ เวเบอร์ (Max Weber) เป็นนักสังคมวิทยาชาวเยอรมันที่สนับสนุนการใช้วิธีการศึกษาที่เรียกเป็นภาษาเยอรมันว่า “แวร์สเตเฮ็น” (Verstehen) แปลว่า Understanding (ความเข้าใจ) ซึ่งเป็นวิธีการที่เน้นความเข้าใจรวมๆกันมากกว่าในรายละเอียดของปรากฏการณ์ทางสังคม

11 สังคมวิทยาแนวใหม่ เน้นศึกษาเรื่องอะไร

1 ปัญหาสังคม

2 การจัดระเบียบทางสังคม

3 การแก้ไขปัญหา มุ่งให้สังคมดีขึ้น

4 ข้อ 1 และ 3

5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 5 ผิดทั้งหมด

สังคมวิทยาแนวใหม่เน้นศึกษาเรื่องการเปลี่ยนแปลง โดยศาสตราจารย์ซีไรท์ มิลส์ (C. Wright Mills) ได้ให้ความสำคัญกับการเปลี่ยนแปลงแทนที่จะย้ำเรื่องการอยู่คงที่หรือการมีเสถียรภาพในสังคม

12 หลักตรรกศาสตร์ในทางสังคมศาสตร์ได้แก่วิธีการแบบใดที่นำมาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม

1 นิรนัย 2 อุปนัย 3 ตรรกนัย 4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

ในทางสังคมศาสตร์ได้นำเอาหลักตรรกวิทยา (ตรรกศาสตร์) มาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม ดังนี้

1 วิธีนิรนัย (Deductive Method) เป็นการอธิบายส่วนใหญ่มาหาส่วนน้อย

2 วิธีอุปนัย (Inductive Method) เป็นการอธิบายในเชิงเป็นไปได้ เมื่อรู้ว่าส่วนน้อยเป็นอย่างไรก็นำไปอธิบายส่วนใหญ่

13 ข้อใดคือความหมายของวัฒนธรรมตามรากศัพท์เดิม

1 ดนตรีของบีโธเฟน 2 การสมรส 3 การเข้าแถวเคารพธงชาติ

4 วรรณกรรมล้อการเมือง 5 การแห่นางแมว

ตอบ 1 ดนตรีของบีโธเฟน

ตัวอย่างของวัฒนธรรมตามรากศัพท์เดิม ได้แก่

1 ภาพวาดของจิตรกรที่มีชื่อเสียง เช่น แองเจโล โกแก็ง ปิกัสโซ ฯลฯ รวมถึงภาพวาดหรือจิตรกรรมฝาผนังตามระเบียงในโบสถ์วิหารของวัดวาอารามต่างๆ

2 ดนตรีของคีตกวีเอก เช่น บีโธเฟน โมสาร์ต และดรตรีไทยของหลวงประดิษฐ์ไพเราะ ฯลฯ

3 วรรณคดีอมตะ เช่น บทละครของเชกส์เปียร์ วรรณกรรมของสุนทรภู่ ฯลฯ

14 วัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์ครอบคลุมถึงพฤติกรรมใด

1 พฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ 2 ขนบธรรมเนียมประเพณี 3 สถาบันทางสังคม

4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 1, 2 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 1, 2 และ 3

วัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์ครอบคลุมถึงพฤติกรรมหรือทุกสิ่งทุกอย่างซึ่งมีลักษณะดังนี้

1 พฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ ด้วยการสื่อสารต่อกัน

2 ขนบธรรมเนียมประเพณีหรือจารีตที่มีการประพฤติปฏิบัติต่อกันมา

3 สถาบันทางสังคมต่างๆ เช่น สถาบันศาสนา การศึกษา การเมือง ฯลฯ

15 ข้อใดไม่จัดว่าคือวัฒนธรรม

1 สัญชาตญาณ 2 เครื่องคอมพิวเตอร์ 3 ความศรัทธา

4 ของเล่นเด็ก 5 แฟชั่น

ตอบ 1 สัญชาตญาณ

ตัวอย่างวัฒนธรรมของมนุษย์ ได้แก่

1 วัฒนธรรมทางวัตถุ เช่น กระดานชนวน สมุด สายไฟฟ้า เครื่องวิทยุ เครื่องคอมพิวเตอร์ ของเล่นเด็ก แฟชั่น ฯลฯ

2 วัฒนธรรมทางอวัตถุ เช่น ศาสนา ศีลธรรม ศรัทธา ความเป็นผู้นำ ฯลฯ (ส่วนสัตว์ที่ต่ำกว่ามนุษย์นั้นจะไม่มีหรือไม่สามารถมีวัฒนธรรมได้ เนื่องจากสัตว์ดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยสัญชาตญาณ)

16 ข้อใดไม่ใช่วัฒนธรรมสากล

1 ภาษาเขียน 2 ภาษาพูด 3 ครอบครัว 4 ระบบเศรษฐกิจ 5 ศาสนา

ตอบ 1 ภาษาเขียน

สภาวะแห่งการเป็นวัฒนธรรมสากลหรือความเหมือนกันของวัฒนธรรมต่างๆที่มีในทุกสังคม ได้แก่ 1 ภาษาพูด 2 ระบบการสมรส ระบบครอบครัว และระบบเครือญาติ 3 การแบ่งมนุษย์ตามอายุและเพศ 4 การปกครองหรือมีรัฐบาล 5 ศาสนา 6 ระบบความรู้ 7 ระบบเศรษฐกิจ 8 กิจกรรมเกี่ยวกับการนันทนาการ 9 ศิลปะ

17 ข้อใดคือลักษณะของ “กระสวน” (Pattern)

1 การแปรงฟัน 2 การทักทายกัน 3 การขับรถตามช่องทางจราจร

4 การยื่นแบบเสียภาษีอากร 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

กระสวน (Pattern) หมายถึง รูปแบบอันเกิดขึ้นจากการกระทำซ้ำๆกัน เช่น การทักทายกัน การแปรงฟัน การเขียนหนังสือ การเข้าแถว การขับรถตามช่องทางจราจร การยื่นแบบเสียภาษีอากร การเข้านั่งสอบตามระเบียบของสถาบัน ฯลฯ

18 ลักษณะของกลุ่มชนบางกลุ่มที่ “ต่อต้าน” วัฒนธรรมส่วนใหญ่ของสังคม อาจเรียกในทางสังคมวิทยาว่าอะไร

1 อนุวัฒนธรรม 2 สัมพันธภาพทางวัฒนธรรม 3 ความล้าทางวัฒนธรรม

4 ปฏิวัฒนธรรม 5 ทวิมาตรฐาน

ตอบ 4 ปฏิวัฒนธรรม

ปฏิวัฒนธรรม (Counterculture) หมายถึง ลักษณะของกลุ่มชนบางกลุ่มที่ “ต่อต้าน” วัฒนธรรมส่วนใหญ่ของสังคม เช่น การอยู่ร่วมกันของหนุ่มสาวโดยมิได้สมรส กลุ่มเด็กวัยรุ่นสร้างวัฒนธรรมในระบบความสัมพันธ์ในกลุ่มตน (แก๊งเด็กแว้น หรือพฤติกรรมฮิปปี้ในยุค 1960) ฯลฯ

19 ผู้ใดบัญญัติศัพท์คำว่า “วัฒนธรรม”

1 พระมหาพูล 2 กรมพระยาดำรงราชานุภาพ 3 จอมพล ป. พิบูลสงคราม

4 ม.ล.ปิ่น มาลากุล 5 กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์

ตอบ 5 กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์

ในปี พ.ศ. 2475 พระวรวงศ์เธอกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ขณะทรงพระยศเป็นพระองค์เจ้าวรรณไวทยากรทรงเป็นผู้บัญญัติศัพท์คำว่า “วัฒนธรรม”

20 ข้อใดไม่ใช่กลุ่มทุติยภูมิ

1 เพื่อนเล่น เพื่อนบ้าน 2 กลุ่มชาติพันธุ์ 3 กลุ่มชนชั้น

4 สมาคม 5 องค์การ

ตอบ 1 เพื่อนเล่น เพื่อนบ้าน

กลุ่มทุติยภูมิ (Secondary Group) เป็นกลุ่มที่มีขนาดใหญ่ มีการติดต่อทางสังคมที่ห่างเหินและระยะสั่น การติดต่อสัมพันธ์เป็นไปตามกฎเกณฑ์ที่สังคมกำหนดหรือตามหน้าที่ การติดต่อมุ่งให้ได้ประโยชน์มากกว่าความรู้สึกส่วนตัว โดยกลุ่มทุติยภูมิแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ คือ 1 กลุ่มสมาคมหรือองค์กร 2 กลุ่มชาติพันธุ์ 3 กลุ่มชนชั้น (ส่วนกลุ่มปฐมภูมินั้นเป็นกลุ่มที่มีขนาดเล็ก มีการติดต่อใกล้ชิดสนิทสนม กระทำกิจกรรมต่างๆ โดยมีจุดมุ่งหมายร่วมกัน และมักจะใช้ความรู้สึก อารมณ์ มากกว่าเหตุผล ตัวอย่างของกลุ่ม เช่น เพื่อนเล่น เพื่อนบ้าน เพื่อนร่วมก๊วน ฯลฯ)

21 ข้องใดคือความหมายของกลุ่มสังคม

1 กลุ่มคนจำนวนหนึ่ง

2 มีการกระทำตอบโต้ซึ่งกันและกัน

3 มีความรู้สึกเป็นพวกพ้องเดียวกัน

4 ข้อ 1 และ 3

5 ข้อ 1 , 2 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 1 , 2 และ 3

กลุ่มสังคม หมายถึง กลุ่มคนจำนวนหนึ่งมาอยู่รวมกัน มีความรู้สึกสำนึกเป็นพวกเดียวกัน มีแบบแผนบางอย่างร่วมกัน มีการกระทำโต้ตอบซึ่งกันและกัน มีการติดต่อสัมพันธ์กันตามสถานภาพและบทบาท และมีความเชื่อในด้านคุณค่าร่วมกันหรือคล้ายคลึงกัน เช่น ครอบครัว กลุ่มเพื่อน กลุ่มอาชีพ กลุ่มเชื้อชาติ ฯลฯ

22 “นายเอกตัดผมทรงดาราเกาหลีตามแบบนายต้น ซึ่งเป็นเพื่อนซี้ร่วมก๊วนเดียวกัน นายต้นเลียนแบบทรงผมนี้จากละครซีรีย์เกาหลีในทีวี” ข้อความดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของกลุ่มสังคมชนิดใด

1 กลุ่มปฐมภูมิ 2 กลุ่ม ทุติยภูมิ 3 กลุ่มอ้างอิง 4 ข้อ 1 และ 3 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 3

กลุ่มอ้างอิง (Reference Group) หมายถึง กลุ่มคนที่เป็นแบบแผนของพฤติกรรม ซึ่งอาจเป็นอะไรหรือใครก็ได้ที่เป็นแบบอย่างหรือแนวทางที่คนยึดถือเป็นหลักในการตัดสินใจหรือเป็นแนวทางในการแสดงออกของพฤติกรรม เช่น ดารา นักร้อง นักแสดง ภาพยนตร์ ลัทธิความเชื่อ คำสอน สุภาษิต คติพจน์ วีรบุรุษ สิ่งของ หรือแม้กระทั่งบุคคลที่เก่งกล้า แต่มีพฤติกรรมที่ละเมิดบรรทัดฐานของสังคม เช่น หัวหน้าโจร หัวหน้าแก๊งวัยรุ่น ฯลฯ (ดูคำอธิบายข้อ 20 ประกอบ)

23 ข้อใดไม่สอดคล้องกับ Gemeinschaft

1 ยึดมั่นในประเพณี 2 ไม่เป็นทางการ 3 ใกล้ชิดสนิทสนม

4 การตัดสินใจใช้ความรู้สึกและอารมณ์ 5 ขึ้นกับการต่อรองผลประโยชน์

ตอบ 5 ขึ้นกับการต่อรองผลประโยชน์

Gemeinschaft (เกไมน์ชาฟท์) มีลักษณะความสัมพันธ์ที่สำคัญ ดังนี้ 1 ใกล้ชิดตัวต่อตัว 2 การติดต่อเป็นแบบไม่เป็นทางการ 3 ยึดมั่นในประเพณี 4 การตัดสินใจใช้ความรู้สึกและอารมณ์ 5 สัมพันธ์สนิทสนมในทุกเรื่อง (ส่วน Gesellschaft เกเซลล์ซาฟท์) มีลักษณะความสัมพันธ์ที่สำคัญ ดังนี้ 1 ห่างเหินไม่สนิทสนม 2 การติดต่อเป็นแบบทางการ 3 ขึ้นอยู่กับการต่อรองผลประโยชน์ 4 ใช้เหตุผลเป็นหลัก 5 สัมพันธ์เฉพาะเรื่อง เฉพาะหน้าที่

24 การแบ่งขั้วทางการเมือง การเป็นศัตรู และใช้ความรุนแรงกับฝ่ายตรงข้าม ลักษณะทั้งสามแบบนี้อธิบายด้วยแนวความคิดใด

1 กลุ่มชนชั้น 2 กลุ่มเราและกลุ่มเขา 3 Gesellschaft

4 ระยะห่างทางสังคม 5 กลุ่มทุติยภูมิ

ตอบ 2 กลุ่มเราและกลุ่มเขา

กลุ่มเรา คือ กลุ่มที่เรามีความรู้สึกว่าเป็นพวกเดียวกับเรา มีลักษณะสำคัญคือ มีความรู้สึกผูกพันและยึดเหนี่ยวระหว่างสมาชิก มีความซื่อสัตย์และช่วยเหลือซึ่งกันและกัน มีความรู้สึกเป็นมิตร ส่วนกลุ่มเขา คือ กลุ่มที่ไม่ใช่พวกเรา มีลักษณะสำคัญคือ มีความรู้สึกห่างเหิน หลีกเลี่ยง มีความรู้สึกมุ่งร้าย ไม่ร่วมมือ มีความรู้สึกเป็นศัตรู

25 ระบบครอบครัวที่ชายหญิงมีคู่สมรสมากกว่า 1 คน คือข้อใด

1 ครอบครัวซ้อน 2 ชายมีภรรยาหลายคน 3 หญิงมีสามีหลายคน

4 ครอบครัวที่เกิดจากการสมรสหมู่ 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 1 ครอบครัวซ้อน

ครอบครัวประกอบร่วมหรือครอบครัวซ้อน เป็นระบบครอบครัวที่ชายหญิงสามารถมีคู่สมรสได้มากกว่า 1 คน ที่เรียกว่าหลายผัวหลายเมียหรือพหุคู่ครอง (Polygamy) ซึ่งแยกออกเป็น 1 ชายมีภรรยาหลายคน (พหุภรรยา) ซึ่งมีในสังคมชาวมุสลิม 2 หญิงมีสามีหลายคน (พหุสามี) ซึ่งยังปรากฏอยู่ในชาวทิเบตบางกลุ่ม 3 ครอบครัวที่เกิดจากการสมรสหมู่ ซึ่งปัจจุบันได้สูญหายไปจากโลกนี้แล้ว ยังคงเหลือแต่เพียงหลักฐานว่าเคยมีอยู่เท่านั้น 4 ครอบครัวภาระหรือครอบครัวภาวะจำยอม

26 ครอบครัวที่เราถือกำเนิดมาจัดว่าเป็นครอบครัวประเภทใด

1 ครอบครัวเล็ก 2 ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่ 3 ครอบครัวปฐมนิเทศ

4 ครอบครัวขยาย 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 3 ครอบครัวปฐมนิเทศ

ประเภทครอบครัวจัดตามลักษณะและหน้าที่ มี 2 ประการ ดังนี้

1 ครอบครัวปฐมนิเทศ (Family of Orientation) เป็นครอบครัวอาศัยเกิด (ถือกำเนิด) คือ ครอบครัวของบิดามารดาของเรานั่นเอง

2 ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่ (Family of Procreation) คือครอบครัวที่เกิดจากตัวของเราเอง โดยการสมรส และการมีบุตรสืบสกุล

27 ครอบครัวประเภทใดที่สูญหายไปแล้ว เหลือเพียงหลักฐานว่าเคยมีอยู่เท่านั้น

1 ครอบครัวสมรสหมู่ 2 ครอบครัวปฐมนิเทศ 3 ครอบครัวภาวะจำยอม

4 ครอบครัวหลายสามี 5 ครอบครัวประกอบร่วม

ตอบ 1 ครอบครัวสมรสหมู่ ดูคำอธิบายข้อ 25 ประกอบ

28 ข้อใดคือลักษณะที่สำคัญของครอบครัวขยาย

1 ปรากฏทั่วไปเป็นสากล 2 อำนาจภายในครอบครัวขึ้นอยู่กับระบบอาวุโส

3 ประกอบด้วยสมาชิกเพียง 2 ช่วงวัย 4 เป็นครอบครัวที่มีสามีหลายคนแต่มีภรรยาคนเดียว

5 เป็นครอบครัวที่มีภรรยาหลายคนแต่มีสามีคนเดียว

ตอบ 2 อำนาจภายในครอบครัวขึ้นอยู่กับระบบอาวุโส

ครอบครัวขยาย (Extended Family) มีลักษณะที่สำคัญดังนี้

1 เป็นครอบครัวร่วม (Join Family) ซึ่งประกอบด้วยครอบครัวเล็กตั้งแต่ 2 ครอบครัวขึ้นไป

2 อำนาจสิทธิ์ขาดภายในครอบครัวขึ้นอยู่กับระบบอาวุโส

3 ส่วนใหญ่มักปรากฏในสังคมเกษตรหรือสังคมดั้งเดิม

29 การศึกษาวิวัฒนาการของครอบครัว เช่น การมีบุตรสืบสกุล จักเป็นแนวการศึกษาอะไร

1 มานุษยวิทยา 2 สังคมวิทยา 3 จิตวิทยา 4 เพศศึกษา 5 กายวิภาค

ตอบ 1 มานุษยวิทยา

การศึกษาครอบครัวตามแนวมานุษยวิทยา เป็นการศึกษาครอบครัวโดยเริ่มจากการที่หญิงหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นอยู่ร่วมกับชายหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นและมีบุตรด้วยกัน มีความสัมพันธ์ทางเพศอันเป็นที่ยอมรับกันทางสังคม โดยมีวัตถุประสงค์ในการอยู่ร่วมกันเพื่อต้องการมีบุตรไว้สืบสกุล อันเป็นเรื่องของวิวัฒนาการของมนุษย์เอง

30 ศาสนามีความสำคัญต่อสังคมของมนุษย์ โดยเป็นตัวเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาวะเหนือธรรมชาติ คำว่าสภาวะเหนือธรรมชาติตรงกับศัพท์ใด

1 Human Beings 2 Religion 3 Function 4 Supernature 5 Structure

ตอบ 4 Supernature

ศาสนา (Religion) นั้นมีความสำคัญต่อสังคมของมนุษย์มาแต่ยุคดึกดำบรรพ์ เพราะเป็นตัวเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาวะเหนือธรรมชาติ (Supernature) และเพื่อความสบายใจของมนุษย์

31 การนับถือไสยศาสตร์ เครื่องราง จัดเป็นศาสนาแบบใด

1 ศาสนาหลัก

2 ศาสนาจุลภาค

3 ศาสนามหัพภาค

4 ประเพณี

5 ศาสนาธรรมชาติ

ตอบ 2 ศาสนาจุลภาค

ศาสนาโดยการยอมรับ แบ่งเป็น 2 ระดับ คือ

1 ศาสนามหัพภาค เป็นระบบศาสนาอันเป็นที่ยอมรับกันของคนส่วนใหญ่หรือทั้งสังคม มักเป็นศาสนาของโลกหรือเป็นที่ยอมรับกันทั่วโลก เช่น ศาสนาพราหมณ์ ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ ศาสนาอิสลาม ฯลฯ

2 ศาสนาจุลภาค เป็นระบบศาสนาย่อยอันเป็นที่ยอมรับนับถือกันเฉพาะคนบางกลุ่มบางเหล่าเท่านั้น เช่น การนับถือผีบรรพบุรุษ การนับถือวิญญาณ การนับถือไสยศาสตร์ เครื่องราง ฯลฯ

32 โดยหลักการทั่วไป ศาสนา แปลว่าอะไร

1 ความจงรักภักดี 2 พระ 3 ศาสดา 4 สมณเพศ 5 คำสอน

ตอบ 5 คำสอน

ตามหลักการทั่วไปแล้ว ศาสนา แปลว่า “คำสอน” ดังนั้นจึงถืออย่างเคร่งครัดว่า ลัทธิที่จะยอมเรียกว่าศาสนานั้นต้องปรากฏตัวผู้สอน ผู้ตั้ง ผู้ประกาศ หรือศาสดา ที่รู้จักกันแน่นอน และยอมรับว่าเป็นความจริงทางประวัติศาสตร์

33 ผู้ใดให้ทัศนะว่า “ศาสนาก่อให้เกิดความงมงาย เป็นอุปสรรคต่อการปฏิวัติทางการเมืองและเป็นยาเสพติด”

1 ฟรอยด์ (Freud) 2 มาร์กซ์ (Marx) 3 มาลินนอฟสกี้ (Malinowski)

4 เรดคลิฟฟ์ – บราวน์ (Radcliffe – Brown) 5 มีด (Mead)

ตอบ 2 มาร์กซ์ (Marx)

ความสำคัญของศาสนาในทางสังคมวิทยานั้น ได้มีผู้แสดงความเห็นไว้ดังนี้

1 ฟรอยด์ (Freud) เห็นว่า ศาสนามีประโยชน์ในด้านเป็นเครื่องปลอบประโลมใจในยามทุกข์ยาก

2 มาร์กซ์ (Marx) ถือว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด เพราะก่อให้เกิดความงมงาย และเป็นอุปสรรคต่อการปฏิวัติทางการเมือง ซึ่งเป็นการมองศาสนาไปในแง่ร้าย

3 มาลินนอฟสกี้ (Malinowski) เห็นว่า ศาสนาและพิธีกรรมมักเกี่ยวพันกับความไม่แน่ใจในเรื่องธรรมชาติ ความเกรงกลัวในสิ่งที่ไม่แน่นอนหรือสิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ศาสนาหรือพิธีกรรม

34 “พระเจ้าและจักรวาลเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ไม่อาจแยกจากกัน ทุกอย่างอยู่ในความดูแลของพระเจ้า” เป็นระบบความเชื่อแบบใด

1 สัพพัตถเทวนิยม 2 พหุเทวนิยม 3 เอกเทวนิยม 4 อเทวนิยม 5 เทวนิยม

ตอบ 1 สัพพัตถเทวนิยม

เทวนิยม เป็นระบบความเชื่อที่ว่าพระเจ้าเป็นผู้สร้างโลก แบ่งเป็น 3 ประการ คือ

1 เอกเทวนิยม เชื่อว่า ทุกสิ่งในโลกเกิดจากการสร้างสรรค์ของพระเจ้าเพียงพระองค์เดียวเท่านั้น เช่น ศาสนาคริสต์ อิสลาม ซิกข์ ยิว ฯลฯ

2 พหุเทวนิยม เชื่อว่า โลกนี้เกิดจากพระเจ้าหลายพระองค์ที่ทรงบัญชาให้เป็นไป โดยแต่ละพระองค์ทรงปฏิบัติหน้าที่ต่างๆกัน เช่น ศาสนาพราหมณ์หรือฮินดู ฯลฯ

3 สัพพัตถเทวนิยม เชื่อว่า พระเจ้าและจักรวาลเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ไม่อาจแยกออกจากกันได้ ทุกอย่างอยู่ในความดูแลของพระเจ้าทั้งสิ้น เช่น แผ่นดินพระแม่ธรณีเป็นผู้ดูแลรักษา ฯลฯ

35 การศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์เน้นอะไร

1 การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม 2 ความรู้คืออำนาจ 3 การศึกษาสร้างพลเมืองดี

4 การหลุดพ้นจากอวิชา 5 การศึกษามีผลกระทบต่อชะตากรรม

ตอบ 4 การหลุดพ้นจากอวิชา

การศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์ คือ เน้นการหลุดพ้นจากอวิชา (ความไม่รู้) เพื่อชีวิตจะได้ล่วงพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด โดยในทางพุทธศาสนาถือว่าความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์พ้นจากความทุกข์ การเวียนว่ายตายเกิดจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชา

36 มหาวิทยาลัยสหประชาชาติแตกต่างจากมหาวิทยาลัยทั่วไปด้านใด

1 ห้องสมุด 2 อาจารย์ 3 นักศึกษา 4 อาคารเรียน 5 การประสาทปริญญา

ตอบ 5 การประสาทปริญญา

มหาวิทยาลัยสหประชาชาติ เป็นสถาบันที่มีรูปแบบของมหาวิทยาลัยทั่วๆไป คือ อาคารเรียน ห้องสมุด อาจารย์ และนักศึกษา แต่จะมีลักษณะคล้ายกันกับสถาบันวิจัยมากกว่าสถานศึกษา ดังนั้นจะไม่มีการสอนและไม่มีการประสาทปริญญา

37 White Collar Workers มีมากในสังคมยุคใด

1 สังคมเกษตรกรรมแบบดั้งเดิม 2 สังคมเกษตรกรรมในยุคอุตสาหกรรม

3 สังคมอุตสาหกรรมแบบผลิต 4 สังคมอุตสาหกรรมบริการ

5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 4 สังคมอุตสาหกรรมบริการ

ในยุคอุตสาหกรรมบริการ (Service Industry) มีความจำเป็นที่จะให้มีการศึกษาที่ค่อนข้างสูงขึ้นสำหรับคนทั่วไปเพื่อเป็น “ผู้ทำงานคอเสื้อขาว” (White Collar Workers) ส่วนในยุคอุสาหกรรมแบบผลิต (Manufacturing Industry) คนทำงานจำนวนมากมักจะมีลักษณะเป็นกรรมกรหรือเป็น “ผู้ทำงานคอเสื้อสีน้ำเงิน” (Blue Collar Workers)

38 “Holocaust” หมายถึงข้อใด

1 สติปัญญาของคนเชื้อชาติต่างๆไม่แตกต่างกัน 2 การสังหารหมู่คนเยอรมันเชื้อสายยิว

3 คนเยอรมันสูญเสียคนที่มีความรู้ความสามารถ 4 การต่อต้านคนเชื้อสายเซไมท์

5 คนเชื้อสายยิวมีสติปัญญาเหนือกว่าคนชาติอื่น

ตอบ 2 การสังหารหมู่คนเยอรมันเชื้อสายยิว

ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้เกิดปรากฏการณ์ Holocaust ในเยอรมันยุคเผด็จการฟาสซิสต์โดยพรรคนาซีของฮิตเลอร์ คือ การสังหารหมู่คนเยอรมันเชื้อสายยิว อันเป็นส่วนหนึ่งลัทธิต่อต้านยิว ส่งผลให้สหรัฐอเมริกาเป็นฝ่าย “ได้ประโยชนจากมันสมอง” จากคนยิวที่มีความรู้ความสามารถที่หลบหนีมาเรียกว่า สมองรับ (Brain Gain) ส่วนฝ่ายเยอรมันเป็นฝ่ายสูญเสียประโยชน์เรียกว่า สมองล่องหรือสมองไหล (Brain Drain)

39 ลัทธิต่อต้านยิว ส่งผลให้สหรัฐอเมริกาได้รับประโยชน์จากคนที่มีความรู้ความสามารถที่หลบหนีมาซึ่งถือว่า “ได้ประโยชน์จากมันสมอง” นั้นเรียกว่าอะไร

1 สมองล่อง 2 สมองไหล (Brain Drain) 3 สมองรับ (Brain Gain)

4 ข้อ 1 และ 2 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 3 สมองรับ (Brain Gain) ดูคำอธิบายข้อ 38 ประกอบ

40 ปรัชญาการศึกษาที่มีลักษณะเชิง “สัมฤทธิคติ” มีลักษณะอย่างไร

1 เน้นการประยุกต์วิชาการ 2 เน้นความเป็นเลิศทางวิชาการ 3 เคร่งทฤษฎี

4 ขาดการสัมผัสกับโลกภายนอก 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 1 เน้นการประยุกต์วิชาการ

ปรัชญาการศึกษาที่มีลักษณะในเชิงเล็งผลปฏิบัติหรือเชิง “สัมฤทธิคติ” (Pragmatic) นั้น จะเน้นการประยุกต์วิชาการและเริ่มเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป โดยจะถือว่าสถาบันอุดมศึกษาเป็นแหล่งประสาทวิทยาการ ซึ่งมุ่งหนักไปในทางที่จะใช้ให้เป็นประโยชน์ได้

41 อะไรคือปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในขนาดของประชากร

1 ภาวะเจริญพันธ์

2 อัตราการเกิด

3 อัตราการตาย

4 การอพยพ

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

กระบวนการทางประชากรอันเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในขนาดของประชากร ได้แก่

1 ภาวะการเจริญพันธุ์ หมายถึง จำนวนประชากรที่ให้กำเนิดบุตรได้จริงๆ โดยวัดได้จากการหาอัตราการเกิดของประชากร ซึ่งขึ้นอยู่กับอายุเมื่อแรกสมรส การอยู่เป็นโสดอย่างถาวร การไม่สมรสใหม่ของหญิงหม้ายและหย่าร้าง การงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ การคุมกำเนิด และการตายของเด็กทารก

2 อัตราการตาย

3 อัตราการอพยพหรือย้ายถิ่น

42 ประชากรโลกมีอัตราการเพิ่มสูงสุดในภูมิภาคใด

1 เอเชีย 2 ยุโรป 3 อเมริกา 4 ออสเตรเลีย 5 นิวซีแลนด์

ตอบ 1 เอเชีย

การเพิ่มของประชากรโลกหลังปี ค.ศ.1950 เป็นต้นมา มีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างสูงในบริเวณภาคแถบเอเชีย ลาตินอเมริกา และแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันการเพิ่มของประชากรโลกก็ยังอยู่ในอัตราที่สูง โดยเฉพาะในภูมิภาคเอเชียและลาตินอเมริกา

43 อะไรเป็นปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางประชากรก่อนปี ค.ศ.1950 ในภูมิภาคยุโรป

1 การเกิด 2 การตาย 3 การย้ายถิ่น 4 สงครามและภัยพิบัติ 5 ข้อ 1 และ 2

ตอบ 5 ข้อ 1 และ 2

สาเหตุหรือปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางประชากรก่อนปี ค.ศ.1950 ในบริเวณภูมิภาคแถบยุโรป คือ

1 การปฏิวัติด้านการเกษตรในศตวรรษที่ 17 และการปฏิวัติด้านอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 18

2 การเปลี่ยนแปลงด้านการเกิดและการตาย

44 นักประชากรศาสตร์ได้ชี้ปัญหาใด คือปัญหาร่วมระหว่างประเทศในปัจจุบัน

1 การเติบโตของเมืองขนาดยักษ์ 2 การลดลงของประชากร 3 การขยายตัวของชนบท

4 ความอดอยากหิวโหย 5 อัตราการตายเพิ่มขึ้น

ตอบ 1 การเติบโตของเมืองขนาดยักษ์

นักประชากรศาสตร์ได้ชี้ให้เห็นปัญหาร่วมระหว่างประเทศที่พัฒนาแล้วและกำลังพัฒนาในปัจจุบัน คือ ปัญหาการเติบโตของเมืองต่างๆซึ่งจะนำไปสู่เมืองขนาดยักษ์

45 ประเทศกำลังพัฒนามีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรลักษณะใด

1 อัตราการเกิดและอัตราการตายต่ำเท่าเทียมกัน 2 อัตราการเกิดและอัตราการตายสูง

3 อัตราการเกิดสูงและอัตราการตายลดลง 4 อัตราการตายสูงกว่าอัตราการเกิด

5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 3 อัตราการเกิดสูงและอัตราการตายลดลง

ประเทศกำลังพัฒนาส่วนใหญ่จะมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรในลักษณะอัตราการเกิดสูงและอัตราการตายลดลง ในขณะที่ประเทศพัฒนาส่วนใหญ่จะมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรในลักษณะอัตราการเกิดและอัตราการตายลดลงอยู่ในระดับต่ำเท่าเทียมกัน

46 ข้อใดคือตัวอย่างของสถานภาพที่ติดมาแต่กำเนิด (Ascribed Status)

1 อายุ 2 เพศ 3 ระดับการศึกษา 4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

สถานภาพของบุคคล แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1 สถานภาพที่ติดตัวมาแต่กำเนิด (Ascribed Status) เช่น เพศ อายุ ผิวพรรณ รูปร่างหน้าตา ชาติตระกูล วรรณะ ศาสนา ฯลฯ

2 สถานภาพสัมฤทธิ์ (Achieved Status) เป็นผลสำเร็จจากการกระทำตามวิถีทางของแต่ละบุคคลที่ขึ้นอยู่กับความสามารถ เช่น การศึกษา อาชีพ อำนาจ รายได้ ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม ฯลฯ

47 ผู้ใดมีแนวคิดว่า “อำนาจ” ทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองเป็นพื้นฐานในการอธิบายถึงระบบชนชั้น

1 มาร์กซ์ (Marx) 2 เวเบอร์ (Weber) 3 วอร์เนอร์ (Warner)

4 กอฟฟ์แมน (Goffman) 5 เบอร์แทรนด์ (Bertrand)

ตอบ 2 เวเบอร์ (Weber)

การจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมตามแนวทัศนะของเวเบอร์ (Weber) ขึ้นอยู่กับ “อำนาจ” โดยเขาได้อ้างถึงอำนาจที่มีประสิทธิภาพที่จะควบคุมการกระทำของมนุษย์ ซึ่งอำนาจพื้นฐานนี้สามารถแยกโดยลักษณะพฤติกรรมได้ 3 ลักษณะ ได้แก่ เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง

48 ตัวเลือกใดนำมาใช้วิเคราะห์ในการจัดช่วงชั้นทางสังคมแบบวัตถุวิสัย (Objective Approach)

1 ความรู้สึก 2 ความสำนึก 3 ชื่อเสียง 4 ศักดิ์ศรี 5 อาชีพ

ตอบ 5 อาชีพ

หลักเกณฑ์ที่ใช้ศึกษาการจัดลำดับช่วงชั้นของคนในสังคมมี 3 วิธี คือ

1 การศึกษาแบบวัตถุวิสัย (Objective Approach) จะกระทำได้โดยการวิเคราะห์ปัจจัยอันเกี่ยวข้องกับรายได้ อาชีพ อำนาจ ตำแหน่ง และทรัพย์สมบัติ

2 การศึกษาแบบอัตวิสัย (Subjective Approach) ซึ่งขึ้นอยู่กับความรู้สึกของบุคคลที่คิดว่าตนเองอยู่ในชนชั้นใดของสังคม

3 การศึกษาโดยดูจากชื่อเสียง (Reputational Approach) ซึ่งขึ้นอยู่กับการประเมินค่าบุคคลโดยบุคคลอื่น

49 ข้อใดใช้เป็นเกณฑ์การจัดช่วงชั้นทางสังคม

1 เกียรติยศ 2 ความมั่งคั่ง 3 ความเป็นเจ้าของอำนาจ 4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

เกณฑ์ที่ใช้วัดการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม ได้แก่ เกียรติยศศักดิ์ศรีของครอบครัว อาชีพ ความเป็นเจ้าของความมั่งคั่ง ความเป็นเจ้าของในอำนาจ การมีเวลาว่าง สภาพการศึกษาและการประสบความสำเร็จ ถิ่นที่อยู่อาศัย รสนิยม เป็นต้น

50 ระบบวรรณะปรากฏใช้ในที่ใดบ้าง

1 อินเดีย 2 อียิปต์ 3 ฝรั่งเศส 4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

วรรณะ (Caste) เป็นระบบการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมโดยเน้นถึงความสัมพันธ์ของสถานภาพ ซึ่งจำกัดบุคคลที่จะให้ได้รับสถานภาพสูงขึ้นกว่าเมื่อเขาเกิด ตัวอย่างของระบบวรรณะที่เห็นได้ชัดเจน ได้แก่ อินเดีย นอกจากนี้ยังมีปรากฏในแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เช่น อียิปต์ เปอร์เซีย กรีก และโรม ซึ่งไม่เข้มงวดนัก

51 ข้อใดคือจุดมุ่งหมายของระบบการควบคุมทางสังคม

1 เพื่อให้บุคคลประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่สังคมคาดหวัง

2 เพื่อควบคุมภาวะทางการเมือง

3 เพื่อควบคุมภาวะทางเศรษฐกิจ

4 เพื่อความเป็นธรรมในสังคม

5 เพื่อแก้ปัญหาในสังคม

ตอบ 1 เพื่อให้บุคคลประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่สังคมคาดหวัง

จุดมุ่งหมายของระบบการควบคุมทางสังคม คือ เพื่อให้บุคคลประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่สังคมคาดหวัง โดยระบบการควบคุมทางสังคมอาจจำแนกออกได้เป็น 2 ประการ คือ

1 เป็นระบบของกฎระเบียบและค่านิยมที่ต้องยอมรับไปปฏิบัติ และระบบของความเชื่อที่เป็นเหตุผลของกฎระเบียบและค่านิยมดังกล่าว

2 ระบบการให้รางวัลและการลงโทษ เพื่อจูงใจให้บุคคลประพฤติปฏิบัติตามในสิ่งที่สังคมยอมรับ

52 กลไกควบคุมทางสังคมข้อใดมีผลต่อการจัดระเบียบทางสังคม

1 กลไกทางวัฒนธรรม 2 กลไกกฎระเบียบ 3 กลไกบังคับ

4 กลไกกลอุบาย 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 กลไกทางวัฒนธรรม

กลไกทางวัฒนธรรมที่ใช้ในการควบคุมทางสังคมแต่ละประเภทจะมีผลต่อหรือมีบทบาทสำคัญทั้งในกระบวนการจัดระเบียบสังคมและพัฒนาบุคคล

53 กลไกการบังคับใช้ ทั้งการให้รางวัลและการลงโทษจะเกี่ยวพันกับตัวเลือกใด

1 บทบาท 2 สถานภาพ 3 บรรทัดฐานทางสังคม

4 เครือข่ายทางสังคม 5 การขัดเกลาทางสังคม

ตอบ 3 บรรทัดฐานทางสังคม

การบังคับใช้ (Sanctions) การให้การตอบแทน เช่น รางวัลและการลงโทษ โดยจะมีความเกี่ยวพันกับบรรทัดฐานทางสังคม (Norms) กล่าวคือ บุคคลที่ปฏิบัติตามบรรทัดฐานซึ่งเป็นที่ยอมรับกันในสังคมย่อมคาดได้ว่าจะได้รับผลตอบแทนเป็นรางวัล แต่หากละเว้นที่จะปฏิบัติตามบรรทัดฐานดังกล่าวย่อมคาดได้ว่าจะได้รับการลงโทษ

54 การประนีประนอมและการมีผู้ชี้ขาด เป็นกลไกการควบคุมทางสังคมแบบใด

1 บังคับ 2 กฎระเบียบ 3 แลกเปลี่ยนสมานลักษณ์

4 การถอนตัว 5 การรวมกำลัง

ตอบ 3 แลกเปลี่ยนสมานลักษณ์

กลไกแลกเปลี่ยนประเภทการสมานลักษณ์ ประกอบด้วย

1 การประนีประนอม 2 การมีผู้ชี้ขาดหรือคนกลาง 3 การอดกลั้น

55 กลุ่มสังคมที่ไม่เป็นทางการ (Informal Groups) จะใช้กลไกควบคุมสังคมแบบใด

1 กลไกกฎระเบียบ 2 กลไกการแลกเปลี่ยน 3 กลไกทางวัฒนธรรม

4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 2 และ 3

ความแตกต่างที่สำคัญระหว่างกลุ่มที่ไม่เป็นทางการ (Informal Groups) และกลุ่มที่เป็นทางการ (formal Groups) คือ กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบไม่เป็นทางการจะไม่ใช้กลไกกฎระเบียบ แต่กลุ่มทางการมักใช้กลไกเกี่ยวกับกฎระเบียบเสมอ ส่วนกลไกที่มักใช้กับทั้งกลุ่มทางการและกลุ่มไม่เป็นทางการ เช่น กลไกการแลกเปลี่ยน กลไกทางวัฒนธรรม กลไกบังคับใช้ เป็นต้น

56 ปัจจัยทางสังคมอะไรที่ไม่มีผลต่อการกำหนดนโยบายทางการเมือง

1 เพศและอายุ 2 เชื้อชาติและศาสนา 3 ภาษาและอาชีพ

4 การศึกษา 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 5 ผิดทั้งหมด

ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อการกำหนดระบบ รูปแบบ และนโยบายทางการเมือง ได้แก่ มิติทางสังคม เช่น กลุ่มประชากร สถานภาพ ครอบครัว เชื้อชาติ ศาสนา ภาษา เพศ อายุ ฯลฯ และมิติทางเศรษฐกิจ เช่น ฐานะทางเศรษฐกิจ ลำดับชั้น อาชีพ รายได้ ระดับการศึกษา ฯลฯ

57 สังคมที่พัฒนาแล้ว ดังเช่นประเทศต่างๆในยุโรปและดินแดนที่ชาวยุโรปอพยพไปตั้งถิ่นฐาน (เช่นประเทศสหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์) มักใช้การจัดองค์กรทางการเมืองเป็นแบบใด

1 เบ็ดเสร็จเผด็จการ 2 คอมมิวนิสต์ 3 ประชาธิปไตย 4 ลัทธิฟาสซิสม์ 5 ลัทธินาซี

ตอบ 3 ประชาธิปไตย

ลักษณะวัฒนธรรมในสังคมตะวันตกหรือสังคมที่พัฒนาแล้วดังเช่นประเทศต่างๆในทวีปยุโรปและดินแดนที่ชาวยุโรปอพยพไปตั้งถิ่นฐาน เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ฯลฯ มักจะให้ความสำคัญกับระบอบประชาธิปไตย ยกย่องผู้ประสบความสำเร็จด้วยตนเอง เน้นความสำคัญของตัวบุคคล (Individualism) มีประชาธิปไตย ทำงานตามระเบียบกฎเกณฑ์หรือหน้าที่อย่างเคร่งครัด และนิยมวัตถุ (Materialism)

58 การเมืองมีบทบาทที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบของการพัฒนาต่อสิ่งใด

1 การเจริญเติบโตของเมือง 2 การวางผังเมือง

3 การกระจายตัวของประชากรและการใช้อำนาจในสังคม 4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ความสัมพันธ์ระหว่างสังคมกับการเมืองที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบของการพัฒนา เช่น การขยายตัวของเมือง (การเจริญเติบโตของเมือง) การวางผังเมือง การกระจายตัวของประชากร ภาวะความเป็นผู้นำ การใช้อำนาจในสังคม การจัดองค์การทางการเมือง ฯลฯ

59 ผู้ใดเห็นว่ารัฐ (State) สำคัญกว่าสังคม (Society)

1 มาร์กซ์ (Marx) 2 โบแดง (Bodin) 3 เฮเกล (Hegel)

4 โบแดงและเฮเกล 5 มาร์กซ์ โบแดงและเฮเกล

ตอบ 4 โบแดงและเฮเกล

โบแดง (Bodin) และเฮเกล (Hegel) เป็นนักสังคมวิทยาที่มีทัศนะว่า “รัฐมีอำนาจและมีความสำคัญมากกว่าสังคม” ส่วนมาร์กซ์ (Marx) เป็นผู้ที่เห็นตรงกันข้ามว่า “สังคมมีอำนาจและมีความสำคัญมากว่ารัฐ”

60 ปัจจัยที่เป็นอุปสรรคในการปกครองระบอบประชาธิปไตย จากการค้นพบของมิเชลส์ (Robert Michels) คืออะไร

1 สหจิต (Consensus) 2 ความขัดแย้ง (Conflict)

3 กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย (Iron Law of Oligarchy)

4 การจัดระเบียบบริหารแบบราชการ (Bureaucracy) 5 การจัดองค์การ (Organization)

ตอบ 3 กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย (Iron Law of Oligarchy)

มิเชลส์ (Michels) พบว่า ปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยก็คือ กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย (Iron Law of Oligarchy) ซึ่งมีปรากฏอยู่ในพรรคการเมืองแบบสังคมนิยมที่อำนาจอยู่ในมือบุคคลกลุ่มน้อย ผู้บริหารมีอำนาจมาก และไม่ต้องการจะถูกออกจากตำแหน่งเดิม เพราะเกรงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจะทำให้ตนเองเกิดความเดือดร้อนและปราศจากการมีตำแหน่งอำนาจ

61 พฤติกรรมรวมหมู่ (Collective Behavior) มีความหมายเป็นเช่นเดียวกันกับอะไร

1 กลุ่มปฐมภูมิ

2 กลุ่มทุติยภูมิ

3 เกไมน์ชาฟท์

4 เกเซลล์ชาฟท์

5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 5 ผิดทั้งหมด

พฤติกรรมรวมหมู่ (Collective Behavior) เป็นพฤติกรรมการแสดงออกของฝูงชนในลักษณะที่บุคคลทั้งหลายภายในกลุ่มนั้น กระทำด้วยแรงจูงใจ ความรู้สึก และทัศนคติที่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เสมือนว่ากลุ่มนั้นคือคนคนเดียว ดังนั้นสภาพแห่งการเป็นพฤติกรรมรวมหมู่จึงมีผลทางจิตวิทยาสังคม ทำให้เกิดความรู้สึกร่วมกันว่าทุกๆคนจะมีอารมณ์ ความหวัง และวัตถุประสงค์เดียวกันในการกระทำใดๆ (ดูคำอธิบายข้อ 20 และ 23 ประกอบ)

62 ลักษณะของฝูงชนได้แก่ตัวเลือกใด

1 เกิดกะทันหันแบบทันทีทันใด

2 จำนวนสมาชิกมากน้อยขึ้นอยู่กับสถานที่และเวลา

3 ปราศจากโครงสร้าง เช่น สถานภาพและบทบาท

4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ลักษณะของพฤติกรรมฝูงชน มีดังนี้

1 เกิดขึ้นแบบทันทีทันใดและดำรงอยู่ในระยะเวลาอันสั้น

2 ไม่มีโครงสร้าง (เช่น สถานภาพและบทบาท) เกิดขึ้นแบบไม่ได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้า

3 สมาชิกที่เข้าร่วมมีจำนวนไม่แน่นอน อาจมีจำนวนมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสถานที่และเวลา

4 ไม่มีบรรทัดฐานทางสังคมควบคุม

5 ไม่มีตัวตน

6 ไม่มีการเจาะจงตัวบุคคล

7 อยู่ในสภาวะที่ชักจูงได้ง่าย

8 มีการระบาดทางอารมณ์

63 การระบาดทางอารมณ์เป็นไปอย่างรวดเร็วมีสาเหตุมาจากอะไร

1 ความใกล้ชิดทางร่างกาย 2 ความสนใจทางอารมณ์ร่วมกัน

3 บรรทัดฐานทางอารมณ์ที่เข้มงวด 4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

การระบาดทางอารมณ์ (Emotional Contagion) มักจะเป็นไปได้ง่ายและรวดเร็วสาเหตุเป็นเพราะฝูงชนเป็นกลุ่มคนที่อยู่ใกล้ชิดกันทางด้านร่างกาย ซึ่งทำให้อารมณ์รุนแรงยิ่งขึ้น โดยการระบาดทางอารมณ์จะเป็นกลไกที่สำคัญที่ทำให้เกิดพฤติกรรมฝูงชน

64 ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) มีชื่อเรียกเป็นอย่างอื่นว่าอย่างไร

1 ฝูงชนบังเอิญ (Casual Crowd) 2 ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

3 ม็อบ (Mob) 4 ฝูงชนลงมือกระทำ (Active Crowd)

5 ฝูงชนลงประชาทัณฑ์ (Lynching Mob)

ตอบ 2 ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) เป็นฝูงชนที่แสดงออกถึงอารมณ์ที่ตื่นเต้น สนุกสนาน เฮฮา ป่าเถื่อน และมัวเมา การเต้นรำ กระทืบเท้า หรือปรบมือให้จังหวะ และการมั่วสุมทางเพศ เป้นต้น ซึ่งฝูงชนประเภทนี้มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

65 ฝูงชนวุ่นวาย (Mob) ได้แก่อะไร

1 ฝูงชนลงประชาทัณฑ์ (Lynching Mob) 2 การจลาจล (Riot)

3 ออร์จี (Orgy) 4 ความแตกตื่น (Panic) 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ประเภทฝูงชนที่บ้าคลั่งหรือฝูงชนวุ่นวาย (Mob) สามารถแบ่งออกตามจุดประสงค์และความรุนแรง ได้ดังนี้

1 Lynching Mob เช่น การรุมประชาทัณฑ์ การจับผู้ที่คิดว่ากระทำผิดแขวนคอ ฯลฯ

2 การจลาจล (Riot) เช่น การจลาจลด้านเชื้อชาติ ศาสนา และความยุติธรรม ฯลฯ

3 Orgy เช่น การมั่วสุ่มทางเพศ การคลั่งเต้นรำ กินเหล้า ฯลฯ

4 ฝูงชนที่แตกตื่น (Panic) เช่น ไฟไหม้ เรือล่ม น้ำท่วม ฯลฯ

66 ข้อใดเป็นปัญหาสังคมที่เป็นต้นเหตุของปัญหาอื่นๆ

1 ความยากจน 2 การว่างงาน 3 แหล่งเสื่อมโทรม 4 การค้ามนุษย์ 5 วัยรุ่นติดตาม

ตอบ 1 ความยากจน

ความยากจน หมายถึง การขาดแคลนปัจจัย 4 ในการดำรงชีวิต ซึ่งถือเป็นปัญหาสังคมที่เป็นต้นเหตุของปัญหาอื่นๆ หรือเชื่อมโยงไปสู่ปัญหาอื่นๆ

67 กรณีใดจัดเป็นปัญหาสังคม

1 “แสวง”ดำรงชีวิตเป็นขอทาน 2 “สวย” ขายตัวเพื่อเลี้ยงลูก

3 “สดใส” หลอกหญิงสาวค้าประเวณี 4 “แสง” ร่วมขบวนการแบ่งแยกดินแดน

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ปัญหาสังคม (Social Problems) หมายถึง ภาวะหรือสถานการณ์ที่มีผลกระทบกระเทือนต่อคนจำนวนหนึ่งและเป็นจำนวนมากพอที่จะคิดว่าไม่อาจทนอยู่ในสภาพเช่นนั้นได้ตลอดไป ต้องมีการเปลี่ยนแปลงและแก้ไขปัญหาร่วมกัน เช่น ปัญหายาเสพติด ปัญหามลพิษ ปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาการฉ้อราษฎร์บังหลวง ปัญหาการทำแท้ง ปัญหาความยากจน ปัญหาการขาดดุลการค้า ปัญหาโรคจิตโรคประสาท ฯลฯ

68 การที่เจ้าหน้าที่ของรัฐแสวงหาผลประโยชน์โดยมิชอบ เรียกว่าอะไร

1 การฉ้อราษฎร์ 2 การบังหลวง 3 การฉ้อราษฎร์บังหลวง

4 การโกงประชาชนโดยชอบ 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 การฉ้อราษฎร์

การฉ้อราษฎร์ หมายถึง การที่เจ้าหน้าที่ของรัฐแสวงหาผลประโยชน์หรือเบียดบังเอาผลประโยชน์ของราษฎร์ (ประชาชน) ไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย (การโกงราษฎร์) ส่วนการบังหลวง หมายถึง การกระทำด้วยวิธีหนึ่งวิธีใดที่นำเอาผลประโยชน์จากราชการไปใช้ส่วนตัว หรือการเบียดบังของหลวงไปเป็นสมบัติของตนเอง

69 แนวทางใดที่นิยมใช้แก้ปัญหาสังคม

1 การแก้ปัญหาแบบย่อยหรือระยะสั้น 2 การแก้ปัญหาแบบรวมถ้วนทั่วหรือระยะยาว

3 การแก้ปัญหาแบบสหวิทยาการ 4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

แนวทางในการแก้ไขปัญหาสังคม อาจแบ่งออกเป็นหลักใหญ่ๆได้ 2 ประเภท คือ

1 การแก้ไขปัญหาแบบย่อย (Piecemeal) เป็นการแก้ปัญหาระยะสั้นหรือแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยไม่มีการวางแผนมาก่อน เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ความอดอยากขาดแคลน และช่วยผู้ประสบภัยด้วยการแจกสิ่งของ เสื้อผ้า อาหาร และยารักษาโรค ฯลฯ

2 การแก้ไขปัญหาแบบรวมถ้วนทั่ว (Wholesale) เป็นการแก้ปัญหาระยะยาวแบบมีการวางแผนมาก่อน (แก้ปัญหาที่ต้นตอหรือสาเหตุของปัญหา) มีการประเมินผล มีการตรวจสอบ และปัญหานั้นๆจะไม่เกิดขึ้นมาอีก เช่น การแก้ปัญหาความยากจนด้วยการฝึกอาชีพให้ ฯลฯ

70 “ปัญหาสังคมไทยเกี่ยวพันประดุจลูกโซ่” เป็นทัศนะของนักวิชาการท่านใด

1 พระพยอม กัลป์ยาโน 2 ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช 3 ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวนิช

4 นายแพทย์ประเวศ วะสี 5 ด.ร.สิปปนนท์ เกตุทัต

ตอบ 2 ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช

ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช มีทัศนะว่า ปัญหาสังคมของไทยเราในปัจจุบันจะเกี่ยวพันประดุจลูกโซ่ การที่จะแก้ปัญหาสังคมไทยให้อยู่ดีกินดีมีความสุข ควรจะแก้ปัญหาชาวนา

71 ประเทศใดในทวีปเอเชียเป็นสมาชิกขององค์การประเทศผู้ส่งน้ำมันเป็นสินค้าออกหรือโอเปค

1 พม่า

2 มาเลเซีย

3 ฟิลิปปินส์

4 ไต้หวัน

5 อินโดนีเซีย

ตอบ 5 อินโดนีเซีย

องค์การของประเทศผู้ส่งออกน้ำมันเป็นสินค้าออกหรือโอเปค (OPEC) ในปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 11 ประเทศ โดยเป็นประเทศในทวีปเอเชีย 7 ประเทศ คือ อินโดนีเซีย ซาอุดิอาระเบีย อิรัก อิหร่าน คูเวต กาตาร์ และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เป็นประเทศในทวีปแอฟริกา 3 ประเทศ คือ แอลจีเรีย ลิเบีย และไนจีเรีย เป็นประเทศในทวีปอเมริกาใต้ 1 ประเทศ คือ เวเนซุเอลา

72 ข้อใดคือคำที่ใช้แทน “ชนต่างวัฒนธรรม”

1 กลุ่มครอบครอง 2 กลุ่มอิทธิพล 3 ชนกลุ่มใหญ่ 4 ชนกลุ่มน้อย 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 4 ชนกลุ่มน้อย

ชนกลุ่มน้อย (Minority Group) หรือชนต่างวัฒนธรรม หมายถึง กลุ่มชนที่มีการยึดถือวัฒนธรรมในรูปแบบที่แตกต่างไปจากชนกลุ่มใหญ่ (Majority Group) หรือกลุ่มอิทธิพล (Dominant Group) และเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในเรื่องจำนวน นักวิชาการบางท่านจึงเรียกชนกลุ่มใหญ่ว่า “กลุ่มครอบครอง” และเรียกชนกลุ่มน้อยว่า “กลุ่มใต้ครอบครอง” เพราะชนกลุ่มใหญ่จะเป้นกลุ่มที่มีอิทธิพลและมีบทบาททั้งทางสังคมการเมือง และเศรษฐกิจ ดังนั้นชนกลุ่มใหญ่จึงเป็นกลุ่มที่กำหนดว่ากลุ่มใดเป็นชนกลุ่มน้อย

73 ข้อใดคือกลุ่มผู้กำหนดว่าชนกลุ่มใดคือชนกลุ่มน้อย

1 ชนกลุ่มใหญ่ 2 กลุ่มอิทธิพล 3 กลุ่มครอบครอง 4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด ดูคำอธิบายข้อ 72 ประกอบ

74 เกณฑ์ใดเป็นที่นิยมใช้ในการจำแนกชนกลุ่มน้อย

1 เชื้อชาติ พันธุกรรม 2 วัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติ 3 กลุ่มโลหิต

4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

เกณฑ์ที่ใช้จำแนกชนกลุ่มน้อยพิจารณาได้จากองค์ประกอบ 3 ลักษณะ คือ

1 ความแตกต่างด้านเชื้อชาติหรือเผ่าพันธุ์ (Race) ซึ่งเป็นความแตกต่างด้านพันธุกรรมที่แสดงออกมาเป็นลักษณะทางกายภาพ เช่น รูปร่าง สีผิว สีผม ฯลฯ

2 ความแตกต่างด้านวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติ (Ethnicity) เช่น ภาษา ศาสนา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณี รูปแบบความสัมพันธ์ การจัดลำดับชั้นทางสังคม ฯลฯ

3 ความแตกต่างด้านกลุ่มโลหิต (Blood Group) ซึ่งถูกกำหนดโดยพันธุกรรม แต่เนื่องจากเป็นเกณฑ์ที่ไม่สะดวกในการนำมาใช้ปฏิบัติจึงไม่เป็นที่นิยมกัน (ส่วนใหญ่จึงพิจารณาจากเกณฑ์ที่ 1 และ 2 เป็นสำคัญ)

75 ตัวอย่างของสังคมใดที่มีลักษณะเป็นแบบทวิวัฒนธรรม

1 สหรัฐอเมริกา 2 สวิตเซอร์แลนด์ 3 แคนาดา 4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 3 แคนาดา

สังคมลักษณะต่างๆที่เกิดจากการมีชนต่างวัฒนธรรม มีดังนี้

1 สังคมหลากหลายหรือพหุสังคม (Plural Society) คือ สังคมที่มีชนหลายเชื้อชาติ หลายภาษา หลานศาสนา และหลายวัฒนธรรม หรือมีลักษณะแบบพหุวัฒนธรรม (Plural Culture) อาศัยรวมอยู่ปะปนกัน เช่น สหรัฐอเมริกา สวิตเซอร์แลนด์ เป็นต้น

2 สังคมแบบทวิวัฒนธรรม (Cultural Dualism) คือ สังคมที่มีประชากรส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจาก 2 เชื้อชาติหรือ 2 วัฒนธรรม เช่น แคนาดา ประชากรส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจากอังกฤษและฝรั่งเศส เป็นต้น

76 ประเทศไทยใช้นโยบายใดในการแก้ปัญหาชาวเขา

1 การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม 2 การแยกพวก 3 การรวมพวก

4 การผสมผสานชาติพันธุ์ 5 การยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม

ตอบ 1 การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (Assimilation) เป็นนโยบายที่ประเทศไทยใช้ในการแก้ไขปัญหาชาวเขา ซึ่งมีข้อดีคือ ทำให้เกิดความเข้าใจและใกล้ชิดติดต่อกันมากขึ้น ทำให้ชาวเขาไม่เกิดความรู้สึกแตกแยกโดดเดี่ยว และทำให้เกิดความรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของสังคม

77 ชนกลุ่มน้อยใดในประเทศไทยที่มีระยะห่างทางสังคมกับชนกลุ่มใหญ่มากที่สุด

1 ชาวจีน 2 ชาวไทยมุสลิม 3 ชาวเขา 4 จังหวัดภาคใต้ 5 ชาวเวียดนาม

ตอบ 4 จังหวัดภาคใต้

ในการศึกษาเกี่ยวกับชาวไทยมุสลิมโดยเฉพาะใน 4 จังหวัดภาคใต้นั้น พบว่า มีการยึดถือวัฒนธรรมที่ยึดมั่นและเคร่งครัดในหลักการและคุณค่าแห่งศาสนามาก มีความเชื่อและพฤติกรรมวิถีการดำเนินชีวิตเป็นไปตามครรลองแห่งศาสนา จนทำให้เกิดความรู้สึกว่าตนเองเป็นคนละกลุ่มคนละพวกกับชาวไทยพุทธ กลายเป็นความรู้สึกแยกพวกซึ่งเมื่อเทียบกับชาวจีน ชาวเขา ชาวเวียดนาม ชาวไทยมุสลิม ฯลฯ ที่อาศัยอยู่ในภูมิภาคอื่นๆของประเทศไทยแล้ว ถือได้ว่าชาวไทยมุสลิมใน 4 จังหวัดภาคใต้จะมีระยะห่างทางสังคมกับชนกลุ่มใหญ่ของประเทศมากที่สุด

78 คำกล่าวในข้อใดที่สนับสนุนเรื่องการเปลี่ยนแปลง

1 ทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ 2 การเปลี่ยนแปลงเป็นธรรมชาติของทุกอย่างทั้งกายภาพและนามธรรม

3 น้ำขึ้นให้รีบตัก 4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

คำกล่าวของนักปราชญ์ที่สนับสนุนเรื่องการเปลี่ยนแปลง มีดังนี้

1 เฮอราไคลตูส (Heraclitus) กล่าวว่า “ทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ” ดังทัศนะที่ว่า “ไม่มีใครสามารถกระโดดลงไปในแม่น้ำได้สองครั้ง”

2 ไวท์เฮด (Whitehead) กล่าวว่า “การเปลี่ยนแปลงเป็นธรรมชาติของทุกอย่าง” ซึ่งการเปลี่ยนแปลงมีปรากฏทั้งในส่วนที่เป็นโลกแห่งกายภาพและโลกแห่งนามธรรม

79 สังคมแบบใดที่มีการเปลี่ยนแปลงง่ายที่สุด

1 หมู่บ้าน 2 สถาบัน 3 องค์การ 4 ประเทศ 5 ทวีป

ตอบ 1 หมู่บ้าน

การเปลี่ยนแปลง หมายถึง การที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งแปรเปลี่ยนสภาพจากเดิมไปสู่สภาพใหม่ที่แตกต่าง โดยอาศัยองค์ประกอบของเวลาเป็นเครื่องกำหนด ซึ่งการเปลี่ยนแปลงจะเกิดขึ้นง่ายหรือยากนั้นก็ขึ้นอยู่กับโครงสร้างของสังคมนั้นๆ จากตัวเลือกที่โจทย์ให้มาจะเห็นว่าสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงง่ายที่สุดคือ หมู่บ้าน รองลงมาได้แก่ สถาบัน องค์การ ประเทศ และทวีป ตามลำดับ

80 แนวความคิดแบบใดไม่นิยมการเปลี่ยนแปลง

1 สังคมนิยม 2 ทุนนิยม 3 อนุรักษ์นิยม 4 ชาตินิยม 5 อรัฐนิยม

ตอบ 3 อนุรักษ์นิยม

แนวความคิดแบบอนุรักษ์นิยม เห็นว่า การเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องที่น่าสะพรึงกลัวซึ่งเกิดจากความเชื่อที่ว่า การเปลี่ยนแปลงย่อมนำไปสู่ความไม่ดีหรือนำไปสู่ความเสื่อม ดังนั้นพวกที่มีแนวคิดอนุรักษ์นิยมจึงไม่นิยมการเปลี่ยนแปลง

81 การเปลี่ยนแปลงตามความคิดของเพลโต (Plato) จาก “ราชาธิปไตย วีรชนาธิปไตย คณาธิปไตย ประชาธิปไตย และทุชนาธิปไตย” เป็นไปตามทฤษฎีใด

1 ทฤษฎีวัฏจักร

2 ทฤษฎีวิวัฒนาการ

3 ทฤษฎีขัดแย้ง

4 ทฤษฎีโครงสร้าง – หน้าที่

5 ทฤษฎีมาร์กซ์

ตอบ 1 ทฤษฎีวัฏจักร

ตามทฤษฎีวัฏจักรหรือการหมุนเวียนนั้น เพลโต (Plato) ได้แบ่งการเปลี่ยนแปลงของรัฐออกเป็น 5 ยุค ดังนี้

1 อภิชนาธิปไตยหรือราชาธิปไตย 2 วีรชนาธิปไตย 3 คณาธิปไตย 4 ประชาธิปไตย 5 ทุชนาธิปไตย

82 แนวความคิดของโซโรคิน (Sorokin) ที่ว่า “สังคมมนุษย์วนเวียนอยู่กับสังคมสามระบบ อายตนะ เหนืออายตนะและอุดมคติ” จัดเป็นการเปลี่ยนแปลงตามทฤษฎีใด

1 วัฏจักร

2 วิวัฒนาการ

3 ขัดแย้ง

4 โครงสร้างหน้าที่

5 เรียนรู้

ตอบ 1 วัฏจักร

โซโรคิน (Sorokin) เป็นนักทฤษฎีวัฏจักรที่มีแนวความคิดเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงว่า สังคมมนุษย์วนเวียนอยู่กับสังคมสามระบบ ซึ่งเขาเรียกว่า “มหาระบบ (Supersystem) ได้แก่ อายตนะ เหนืออายตนะ และอุดมคติ

83 ทฤษฎีวิวัฒนาการของชาร์ลส์ ดาร์วิน (Charles Darwin) เน้นกระบวนการแบบใด

1 การแข่งขัน 2 การร่วมมือ 3 การขัดแย้ง 4 การปรับปรนเข้าหากัน 5 การผสมกลมกลืน

ตอบ 1 การแข่งขัน

ทฤษฎีวิวัฒนาการของชาร์ลส์ ดาร์วิน (Charles Darwin) เน้นกระบวนการแบบการแข่งขัน โดยถือว่าในโลกของสิ่งมีชีวิตหรอการวิวัฒนาการทางธรรมชาตินั้น การเจริญเติบโตขึ้นอยู่กับการแข่งขันและเป็นผลให้เกิดภาวะที่เรียกว่า “ผู้รอดอยู่คือผู้ชนะ” (Survival of the Fittest)

84 ข้อใดคือกลุ่มเป้าหมายของการศึกษาสังคมวิทยาชนบท

1 ชาวไร่ 2 ชาวนาและชาวสวน 3 ชาวประมง

4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

สังคมวิทยาชนบท (Rural Sociology) หมายถึง สังคมวิทยาเฉพาะทางที่มีกลุ่มเป้าหมายของการศึกษา คือ ชาวไร่ ชาวสวน ชาวประมง ตลอดถึงลักษณะความสัมพันธ์และปรากฏการณ์ทั้งหลายทั้งปวงที่เกิดขึ้นในสังคมชนบท

85 สังคมวิทยาชนบทมักศึกษาเปรียบเทียบกับสาขาวิชาใด

1 สังคมวิทยาการเมือง 2 สังคมวิทยาอาชีพ 3 มานุษยวิทยา

4 สังคมวิทยาอุตสาหกรรม 5 สังคมวิทยาอาชีพ

ตอบ 1 สังคมวิทยาการเมือง

สังคมวิทยาชนบทมักจะนิยมศึกษาเปรียบเทียบกับสังคมวิทยาเมือง โดยจะศึกษาถึงความเกี่ยวพันกับสังคมเมือง เพราะปรากฏการณ์ในสังคมเมืองอาจจะส่งผลสะท้อนไปสู่ชนบททำให้ชนบทเปลี่ยนแปลงไป เป็นการหาวิธีเสริมสร้างชีวิตชนบทให้มั่นคง

86 ข้อใดคือคุณสมบัติ “ดั้งเดิม” ของชนบท

1 ตั้งถิ่นฐานแบบอยู่โดดเดี่ยว 2 มีความเหมือนในวิถีชีวิต 3 ครอบครัวเป็นทั้งแหล่งผลิตและบริโภค

4 ข้อ 1 และ 3 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

คุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท มีลักษณะดังนี้

1 ความโดดเดี่ยว (Isolation) ในการตั้งถิ่นฐาน ซึ่งมักกระจัดกระจายกันอยู่ตามไร่นา

2 ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน (Homogeneity) ทั้งในด้านเชื้อชาติ ประเพณี และภูมิหลังทางวัฒนธรรม

3 การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร (Agricultural Employment) ทำให้มีความเหมือนในวิถีชีวิตความเป้นอยู่ ซึ่งจะเกี่ยวพันกับการเกษตรกรรมไม่ทางตรงก็ทางอ้อม

4 การเศรษฐกิจเพื่อการบริโภค (Subsistence Economy) หรือเศรษฐกิจพอเพียง โดยครอบรัวจะเป็นทั้งหน่วยผลิตและหน่วยบริโภค

87 ผู้ใดได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาหรือปรมาจารย์คนแรกของสังคมวิทยาชนบท

1 ค้องท์ (Comte) 2 สเปนเซอร์ (Spencer) 3 เดอร์ไคม์ (Durkheim)

4 เวเบอร์ (Weber) 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 5 ผิดทั้งหมด

ผู้ได้รับยกย่องว่าเป็นนักสังคมวิทยาชนบทคนแรกของโลกคือ เลอเปล (Le Piay) นักสังคมวิทยาชาวฝรั่งเศส ซึ่งได้ทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับครอบครัวชนบท และองค์การต่างๆในชนบท โดยการใช้หลักสังเกตการณ์ การเก็บ และการรวบรวมข้อมูลต่างๆด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์

88 ข้อใดคือสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจาก “ปัจจัยภายใน ของสังคมชนบท

1 นวัตกรรมภูมิปัญญาชาวบ้าน 2 การแพร่กระจายทาวัฒนธรรม

3 การขอยืมวัฒนธรรม 4 ข้อ 2 และ 3 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 นวัตกรรมภูมิปัญญาชาวบ้าน

สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงในสังคมชนบทเกิดจากปัจจัยสำคัญ 2 ประการ คือ

1 สาเหตุจากภายในสังคมชนบทเอง เช่น การเกิด การตาย การย้ายถิ่น การแปรปรวนของธรรมชาติ ผู้ร้ายหรือการสู้รบ การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ (นวัตกรรมภูมิปัญญาชาวบ้าน) ฯลฯ

2 สาเหตุจากภายนอกสังคมชนบท เช่น การผสมผสานทางวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม การคมนาคมติดต่อสื่อสาร การเลียนแบบ การพัฒนา ฯลฯ

89 สิ่งที่ทุกเมืองมีคล้ายคลึงกันได้แก่อะไร

1 ภาระหน้าที่ (Function) 2 รูปแบบ (Pattern)

3 วัฒนธรรม (Culture) ที่เป็นอย่างเดียวกัน 4 ข้อ 1 และ 2

5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

เมืองแต่ละเมืองจะมีภาระหน้าที่ (Function) และรูปแบบ (Pattern) ที่คล้ายคลึงกันแต่จะมีความเป็นเอกลักษณ์ของตนเองที่แตกต่างกันไป

90 พัฒนาการของการขนส่งที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตของนครต่างๆในประเทศสหรัฐอเมริกา จากอดีตถึงปัจจุบันตามแนวคิดของ แมคเคนซี (Mackenzie) ได้แก่ตัวเลือกใด (กำหนดให้ ก = ทางรถยนต์ ข = ทางน้ำ และ ค = ทางรถไฟ)

1 ก. ข. ค. 2 ค. ข. ก. 3 ข. ก. ค. 4 ข. ค. ก. 5 ค. ก. ข.

ตอบ 4 ข. ค. ก.

พัฒนาการของการขนส่งที่สำคัญซึ่งมีอิทธิพลต่อการเติบโตของนครต่างๆในประเทศสหรัฐอเมริกา เรียงตามลำดับจากอดีตถึงปัจจุบันตามแนวความคิดของแมคเคนซี (Mackenzie) ได้แก่ พัฒนาการของการขนส่งทางน้ำ ทางรถไฟ และทางรถยนต์

91 สิ่งช่วยค้ำจุนเมืองหรือสนับสนุนให้เกิดเมือง (The Support of Cities) ได้แก่อะไร

1 การเป็นศูนย์กลางคอยรับสิ่งบริการจากอาณาบริเวณรอบๆเมือง

2 เส้นทางคมนาคมขนส่ง (Transport Centers)

3 การหน้าที่พิเศษ (Specialized Function Cities)

4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

สิ่งที่ช่วยค้ำจุนเมืองหรือสนับสนุนให้เกิดเมือง (The Support of Cities) ได้แก่ 1 การเป็นศูนย์กลางคอยรับสิ่งบริการต่างๆจากอาณาบริเวณรอบๆเมือง 2 เมืองที่เป็นเส้นทางคมนาคมขนส่ง (Transport Centers) 3 เมืองที่เกิดจากหน้าที่พิเศษ (Specialized Function Cities) 4 การผสมผสานกันของปัจจัยทั้ง 3 ดังได้กล่าวมาแล้ว

92 เมืองอะไรเกิดจากการหน้าที่พิเศษ (Specialized Function Cities)

1 ไมอามี่ พัทยา 2 สแกนตัน 3 พิทส์เบิร์ก 4 ข้อ 1 และ 3 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

เมืองซึ่งเกิดจากหน้าที่พิเศษ คือ เมืองที่เกิดขึ้นเนื่องจากการให้บริการบางอย่าง เช่น เหมืองแร่ โรงงานอุตสาหกรรม หรือการพักผ่อน ฯลฯ หรือเป็นเมืองที่เกิดขึ้นเนื่องจากมีทรัพยากรธรรมชาติเฉพาะอย่าง เช่น เมืองไมอามี่ พัทยา สแกนตัน พิทส์เบิร์ก ฯลฯ

93 ตัวเลือกใดจัดเป็นทฤษฎีการขยายตัวของเมือง

1 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) 2 ทฤษฎีรูปวงกลม (Concentric Zone Theory)

3 ทฤษฎีรูปพาย (Sector Theory) 4 ทฤษฎีพหุศูนย์กลาง (Multiple Nuclei)

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ทฤษฎีการขยายตัวของเมือง มีดังนี้ 1 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) 2 ทฤษฎีรูปวงกลม (Concentric Zone Theory) 3 ทฤษฎีรูปพาย (Sector Theory) 4 ทฤษฎีหลายศูนย์กลางหรือพหุศูนย์กลาง (Multiple Nuclei)

94 มนุษยนิเวศวิทยา จัดเป็นสาขาในศาสตร์ใด

1 สังคมวิทยา 2 ชีววิทยาพันธุกรรม 3 สมุทรศาสตร์ 4 ฟิสิกส์ 5 เคมี

ตอบ 1 สังคมวิทยา

มนุษยนิเวศวิทยา เป็นวิชาหนึ่งในแขนงสาขาสังคมวิทยาที่เน้นการศึกษาเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม โดยได้นำเอาความรู้และประสบการณ์จากหลายสาขาวิชาเข้ามารวมในศาสตร์นี้ เช่น เศรษฐศาสตร์ การเมือง สังคม สังคมวิทยา จริยศาสตร์ เคมี และชีววิทยา (ซึ่งเป็นวิชาที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องมากที่สุด)

95 “วนอุทยาน สวนสาธารณะ” เป็นตัวอย่างของระบบนิเวศน์ประเภทใด

1 ประเภทที่มนุษย์ได้เกี่ยวข้องโดยดัดแปลงปรับปรุง 2 ประเภทธรรมชาติที่ไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์

3 ประเภทที่มนุษย์นำมาใช้ประโยชน์จริง 4 ประเภทที่มนุษย์อาศัยและประกอบกิจการงาน

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 ประเภทที่มนุษย์ได้เกี่ยวข้องโดยดัดแปลงปรับปรุง

ระบบนิเวศน์ของมนุษย์ (มนุษยนิเวศวิทยา) แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1 Mature Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่อยู่ในสภาพธรรมชาติอย่างแท้จริง ไม่มีคนอยู่อาศัย เช่น ป่า ภูเขา ทะเลทราย ฯลฯ

2 Managed Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องและดัดแปลงปรับปรุง เช่น วนอุทยาน สวนสาธารณะ ฯลฯ

3 Productive Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อให้ได้ผลผลิตต่างๆ เช่น ฟาร์ม ปศุสัตว์ เหมืองแร่ ฯลฯ

4 Urban Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้อาศัยประกอบกิจการทำงานต่างๆ เช่น บริเวณย่านอุตสาหกรรม บริเวณเมืองเล็กและเมืองใหญ่ ฯลฯ

96 ปัญหาอากาศเสีย เกิดจากสาเหตุใดมากที่สุด

1 สิ่งปฏิกูล 2 สารหนู 3 สารจากรถยนต์ 4 ยาฆ่าแมลง 5 ผิดทั้งหมด

ตอบ 3 สารจากรถยนต์

ปัญหาของอากาศเสียมากที่สุดมาจากสารรถยนต์ คือ ก๊าซคาร์บอนมอนนอกไซด์ 73 % ไฮโดรคาร์บอน 56 % ไนโตรเจนออกไซด์ 50 % และซัลเฟอร์ไดออกไซด์ 3.4 %

97 พลังงานไฮโดรอิเล็กตริก เกิดจากข้อใด

1 ถ่านหิน 2 ก๊าซธรรมชาติ 3 พลังงานจากแสงอาทิตย์

4 การสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 การสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า

พลังงานไฮโดรอิเล็กตริก เป็นพลังงานที่ได้จากการสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งพลังงานนี้ถูกนำมาใช้ในโลกได้เพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นเมื่อเปรียบเทียบกับพลังงานที่ได้จากน้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ทั้งนี้เพราะการสร้างเขื่อนมีข้อจำกัดอยู่ที่สถานที่ที่จะต้องเลือกใช้และอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศน์ของป่าไม้ได้

98 ข้อใดคือตัวอย่างของดินเสียที่เกิดจากสาเหตุทางสังคม

1 การใช้ดีดีที 2 การใช้ยาปราบศัตรูพืช 3 การตัดไม้ทำลายป่า

4 การเผาหญ้า 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

สาเหตุทางสังคมที่ทำให้เกิดดินเสีย ได้แก่ 1 การใช้สารเคมีในเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม เช่น กรด ด่าง ดีดีที ยาฆ่าแมลง ยาปราบศัตรูพืช ฯลฯ 2 การทิ้งสิ่งปฏิกูลและอินทรียวัตถุ เช่น ขยะมูลฝอย ซากสัตว์ ฯลฯ 3 การทำลายป่าไม้ด้วยการตัดและการเผาป่า 4 การเปิดหน้าดินโดยไม่ได้มีการรักษาสภาพดิน เช่น การทำเหมืองแร่

99 มานุษยวิทยากายภาพศึกษาด้านใด

1 โบราณคดี 2 ศึกษาสรีรวิทยาของคน 3 ชาติพันธุ์วิทยา

4 ชาติพันธุ์วรรณนา 5 ภาษาศาสตร์

ตอบ 2 ศึกษาสรีรวิทยาของคน

มานุษยวิทยากายภาพ เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการกำเนิดของมนุษย์ในแง่สรีรวิทยาโดยมุ่งเน้นศึกษาสัตว์ตระกูล Homo Sapiens ชนิดต่างๆ ในด้านโครงสร้างของอวัยวะทางร่างกายอย่างละเอียด ซึ่งได้พยายามค้นคว้าศึกษาวิวัฒนาการจากจุดเริ่มต้นที่เรียกกันว่า ไพรเมท (Primate) หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มาจนกระทั่งถึงการมีลักษณะที่เป็นรูปร่างเหมือนกับมนุษย์ในปัจจุบัน

100 “มนุษย์ชวา มนุษย์ปักกิ่ง” เป็นขั้นใดของวิวัฒนาการของมนุษย์

1 Australopithecines 2 Pithecanthropus Erectus 3 Neanderthal Man

4 Cro – Magnon Man 5 Anthropoidea

ตอบ 2 Pithecanthropus Erectus

Pithecanthropus Erectus จะมีลักษณะเป็นมนุษย์ที่คล้ายกับวานรและเดินตัวตรง ตัวอย่างของมนุษย์วานรนี้ ได้แก่ มนุษย์ชวา มนุษย์ปักกิ่ง มนุษย์ไฮเดลเบอร์ก ฯลฯ

101 ข้อใดเป็นตัวอย่างของมนุษย์ชาติพันธุ์ผิวขา

1 พวกเอสกิโม

2 พวกมาลายัน

3 พวกอารยัน

4 พวกปิ๊กมี่

5 พวกปาปัวนิวกินี

ตอบ 3 พวกอารยัน

โดยปกติมนุษย์อาจจำแนกออกได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ ดังนี้ คือ

1 มนุษย์ชาติพันธ์ผิวขาวหรือคอเคซอยด์ (Caucasoid) ได้แก่ พวกอารยัน แฮมิติก และเซมิติก

2 มนุษย์ชาติพันธุ์ผิวเหลืองหรือมองโกลอยด์ (Mongoloid) ได้แก่ พวกมองโกลอยด์ มาลายัน อินเดียแดง และเอสกิโม

3 มนุษย์ชาติพันธุ์ผิวดำหรือนีกรอยด์ (Negroid) ได้แก่ พวกแอฟริกัน ปาปัวนิวกีนี และปิ๊กมี่

102 “การให้การศึกษา” เป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับความต้องการของมนุษย์ด้านใด

1 การถ่ายทอดทางวัฒนธรรม 2 การติดต่อสื่อสาร 3 ความพอใจด้านวัตถุ

4 การกระทำกิจกรรมร่วมกัน 5 การควบคุมทางสังคม

ตอบ 1 การถ่ายทอดทางวัฒนธรรม

มาลินอฟสกี้ (Malinowski) ได้กล่าวถึงความสอดคล้องระหว่างความต้องการของมนุษย์กับสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น ดังนี้คือ การให้การศึกษาเป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับความต้องการด้านการถ่ายทอดทางวัฒนธรรม ภาษาเป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับความต้องการด้านการสื่อสาร ระบบเศรษฐกิจและวัฒนธรรมทางวัตถุเป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมกับความต้องการด้านความพอใจทางด้านวัตถุ ฯลฯ

103 ปรมาจารย์ทางมานุษยวิทยาวัฒนธรรมท่านใดที่สอนลูกศิษย์ให้ทำหน้าที่เสมือน “กล้องถ่ายรูป” ในการจับภาพวัฒนธรรมของสังคมแต่ละสังคม

1 เบเนดิกท์ (Benedict) 2 เรดคลิฟฟ์ – บราวน์ (Radcliffe – Brown)

3 มาลินอฟสกี้ (Malinowski) 4 โบแอส (Boas) 5 ไทเลอร์ (Tylor)

ตอบ 4 โบแอส (Boas)

โบแอส (Boas) ถือเป็นปรมาจารย์ทางมานุษยวิทยาวัฒนธรรม ซึ่งเขาได้สอนลูกศิษย์ให้ทำหน้าที่เสมือนเป็น “กล้องถ่ายรูป” ในการจับภาพวัฒนธรรมของสังคมแต่ละสังคมโดยย้ำว่านักมานุษยวิทยาควรจะเรียนรู้ภาษาพื้นเมืองของกลุ่มคนที่ต้องการไปศึกษา เพื่อจะได้รับความรู้จากสังคมนั้นๆอย่างละเอียดลึกซึ้ง

104 การศึกษาวัฒนธรรม โดยการเปรียบเทียบวัฒนธรรมของสังคมต่างๆเป็นการศึกษาของสาขาวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรมสาขาใด

1 โบราณวิทยาวัฒนธรรมสาขาใด 2 โบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ 3 มานุษยวิทยาภาษาศาสตร์

4 ชาติพันธุ์วรรณนา 5 มานุษยวิทยาสังคม

ตอบ 3 มานุษยวิทยาภาษาศาสตร์

ชาติพันธุ์วิทยา (Ethnology) เป็นวิชาที่ศึกษาเปรียบเทียบวัฒนธรรมของสังคมต่างๆว่าเหมือนกันหรือแตกต่างกันอย่างไร ซึ่งจะเกี่ยวพันธุ์กับมานุษยวิทยาวัฒนธรรมมากจนนักวิชาการบางท่านถึงกับกล่าวว่าชาติพันธุ์วิทยาก็คือมานุษยวิทยาวัฒนธรรมนั่นเอง

105 ข้อใดที่ไม่ใช่ลักษณะวัฒนธรรมตะวันตก

1 การปกครองโดยระบอบประชาธิปไตย 2 ยกย่องผู้ประสบความสำเร็จ

3 เชื่อฟังผู้สูงอายุ 4 นิยมวัตถุ 5 เน้นความสำคัญของตัวบุคคล

ตอบ 3 เชื่อฟังผู้สูงอายุ ดูคำอธิบายข้อ 57 ประกอบ

106 วัฒนธรรมใดที่ได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมของประเทศสเปน และโปรตุเกส

1 วัฒนธรรมยุโรป 2 วัฒนธรรมเอเชีย 3 วัฒนธรรมอเมริกาเหนือ

4 วัฒนธรรมอเมริกาใต้ 5 วัฒนธรรมแอฟริกา

ตอบ 4 วัฒนธรรมอเมริกาใต้

วัฒนธรรมอเมริกาใต้ส่วนใหญ่นั้นได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมของประเทศสเปนและโปรตุเกส แม้ว่าทั้งสองประเทศจะเข้าครอบครองดินแดนแถบนี้และนำวัฒนธรรมยุโรปมาเผยแพร่ แต่ประชาชนทั่วไปก็ยังนิยมยึดถือแนวความคิดของพวกอินคาอยู่

107 ประเทศไทยอยู่ในทวีปเอเชียกลุ่มใด

1 เอเชียเหนือ 2 เอเชียใต้ 3 เอเชียตะวันตก

4 เอเชียตะวันออก 5 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ตอบ 5 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ประชากรในเอเชียอาจจำแนกได้เป็น 6 กลุ่ม ดังนี้ 1 เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ (ตะวันออกกลาง) เช่น อิสราเอล ซาอุดิอารเบีย ฯลฯ 2 เอเชียใต้ เช่น อินเดีย บังคลาเทศ ฯลฯ 3 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ไทย มาเลเซีย ฯลฯ 4 เอเชียตะวันออก เช่น จีน ญี่ปุ่น ฯลฯ 5 เอเชียใน เช่น ทิเบต ฯลฯ 6 เอเชียเหนือ เช่น ไซบีเรีย ฯลฯ

108 ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของวัฒนธรรมแอฟริกา

1 แต่งงานกับภรรยาได้หลายๆคน 2 ร่วมมือกันทำงานเป็นกลุ่ม 3 ชอบดูการต่อสู้วัวกระทิง

4 ชอบดนตรีประเภทตึงตังโครมคราม 5 เคารพเครือญาติผู้ใหญ่

ตอบ 3 ชอบดูการต่อสู้วัวกระทิง

ลักษณะสำคัญของวัฒนธรรมแอฟริกา ได้แก่

1 ให้เกียรติผู้สูงอายุ เคารพญาติผู้ใหญ่

2 ชอบดนตรีและเพลงประเภทตึงตังโครมครา (Jazz)

3 การทำงานเพื่อประโยชน์ของสาธารณชนมักมีการร่วมมือกันเป็นกลุ่ม

4 ชายชาวแอฟริกันคนหนึ่งอาจแต่งงานกับภรรยาได้หลายๆคน

5 ผู้หญิงเมื่อแต่งงานแล้วจะต้องมาอยู่บ้านสามีและทำงานให้ครอบครัวของสามี ฯลฯ

109 ประเภทใดที่มีประชากรที่เป็น “ชนชั้นกลาง” มากที่สุด

1 จีน 2 ญี่ปุ่น 3 รัสเซีย 4 สหรัฐอเมริกา 5 อินเดีย

ตอบ 4 สหรัฐอเมริกา

สหรัฐอเมริกา มีประชากรที่เป็นชนชั้นกลางมากที่สุด สถานภาพทางสังคมของบุคคลขึ้นอยู่กับทรัพย์สมบัติของบุคคล และให้โอกาสบุคคลในการแสวงหาความก้าวหน้าของชีวิตโดยเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเกิดในชาติตระกูลสูงหรือต่ำ ยากจนหรือร่ำรวย

110 “คนไทยมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวมๆคือ ขาดวินัย” เป็นทัศนะของใคร

1 รัสเซลล์ (Russell) 2 เอมบรี (Embree) 3 สเปนเซอร์ (Spencer)

4 ค้องท์ (Comte) 5 ฟิลลิปส์ (Phillips)

ตอบ 2 เอมบรี (Embree)

จอห์น เอมบรี (Embree) นักมานุษยวิทยาตะวันตก กล่าวว่า “คนไทยชอบสนุกและมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวมๆ คือ ขาดวินัย”

111 ตามทัศนะของสมเด็จพระยาดำรงราชานุภาพ ตัวเลือกใดคือลักษณะอุปนิสัยประจำชาติของคนไทย

1 รักความเป็นไท

2 มีความอดกลั้น

3 รู้จักประนีประนอม

4 ข้อ 1 และ 2

5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

ลักษณะอุปนิสัยประจำชาติของคนไทยตามทัศนะของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ มี 3 ประการ ได้แก่

1 การรักความเป็นไท คือ การรักอิสรภาพเสรี ดังคำกล่าวที่ว่า “พูดได้ตามใจคือไทยแท้”

2 การปราศจากวิหิงสา คือ การไม่ชอบเบียดเบียน มีความอดกลั้น

3 การประสานประโยชน์ คือ กรรู้จักประนีประนอม มีการโอนอ่อนและอะลุ่มอล่วย มีลักษณะเล็งผลปฏิบัติหรือสัมฤทธิคติ

112 ตามทัศนะของไพฑูรย์ เครือแก้ว ค่านิยมประการหนึ่งของคนไทยคือ “การเป็นเจ้านาย” มีความหมายตามตัวเลือกใด

1 การมียศฐาบรรดาศักดิ์ 2 การมีอำนาจหน้าที่ 3 การมีใจกว้าง

4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

ตามทัศนะของไพฑูรย์ เครือแก้ว ลักษณะของ “การเป็นเจ้านาย” ของคนไทยมีความหมาย 3 ประการ คือ

1 การได้รับการแต่งตั้งให้มีเกียรติและตำแหน่งในสังคม รวมถึงการได้ยศฐาบรรดาศักดิ์

2 การทำงานเบาหรือมีอาชีพที่ต้องนั่งโต๊ะหรือมีอยู่มีกินโดยไม่ต้องทำอะไร

3 การมียศฐาบรรดาศักดิ์ การมีอำนาจหน้าที่

113 ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ ตัวเลือกใดเป็นค่านิยมเฉพาะของสังคมไทย

1 ระบบครอบครัวเดี่ยว 2 การรักความเป็นอิสระ 3 การถือความสามารถ

4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 ข้อ 1 และ 2

ค่านิยมซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของคนไทย ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ มีดังนี้ 1 การรักความเป็นอิสระ 2 การนิยมระบบครอบครัวเดี่ยวหรือครอบครัวเล็ก 3 การเล็งผลปฏิบัติหรือสัมฤทธิคติ 4 การยกย่องฐานะและบทบาทของสตรี

114 ตามทัศนะของทอคเกอวิลล์ (Tocqueville) คนอเมริกันมีอุปนิสัยอย่างไร

1 รักความเป็นปัจเจก 2 ชอบการรวมกลุ่ม 3 รักความเสมอภาค

4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 2 และ 3

ตามทัศนะของทอคเกอวิลล์ (Tocqueville) คนอเมริกันมีอุปนิสัยรักความเสมอภาคและชอบการรวมกลุ่ม คือ ชอบการจัดตั้งสมาคมหรือองค์การต่างๆตามความสมัครใจ ซึ่งอุปนิสัยดังกล่าว ทอคเกอวิลล์ถือว่าเอื้อต่อความเป็นประชาธิปไตยให้สหรัฐอเมริกา

115 ผลงานใดของเบเนดิกท์ (Benedict) ที่ศึกษาอุปนิสัยของคนญี่ปุ่น ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง

1 โกโบริและดาบซามูไร 2 โกโบริและฮิเดโกะ 3 ดอกเบญจมาศและดาบซามูไร

4 ดอกมะลิและดาบซามูไร 5 เพิร์ล ฮาร์เบอร์ (Pearl Harbour) และดาบซามูไร

ตอบ 3 ดอกเบญจมาศและดาบซามูไร

รุธ เบเนดิกท์ (Benedict) นักมานุษยวิทยาทางวัฒนธรรมชาวอเมริกันได้เขียนหนังสือเกี่ยวกับอุปนิสัยประจำชาติของคนญี่ปุ่นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ขึ้นมาชื่อว่า “ดอกเบญจมาศและดาบ(ซามูไร)” โดยเขาเห็นว่า บุคลิกภาพของคนญี่ปุ่นนั้นจะเป็นเสมือนดอกเบญจมาศและดาบซามูไร คือ จะอ่อนน้อมภายนอกแต่แข็งแกร่งภายใน

116 การสังคมสงเคราะห์ถือกำเนิดขึ้นในประเทศใด

1 อังกฤษ 2 สหรัฐอเมริกา 3 ฝรั่งเศส 4 ญี่ปุ่น 5 แคนาดา

ตอบ 1 อังกฤษ

ประเทศอังกฤษนับว่าเป็นประเทศแรกที่ริเริ่มและถือเป็นแม่แบบในการจัดการสังคมสงเคราะห์ โดยจะเห็นได้จากการกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความผาสุกของส่วนนวมเป็นลายลักษณ์อักษร เช่น ในปี ค.ศ. 1601 พระนางเจ้าอลิซาเบธที่ 1 ได้ทรงออกกฎหมายเพื่อช่วยเหลือคนจนที่เรียกว่า Elizabethan Poor Law ซึ่งถือว่าเป็นกฎหมายแม่บทในการวางรากฐานด้านการสังคมสงเคราะห์

117 ข้อใดจัดว่าคือวิธีการสังคมสงเคราะห์ที่ให้บริการโดยตรง

1 การจัดระเบียบชุมชน 2 การสำรวจวิจัยทางสังคมสงเคราะห์

3 การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม 4 ข้อ 1 และ 2 5 ข้อ 1 และ 3

ตอบ 5 ข้อ 1 และ 3

วิธีการของสังคมสงเคราะห์ มี 5 วิธีการ ได้แก่

1 การสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย (Social Case Work)

2 การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม (Social Group Work)

3 การจัดระเบียบชุมชน (Community Organization)

4 การสำรวจวิจัยทางสังคมสงเคราะห์ (Social Research)

5 การบริหารงานสวัสดิการสังคม (Social Welfare Administration)

โดย 3 วิธีการแรกจัดเป็นการให้บริการโดยตรง (Direct Service) ส่วน 2 วิธีการหลังจัดเป็นการให้บริการทางอ้อม (Indirect Service)

118 ข้อใดไม่ใช่หลักการสำคัญในงานสังคมสงเคราะห์

1 หลักในการยอมรับ 2 หลักการให้ Client มีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา

3 หลักการรักษาความลับของ Client 4 หลักการถือความสัมพันธ์ส่วนตัว

5 หลักการให้ความสำคัญต่อตัวบุคคล

ตอบ 4 หลักการถือความสัมพันธ์ส่วนตัว

หลักการสำคัญในงานสังคมสงเคราะห์ มีดังนี้ 1 หลักในการยอมรับและเข้าใจผู้มีปัญหาหรือผู้รับบริการ Client 2 หลักในการติดต่อสื่อสารให้เข้าใจซึ่งกันและกัน 3 หลักในการให้ความสำคัญต่อตัวบุคคล 4 หลักการให้ Client เข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา 5 หลักการเก็บปัญหาของ Client ให้เป็นความลับ 6 หลักการตระหนักในตัวเองของนักสังคมสงเคราะห์ คือ การสร้างความสัมพันธ์ด้านวิชาชีพแต่ไม่สร้างความสัมพันธ์ส่วนตัวกับผู้รับบริการ

119 ข้อใดคือขั้นตอนการปฏิบัติงานขั้นแรกที่นักสังคมสงเคราะห์ต้องทำก่อนขั้นอื่น

1 การวิเคราะห์และวินิจฉัย 2 การค้นคว้าหาข้อเท็จจริง 3 การให้การแก้ไข

4 การประเมินผล 5 การสื่อความหมาย

ตอบ 2 การค้นคว้าหาข้อเท็จจริง

การค้นคว้าหาข้อเท็จจริง (Fact Finding เป็นขั้นตอนการปฏิบัติงานขั้นแรก ที่นักสังคมสงเคราะห์จะต้องทำก่อนงานอื่น โดยพยายามรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับผู้มีปัญหา (Client) ให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ ไม่ว่าจะเป็นประวัติความเป็นมาหรือปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งข้อเท็จจริงที่ได้จะเป็นแบบไหนก็ขึ้นอยู่กับปัญหาของ Client

120 นักสังคมสงเคราะห์ได้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มบุคคล และจัดบุคคลเข้าเป็นสมาชิกในกลุ่มใด

1 กลุ่มครอบครัว 2 กลุ่มเพื่อน 3 สังคมที่มีวัตถุประสงค์ร่วมกัน

4 ข้อ 1 และ 2 5 ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ถูกทั้งหมด

นักสังคมสงเคราะห์ได้พยายามศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มกับบุคคลและจัดบุคคลให้เข้าอยู่ใน 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ 1 กลุ่มครอบครัว 2 กลุ่มเพื่อน 3 สังคมที่มีวัตถุประสงค์ร่วมกัน

การสอบไล่ภาค 1 ปีการศึกษา 2556

ข้อสอบกระบวนวิชา SOC 1003 สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น

คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)

1. เพราะเหตุใดมนุษย์จึงต้องอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม

(1) เพื่อตอบสนองความต้องการพื้นฐานของชีวิต

(2) เพื่อการมีอำนาจเหนือกลุ่มอื่น

(3) เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้อื่น

(4) เพื่อรวบรวมกำลังไว้ต่อสู้ศัตรู

(5) เพื่อแสดงให้เห็นว่ามนุษย์ต่างจากสัตว์เพราะมีวัฒนธรรม

ตอบ 1 หน้า 1-2 สาเหตุที่มนุษย์จึงต้องมาอยู่รวมกับเป็นสังคม เพราะ

1. มนุษย์มีระยะแห่งการเป็นทารกนานและช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ในระยะเริ่มต้นของชีวิต ทำให้ มนุษย์จำเป็นต้องใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันและสร้างแบบแผนความสัมพันธ์ในรูปของครอบครัวขึ้น

2. มนุษย์มีความสามารถด้านสมอง สามารถคิดค้นและควบคุมธรรมชิาติได้ ก็เป็นสาเหตุสำคัญ ที่มนุษย์จะต้องอยู่รวมกับเป็นกลุ่ม เพื่อทำกิจกรรมตอบสนองความต้องการพื้นฐานของชีวิต

3. มนุษย์สามารถสร้างและถ่ายทอดวัฒนธรรม เพื่อตอบสนองความต้องการด้านความรัก ความอบอุ่น ฯลฯ

2. ตัวเลือกใดเป็นผลจากการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับสังคมมนุษย์

(1) เข้าใจสังคมของตน

(2) เข้าใจกฎเกณฑ์ของสังคม

(3) เข้าใจสังคมอื่นที่สัมพันธ์ด้วย

(4) เข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคม

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 4-5 ผลที่ได้รับจากการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับสังคมมนุษย์ มีดังนี้

1. เข้าใจลักษณะ รูปแบบ และโครงสร้างสังคมของตนและสังคมอื่นที่สัมพันธ์ด้วย ทำให้ทราบถึง กลไกการทำงานของสังคม และแนวทางประพฤติปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่สังคมกำหนดขึ้น

2. สามารถสร้างความสัมพันธ์อันดีต่อสมาชิกรวมสังคมและสมาชิกร่วมโลก เข้าใจสถานภาพ และบทบาทของตนเองและผู้อื่น ทั้งนี้ก็เนื่องจากมนุษย์จะแยกตัวอยู่โดดเดี่ยวไม่ได้

3. เข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมที่เป็นโทษและสาเหตุที่กำหนดพฤติกรรมเบี่ยงเบน

4. เกิดประโยชน์ต่อทุกวิชาชีพ โดยใช้เป็นวิชาความรู้ควบคู่กับการศึกษาวิชาอื่น ๆ เพราะ ทุกฝ่ายต่างจะต้องใช้วิชาชีพนั้น ๆ กับคนในสังคมทั้งสิ้น

3. ผู้ใดสร้างหลักการและกฎเกณฑ์การศึกษาสังคมโดยเน้นวิเคราะห์ “การกระทำทางสังคม”

(1) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (2) เวเบอร์ (Weber) (3) มาร์กซ์ (Marx)

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 6 เดอร์ไคม์ (Durkheim) และเวเบอร์ (Weber) ได้พยายามสร้างหลักการและกฎเกณฑ์ ของการศึกษาสังคมให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น โดยพิจารณารายละเอียดหรือระบบความสัมพันธ์’ของคน ในแง่ต่าง ๆ กัน ในรูปของสถาบันทางสังคม และศึกษาเปรียบเทียบระหว่างสังคม ตลอดจน เน้นวิเคราะห์ “การกระทำทางสังคม”

4. การศึกษาสังคมวิทยาด้วยสามัญสำนึกเกิดขึ้นเมื่อใด

(1) ก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม (2) ก่อนปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18

(3) หลังปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 2-3 การศึกษาสังคมวิทยาด้วยสามัญสำนึก (Common Sense) เกิดขึ้นก่อนปลาย คริสต์ศตวรรษที่ 18 หรือก่อนการปฎิวิติอุตสาหกรรม ต่อมาในราวปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 การศึกษาสังคมวิทยาก็ได้แปรเปลี่ยนไปใช้วิธีการแบบวิทยาศาสตร์ (Science) ซึ่งเป็นผล มาจากอิทธิพลของการปฏิวั้ติอุตสาหกรรมในปี ค.ศ. 1767

5 ผู้ใดไม่เห็นด้วยกับแนวคิดที่ว่า “ทุกสังคมต้องมีดุลยภาพทางสังคม”

(1) มาลินอฟสกี้ (Malinowski) (2) ลีช (Leach)

(3) แรดคลิฟ-บราวน์ (Raddiffe-Brown) (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 2 หน้า 7 ลีช (Leach) ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดที่ว่า “ทุกสังคมต้องมีดุลยภาพทางสังคม”โดยเขากล่าวว่า สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพเสมอไป ทั้งนี้เพราะสังคมอาจจะเกิด ความไม่สงบและเปลี่ยนจากรูปแบบหนึ่งไปเป็นอีกรูปแบบหนึ่ง แล้วอาจเปลี่ยนกลับคืนมา เป็นลักษณะเดิมอิก เช่น สังคมชาวกะฉิ่นในประเทศพม่า ซึ่งเขาได้ใช้เวลาในการศึกษาอยู่ที่นั่น เป็นเวลานานหลายปี

6 ในการศึกษาสังคม การใช้เหตุผลและทฤษฎีทำการวินิจฉัยข้อเท็จจริงและนำมาแยกเป็นหมวดหมู่เรียกว่า วิธีอะไร

(1) Abstract

(2) Empiricism (3) Rationalism (4) General Law (5) Proposition

ตอบ 3 หน้า 15 สังคมวิทยาเป็นศาสตร์ที่มีเหตุผล เนื่องจากมีวิธีการศึกษา 2 วิธีการ คือ

1. Empiricism เป็นวิธีการศึกษาที่ได้มาจากประสบการณ์และข้อเท็จจริงที่ได้มาจากการสังเกตพิจารณาและการทดลอง ดังนั้นพวก Empiricist จะออกไปรวบรวมข้อเท็จจริง จากประสบการณ์เพื่อใช้ประกอบการศึกษาสังคม

2. Rationalism เป็นวิธีการที่เน้นถึงเหตุผลและทฤษฎีซึ่งได้มาจากการวินิจฉัยตามหลักตรรกวิทยา (Logic) โดยพวก Rationalist จะทำการวินิจฉัยข้อเท็จจริงแล้วนำมาแยกแยะ ผสมผสานเข้าเป็นหมวดหมู่

7 สาขาวิขาใดเป็นศาสตร์ประยุกต์

(1) ฟิลิกส์

(2) สังคมวิทยา (3) บริหารธุรกิจ (4) คณิตศาสตร์ (5) เศรษฐศาสตร์

ตอบ 3 หน้า 14, (คำบรรยาย) วิทยาศาสตร์ประยุกต์ ได้แก่ วิศวกรรมศาสตร์ แพทยศาสตร์ เภสัชกรรม บริหารธุรกิจ การบัญชี การเมือง กฎหมาย การสังคมสงเคราะห์ ฯลฯ (ส่วนวิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ ได้แก่ เคมี ชีววิทยา ฟิสิกส์ คณิตศาสตร์ ดาราศาสตร์ รัฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคมวิทยา ฯลฯ)

8 คำว่า Socius ใบภาษาละตินหมายถึงอะไร

(1) สังคม

(2) เพื่อน (3) วัฒนธรรม (4) ถ้อยคำ (5) ชาติพันธุ์

ตอบ 2 หน้า 16 สังคมวิทยา (Sociology) มาจากศัพท์ 2 คำ คือ คำว่า Socius ซึ่งเป็นภาษาละดิน มีความหมายว่า “เพื่อน” (Companion) และคำว่า Logos ซึ่งเป็นภาษากรีก มีความหมายว่า “ถ้อยคำ” (Word) เมื่อรวมคำทั้ง 2 เข้าด้วยกันก็จะแปลว่า การพูดคุยเกี่ยวกับสังคม

9 ผู้ใดแบ่งการศึกษาทางสังคมวิทยาออกเป็นสังคมสถิตและสังคมพลวัต

(1) ค้องท์ (Comte) (2) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (3) เวเบอร์ (Weber)

(4) มาร์กซ์ (Marx) (5) สเปนเซอร์ (Spencer)

ตอบ 1 หน้า 18 – 19 ค้องท์ (Comte) ได้แบ่งการศึกษาทางสังคมวิทยาออกเป็น 2 สาขา ได้แก่

1. สังคมสถิต (Social Statics) เป็นการศึกษาเรื่องราวภายในสังคม คือ ศึกษาส่วนย่อย ได้แก่ สถาบันต่าง ๆ ทางสังคม เช่น สถาบันเศรษฐกิจ สถาบันครอบครัว สถาบันการเมือง สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา ฯลฯ

2. สังคมพลวัต (Social Dynamics) เป็นการศึกษาสังคมทั้งสังคม โดยเน้นการศึกษาในเรื่อง ที่ว่าสังคมเกิดขึ้นมาได้อย่างไร และมีวิวัฒนาการความเป็นมาหรือเป็นไปอย่างไร ซึ่งเป็นการศึกษาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

10. ผู้ใดได้รับการยกย่องว่าเป็นปฐมาจารย์ของสังคมวิทยาปัจจุบัน

(1) ค้องท์ (Comte) (2) เวเบอร์ (Weber) (3) มาร์กซ์ (Marx)

(4) เพลโต (Plato) (5) เดอร์ไคม์ (Durkheim)

ตอบ 1 หน้า 18 ค้องท์ (Comte) ถือกันว่าเป็นปฐมาจารย์ (อาจารย์คนแรก) ของสังคมวิทยาในสมัย ปัจจุบัน คือ สังคมวิทยาในฐานะที่เป็นวิทยาศาสตร์แห่งสังคม

11. สาระของวิชาสังคมวิทยาได้แก่ตัวเลือกใด

(1) สังคมมนุษย์

(2) จักรวาล

(3) สถาบันทางสังคม

(4) ข้อ 1 และ 2

(5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 5 หน้า 21-22 สาระของวิชาสังคมวิทยา มีดังนี้ 1. ศึกษาความสัมพันธ์ของบุคคลในสังคม

2. ศึกษาสังคมมนุษย์ทั้งสังคม 3. ศึกษาสถาบันทางสังคม

12. การออกไปรวบรวมข้อเท็จจริงจากประสบการณ์เพื่อใช้ในการศึกษาสังคม เรียกว่าวิธีการอะไร

(1) Abstract

(2) Empiricism

(3) Rationalism

(4) General Law

(5) Proposition

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 6. ประกอบ

13. ผู้ใดบัญญัติศัพท์ “วัฒนธรรม” ขึ้นในปี พ.ศ. 2475

(1) พระมหาพูล

(2) เสฐียรโกเศศ

(3) นาคประทีป

(4) พระศรีสุนทร

(5) พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร

ตอบ 5 หน้า 56 พ.ศ. 2475 พระวรวงศ์เธอกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ขณะทรงพระยศเป็น พระองศ์เจ้าวรรณไวทยากรทรงเป็นผู้ริเริ่มบัญญัติศัพท์คำว่า “วัฒนธรรม” ขึ้นเป็นคนแรก

14. งานเขียนเรื่อง “ขุนข้างขนแผน” เป็นตัวอย่างของวัฒนธรรมตามความหมายในแง่ใด

(1) สิ่งดีงามหรือได้รับการปรุงแต่งให้ดีแล้ว (2) ความหมายตามรากศัพท์เดิม

(3) ตามนัยทางสังคมศาสตร์ (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 56 – 57, (คำบรรยาย) วัฒนธรรมตามรากศัพท์เติม หมายถึง สิ่งที่ดีงามหรือสิ่งที่ได้รับ การปรุงแต่งให้ดีแล้วหรือสิ่งที่ได้รับการยอมรับและยกย่องมาเป็นเวลานานแล้ว ตัวอย่างเช่น

1. ภาพวาดของจิตรกรที่มืชื่อเสียง เช่น แองเจโล โกแก็ง ปิกัสโซ ฯลฯ รวมถึงภาพวาดหรือ จิตรกรรมฝาผนังตามระเบียงในโบสถ์วิหารของวัดวาอารามต่าง ๆ

2. ดนตรีของคีตกวีเอก เช่น บีโธเฟน โมสาร์ต และดนตรีไทยของหลวงประดิษฐ์ไพเราะ ฯลฯ

3. วรรณคดีอมตะ เช่น บทละครของเชกส์เปียร์ พระราชนิพนธ์เรื่องรามเกียรติ์และอิเหนา งานเขียนเรื่องขุนข้างขุนแผนของสุนทรภู่ ฯลฯ

15. ความหมายของคำว่า “วัฒนธรรม’’ ที่กว้างขวางครอบคลุมทุกสิ่งที่เป็นผลผลิตของมนุษย์ได้แก่ความหมายของวัฒนธรรมในข้อใด

(1) รากศัพท์เดิม (2) สิ่งดีงาม

(3) ขนบธรรมเนียมประเพณี (4) นัยทางสังคมศาสตร์ (5) ข้อ 1 และ 2

ตอบ 4 หน้า 58 – 59 วัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์มีความหมายกว้างขวางมากที่สุด คือ ครอบคลุมถึงทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นผลผลิตหรือผลงานหรือผลแห่งการกระทำของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นวัฒนธรรมทางวัตถุหรือทางอวัตถุ และมีขอบเขตเกินกว่าการเป็นสิ่งที่ดีงามหรือ เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ

16. ตัวเลือกใดเป็นขนบธรรมเนียมประเพณีที่เกี่ยวข้องกับวงจรชีวิตของมนุษย์

(1) การเกิด การตาย

(2) สงกรานต์ (3) แห่นางแมวขอฝน (4) ทอดกฐิน (5) เทศน์มหาชาติ

ตอบ 1 หน้า 57 – 58 วัฒนธรรมที่หมายถึงขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ จะเกี่ยวข้องกับ

1. ขนบธรรมเนียมประเพณีที่เกี่ยวข้องกับวาระสำคัญ ๆ ของการดำเนินชีวิตของ “บุคคล” ตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย อันเป็นวงจรชีวิตของมนุษย์

2. ประเพณีที่เกี่ยวกับความเป็นอยู่ของ “คนในสังคม” เช่น ประเพณีสงกรานต์ แห่นางแมวขอฝน ทอดกฐิน ทอดผ้าป่า เทศน์มหาชาติ เข้าพรรษา ออกพรรษา ลอยกระทง ฯลฯ

17. ตัวเลือกใดคือลักษณะของวัฒนธรรม

(1) เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ

(2) คือพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้

(3) มองเห็นสัมผัสได้

(4) ปรากฏในสิ่งมีชีวิตทุกหนทุกแห่ง

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 2 หน้า 61 ลักษณะของวัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน มี 6 ลักษณะ คือ

1. เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ (ไม่ไช่ปรากฏการณ์ธรรมชาติ)

2. เป็นรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรมอันเกิดจากการเรียนรู้

3. เป็นผลหรือผลิตผลของพฤติกรรม (ทั้งที่มองไม่เห็นสัมผัสไม่ได้หรือมองเห็นสัมผัสได้)

4. เป็นสิงที่สมาชิกของสังคมรู้สึกว่ามีส่วนร่วมเป็นเจ้าของไม่มากก็น้อย

5. มีการถูกส่งต่อหรือได้รับการถ่ายทอดมา

6. มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เป็นนิจศีล

18. ตัวเลือกใดเป็นตัวอย่างของรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรม (Pattern)

(1) ความสัมพันธ์ระหว่างพ่อ แม่ ลูก (2) การปะทะสังสรรค์ระหว่างครูกับศิษย์

(3) มือกระตุกกลับเมื่อสัมผัสของร้อนจัด (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 64 ตัวอย่างของรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรม (Pattern) ในความหมายว่าเป็นความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมของบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป เมื่อมีการติดต่อกันหรือที่เรียกว่า มีการปะทะสังสรรค์กัน เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างพ่อ แม่ ลูก การปะทะสังสรรค์กันระหว่าง ครูกับศิษย์ นายจ้างกับลูกจ้าง ฯลฯ

19. ตะปู ไขควง ดินสอ เป็นตัวอย่างของโครงสร้างวัฒนธรรมประเภทใด

(1) Culture Complex

(2) Culture Trait (3) Culture Lae (4) Subculture (5) Counterculture

ตอบ 2 หน้า 91 โครงสร้างของวัฒนธรรมประกอบด้วย 2 หน่วยใหญ่ ๆ ได้แก่

1. หน่วยเล็กที่สุด (Culture Trait) คือ พฤติกรรมอันเกิดจากการเรียนรู้หรือผลผลิตทางวัตถุ ซึ่งย่อยที่สุดจนเชื่อว่าแยกให้เล็กลงกว่านั้นโดยมีลักษณะแบบเดิมไม่ได้ ได้แก่ วัฒนธรรม ทางวัตถุ เช่น ตะปู ไขควง ดินสอ ผ้าเข็ดหน้า ฯลฯ และวัฒนธรรมทางอวัตถุ เช่น การไหว้ การจับมือ การขับรถ การวิ่ง ฯลฯ

2. หน่วยที่สลับซับซ้อน (Culture Complex) คือ การรวมกลุ่มหรือการรวมเป็นชุดของ หน่วยย่อยที่สุดที่เกี่ยวพันกัน เช่น การเต้นรำ การสวดมนต์ ครอบครัว ศาสนา ฯลฯ

20. ตัวเลือกใดคือความหมายของคำว่า “กลุ่มสังคม”

(1) กลุ่มคนที่มีสำนึกเป็นพวกเดียวกัน

(2) กลุ่มคนที่กำลังรอคอยสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

(3) กลุ่มคนที่มีลักษณะบางอย่างเหมือนกัน

(4) กลุ่มคนที่ขาดระเบียบ

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 หน้า 98 กลุ่มสังคม หมายถึง กลุ่มคนที่มีการกระทำโต้ตอบซึ่งกันและกัน มีการติดต่อสัมพันธ์กัน ตามสถานภาพและบทบาท มีความรู้ลืกสำนึกเป็นพวกเดียวกัน และมีความเชื่อในด้านคุณค่า ร่วมกันหรือคล้ายคลึงกัน เช่น ครอบครัว กลุ่มเพื่อน กลุ่มอาชีพ กลุ่มเชื้อชาติ ฯลฯ

21. การติดต่อสัมพันธ์กันโดยใช้ความรู้สึกอารมณ์ ปรากฏในกลุ่มใด

(1) ปฐมภูมิ

(2) ทุติยภูมิ

(3) ตติยภูมิ

(4) จตุภูมิ

(5) ไตรภูมิ

ตอบ 1 หน้า 98 กลุ่มปฐมภูมิ (Primary Group) เป็นกลุ่มคนที่มีขนาดเล็ก มีการติดต่อสัมพันธ์กัน ทางสังคมใกล้ชิดสนิทสนม กระทำกิจกรรมต่าง ๆ โดยมีจุดหมายร่วมกัน และมักใช้อารมณ์ ความรู้สึกมากกว่าเหตุผล ตัวอย่างเช่น ครอบครัว เพือนสนิท เพื่อนเล่น เพื่อนบ้าน ฯลฯ โดยผู้บัญญัติศัพท์คำว่า Primary Group ก็คือ คูลีย์ (Cooley) นักสังคมวิทยาชาวอเมริกัน

22. กลุ่มสังคมชนิดใดเอื้อประโยชน์ต่อการพัฒนาชุมชน

(1) กลุ่มปฐมภูมิ

(2) กลุมทุติยภูมิ

(3) กลุ่มปฐมฐาน

(4) กลุ่มอ้างอิง

(5) กลุ่มเขา

ตอบ 1 หน้า 98 – 99 กลุ่มปฐมภูมิ (Primary Group) มีความสำคัญดังนี้

1. เป็นกลุ่มแรกที่มนุษย์ เป็นสมาชิก คือ ครอบครัว 2. เป็นกลุ่มที่ทำหน้าที่อบรมขัดเกลาทางสังคม (Socialization)

3. เป็นกลุ่มสำคัญที่ส่งเสริมหรือต่อต้านการเปลี่ยนแปลงทางสังคมได้ เช่น เอื้อประโยชน์ต่อการพัฒนาชุมชนที่อยูห่างไกล

4. เป็นประโยชน์ในด้านการสร้างขวัญกำลังใจ

23. ตัวเลือกใดคือลักษณะความสัมพันธ์ของกลุ่มทุติยภูมิ

(1) สัมพันธ์กันทุกด้าน

(2) สัมพันธ์กันยาวนาน

(3) สัมพันธ์กันเฉพาะด้าน

(4) เน้นความรู้สึกอารมณ์

(5) เน้นความใกล้ชิดทางกายภาพ

ตอบ 3 หน้า 99, 101 กลุ่มทุติยภูมิ (Secondary Group) เป็นกลุ่มที่มีขนาดใหญ่ มีการติดต่อทางสังคมห่างเหินระยะสั้น การติดต่อสัมพันธ์เป็นไปตามกฎเกณฑ์ที่สังคมกำหนดหรือตามหน้าที่ ขาดความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ขาดความสนิทสนมคุ้นเคยเป็นส่วนตัว สัมพันธ์กันเฉพาะด้าน หรือเฉพาะส่วน มีกฎเกณฑ์การควบคุมทางสังคมอย่างเป็นทางการ ความคิดเห็นของกลุ่มมุ่งที่เหตุผลและเน้นด้านประสิทธิภาพ เช่น โรงเรียน มหาวิทยาลัย กองทัพ สมาคม องค์กร บริษัท ฯลฯ

24. นักวิชาการท่านใดเป็นผู้บัญญัติศัพท์คำว่า “กลุ่มปฐมภูมิ”

(1) มาร์กซ์(Marx)

(2) เวเบอร์ (Weber) (3) คูลีย์ (Cooley) (4) ทอนนี่ (Tonnies) (5) ค้องท์ (Comte)

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 21. ประกอบ

25. “แก๊งเด็กแว้น” จัดเป็นกลุ่มสังคมประเภทใด

(1) ทุติยภูมิ

(2) ปฐมภูมิ (3) อ้างอิง (4) กลุ่มเขา (5) ข้อ 3 และ 4

ตอบ 3 หน้า 100 กลุ่มอ้างอิง (Reference Group) หมายถึง กลุ่มคนที่เป็นแบบแผนของพฤติกรรม ซึ่งอาจเป็นอะไรหรือใครก็ได้ที่เป็นแบบอย่างหรือแนวทางที่คนยึดถือเป็นหลักในการตัดสินใจ หรือเป็นแนวทางในการแสดงออกของพฤติกรรม เช่น ดารา นักร้อง นักแสดง ละครโทรทัคน์ ภาพยนตร์ ลัทธิความเชื่อ คำสอน สุภาษิต คติพจน์ วีรบุรุษ สิ่งของ หรือบุคคล/กลุ่มบุคคลที่เก่งกล้าแต่มีพฤติกรรมที่ละเมิดบรรทัดฐานของสังคม เช่น หัวหน้าโจร แก๊งเด็กแว้น ฯลฯ

26. ครอบครัวที่มีคู่สมรสมากกว่า 1 คน จัดเป็นครอบครัวรูปแบบใด

(1) ครอบครัวขยาย

(2) ครอบครัวปฐมนิเทศ (3) ครอบครัวเดี่ยว (4) ครอบครัวหน่วยกลาง (5) ครอบครัวประกอบร่วม

ตอบ 5 หน้า 115 – 116 ครอบครัวประกอบร่วมหรือครอบครัวซ้อน เป็นระบบครอบครัวที่ชายหญิง สามารถมีคู่สมรสได้มากกว่า 1 คนที่เรียกว่าหลายผัวหลายเมีย (พหุคู่ครอง) ซึ่งแยกออกเป็น

1. ชายมีภรรยาหลายคน (พหุภรรยา) 2. หญิงมีสามีหลายคน (พหุสามี) ซึ่งยังปรากฏอยู่ในชาวทิเบตบางกลุ่ม 3. ครอบครัวที่เกิดจากการสมรสหมู่ ซึ่งปัจจุบันได้สูญหายไปจากโลกนี้แล้ว เหลือเพียงหลักฐานเพื่อการศึกษาเท่านั้น 4. ครอบครัวภาระหรือครอบครัวภาวะจำยอม

27. ตัวเลือกใดไม่ใช่การจำแนกครอบครัวตามขนาดและรูปแบบ

(1) ครอบครัวปฐมนิเทศ (2) ครอบครัวหน่วยกลาง (3) ครอบครัวขยาย

(4) ครอบครัวประกอบร่วม (5) ครอบครัวเดี่ยว

ตอบ 1 หน้า 114-115 การจำแนกครอบครัวตามขนาดและรูปแบบ แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ

1. ครอบครัวหน่วยกลางหรือครอบครัวเดี่ยว 2. ครอบครัวขยาย 3. ครอบครัวประกอบร่วม

28. ข้อใดคือลักษณะสำคัญของครอบครัวขยาย

(1) ปรากฏทั่วไปเป็นสากล

(2) อำนาจขึ้นอยู่กับผู้อาวุโส (3) หญิงมีสามีได้หลายคน

(4) สามีมีภรรยาได้หลายคน (5) ประกอบด้วยสมาชิกเพียง 2 ช่วงวัย

ตอบ 2 หน้า 114 – 115 ครอบครัวขยาย (Extended Family) มีลักษณะสำคัญดังนี้

1. เป็นครอบครัวร่วม ประกอบด้วยครอบครัวเดี่ยวตั้งแต่ 2 ครอบครัวขึ้นไป

2. อำนาจสิทธิ์ขาดภายในครอบครัวขึ้นอยู่กับผู้อาวุโส/ระบบอาวุโส

3. ส่วนใหญ่มักปรากฏในสังคมเกษตรกรรมหรือสังคมดั้งเดิมอันเป็นสังคมล้าหลัง

29. การมีคู่สมรสต่างพวกหรือต่างวงศ์วานกันเรียกว่าอะไร

(1) Endogamy

(2) Exogamy (3) Homogamy (4) Heterogamy (5) Polygamy

ตอบ 2 หน้า 119 การเลือกคู่สมรสโดยพิจารณาจากเกณฑ์บุคคลที่เป็นคู่สมรสด้วย มีข้อที่

ควรพิจารณาอยู่ 2 ประเภท คือ 1. คู่สมรสเป็นพวกเดียวกันหรือวงศ์วานเดียวกัน

(Endogamy) ซึ่งมุ่งความสนิทสนมกันภายในวงศ์วานเป็นหลัก เช่น มีเชื้อชาติเดียวกัน เป็นคนท้องถิ่นเดียวกัน นับถือศาสนาเดียวกัน นิยมลัทธิการเมืองเดียวกัน ฯลฯ 2. คู่สมรสต่างพวกหรือต่างวงศ์วานกัน (Exogamy) แต่เป็นความพอใจของคู่สมรส ซึ่งต่างฝ่ายต่างมีความพอใจในกันและกันจนเกิดสภาพการแต่งงานกันขึ้น

30. ข้อใดกล่าวถึงศาสนาไม่ถูกต้อง

(1) ปรากฏเฉพาะในสังคมที่เจริญแล้ว

(2) เป็นความเชื่อโดยปราศจากการเคารพบูชา (3) มีการกวดขันเรื่องความจงรักภักดี

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 128, 131 โดยทัวไปศาสนาจะมีปรากฏในทุกสังคมทั้งสังคมที่เจริญแล้วและ ยังด้อยความเจริญ ศาสนาเป็นความเชื่อถือโดยมีความศักดิ์สิทธิ์และการเคารพบูชา ศาสนาต้องมีคำสอนทางศีลธรรมจรรยาและต้องมีการกวดขันเรื่องความจงรักภักดี

31. “ความเกรงกลัวสิ่งที่ไมีแน่นอน สิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ศาสนาหรือพิธีกรรม” เป็นความเห็น ของนักวิชาการท่านใด

(1) ฟรอยด์ (Freud)

(2) มาร์กซ์ (Marx)

(3) เวเบอร์ (Weber)

(4) ค้องท์ (Comte)

(5) มาลินอฟสกี้ (Malinowski)

ตอบ 5 หน้า 133, 350 ความสำคัญของศาสนาในทางสังคมวิทยานั้น ได้มีผู้แสดงความเห็นไว้ดังนี้

1. ฟรอยด์ (Freud) เห็นว่า ศาสนามีประโยชน์ในด้านเป็นเครื่องปลอบประโลมใจในยามทุกข์ยาก

2. มาร์กซ์ (Marx) ถือว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด เพราะก่อให้เกิดความงมงาย และเป็นอุปสรรค ต่อการปฏิวิตทางการเมือง ซึ่งเป็นการมองศาสนาไปในแง่ร้าย

3. มาลินอฟสกี้ (Malinowski) เห็นว่า ศาสนาและพิธีกรรมมักเกี่ยวพันกับความไม่แน่ใจ ในเรื่องธรรมชาติ ความเกรงกลัวในสิ่งที่ไม่แน่นอน/สิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ ศาสนาหรือพิธีกรรม

32. เพราะเหตุใด มนุษย์จึงบนบานศาลกล่าวต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์เพื่อให้ได้ในสิ่งที่ต้องการ

(1) มนุษย์มีความเชื่อมั่นในตนเองสูง

(2) มนุษย์ไม่มีความเชื่อมั่นในตนเอง

(3) มนุษย์ใช้หลักเหตุผล

(4) มนุษย์ศรัทธาในสิ่งเหนือธรรมชาติ

(5) ข้อ 2 และ 4

ตอบ 2 หน้า 133 – 134 ความจำเป็นที่มนุษย์ต้องมีศาสนา เกิดจากสาเหตุ 3 ประการ คือ

1. มนุษย์ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง มนุษย์จึงบนบานศาลกล่าวต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตนเคารพนับถือ เพื่อขอให้ตนได้รับในสิ่งที่ต้องการหรือสิ่งอันพึงประสงค์

2. มนุษย์ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง มนุษย์จึงพยายามหาสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ

3. มนุษย์ต้องการนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรมของสังคม เพื่อให้สังคมอยู่ด้วยความสงบสุข

33. ศาสนาใดมีความเชื่อประเภทพหุเทวนิยม

(1) คริสต์

(2) อิสลาม (3) ฮินดู (4) พุทธ (5) เต่า

ตอบ 3 หน้า 139 – 140 ความเชื่อทางศาสนา มี 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ

1. เทวนิยม (Theism) เป็นระบบความเชื่อที่ว่าพระเจ้าเป็นผู้สร้างโลก แบ่งออกเป็น เอกเทวนิยม (เชื่อว่ามีพระเจ้าเพียงพระองค์เดียว) เช่น ศาสนาคริสต์ อิสลาม ฯลฯ, พหุเทวนิยม (นับถือ พระเจ้าหลายพระองค์) เช่น ศาสนาฮินดู ฯลฯ, สัพพัตถเทวนิยม (เชื่อว่าพระเจ้าและจักรวาล เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน) เช่น เชื่อว่าแผ่นดินมีแม่พระธรณีเป็นผู้ดูแลปกปักรักษา ฯลฯ

2. อเทวนิยม (Atheism) เป็นระบบความเชื่อที่อาศัยเหตุผลและความเป็นจริงเป็นสำคัญ โดยไม่ผูกพันอยู่กับเทพเจ้า เช่น ศาสนาพุทธ เซนช เต๋า ฯลฯ

34. นักวิชาการท่านใดพิจารณาว่าศาสนามีอิทธิพลตอความก้าวหน้าของระบบอุตสาหกรรม

(1) ฟรอยต์ (Freud) (2) มาร์กซ์ (Marx) (3) เวเบอร์ (Weber)

(4) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (5) มาลินอฟสกี้ (Malinowski)

ตอบ 3 หน้า 136, (คำบรรยาย) เวเบอร์ (Weber) เป็นนักวิชาการที่พิจารณาว่า ความเชื่อทางศาสนามีอิทธิพลต่อความเจริญก้าวหน้าของระบบอุตสาหกรรม เพราะศาสนาเป็นตัวกระตุ้นหรือประคับประคองให้มนุษย์ในสังคมเป็นแบบอย่างในการปฏิบัติการอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายที่ต้องการ

35. อะไรคือสาระสำคัญของการศึกษาสาขาสังคมวิทยาการศึกษา

(1) ความเชื่อของมนุษย์ (2) การจัดองค์การของมหาวิทยาลัยรามคำแหง

(3) สถานภาพและบทบาทของครู (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 หน้า 151 สังคมวิทยาการศึกษาเน้นศึกษาสาระสำคัญ 4 ประการ ได้แก่

1. ความสัมพันธ์ระหว่างการศึกษากันสังคม เช่น สถานภาพและบทบาทของครู ฯลฯ

2. สถาบันต่าง ๆ ทางการศึกษา ทั้งระดับประถมศึกษา มัธยมศึกษา และอุดมศึกษา

3. การจัดองค์การทางการศึกษา เช่น การจัดองค์การของ ม.รามคำแหง ฯลฯ

4. การศึกษาในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของสถาบันอื่น ๆ

36. พระพุทธศาสนาถือว่า วัฏสงสารจะสิ้นสุดลงก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชชา ซึ่งเป็นกระบวนการเกี่ยวเนื่องกันเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่าอะไร

(1) ไตรลักษณ์

(2) ไตรสิกขา (3) ปฏิจจสมุปบาท (4) กรรมบถ (5) ธรรมนิยาม

ตอบ 3 หน้า 152 พระพุทธศาสนาถือว่าความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจาก ความทุกข์ พระพุทธองค์ทรงถือว่าอวิชชา (ความไม่รู้) เป็นต้นเหตุแห่งวัฏสงสารอันเป็นการ เวียนว่ายตายเกิดในห้วงแห่งทุกข์ วัฏสงสารจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชชาอันเป็นจุดเริ่มต้น แห่งกระบวนการอันเกี่ยวเนื่องเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า “ปฏิจจสมุปบาท” (การที่สิ่งทั้งหลายอาศัย ซึ่งกันและกัน) ดังนั้นการศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์จึงมีความหมายเพื่อให้หลุดพ้นจากอวิชชา หรือความไม่รู้เพื่อชีวิตจะได้ไม่เวียนว่ายตายเกิดอีก

37. การศึกษาในสมัยอารยธรรมกรีกโบราณเน้นเรื่องใด

(1) คุณธรรม

(2) การเกษตร (3) การปกครอง (4) คุณลักษณะ (5) การสงคราม

ตอบ 1 หน้า 152 – 153 ในสมัยอารยธรรมกรีกโบราณ การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม ซึ่งคำว่าการศึกษาในภาษากรีก เรียกว่า Paedeia หมายถึง การเรียนคุณธรรม โดยสรุปการศึกษา ในทัศนะกรีกโบราณ หมายถึง การเป็นคนดีและเป็นพลเมืองดี่นั่นเอง

38. ผลิตผลของปรัชญาการศึกษาระดับอุดนศึกษาที่เน้นความเลอเลิศทางปัญญาโดยไม่คำนึงถึงประโยชน์ที่มีต่อสังคมสอดคล้องกับตัวเลือกใด

(1) นักวิชาการด้านการพัฒนา (2) นักวิชาการนํ้านิ่งไหลลึก

(3) นักวีชาการเคร่งทฤษฎี (4) นักวิชาการพายเรือในอ่าง

(5) นักวิชาการเหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อ

ตอบ 3 หน้า 166 ผลิตผลของปรัชญาการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่เน้นความเลอเลิศทางปัญญาโดยไม่คำนึงถึงประโยชน์ที่มีต่อสังคม คือ การสร้างนักคิดและนักวีชาการประเภทเคร่งทฤษฎี จนกระทั้งมีฉายาเรียกว่าเป็นนักวิชาเกินที่ติดอยู่กับหลักวิชาแนะแนวคิดเชิงนิรนัย (การตั้ง สมมุติฐานหรือหลักที่ถือว่าเป็นจริงอยู่แล้วไว้เป็นเกณฑ์) มากกว่าอุปนัย (การพิจารณาข้อมูล ให้แน่ชัด/พยายามดูสภาพการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอและน่าไปประยุกต์ในภาคปฏิบัติ)

39. มหาวิทยาลัยเปิดหรือตลาดวิชาแห่งแรกของประเทศไทยจัดการศึกษาในระยะเริ่มแรกแบบใด

(1) ใครใคร่ค้าค้า (2) ใครใคร่เรียนเรียน (3) มุกติศึกษา (4) เน้นการปฏิบัติ (5) เน้นการวิจัย

ตอบ 2 หน้า 174 – 175 มหาวิทยาลัยเปิดหรือตลาดวิชาแห่งแรกของไทย คือ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และการเมือง ซึ่งได้รับการสถาปนาเมื่อ พ.ศ. 2476 โดยจัดการศึกษาในระยะเริ่มแรกเป็นแบบ “ใครใคร่เรียนเรียน” คือ ผู้ที่ประสงค์จะเรียนสามารถเข้าเรียนได้โดยไม่จำกัดวุฒิการศึกษา

40. ตัวเลือกใดคือปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติ

(1) มุ่งให้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง (2) มุ่งความเป็นเลิศทางวิชาการ

(3) มุ่งให้มนุษยชาติแสวงหาความรู้ (4) ส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรมของโลก

(5) แก้ปัญหาและสรรค์สร้างสวัสดิการของมนุษยชาติ

ตอบ 5 หน้า 177 – 178 ปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติจะเน้นในเรื่องความเข้าใจกัน ระหว่างมวลมนุษย์ การอยู่ร่วมกับของคนต่างชาติต่างภาษาและต่างวัฒนธรรม การดำรงรักษาไว้ ซึ่งสันติภาพและความมั่นคง โดยมีปรัชญาหลัก คือ การมุ่งแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความเป็น ความตายของมนุษยชาติ และเพื่อสรรค์สร้างสวัสดิการของปวงชน

41. วิชาประชากรศาสตร์ถือกำเนิดขึ้นเมื่อใด

(1) คริสต์ศตวรรษที่ 17

(2) คริสต์ศตวรรษที่ 18

(3) กลางคริสต์ศตวรรษที่ 19

(4) ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20

(5) กลางคริสต์ศตวรรษที่ 20

ตอบ 5 หน้า 185 ประชากรศาสตร์ เป็นศาสตร์สาขาใหม่ของสังคมศาสตร์ที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อประมาณ กลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 นี้เอง สืบเนื่องจากในปี ค.ศ. 1949 องค์การสหประชาชาติได้จัดประชุมสัมมนาเกี่ยวกับทรัพยากรของโลก และมีการสำรวจประชากรในฐานะผู้บริโภคด้วย ซึ่งผลจากการประชุมพบว่าทรัพยากรต่าง ๆ ของโลกได้ถูกทำลายอย่างมากมาย ทั้งนี้เนื่องมาจากการที่ ประชากรมีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงทำให้เกิดการตื่นตัวศึกษาเกี่ยวกับประชากรมากขึ้น

42. การปะทุทางประชากร (Population Explosion) ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 กำเนิดขึ้นในภูมิภาคใด

(1) เอเชีย

(2) แอฟริกา

(3) ยุโรป

(4) อเมริกาเหนือ

(5) ข้อ 1 และ 2

ตอบ 5 หน้า 189 การปะทุทางประชากร (Population Explosion) ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2เกิดขึ้นในภูมิภาคแถบเอเชีย ลาตินอเมริกา และแอฟริกา ทั้งนี้เพราะกลุ่มประเทศกำลังพัฒนา เหล่านี้มีนโยบายพัฒนาประเทศ โดยได้นำเอาความเจริญด้านการแพทย์และด้านวิทยาการ ยารักษาโรคจากประเทศพัฒนาแล้วมาเผยแพร่ ทำให้อัตราการตายลดลงอย่างรวดเร็ว ในขณะที่อัตราการเกิดยังอยู่ในระดับสูง จึงเป็นผลให้อัตราการเพิ่มของประชากรสูงขึ้น อย่างรวดเร็ว

43. ในปี ค.ศ. 2020 อัตราการเกิดอย่างหยาบของประเทศหนึ่งมีค่าเท่ากับ 20 หมายความอย่างไร

(1) ภาวะเจริญพันธุ์อยู่ในระดับทดแทน (2) ปีนั้นมีเด็กเกิดใหม่ร้อยละ 20

(3) ปีนั้นมีเด็กเกิดรอด 20 คน (4) ปีนั้นเด็กชายเกิดมากกว่าเด็กหญิง 20 คน

(5) ในปีนั้น ประชากร 1,000 คน มีเด็กเกิดมีชีวิต 20 คน

ตอบ 5 หน้า 185 อัตราการเกิดอย่างหยาบ (Crude Birth Rate : CBR) เป็นการคำนวณหาจำนวน คนเกิด/ประชากร 1,000 คน/ปี ดังนั้นอัตราการเกิดอย่างหยาบของประชากรมีค่าเท่ากับ 20 ก็หมายความว่า ใบปีนั้น ประชากร 1,000 คน มีคนเกิดรอดชีวิต 20 คน

44. หากพิจารณาในภาพรวม อัตราการเกิดและอัตราการตายของประเทศที่พัฒนาแล้วมีลักษณะเช่นไร

(1) อัตราการเกิดต่ำ อัตราการตายต่ำ (2) อัตราการเกิดสูง อัตราการตายต่ำ

(3) อัตราการเกิดตํ่า อัตราการตายสูง (4) อัตราการเกิดสูง อัตราการตายสูง

(5) อัตราการเกิดมากกว่าอัตราการตาย

ตอบ 1 หน้า 190, 195, (คำบรรยาย) หากพิจารณาในภาพรวม ประเทศที่พัฒนาแล้วส่วนใหญ่ จะมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรในลักษณะที่อัตราการเกิตและอัตราการตายลดลงอยู่ใน ระดับต่ำเท่าเทียมกัน ส่วนประเทศกำลังพัฒนาส่วนใหญ่จะมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากร ในลักษณะที่อัตราการเกิดยังสูงอยู่แต่อัตราการตายลดตํ่าลง

45. ปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Baby Boom หมายถึงตัวเลือกใด

(1) มีเด็กชายเกิดมากกว่าเด็กหญิง

(2) มีเด็กหญิงเกิดมากกว่าเด็กชาย (3) อัตราการเกิดเท่ากับอัตราการตาย

(4) มีเด็กเกิดมากในประเทศกำลังพัฒนา (5) อัตราการตายมากกว่าอัตราการเกิด

ตอบ 4 หน้า 190 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้เกิดปรากฏการณ์ Baby Boom คือ มีเด็กเกิดอย่างมากมายในประเทคต่าง ๆ ทำให้ประเทศแถบที่กำลังพัฒนา เช่น เอเชีย และลาตินอเมริกา ประมาณ 40% ของประชากรทั้งประเทศเป็นเด็กอายุตํ่ากว่า 15 ปี และส่วนหนึ่งได้เข้าสู่วัย ที่สามารถให้กำเนิดบุตรได้

46. ตัวกำหนดช่วงชั้นทางสังคมได้แก่ตัวเลือกใด

(1) สีผิว

(2) ชาดิตระกูล (3) หน้าที่การงาน (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 197, (คำบรรยาย) ตัวกำหนดช่วงชั้นทางสังคมที่ทำให้เกิดความไม่เท่าเทียมกันของบุคคล ได้แก่ ตัวแปรที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติซึ่งไม่สามารถแก้ไขได้หรือแก้ไขได้ยากมาก เช่น อายุ เพศ สีผิว ความสามารถของร่างกายและสมอง ฯลฯ และตัวแปรที่ได้มาโดยการสร้างขึ้น เช่น วรรณะ ชาติตระกูล หน้าที่การงาน และยศฐาบรรดาศักดิ์ ฯลฯ

47. ผู้ใดมีแนวคิดว่า “อำนาจทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง” เป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดชนชั้น

(1) มาร์กซ์ (Marx) (2) เวเบอร์ (Weber) (3) วอร์เนอร์ (Warner)

(4) เพลโต (Plato) (5) ค้องท์ (Comte)

ตอบ 2 หน้า 203 เวเบอร์ (Weber) มีแนวคิดว่า “อำนาจทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง”เป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดชนชั้น โดยเวเบอร์ใช้ตัวกำหนด “ชนชั้น สถานภาพ และพรรค” ศึกษาการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม

48. ตัวเลือกใดนำมาใช้วิเคราะห์การจัดช่วงชั้นทางสังคมแบบวัตถุวิสัย (Objective Approach)

(1) ความรู้สึก (2) ความสำนึก (3) ชื่อเสียง (4) ศักดิ์ศรี (5) อาชีพ

ตอบ 5 หน้า 201 – 202 หลักเกณฑ์ที่ใช้ศึกษาการจัดลำดับช่วงชั้นของคนในสังคมมี 3 วิธี คือ

1. การศึกษาแบบวัตถุวิสัย (Objective Approach) จะกระทำได้โดยการวิเคราะห์ปัจจัย อันเกี่ยวข้องกับรายได้ อาชีพ อำนาจ ตำแหน่ง และทรัพย์สมบัติ

2. การศึกษาแบบอัตวิสัย (Subjective Approach) ซึ่งขึ้นอยู่กับความรู้สึกสำนึกของบุคคลที่ คิดว่าตนเองอยู่ในชนชั้นใดของสังคม

3. การศึกษาโดยดูจากชื่อเสียง/เกียรติยศ/ศักดิ์ศรี (Reputational Approach) ซึ่งขึ้นอยู่กับการประเมินค่าโดยบุคคลต่อบุคคลอื่น

49. นักวิชาการท่านใดเน้นว่าชนชั้นถูกกำหนดโดยปัจจัยทางเศรษฐกิจ

(1) มาร์กซ์ (Marx)

(2) เวเบอร์ (Weber) (3) วอร์เนอร์ (Warner) (4) เพลโต (Plato) (5) ค้องท์ (Comte)

ตอบ 1 หน้า 202 – 203 มาร์กซ์ (Marx) เป็นนักวิชาการที่อธิบายการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมด้วยทฤษฎี “ตัวกำหนดทางเศรษฐกิจ” เช่น ระบบการผลิต การแลกเปลี่ยน ผู้ผลิต ผู้บริโภค ฯลฯ โดยมาร์กซ์ให้ทัศนะว่า ปัจจัยสำคัญที่มีส่วนมีบทบาท ได้แก่ ปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ

50. ตัวอย่างของฐานันดรได้แก่ตัวเลือกใด

(1) ผู้ที่ได้รับสมญาตามพฤติกรรมประจำเพศ

(2) โสเภณีที่ประสบความสำเร็จในอาชีพ

(3) บุคคลที่มีสถานะเท่าเทียมกันในสังคม

(4) พระและขุนนางในยุโรปสมัยกลาง

(5) คนวรรณะศูทรแต่งงานกับคนวรรณะพราหมณ์

ตอบ 4 หน้า 199 ฐานันดร (Estate) เป็นระบบการแบ่งช่วงชั้นทางสังคมที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยกลางของ ยุโรป เดิมมีเพียง 2 ฐานันดร ได้แก่ นักบวช (พระ) และขุนนาง ต่อมามีเพิ่มขึ้นอีก เช่น พ่อค้า สามัญชน เป็นระบบที่มีกฎหมายกำหนดสิทธิหน้าที่ของคนแตกต่างกันไป ซึ่งขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์ ของบุคคลต่อที่ดิน โดยการเขยิบฐานะเป็นไปได้ และไม่มีศาสนาคํ้าจุนเหมือนระบบวรรณะ

51. สังคมต้องสนองตอบความด้องการในเรื่องใดให้กับสมาชิก

(1) ความต้องการทางร่างกาย

(2) ความต้องการการรวมกลุ่ม

(3) ความต้องการที่เกิดจากสัญชาตญาณ

(4) ข้อ 1 และ 2

(5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 211 สังคมต้องสนองตอบความต้องการให้กับสมาชิกของสังคมในเรื่องต่าง ๆ ดังนี้

1. ความต้องการทางร่างกาย ซึ่งเน้นความต้องการพื้นฐานขั้นต่ำสุดของมนุษย์

2. ความต้องการความปลอดภัยและความมั่นคงในชีวิต

3. ความต้องการการรวมกลุ่มความต้องการความรัก และการได้รับการยอมรับ

4. ความต้องการได้รับการเคารพนับถือและความต้องการเกียรติยศชื่อเสียง

5. ความต้องการที่แท้จริงของตนเอง

52. ข้อใดเป็นตัวอย่างของรูปแบบการอบรมชั้นปฐมภูมิ (Primary Socialization)

(1) ครอบครัวอบรมสั่งสอนเรื่องหน้าที่ให้กับสมาชิก

(2) หน่วยงานจัดอบรมความรู้และทักษะเฉพาะตำแหน่งให้พนักงาน

(3) โรงเรียนจัดหลักสูตรพระพุทธศาสนาในชีวิตประจำวันให้นักเรียน

(4) กรรมกรรวมกลุ่มกันเพื่อเรียกร้องให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างสูงขึ้น

(5) ประเทศต่าง ๆ รวมตัวกันเพื่อวัตถุประสงค์ทางการค้า

ตอบ 1 หน้า 241 การอบรมทางสังคม แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. การอบรมชั้นปฐมภูมิ (Primary Socialization) เริ่มตั้งแต่ครอบครัวทำหน้าที่ให้การอบรม สั่งสอนเด็กในเรื่องความรัก หน้าที่ และสิทธิต่าง ๆ เพื่อให้เด็กเข้ากับคนอื่น ๆ ในสังคมได้

2. การอบรมชั้นทุติยภูมิ (Secondary Socialization) จะเกิดขึ้นเมื่อบุคคลได้ผ่านกระบวนการ อบรมทางสังคมชั้นปฐมภูมิแล้ว และต้องการเข้ากลุ่มสังคมหรือเปลี่ยนสภาพทางสังคม

53. กลไกการบังคับใช้ ทั้งการให้รางวัลและการลงโทษมีความเกี่ยวข้องกับตัวเลือกใด

(1) บทบาท (2) เครือข่ายทางสังคม (3) สถานภาพ

(4) บรรทัดฐานทางสังคม (5) การขัดเกลาทางสังคม

ตอบ 4 หน้า 224 กลไกการบังคับใช้ (Sanctions) คือ การให้การตอบแทน เช่น รางวัล (Rewards) และการลงโทษ (Punishment) มีความเกี่ยวพันกับบรรทัดฐานทางสังคม (Norms) กล่าวคือ บุคคลที่ปฏิบัติตามบรรทัดฐานซึ่งเป็นที่ยอมรับกันในสังคมย่อมคาดได้ว่าจะได้รับผลตอบแทน หรือรางวัล แต่ถ้าละเว้นหรือไม่ปฏิบัติตามบรรทัดฐานย่อมคาดได้ว่าจะได้รับการลงโทษ

54. “มารยาททางสังคมหรือสมบัติผู้ดี” เป็นกลไกควบคุมทางสังคมตามตัวเลือกใด

(1) กลไกการแลกเปลี่ยน

(2) กลไกกฎระเบียบ (3) กลไกทางวัฒนธรรม (4) กลไกกลอุบาย (5) กลไกการถอนตัว

ตอบ 3 หน้า 222 – 223 กลไกทางวัฒนธรรมที่ใช้ในการควบคุมทางสังคม ประกอบด้วย

1. บรรทัดฐาน ได้แก่ กฎหมาย ข้อบังคับ ข้อห้าม จารีต ประเพณี วิถีประชา (เช่น มารยาท ทางสังคมต่าง ๆ หรือสมบัติผู้ดี) ฯลฯ

2. การบังคับใช้

3. สถานภาพและบทบาท

4. การเข้ากลุ่มและการเข้าสังคม 5. ความแตกต่างทางสังคมและชั้นทางสังคม

55. ตัวอย่างการควบคุมทางสังคมด้วยกลไกการบังคับแบบไม่รุนแรงได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การก่อการร้าย

(2) การปฏิวัติ (3) การจลาจล (4) การระงับการให้บริการ (5) การสลายม็อบ

ตอบ 4 หน้า 237 – 238 กลไกการบังคับ (Coercive Strategies) เป็นกลไกการควบคุมทางสังคมที่จะนำมาใช้ก็ต่อเมื่อได้พยายามใช้กลไกอื่น ๆ แล้วประสบความล้มเหลว แบ่งเป็น 2 วิธี คือ

1. การบังคับแบบไม่รุนแรง เช่น การใช้คำขู่ การประณาม การระงับการให้บริการ ฯลฯ

2. การบังคับแบบรุนแรง เช่น การปฏิวัติ การจลาจล การสลายม็อบ การก่อการร้าย ฯลฯ

56. ปัจจัยทางสังคมที่ไม่มีผลต่อการกำหนดนโยบายทางการเมือง ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) เพศและอายุ

(2) ภาษาและอาชีพ (3) การศึกษา (4) เชื้อชาติและศาสนา (5) ผิดทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 248 สังคมวิทยาการเมืองจะศึกษาปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อการจัดหรือกำหนดระบบ/ รูปแบบองค์กรและนโยบายทางการเมือง ได้แก่ มิติทางสังคม เช่น กลุ่มประชากร สถานภาพ เพศ วัย (อายุ) เชื้อชาติ ศาสนา ภาษา ระดับการศึกษา ฯลฯ และมิติทางเศรษฐกิจ เช่น การผลิต อาชีพ รายได้ ฐานะ ฯลฯ

57. พฤติกรรมการเมืองได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การเกิดอุดมการณ์ทางการเมือง

(2) การจัดองค์การทางการเมือง (3) การขยายตัวของเมือง

(4) การอพยพเข้าสู่เมือง (5) การลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร

ตอบ 5 หน้า 248 สังคมวิทยาการเมืองศึกษาถึงปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อพฤติกรรมทางการเมือง เช่น การออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง ส.ส. การแสดงความคิดเห็นทางการเมือง การเข้าร่วม กิจกรรมทางการเมือง รวมทั้งการสนับสนนหรือคัดค้านกลุ่มการเมืองและพรรคการเมือง ฯลฯ

58. ทอคเกอวิลล์ (Tocqueville) ได้รับแรงบันดาลใจในการสร้างทฤษฏีเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย จากสังคมใด

(1) ฮังการี (2) ออสเตรีย (3) อังกฤษ (4) อเมริกัน (5) เยอรมัน

ตอบ 4 หน้า 250, 459 ทอคเกอวิลล์ (Tocqueville) ได้รับแรงบันดาลใจในการสร้างทฤษฎีเกี่ยวกับ การปกครองระบอบประชาธิปไตยจากสังคมอเมริกันโดยเขาต้องการสนับสนุนให้มีระบบการเมือง แบบกลุ่มหลากหลายขึ้นในสังคม คือ ให้มีความแตกต่างและอิสระในการปกครองท้องถิ่น ไม่ใช่ปล่อยให้อำนาจไปรวมอยู่ที่รัฐซึ่งเป็นศูนย์กลางแต่เพียงแห่งเดียว

59. ในสมัยกลางของยุโรป ผู้มีอำนาจมากทั้งทางธรรมและทางโลกได้แก่ผู้ใด

(1) จักรพรรดิ (2) พระ (3) ขุนนาง (4) พ่อค้า (5) ชนชั้นกลาง

ตอบ 2 หน้า 248 ในสมัยกลางของยุโรปซึ่งเป็นยุคของการรวมตัวกันเป็นจักรวรรดิ พระเป็นผู้มี บทบาทสำคัญมากทั้งทางโลก (อาณาจักร) และทางธรรม (ศาลนจักร) ซึ่งทั้ง 2 องค์กรนี้ รวมตัวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน มิได้แยกจากกัน ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า พระในศาสนาคริสต์ โดยเฉพาะสันตะปาปามีบทบาทมากทั้งทางสังคม การเมืองการปกครอง และการศาสนา มีหน้าที่ควบคุมดูแลประชาชน และบริหารงานบ้านเมืองไปด้วยในขณะเดียวกัน

60. ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมคือตัวเลือกใด

(1) ความขัดแย้งระหว่างกลุ่มผลประโยชน์ (2) ความขัดแย้งระหว่างเพศ

(3) ความขัดแย้งระหว่างอาชีพ (4) ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น

(5) ความขัดแย้งระหว่างเชื้อชาติ

ตอบ 4 หน้า 250, 320 – 322 ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทางสังคม คือ ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น โดยสังคมจะปราศจากการขัดแย้งก็ต่อเมื่อเป็น สังคมคอมมิวนิลต์ที่แท้จริง น้นคือ ไม่มีรัฐ ไม่มีรัฐบาล เพราะตราบใดที่มีรัฐนั่นก็จะหมายถึง มีการใซ้อำนาจรัฐบังคับกดขี่

61. ฝูงชนที่บ้าคลั่ง (Mob) มีลักษณะอย่างไร

(1) มีสถานการณ์ทำให้เกิดความตื่นเต้น

(2) มีการแสดงออกถึงพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรง

(3) มีจุดสนใจอยู่ที่สิ่งเร้าภายนอก

(4) มีจุดประสงค์สร้างแบบแผนใหม่

(5) มีการมั่วสุมในด้านต่าง ๆ

ตอบ 2 หน้า 256 ฝูงชนที่บ้าคลั่ง (Mob) เป็นฝูงชนที่ถูกกระตุ้นหรือเร้าอารมณ์ให้แสดงออกถึง พฤติกรรมที่ก้าวร้าว รุนแรง เชิงทำลาย และเร่งด่วนในการปฏิบัติการ โดยมีจุดมุงหมาย เพื่อระบายความเครียด ความอัดอั้นตันใจ ความเคียดแค้น และความกลัว

62. ตัวเลือกใดจัดว่าเป็นพฤติกรรมฝูงชน

(1) นักเรียนยืนรอรถประจำทางอยู่ที่ป้ายจอดรถหน้าโรงเรียน

(2) นักเรียนชายกลุ่มใหญ่แอบเล่นไพ่หลังห้องเรียน

(3) นักเรียนยืนเข้าแถวยาวเพื่อซื้ออาหารกลางวันรับประทาน

(4) นักเรียนจำนวนมากเข้าชมการแสดงนาฏศิลป์ในหอประชุม

(5) นักเรียนทั้งหมดออกกำลังกายหน้าเสาธงหลังเคารพธงชาติ

ตอบ 2 หน้า 253 พฤติกรรมฝูงชน เป็นปรากฏการณ์หนึ่งทางสังคม เป็นพฤติกรรมที่เป็นไปเอง โดยปกติวิสัย ซึ่งเกิดจากกลุ่มคนที่ขาดระเบียบอย่างทันทีทันใด โดยไม่มีการวางแผน และ ไม่ได้มีการคาดหมายหรอทำนายไว้ล่วงหน้า แต่สภาวการณ์ต่าง ๆ ทางสังคมขณะนั้นส่งเสริม

63. การควบคุมฝูงชนโดยวิธีธรรมชาติได้แก่ตัวเลือกใด

(1) แยกผู้นำกลุ่ม

(2) การมีโครงสร้างของกลุ่มที่มั่นคง (3) สภาพดินฟ้าอากาศ

(4) ความก้าวหน้าของระบบการสื่อสาร (5) การกระชับพื้นที่

ตอบ 3 หน้า 258, (คำบรรยาย) การควบคุมฝูงชนโดยวิธีธรรมชาติ ได้แก่ การอาศัยสภาพดินฟ้าอากาศ ที่เป็นอุปสรรคทำให้พฤติกรรมฝูงชนเกิดขึ้นได้ยาก เช่น ฝนตก อากาศหนาวจัด ร้อนจัด ฯลฯ

64. ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) มีชื่อเรียกอย่างอื่นว่าอะไร

(1) ฝูงชนบังเอิญ (Casual Crowd) (2) ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

(3) ฝูงชนที่บ้าคลั่ง (Mob)

(4) ฝูงชนลงมือกระทำ (Acting Crowd) (5) ฝูงชนลงประชาทัณฑ์ (Lynching Mob)

ตอบ 2 หน้า 256 ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) เป็นฝูงชนที่แสดงออกถึงอารมณ์ที่ตื่นเต้น สนุกสนาน เฮฮา ป่าเถื่อน และมัวเมา เช่น การเต้นรำ กระทืบเท้า หรือปรบมือให้จังหวะ และการมั่วสุมทางเพศ ฯลฯ ซึ่งฝูงชนประเภทนี้มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

65. นักสังคมวิทยาสนใจพฤติกรรมฝูงชนประเภทใดมากที่สุด

(1) ฝูงชนบังเอิญ

(2) ฝูงชนแสดงออก (3) ฝูงชนลงมือกระทำ (4) ผู้ดูหรือผู้ฟัง (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 3 หน้า 255 ฝูงชนลงมือกระทำ (Acting Crowd) เป็นฝูงชนที่มีการเคลื่อนไหวอยู่เสมอ และ พร้อมที่จะแสดงออกถึงความก้าวร้าว รุนแรง เชิงทำลาย ซึ่งฝูงชนประเภทนี้จะได้รับความสนใจ จากนักสังคมวิทยาและนักรัฐศาสตร์มาก เพราะการระบาดทางอารมณ์จะเป็นไปอย่างรวดเร็ว และเร่งด่วนในการปฏิบัติการ โดยฝูงชนประเภทนี้ได้แก่ Mob ประเภทต่าง ๆ

66. จากคำกล่าวที่ว่า “มบุษย์เกิดความคับแค้นเพราะมีความต้องการมากแต่สมปรารถนาน้อย” จัดเป็นคำกล่าวที่บ่งถึงสิ่งใด

(1) ความหมายของปัญหาสังคม

(2) ประเภทปัญหาสังคม (3) แนวทางแก้ไขปัญหาสังคม

(4) แนวทางป้องกันปัญหาสังคม (5) สาเหตุของปัญหาสังคม

ตอบ 5 หน้า 261, (คำบรรยาย) อุดม โปษะกฤษณะ ได้กล่าวถึงสาเหตุของปัญหาสังคมไว้ว่าความรุนแรงและความคุกรุ่นของคนต่อปัญหาต่างๆ จะแอบแฝงอยู่กับผู้ที่มีความคับแค้นเพราะ มีความต้องการมากแต่ได้รับความสมปรารถนาน้อย การจะบรรเทาเบาบางปัญหาหรือลดปัญหา ต่าง ๆ ลง คนเราจะต้องตัดไฟความปรารถนา ตัณหา ความโลภ และพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่

67. จากคำกล่าวของสุลักษณ์ ศิวรักษ์ ว่า “การแก้ป้ญหาชาติโดยประหยัด งดใช้สินค้าฟุ่มเฟือย เพื่อความอยู่รอด ของตนและประเทศชาติ” คือวิธีการแก้ไขปัญหาสังคมที่มีสาเหตุมาจากตัวเลือกใด

(1) ความยากจน

(2) การว่างงาน (3) พฤติกรรมเบี่ยงเบน (4) สถานภาพขัดกัน (5) บรรทัดฐานขัดกัน

ตอบ 1 หน้า 262 สุลักษณ์ ศิวรักษ์ เห็นว่า ความยากจนทำให้เกิดปัญหาสังคม และในการพัฒนา ต้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง ควรพัฒนาในแบบไทย ๆ ไม่ควรลอกเลียนต่างชาติมากเกินไป ในการที่จะแก้ปัญหาของชาติบ้านเมืองได้นั้น คนเราควรเริ่มประหยัด งดใช้สินค้าฟุ่มเฟือย เพื่อความอยู่รอดของตัวเองและประเทศชาติ

68. ผู้ที่ได้รับความกระทบกระเทือนจากภาวะเงินเฟ้อมากที่สุดคือใคร

(1) นายทุน

(2) เกษตรกร (3) นักบริหาร (4) นักธุรกิจ (5) นักการธนาคาร

ตอบ 2 หน้า 266 เงินเฟ้อ หมายถึง ปรากฏการณ์ที่ระดับราคาสินค้าเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว

เป็นระยะเวลาติดต่อกันยาวนานพอสมควร ซึ่งเมื่อเกิดภาวะเงินเฟ้อขึ้น คนยากจนที่มีรายได้น้อย จะได้รับผลกระทบกระเทือนมากที่สุด เพราะรายได้ของประชาชนไม่ได้เพิ่มขึ้นในสัดส่วนเดียวกัน ส่วนคนรํ่ารวยมีกิจการอุตสาหกรรมใหญ่โต มีที่ดินและอาคารมากมาย จะไม่ได้รับผลกระทบ เพราะเมื่อเงินเสื่อมค่าลงก็สามารถขึ้นราคาสินค้าและค่าเช่าได้

69. ตัวเลือกใดเป็นการแก้ปัญหาสังคมแบบรวมถ้วนทั่ว

(1) การแก้ไขปัญหาแบบย่อย

(2) การแก้ไขปัญหาระยะสั้น (3) การแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

(4) การแก้ไขปัญหาแบบมีการวางแผน (5) การแก้ไขปัญหาแบบไม่มีการวางแผน

ตอบ 4 หน้า 261 แนวทางในการแก้ไขปัญหาสังคม แบ่งออกเป็นหลักใหญ่ ๆ ได้ 2 ประการ คือ

1. การแก้ไขปัญหาแบบย่อย (Piecemeal) เป็นการแก้ปัญหาระยะสั้นหรือแก้ปัญหาเฉพาะหน้า โดยไมมีการวางแผนมาก่อน เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ความอดอยากขาดแคลน และช่วยผู้ประสบภัยด้วยการแจกสิ่งของ เสื้อผ้า อาหาร และยารักษาโรค ฯลฯ

2. การแก้ไขปัญหาแบบรวมถ้วนทั่ว (Wholesale) เป็นการแก้ปัญหาระยะยาวแบบมีการวางแผน มาก่อน (แก้ปัญหาที่ต้นตอหรือสาเหตุของปัญหา) มีการประเมินผล มีการตรวจสอบ และ ปัญหานั้น ๆ จะไม่เกิดขึ้นมาอีก เช่น การแก้ป้ญหาความยากจนด้วยการฝึกอาชีพให้ ฯลฯ

70. ในอดีต ปัญหาความยากจนไม่จัดเป็นปัญหาสังคมเพราะสอดคล้องกับความเชื่อใด

(1) ความไม่เสมอภาคทางอาชีพ (2) ความไม่เท่าเทียมกันทางเศรษฐกิจ

(3) เทคโนโลยีของคนยากจนไมก้าวหน้า (4) คนยากจนด้อยศักดิ์ศรี

(5) คนยากจนประพฤติผิดกฎเกณฑ์ของระเบียบประเพณีศีลธรรม

ตอบ 5 หน้า 268 ในอดีต ปัญหาความยากจนไม่จัดเป็นปัญหาสังคม เพราะมีความเชื่อกันว่า ผู้ยากจนนั้น ได้เคยประพฤติในสิ่งที่ไม่ดี ประพฤติผิดกฎเกณฑ์ของระเบียบประเพณีศีลธรรม เช่น อกตัญญู ต่อผู้มีคุณ ฆ่าคนตาย พระเจ้าจึงลงโทษให้เกิดมาไม่เหมือนผู้อื่น ดังนั้นคนยากจนจึงต้องไปเกิด กลางป่ากลางเขา หนาวเย็นและไม่มีเสื้อผ้าให้ความอบอุ่นเพียงพอ

71. การศึกษาชนต่างวัฒนธรรมควรจะต้องพิจารณาจากอะไร

(1) ความสัมพันธ์ระหว่างชนกลุ่มน้อยกับชนกลุ่มใหญ่

(2) ความขัดแย้ง ปฏิกิริยาระหว่างชนกลุ่มใต้ครอบครองและกลุ่มครอบครอง

(3) กฎหมายของคนกลุ่มใหญ่หรือกลุ่มครอบครอง

(4) ข้อ 1 และ 2

(5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 287 – 288 ลักษณะที่ควรนำมาพิจารณาในการศึกษาเรื่องชนกลุ่มน้อย มีดังนี้

1. ความสัมพันธ์ระหว่างชนกลุ่มน้อยกับชนกลุ่มใหญ่

2. ชนกลุ่มน้อยมักด้อยอิทธิพลทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง

3. ความขัดแย้ง/ปฏิกิริยาตอบโต้ระหว่างชนทั้ง 2 กลุ่ม

4. การมีอคติต่อเชื้อชาติ/เผ่าพันธ์ หรือชาติพันธ์นิยม (Ethnocentrism) ระหว่างกัน ฯลา

72. “ชนกลุ่มน้อย” มีความหมายเช่นเดียวกับตัวเลือกใด

(1) กลุ่มใต้ครอบครอง

(2) ชนต่างวัฒนธรรม

(3) กลุ่มอิทธิพล

(4) ข้อ 1 และ 2

(5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 285 ชนกลุ่มน้อย (Minority Group) หรือชนต่างวัฒนธรรม หมายถึง กลุ่มชนที่มีการยึดถือ วัฒนธรรมในรูปแบบที่แตกต่างไปจากชนกลุ่มใหญ่ (Majority Group) หรือกลุ่มอิทธิพล (Dominant Group) และเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในเรื่องจำนวน นักวิชาการบางท่าน จึงเรียกชนกลุ่มใหญ่ว่า “กลุ่มครอบครอง” และเรียกชนกลุ่มน้อยว่า “กลุ่มใต้ครอบครอง” เพราะชนกลุ่มใหญ่จะเป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลและมีบทบาททั้งทางสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ดังนั้นชนกลุ่มใหญ่จึงเป็นผู้ที่กำหนดว่ากลุ่มใดเป็นชนกลุ่มน้อย เช่น ชนกลุ่มน้อยที่อพยพเข้ามา อาศัยรวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มน้อย ส่วนเจ้าของถิ่นหรือ เจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มใหญ่ ฯลฯ

73. เกณฑ์ที่ใข้จำแนกชนกลุ่มน้อยได้แก่ตัวเลือกใด

(1) ความแตกต่างด้านชาติพันธุ์

(2) ความแตกต่างทางวัฒนธรรม (3) ความแตกต่างทางกลุ่มโลหิต

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 286 – 287 เกณฑ์ที่ใช้จำแนกชนกลุ่มน้อยพิจารณาได้จากองค์ประกอบ 3 ลักษณะ คือ

1. องค์ประกอบด้านเชื้อชาติ/เผ่าพันธ์/ชาติพันธ์ (Race) ซึ่งเป็นความแตกต่างด้านพันธุกรรม ที่แสดงออกมาเป็นลักษณะทางกายภาพ เช่น รูปร่าง สีผิว สีผม ฯลฯ

2. ความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติ (Ethnicity) เช่น ภาษา ศาสนา ความเชื่อ ชนบธรรมเนียมประเพณี รูปแบบความสัมพันธ์ การจัดลำดับชั้นทางสังคม ฯลา

3. ความแตกต่างของกลุ่มโลหิต (Blood Group) ซึ่งถูกกำหนดโดยพันธุกรรม แต่เนื่องจาก เป็นเกณฑ์ที่ไม่สะดวกในการนำมาใช้ปฏิบัติจึงไม่เป็นที่นิยมใช้กัน (ส่วนใหญ่จึงพิจารณา จากเกณฑ์ที่ 1 และ 2 เป็นสำคัญ)

74. ตัวเลือกใดเป็นนโยบายแก้ไขปัญหาชนกลุ่มน้อยที่นิยมใช้ในปัจจุบัน

(1) การแยกพวก (2) การทำลายล้างเผ่าพันธุ์ (3) การกักบริเวณ

(4) การกีดกันให้แยกอยู่ (5) การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

ตอบ5 หน้า 293 – 294 นโยบายที่ใช้แก้ปัญหาชนกลุ่มน้อย แบ่งออกได้เป็น 2 แนว ดังนี้

1. นโยบายที่ค่อนข้างรุนแรง ขัดกับหลักมนุษยธรรม และไม่นิยมใช้ ได้แก่ นโยบายแยกพวก นโยบายทำลายล้าง นโยบายเนรเทศ นโยบายกีดกันให้อยู่แยก นโยบายแบ่งแยกดินแดน และนโยบายเอาเป็นเชลย

2. นโยบายที่นุ่มนวล ตรงตามหลักศีลธรรม หลักเสมอภาค และนิยมใช้ในสภาวการณ์ปัจจุบัน ได้แก่ นโยบายรวมพวก นโยบายการผสมผสานชาติพันธุ์ นโยบายการยอมรับความหลากหลาย ทางวัฒนธรรม และนโยบายการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

75. มาตรการขั้นสูงสุดที่ฮิตเลอร์ปฏิบัติต่อชาวยิวและยิปซีคือข้อได

(1) แยกพวก (2) ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (3) กีดกันให้อยู่แยก

(4) รวมพวก (5) เนรเทศ

ตรบ 2 หน้า 293, (คำบรรยาย) มาตรการขั้นสูงสุดที่ฮิตเลอร์ปฏิบัติต่อชาวยิวและยิปซีในระหว่าง ปี ค.ศ. 1933 – 1945 คือ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (Genocide)

76. ตามแนวคิดของริสแมน (Riesman) รูปแบบการเปลี่ยนแบ่ลงของสังคมไทยเป็นอย่างไร

(1) เปลี่ยนแปลงจากสำนึกนำสู่ผู้อื่นนำ (2) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่สำนึกนำ

(3) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่สำนึกนำ (4) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่ผู้อื่นนำ

(5) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่ประเพณีนำ

ตอบ4 หน้า 331 – 332 รูปแบบสังคมตามทัศนะของริสแมน (Riesman) แบ่งเป็น 3 รูปแบบและ เปลี่ยนแปลงเป็นขั้นตอนดังนี้ 1. สังคมประเพณีนำ 2. สังคมสำนึกนำ 3. สังคมผู้อื่นนำ ซึ่งสังคมอเมริกันจะเป็นไปตามรูปแบบที่ริสแมนได้กล่าวไว้ ส่วนสังคมไทยข้ามขั้นตอนจาก รูปแบบสังคมประเพณีนำไปสู่สังคมผู้อื่นนำ โดยขาดขั้นสังคมสำนึกนำ

77. ในทัศนะของเพลโต (Plato) พัฒนาการขั้นแรกของรัฐคือข้อใด (1) ทุชนาธิปไตย

(2) ไร้อธิปไตย (3) คณาธิปไตย (4) รัฐธิปไตย (5) อภิชนาธิปไตย

ตอบ 5 หน้า310-311 ในทัศนะของเพลโต (Plato) การเปลี่ยนแปลงของรัฐมีพัฒนาการแบ่งออกเป็น 5 ยุค ดังนี้ 1. อภิชนาธิปไตยหรือราชาธิปไตย 2. วีรชนาธิปไตย 3. คณาธิปไตย 4. ประชาธิปไตย 5. ทุชนาธิปไตย

78. ทฤษฎีใดมีแนวคิดว่า “สภาพสังคมที่สลับซับซ้อน ถือว่าเป็นความก้าวหน้า”

(1) ทฤษฎีวัฏจักร (2) ทฤษฎีวิวัฒนาการ (3) ทฤษฎีการหน้าที่

(4) ทฤษฎีการขัดแย้ง (5) ทฤษฎีจิตวิทยาสังคม

ตอบ 2 หน้า 313 ทฤษฎีวิวัฒนาการ (Evolutionary Theory) เป็นทฤษฎีที่นิยมกันมากในโลกตะวันตก โดยเชื่อว่า สังคมก้าวหน้าขึ้นจากสภาพที่อยูกันง่าย ๆ ไม่สลับซับซ้อนและขยายตัวไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งมีความซับซ้อนหรือสภาวะเชิงซ้อนสูงขึ้น ซึ่งการมีสภาพสังคมที่สลับซับซ้อนขึ้นนั้น ถือว่าเป็นความก้าวหน้า

79. กระบวนการเปลี่ยนแปลง 3 ขั้นตอน “จุดยืน จุดแย้ง จุดยุบ” เป็นแนวความคิดของใคร

(1) มาร์กซ์ (Marx) (2) ค้องท์ (Comte) (3) ทอยน์บี (Toynbee)

(4) พาร์สัน (Parson) (5) สเปนเซอร์ (Spencer)

ตอบ1 หน้า 320 – 321 ทฤษฎีการขัดแย้งเป็นแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx)ซึ่งได้อธิบายการเปลี่ยนแปลงหรือปรากฏการณ์ต่าง ๆ โดยกระบวนการ 3 อย่าง คือ

1. Thesis (จุดยืน) ได้แก่ สภาพที่เป็นอยู่แล้ว

2. Antithesis (จุดแย้ง) ได้แก่ สภาพที่ตรงข้ามหรือขัดแย้งกับสิ่งที่มีอยู่หรือเป็นอยู่แล้ว

3. Synthesis (จุดยุบ) ได้แก่ ผลแห่งการปะทะกันหรือขัดแย้งกันของ 2 กระบวนการแรก

80. แนวความคิดแบบใดไม่นิยมการเปลี่ยนแปลง

(1) อนุรักษนิยม

(2) สังคมนิยม (3) ทุนนิยม (4) ชาตินิยม (5) ลัทธินิยม

ตอบ 1 (คำบรรยาย) อนุรักษนิยม (Conservatism) เป็นแนวความคิดที่ไม่นิยมการเปลี่ยนแปลง ตองการอนุรักษ์หรือรักษาของเดิมเอาไว้ จัดเป็นอุดมคติทางการเมือง/เศรษฐกิจ/สังคมที่มี แนวโน้มเป็นไปในทางต่อต้านการเปลี่ยนแปลง โดยยึดถือสนับสนุนระเบียบแบบแผนเดิม ที่ตั้งมั่นอยู่แล้ว

81. สังคมลักษณะใดเปลี่ยนแปลงได้ง่าย

(1) สังคมยึดถือประเพณี

(2) สังคมยกย่องผู้อาวุโส

(3) สังคมบูชาบรรพบุรุษ

(4) สังคมยึดถือปัจเจกบุคคล

(5) สังคมที่มีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

ตอบ 4 หน้า 328, (คำบรรยาย) โครงสร้างสังคมและวัฒนธรรมมีผลต่ออัตราการเปลี่ยนแปลงในสังคม ที่อำนาจส่วนใหญ่ตกอยู่กับผู้อาวุโส เช่น สังคมจีนที่ยึดถือประเพณีและบูชาบรรพบุรุษจะมี แนวโน้มเปลี่ยนแปลงน้อย หรือในสังคมที่เน้นรูปแบบความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและฝึกให้ บุคคลรับผิดชอบต่อกลุ่มจะยอมรับการเปลี่ยนแปลงน้อยมาก ซึ่งจะตรงกันข้ามกับสังคม ที่เน้นปัจเจกบุคคลจะเกิดการเปลี่ยนแปลงได้ง่ายมาก

82. ตัวเลือกใดที่ไม่จัดว่าเป็นคุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท

(1) ความโดดเดี่ยว (2) อาชีพเกษตรกรรม (3) การผลิตเพื่อการค้า

(4) การผลิตเพื่อบริโภค (5) ความสัมพันธ์แน่นแฟ้น

ตอบ 3 หน้า 340 – 341, (คำบรรยาย) คุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท มีลักษณะดังนี้

1. ความโดดเดี่ยว (Isolation) มีการตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนกระจัดกระจายกันอยู่ตามไร่นา

2. ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน (Homogeneity) หรือความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นทั้งในด้าน เชื้อชาติ ขนบธรรมเนียมประเพณี และภูมิหลังทางวัฒนธรรม

3. การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร (Agricultural Employment) ทำให้มีความเหมือนในวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ซึ่งจะเกี่ยวพันกับการเกษตรกรรมไม่ทางตรงก็ทางอ้อม

4. การเศรษฐกิจเพื่อการบริโภค (Subsistence Economy) หรือเศรษฐกิจพอเพียง โดยครอบครัวจะเป็นทั้งหน่วยผลิตและหน่วยบริโภค มีทั้งปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์

83. ในการพัฒนาชนบทต้องพัฒนาอะไรเป็นอันดับแรก

(1) สภาพแวดล้อม

(2) คุณภาพคน (3) การศึกษา (4) บทบาทผู้นำ (5) เศรษฐกิจ

ตอบ 2 หน้า 338 ในการพัฒนาชนบทนั้น ต้องมุ่งพัฒนาคน (คุณภาพของคน) เป็นอันดับแรกและการพัฒนาคนนั้นต้องพัฒนาความคิดของเขา อะไรคือตัวบงการให้คนชนบทคิดเช่นนั้น ทำเช่นนั้น ค่านิยมหรือวัฒนธรรม ซึ่งการศึกษาสังคมชนบทจะช่วยให้เราเข้าใจได้

84. “ชนบทคือชีวิต ส่วนเมืองนั้นคือกาฝาก” หมายถึงตัวเลือกใด

(1) เมืองไม่ต้องพึ่งพาชนบท (2) ชาวเมืองชอบไปเที่ยวชนบท

(3) ชนบทต้องพึ่งพาเมืองเพื่อความอยู่รอด (4) ชนบทและเมืองต่างพึ่งตนเองได้

(5) เมืองต้องพึ่งพาผลผลิตทางเกษตรกรรมจากชนบท

ตอบ 5 หน้า 366 มีคำโบราณกล่าวว่า ชนบทคือชีวิต ส่วนเมืองนั้นคือกาฝาก หมายความว่า เมืองคือที่รวมของมนุษย์ที่ต้องพึงพาผลผลิตทางเกษตรกรรมและแรงงานจากชนบท เพื่อการอยู่รอดของตนเอง ความต้องการอาหารทุกวันทำให้เมืองต้องขึ้นอยู่กับเขตชนบท

85. ครอบครัวชนบทไทยมีแนวโน้มเป็นแบบใดมากขึ้น

(1) ครอบครัวขยาย

(2) ครอบครัวเดียว (3) ครอบครัวร่วม (4) ครอบครัวใหญ่ (5) ครอบครัวขยายตัวคราว

ตอบ 2 หน้า 348 – 349 ครอบครัวชนบทไทยมีลักษณะเด่นดังนี้ 1. เป็นครอบครัวขยายชั่วคราวแต่ปัจจุบันมีแนวโน้มเป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น 2. เป็นครอบครัวแบบผัวเดียวเมียเดียว การสืบสกุลถือข้างฝ่ายบิดาเป็นหลัก 3. มีความเข้มข้นของความสัมพันธ์ทางสายโลหิต

4. ยึดมั่นในขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม และไม่ค่อยสนใจกิจการบ้านเมือง ฯลฯ

86. เพราะเหตุใดจึงต้องคึกษาชุมชนชนบท

(1) เพื่อเข้าใจวิถีชีวิตของชาวชนบท

(2) เพื่อเปลี่ยนแปลงชนบทให้เป็นเมือง (3) เพื่อให้รัฐบาลควบคุมได้ทั่วถึง

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 1 หน้า 337 – 338 สาเหตุที่ต้องมีการศึกษาสังคมวิทยาชนบท มีดังนี้

1. เนื่องจากชาวโลกส่วนใหญ่เป็นชาวชนบท ประกอบอาชีพทางการเกษตร

2. เพื่อต้องการทราบและเข้าใจในวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่แท้จริง ประเพณี วัฒนธรรม

สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองของชาวชนบท

3. เพื่อประโยชน์ในด้านการพัฒนาชนบท

4. เพื่อจะได้ทราบถึงความสัมพันธ์ระหว่างเมืองกับชนบท เช่น ชาวเมืองต้องพึ่งพาชนบทในด้านผลิตผล- การเกษตร ส่วนชาวชนบทก็ต้องพึ่งพาเมืองในด้านการซื้อเครื่องมือเครื่องใช้ด้านการเกษตร ฯลฯ

87. ตัวเลือกใดคือสาเหตุการเปลี่ยนแปลงจากภายในสังคมชนบท

(1) การเลียนแบบ (2) การพัฒนา (3) การประดิษฐ์

(4) การติดต่อสื่อสาร (5) การกระจายทางวัฒนธรรม

ตอบ 3 หน้า 358 – 359 สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมชนบทเกิดจาก 2 ปัจจัย คือ

1. ปัจจัยภายในสังคมชนบทเอง เช่น การเกิด การตาย การย้ายถิ่น การแปรปรวนของธรรมชาติ ผู้ร้ายหรือการสู้รบ การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ (ภูมิปัญญาชาวบ้านที่เกิดจากนวัตกรรม) ฯลฯ

2. ปัจจัยภายนอกสังคมซนบท เช่น การผสมผสานทางวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม การคมนาคมติดต่อสื่อสาร การเลียนแบบ (การขอยืมวัฒนธรรม) การพัฒนา ฯลฯ

88. สิ่งที่ช่วยคํ้าจุนเมือง (The Support of Cities) ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) วัตถุดิบ

(2) การคมนาคมทั่วถึง (3) ความอุดมสมบูรณ์ (4) การให้บริการ (5) ถูกทั้งหมด ตอบ 5 หน้า 368 สิ่งที่ช่วยคํ้าจุนเมือง (The Support of Cities) ได้แก่ 1. วัตถุดิบ

2. การคมนาคมขนส่ง 3. ความอุดมสมบูรณ์ของพื้นดิน

4. การให้บริการ เช่น ร้านค้า ธนาคาร โรงพยาบาล ฯลฯ

89. ทฤษฎีการขยายตัวของเมืองทฤษฎีใดที่เก่าแก่ที่สุด

(1) รูปดาว

(2) รูปพาย (3) รูปวงกลม (4) รูปคันธนู (5) รูปสามเหลี่ยม

ตอบ 1 หน้า 374 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) เป็นทฤษฎีการขยายตัวของเมืองที่เก่าแก่ที่สุด เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1903โดย อาร์.เอ็ม. เฮิร์ด (R.M. Hurd) ได้ศึกษาพบว่า เมืองจะขยายตัว ออกจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง ซึ่งทำให้เป็นรูปคล้ายดาวหรือแมงกะพรุน

90. เมืองอันดับ 2 ที่นำมาเปรียบเทียบกับความเป็นเอกนครของกรุงเทพมหานครได้แก่ตัวเลือกใด

(1) สงขลา (2) เชียงราย (3) เชียงใหม่ (4) นครราชสีมา (5) ขอนแก่น

ตอบ 3 หน้า 381 เมืองอันดับ 2 ที่นำมาเปรียบเทียบกับความเป็นเอกนครของกรุงเทพมหานคร

ได้แก่ เชียงใหม่ โดยเขตเมืองของกรุงเทพฯ มีขนาดใหญ่กว่าเมืองเชียงใหม่ถึงประมาณ 35 เท่าตัว

91. การขยายตัวของกรุงเทพมหานครเป็นไปตามทฤษฎีใด

(1) รูปดาว

(2) รูปวงกลม

(3) รูปพาย

(4) หลายศูนย์กลาง

(5) หลายรูปแบบ

ตอบ 4 หน้า 382 การขยายตัวของกรุงเทพฯ เป็นไปตามทฤษฎีหลายศูนย์กลาง (Multiple Nuclei) คือ มีศูนย์กลางอยู่หลายแห่ง ซึ่งในสมัยก่อนศูนย์การค้าอยู่ที่บางรัก บางลำพู ฯลฯ แต่ต่อมา ก็เกิดศูนย์กลางขึ้นอีกหลายแห่ง เช่น ราชประสงค์ ประตูนํ้า ราชดำริ ศูนย์การค้าสยาม ฯลฯ และปัจจุบันได้เกิดศูนย์กลางขึ้นตามย่านชานเมือง เช่น ลาดพร้าว รามคำแหง บางแค ฯลฯ

92. ตัวเลือกใดคือลักษณะความเป็นเมืองของประเทศที่กำลังพัฒนา

(1) ประชากรในเมืองหลวงเพิ่มขึ้นน้อย (2) มีสาธารณูปโภคกระจายทุกภูมิภาค

(3) มีความเป็นเอกนคร (4) ขนาดของเมืองต่าง ๆ ใกล้เคียงกัน

(5) มีศูนย์กลางความเจริญกระจายอยู่ตามเมืองต่าง ๆ

ตอบ 3 หน้า 380 – 381 ลักษณะความเป็นเมืองของประเทศที่กำลังพัฒนาหรือด้อยพัฒนา ทั้งในทวีปเอเขีย แอฟริกา และลาตินอเมริกา จะมีความเป็นเอกนคร (Primate City)โดยที่ประเทศนั้น ๆ จะมีเมือง ๆ หนึ่งที่มีขนาดใหญ่มาก ใหญ่กว่าเมืองในขนาดรอง ๆ ลงไป อย่างมากเหลือเกิน

93. “มหาวิทยาลัยรามคำแหง วิทยาเขตบางกะปิ” จัดอยู่ในเขตใด

(1) เขตเมือง

(2) เขตขนบท (3) เขตค้าขาย (4) เขตปริมณฑล (5) เขตชานเมือง

ตอบ 1 หน้า 383, (คำบรรยาย) แต่เดิมนั้นย่านหัวหมาก เขตบางกะปิ ลาดพร้าว จัดเป็นเขตชานเมืองแต่ปัจจุบันบริเวณแถบนี้กลายสภาพเป็นเขตเมืองหมดแล้ว

94. นิเวศวิทยา (Ecology) เป็นศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับอะไร

(1) สิ่งแวดล้อม (2) วัฒนธรรม (3) การเมือง (4) ประวัติศาสตร์ (5) เศรษฐกิจ

ตอบ 1 หน้า 391 นิเวศวิทยา (Ecology) เป็นศาสตร์ที่ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับ สิ่งแวดล้อม เพราะสิ่งมีชีวิตไม่สามารถอยู่ได้โดยลำพัง จะต้องมีบทบาทและเกี่ยวข้องกับ สิ่งแวดล้อม จึงทำให้เกิดความสัมพันธ์ที่เป็นระบบนิเวศน์ (Ecosystem) ขึ้นมา โดยปกติ วิชานี้ถือเป็นสาขาหนึ่งของชีววิทยา บางครั้งจึงเรียกว่า ชีววิทยาทางสิ่งแวดล้อม

95. ตัวอย่างของ Managed Natural Ecosystems ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) ป่าทุ่งใหญ่ (2) ทะเลทราย (3) นิคมอุตสาหกรรม

(4) อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ (5) ฟาร์มเลี้ยงไก่ของบริษัทขนาดใหญ่

ตอบ 4 หน้า 391 – 392 ระบบนิเวศน์ของมนุษย์ (มนุษยนิเวศวิทยา) แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1. Mature Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่อยู่ในสภาพธรรมชาติอย่างแท้จริง ไม่มีคนอยู่อาศัย เช่น ป่า ภูเขา ทะเลทราย ฯลฯ

2. Managed Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง และดัดแปลง เช่น สวนสาธารณะ อุทยาน อุทยานแห่งชาติ ฯลฯ

3. Productive Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อให้ได้ผลิตผลและทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ฟาร์ม ปศุสัตว์ เหมืองแร่ ฯลฯ

4. Urban Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้อาศัยประกอบกิจการทำงานต่าง ๆ เช่น บริเวณย่านอุตสาหกรรม บริเวณเมืองเล็กและเมืองใหญ่ ฯลฯ

96. สาเหตุใดทำให้เกิดอากาศเสียมากที่สุด

(1) โรงงานพลังงาน

(2) อุตสาหกรรม (3) การขนส่ง (4) ขยะมูลฝอย (5) มูลสัตว์เลี้ยง

ตอบ 3 หน้า 399 สาเหตุที่ก่อให้เกิดปัญหามลภาวะจากอากาศเสียมากที่สุด คือ การขนส่ง 55%รองลงมา ได้แก่ โรงงานพลังงาน 17% อุตสาหกรรม 14% ขยะมูลฝอย 4% และอื่น ๆ 10%

97. สัดส่วนของน้ำตามธรรมชาติชนิดใดมีมากที่สุดในโลก

(1) นํ้าจืด

(2) นํ้าทะเล (3) นํ้ากร่อย (4) นํ้าฝน (5) น้ำบาดาล

ตอบ 2 หน้า 398 ทรัพยากรนํ้าที่มนุษย์ใช้หมุนเวียนอยู่ในโลกนี้ส่วนใหญ่เป็นนํ้าทะเล (97%)ส่วนที่เหลือเป็นนํ้าจืด (3%) โดยนํ้าธรรมชาติที่มนุษย์ใข้สอยเพื่อประโยชน์ต่าง ๆ แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ นํ้าฝน, นํ้าท่า (นํ้าที่อยู่ผิวดิน), นํ้าบาดาล (น้ำใต้ดิน) และนํ้าทะเล

98. ข้อใดคือแหล่งน้ำธรรมชาติที่อยู่ใต้ผืนดิน

(1) น้ำฝน

(2) น้ำบาดาล (3) น้ำท่า (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 97. ประกอบ

99. มานุษยวิทยาเป็นศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับอะไร

(1) สังคม

(2) วิวัฒนาการของมนุษย์ (3) มนุษย์

(4) ประเพณีของมนุษย์ (5) วัฒนธรรมของมนุษย์

ตอบ 3 หน้า 409, 411 มานุษยวิทยา (Anthropology) หมายถึง ศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับมนุษย์ (ตัวมนุษย์และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น) โดยคำว่า Anthropology มีรากศัพท์มาจากภาษากรีก 2 คำ ได้แก่ Anthropos แปลว่า มนุษย์ และ Logia แปลว่า ศาสตร์หรือความรู้ที่จัดไว้เป็นระเบียบ แบบแผนแล้ว ทั้งนี้มานุษยวิทยาจะจำแนกออกเป็น 2 สาขาใหญ่ คือ มานุษยวิทยากายภาพ (ศึกษาเกี่ยวกับตัวมนุษย์) และมานุษยวิทยาวัฒนธรรม (ศึกษาเกี่ยวกับสิ่งที่มบุษย์สร้างขึ้น)

100. ตัวเลือกใดไม่ใช่จุดเน้นของการศึกษาวิชามานุษยวิทยากายภาพ

(1) วิวัฒนาการของมนุษย์ (2) กำเนิดของมนุษย์

(3) ความแตกต่างของมนุษย์ยุคปัจจุบัน (4) การแบ่งกลุ่มชาติพันธุ์ของมนุษย์

(5) เทคโนโลยีและวัฒนธรรมทางวัตถุของมนุษย์ในอดีต

ดอน 5 หน้า 412 – 422 จุดเน้นของการศึกษาวิชามานุษยวิทยากายภาพ มีดังนี้ 1. กำเนิดของมนุษย์ 2. วิวัฒนาการของมนุษย์ 3. ปัจจัยที่ทำให้มนุษย์ยุคปัจจุบันมีความแตกต่างกัน 4. การแบ่งกลุ่มชาติพันธุของมนุษย์ 5. ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม

101. ตัวเลือกใดเป็นตัวอย่างของมนุษย์ชาติพันธุ์ผิวขาว

(1) เอลกิโม

(2) มาลายัน

(3) อารยัน

(4) ปิ๊กมี่

(5) ปาปัวนิวกินี

ตอบ 3 หน้า 420 มนุษย์ชาติพันธุ์ผิวขาว (Caucasoid) แบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยได้ดังนี้ 1. พวกอารยัน เช่น กรีก 2. พวกแฮมิติก เช่น อียิปต์โบราณ 3. พวกเซมิติก เช่น บาบิโลเนีย และอัสสิเริย ซึ่งพวกเซมิติกนี้อาจแบ่งออกเป็นกลุ่มนอร์ดิก (สแกนดิเนเวีย) และกลุ่มเมดิเตอร์เรเนียน

102. มนุษย์จำพวกใดมีลักษณะทางกายภาพคล้ายคลึงกับมนุษย์ปัจจุบัน

(1) มนุษย์ชวา

(2) มนุษย์ปักกิ่ง

(3) มนุษย์สุมาตรา

(4) มนุษย์โครมันยอง

(5) มนุษย์นีแอนเดอร์ธัล

ตอบ 4 หน้า 417 – 418 มนุษย์โครมันยอง (Cro-Magnon Man) มีชีวิตอยู่ราว 40,000 ปีมานี้เอง และเชื่อกันว่ามีลักษณะทางกายภาพคล้ายคลึงหรือใกล้เคียงกับมนุษย์ปัจจุบันมากที่สุด ดังนั้น จึงมีลักษณะเป็นตัวแทนหรือเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์ในปัจจุบันโดยมนุษย์เหล่านี้จะมีชื่อเรียก ต่าง ๆ กันตามระยะเวลาของการมีชีวิตอยู่ เช่น Swanscombe Man, Fontechevade Man, Kanam Man และ Kanjera Man เป็นต้น

103. ตัวอย่างของมนุษย์กลุ่มผิวเหลือง (Mongoloid) ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) อารยัน

(2) เอสกิโม (3) แฮมิติก (4) เซมิติก (5) นอร์ดิก

ตอบ 2 หน้า 420 มนุษย์ชาติพันธุ์ผิวเหลือง (Mongoloid) แบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยได้ดังนี้

1. พวกมองโกลอยด์ อยู่แถบทวีปเอเชียตะวันออก เช่น จีน ทิเบต และมองโกเลีย

2. พวกอินเดียนแดง อยู่แถบทวีปอเมริกาเหนือและใต้

3. พวกเอสกิโม อยู่แถบเหนือสุดของทวีปอเมริกา (รัฐอลาสก้าและตอนเหนือของแคนาดา)

4. พวกมาลายัน เช่น มลายู ชวา ไทย และบาหลี

104. ตัวเลือกใดไม่ถูกต้องเกี่ยวกับการศึกษามานุษยวิทยาวัฒนธรรม

(1) กำเนิดในสังคมตะวันตก (2) ช่วงแรก ๆ เน้นการศึกษาสังคมดั้งเดิม

(3) เน้นการศึกษาสังคมขนาดเล็ก (4) เน้นการศึกษาสังคมในเชิงวิถีชีวิต

(5) เน้นการศึกษาสังคมโดยใช้วิธีการเชิงปริมาณ

ตอบ 5 หน้า 423, 434, (คำบรรยาย) นักมานุษยวิทยาวัฒนธรรมเน้นศึกษาและวิเคราะห์ขนบธรรมเนียม ประเพณี และลักษณะวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของมนุษย์ในสังคมต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน สังคมดั้งเดิมและสังคมขนาดเล็กที่โครงสร้างทางสังคมไม่สลับซับซ้อน ซึ่งสาเหตุที่นักมานุษยวิทยา ให้ความสนใจศึกษาสังคมดั้งเดิม ก็เพราะสามารถศึกษาถึงต้นกำเนิดของวัฒนธรรมนั้น ๆ ได้ และสามารถเข้าใจถึงหน้าที่ประโยชน์ฃองวัฒนธรรมแต่ละประเภทได้ง่าย แต่ปัจจุบันสังคม เหล่านี้ได้สูญหายไปเกือบหมด นักมานุษยวิทยาวัฒนธรรมจึงหันไปสนใจศึกษาสังคมชนบท และแม้กระทั่งสังคมเมืองแทน แต่ก็เน้นการใช้วิธีการทางมานุษยวิทยาเป็นเครื่องมือใช้ศึกษา

105. ศาสนาอิสลามมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตประจำวันของผู้คนในบริเวณใดมากที่สุด

(1) ตะวันออกไกล

(2) ตะวันออกใกล้ (3) ตะวันออกกลาง (4) เอเชียใต้ (5) เอเชียเหนือ

ตอบ 3 หน้า 451, 452 ศาสนาอิสลามมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตประจำวันของผู้คนในบริเวณตะวันออกกลาง มากที่สุด โดยประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวอาหรับ เช่น อิรัก อิหร่าน ซาอุดิอาระเบีย คูเวต กาตาร์ ฯลฯ

106. วัฒนธรรมใดที่ได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมของประเทศสเปนและโปรตุเกส

(1) วัฒนธรรมยุโรป (2) วัฒนธรรมอเมริกาเหนือ (3) วัฒนธรรมเอเชีย

(4) วัฒนธรรมอเมริกาใต้ (5) วัฒนธรรมแอฟริกัน

ตอบ 4 หน้า 446 วัฒนธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมในภูมิภาคอเมริกาใต้ (ลาตินอเมริกา) คือ สเปนและโปรตุเกส ซึ่งแต่เดิมนั้นประเทศในภูมิภาคนี้ได้รับวัฒนธรรมจากพวกอินเดียนแดง ที่เรียกตัวเองว่า อินคา หรือลูกพระอาทิตย์

107. ประเทศไทยอยู่ในบริเวณใดของทวีปเอเชีย

(1) เอเชียตะวันตกเฉียงเหนือ

(2) เอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ (3) เอเชียกลาง

(4) เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ (5) เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ตอบ 5 หน้า 451 เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ประกอบด้วย ไทย เวียดนาม กัมพูชา ลาว พม่า มาเลเซีย สิงคโปร์ อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ และบรูไน

108. วัฒนธรรมใดมีการแบ่งคนออกเป็นวรรณะ

(1) จีน (2) ญี่ปุ่น (3) มาเลเซีย (4) รัสเซีย (5) อินเดีย

ตอบ 5 หน้า 452 วัฒนธรรมอินเดียมีการแบ่งคนในสังคมออกเป็นชนชั้นต่าง ๆ 4 วรรณะ คือวรรณะพราหมณ์ (เป็นวรรณะสูงสุด) วรรณะกษัตริย์ วรรณะแพศย์ และวรรณะศูทร จึงทำให้ เกิดความไม่เท่าเทียมกันในสังคม ถ้าในกรณีที่คนต่างวรรณะสมรสกัน บุตรที่เกิดมาจะเป็นจัณฑาล ซึ่งถือเป็นพวกที่ต่ำต้อยที่สุด

109. ประเทศใดมีสัดส่วนประชากรชนชั้นกลางมากที่สุด

(1) จีน (2) ญี่ปุ่น (3) เยอรมนี (4) สหรัฐอเมริกา (5) รัสเซีย

ตอบ 4 หน้า 443 สหรัฐอเมริกา สถานภาพทางสังคมของบุคคลขึ้นอยู่กับทรัพย์สมบัติ ให้โอกาสบุคคลในการแสวงหาความก้าวหน้าของชีวิตเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะเกิดในชาติตระกูลสูงหรือต่ำ ยากจนหรือร่ำรวย สัตส่วนประชากรอยู่ในระดับชนชั้นกลางมากที่สุด ยกย่องค่าของคน ดังนั้น ค่าจ้างแรงงานจึงสูง ถือทัศนคติที่ว่า ความนิยมชมชอบของคนขึ้นอยู่กับความสำเร็จในชีวิต

110. การศึกษาลักษณะอุปนิสัยประจำชาติมีความสัมพันธ์กับตัวเลือกใด

(1) บุคลิกภาพ (2) ทัศนคติ (3) วัฒนธรรม (4) ค่านิยม (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 458 ลักษณะอุปนิสัยประจำชาติ หมายถึง ลักษณะทางบุคลิกภาพที่ค่อนข้างจะมีอยู่ เป็นประจำ รวมทั้งองค์ประกอบทางวัฒนธรรมและโครงสร้างทางสถาบันต่าง ๆ ซึ่งพอจะเห็บ เด่นชัดอันทำให้สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่างสังคมหนึ่งกับอีกสังคมหนึ่ง โดยบุคลิกภาพนี้ จะรวมถึงค่านิยม ทัศนคติ และความนึกคิดหรือมโนภาพโดยทั่วไป ซึ่งแสดงออกมาในรูปของ พฤติกรรมต่าง ๆ

111. ผู้ใดกล่าวว่า “สังคมไทยมีโครงสร้างแบบหลวม ๆ (Loosely Structured)”

(1) ทอคเกอวิลล์ (Tocqueville)

(2) เบนเนดิกต์ (Benedict)

(3) เอมบรี (Embree)

(4) ดร.อดุล วิเชียรเจริญ

(5) สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

ตอบ 3 หน้า 464 จอห์น เอมบรี (Embree) นักมานุษยวิทยาตะวันตก กล่าวว่า “คนไทยชอบสนุก และมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวม ๆ คือ ขาดวินัย”

112. ลักษณะอุปนิสัยของคนไทยตามทัศนะของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพคือตัวเลือกใด

(1) รักความเป็นไท

(2) เคร่งครัดระเบียบวินัย

(3) วัตถุนิยม

(4) มักน้อย

(5) ปัจเจกบุคคลนิยม

ตอบ 1 หน้า 464 ลักษณะอุปนิสัยของคนไทยตามทัศนะของสมเด็จกรมพระยาดำรงราขานุภาพ มี 3 ประการ คือ การรักความเป็นไท ปราศจากวิหิงสา และการรู้จักประสานประโยชน์

113. ตัวเลือกใดไม่ถูกต้องเกี่ยวกับค่านิยมซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของสังคมไทย

(1) รักความเป็นอิสระ (2) นิยมมีครอบครัวเดี่ยว (3) เล็งผลปฎิบัติ

(4) ชอบสนุกสนาน (5) ยกย่องฐานะและบทบาทของสตรี

ตอบ 4 หน้า 471 – 472 ค่านิยมซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของสังคมไทยตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ มี 4 ประการ คือ การรักความเป็นอิสระ นิยมมีครอบครัวเดี่ยว การเล็งผลปฏิบัติ (เป็นค่านิยม ที่ไม่ส่งเสริมให้คนไทยเป็นนักคิดแบบนามธรรม) และยกย่องฐานะและบทบาทของสตรี

114. ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ ค่านิยมที่ไม่ส่งเสริมให้คนไทยเป็นนักคิดแบบนามธรรมได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การถือฐานานุรูป (2) การเล็งผลปฏิบัติ (3) ความเฉื่อย

(4) การถือหลักเกณฑ์ (5) การถือประโยชน์ตนเอง

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 113. ประกอบ

115. ตามทัศนะของ ดร.ไพฑูรย์ เครือแก้ว ผู้ที่ถูกตำหนิว่าเป็น “ลูกทรพี” หมายถึงผู้ที่ขาดคุณสมบัติค่านิยม ตามตัวเลือกใด

(1) ใจนักเลง

(2) การศึกษา (3) ความกตัญญู (4) การรู้จักที่ต่ำที่สูง (5) อำนาจ

ตอบ 3 หน้า 475 – 478 ค่านิยมของคนไทยตามทัศนะของ ดร.ไพฑูรย์ เครือแก้ว มี 9 ประเภท ได้แก่ ความมั่งคั่ง (มีอิทธิพลเป็นตัวกำหนดรูปแบบพฤติกรรมของคนไทย) อำนาจ ความเป็นผู้ใหญ่ จิตใจนักเลง การเป็นเจ้านาย การมีใจกว้าง ความกตัญญูรู้คุณ (ผู้ที่ขาดคุณสมบัติค่านิยมนี้ จะถูกตำหนิว่าเป็นลูกทรพี) การยกย่องปราชญ์ และความเคารพนบนอบรู้จักที่ตํ่าที่สูง

116. ประเทศใดริเริ่มงานด้านสังคมสงเคราะห์

(1) เยอรมนี (2) โปแลนด์ (3) อังกฤษ (4) สเปน (5) ฝรั่งเศส

ตอบ 3 หน้า 481 – 482, (คำบรรยาย) ประเทศอังกฤษนับว่าเป็นประเทศแรกที่ริ่เริ่มและถือเป็น แม่แบบในการจัดการสังคมสงเคราะห์ โดยจะเห็นได้จากการกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับ ความผาสุกของส่วนรวมเป็นลายลักษณ์อักษร เช่นในปีค.ศ. 1601 พระนางเจ้าอลิซาเบธที่ 1 ได้ทรงออกกฎหมายเพื่อช่วยเหลือคนจนที่เรียกว่า Elizabethan Poor Law ซึ่งถือเป็น กฎหมายแม่บทในการวางรากฐานด้านการสังคมสงเคราะห์

117. ตัวเลือกใดจัดเป็นวิธีการสังคมสงเคราะห์ที่ให้บริการโดยตรง

(1) การจัดระเบียบชุมชน (2) การวิจัยทางสังคมสงเคราะห์

(3) การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 5 หน้า 482 – 483 วิธีการสังคมสงเคราะห์ มี 5 วิธีการ ได้แก่ 1. การสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย

2. การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม 3. การจัดระเบียบชุมชน (โดย 3 วิธีแรกนี้จัดเป็การให้บริการโดยตรง)

4. การวิจัยทางสังคมสงเคราะห์ 5. การบริหารงานสวัสดิการสังคม

(และ 2 วิธีหลังจัดเนินการให้บริการทางอ้อม)

118. ตัวเลือกใดไม่ใช่หลักการสำคัญในงานสังคมสงเคราะห์

(1) หลักการยอมรับ (2) หลักการมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา

(3) หลักการรักษาความลับ (4) หลักการถือความสัมพันธ์ส่วนตัว

(5) หลักการให้ความสำคัญต่อตัวบุคคล

ตอบ 4 หน้า 487 – 488 หลักการสำคัญในงานสังคมสงเคราะห์ มีดังนี้

1. หลักการยอมรับ 2. หลักการติดต่อสื่อสารให้เข้าใจกันและกัน

3. หลักการให้ความสำคัญต่อตัวบุคคล 4. หลักการมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา

5. หลักการรักษาความลับ 6. หลักการไม่ถือความสัมพันธ์ส่วนตัว

119. ขั้นตอนการปฏิบัติงานของนักสังคมสงเคราะห์ขั้นตอนใดที่จะพิจารณาดูว่า สิ่งที่ทำไปแล้วตั้งแต่ต้นถูกต้องหรือไม่

(1) การหาข้อเท็จจริง (2) การวิเคราะห์

(3) การวินิจฉัย (4) การวางแผน (5) การประเมินผล

ตอบ 5 หน้า 488 – 490 ขั้นตอนในการปฏิบัติงานของนักสังคมสงเคราะห์ มี 4 ประการ ดังนี้

1. ต้องมีหลักการค้นคว้าหาข้อเท็จจริง ซึ่งเป็นขั้นตอนเริ่มแรกหรือขั้นตอนเบื้องต้น

2. การวิเคราะห์และวินิจฉัยปัญหา 3. การให้การแก้ไขปัญหา

4. การประเมินผล โดยจะพิจารณาดูว่าสิ่งท็ทำไปแล้วตั้งแต่ต้นถูกต้องหรือไม่

120. การสังคมสงเคราะห์เกิดขึ้นในประเทศไทยตั้งแต่สมัยใด

(1) หลังสงครามอินโดจีน (2) กรุงศรีอยุธยาตอนต้น (3) สุโขทัย

(4) กรุงศรีอยุธยาตอนปลาย (5) จอมพล ป. พิบูลสงคราม

ตอบ 3 หน้า 482 สำหรับในประเทศไทยอาจกล่าวได้ว่า การสังคมสงเคราะห์เกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัย สุโขทัย คือ พ่อเมืองจะแจกอาหารและเครื่องนุ่งห่มให้แก่คนชรา นอกจากนั้นศาสนาพุทธก็ มีอิทธิพลต่อการสังคมสงเคราะห์ด้วย เพราะหลักธรรมของพระพุทธเจ้าอบรมสั่งสอนให้มีใจ เมตตากรุณา ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2556

ข้อสอบกระบวนวิชา SOC 1003 สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น

คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)

1. มาร์กซ์ (Marx) ผู้เขียนหนังสือเรื่อง Critique of Political Economy มีทัศนะในการศึกษาสังคมอย่างไร

(1) การขัดกับระหว่างคน 2 กลุ่มในแต่ละสังคมเป็นไปตลอดประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ

(2) สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพ

(3) สังคมมีโครงสร้างเหมือนร่างกายมนุษย์

(4) สังคมไม่จำเป็นต้องมีความขัดแย้ง

ตอบ 1 หน้า 7 คาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน ได้มองสังคมในแง่ของการ“ขัดกัน” ของคนในสังคม โดยเขากล่าวไว้ในหนังสือชื่อ Critique of Political Economy ว่า การขัดกันระหว่างคน 2 กลุ่มในแต่ละสังคมเกิดขึ้นตลอดเวลาในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ กล่าวคือ สังคมเศรษฐกิจโบราณมีการขัดแย้งกันระหว่างทาสกับนายทาส ในสังคมเศรษฐกิจ สมัยกลางมีการขัดแย้งกันระหว่างข้าติดที่ดินกับเจ้าของที่ดิน และในสังคมเศรษฐกิจทุนนิยม มีการขัดแย้งกันระหว่างชนชั้นกรรมาชีพ (กรรมกร) กับนายทุน ซึ่งความขัดแย้งระหว่างชนชั้นนี้ จะส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม จนกระทั่งกลายเป็นสังคมนิยมและสังคมคอมมิวนิสต์

2. มนุษย์มีความคล้ายคลึงกับสัตว์ในด้านใดมากที่สุด

(1) รู้จักสื่อความหมาย

(2) มีการย้ายที่อยู่

(3) รู้จักปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม

(4) รู้จักพึ่งพาอาศัยกัน

ตอบ 1 หน้า 81 มนุษย์มีความคล้ายคลึงกับสัตว์ในด้านการรู้จักสื่อความหมายมากที่สุด มนุษย์มีการ ติดต่อสื่อสารโดยใช้สัญลักษณ์ ภาษา และยังมีการถ่ายทอดวัฒนธรรมถึงกันได้ในขณะที่สัตว์ ประเภทต่าง ๆ ก็สามารถติดต่อสื่อสารกันได้บ้างแต่เป็นไปในระดับต่ำมาก

3. ตัวเลือกใดเป็นความรู้แบบสามัญสำนึก

(1) ปรากฏการณ์ที่สามารถมองเห็นและประสบได้ด้วยประสาทสัมผัส

(2) ปรากฏการณ์ที่สามารถพิสูจน์ได้ด้วยข้อเท็จจริงเชิงประจักษ์

(3) ปรากฏการณ์ที่สามารถจำแนกออกเป็นหมวดหมู่ได้

(4) ปรากฏการณ์ที่สามารถจัดระเบียบหาความสัมพันธ์ระหว่างกันได้

ตอบ 1 หน้า 2 ความรู้แบบสามัญสำนึก (Common Sense) คือ ปรากฏการณ์ทางสังคมที่สามารถ มองเห็นและประสบได้ด้วยประสาทสัมผัส ทั้งนี้การศึกษาเกี่ยวกับ “คนและสังคม” ในระยะ เริ่มแรกมีลักษณะเป็นการเรียนรู้จากประสบการณ์ซึ่งเป็นความรู้ที่ได้รับมาในรูปของสามัญสำนึก

4. เพราะเหตุใดจึงต้องศึกษาสังคม

(1) เพื่อเข้าใจลักษณะ รูปแบบ และโครงสร้างของสังคม

(2) เพื่อให้สามารถสร้างความสัมพันธ์กับบุคคลอื่นได้

(3) เพื่อชี้แนวทางการแก้ไขปัญหาสังคม

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 4-5 สาเหตุที่ต้องศึกษาสังคมก็เพราะจะได้รับประโยชน์ดังนี้

1. เพื่อให้เข้าใจลักษณะ รูปแบบ และโครงสร้างของสังคมตนเองและสังคมอื่นที่สัมพันธ์ด้วย ทำให้ทราบถึงกลไกการทำงานของสังคมและแนวทางประพฤติปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่สังคม กำหนดขึ้น

2. เพื่อให้สามารถสร้างความสัมพันธ์อันดีกับบุคคลอื่น/ต่อสมาชิกร่วมสังคมและสมาชิกร่วมโลก เข้าใจสถานภาพและบทบาทของตนเองและผู้อื่น เนื่องจากมนุษย์จะแยกตัวอยู่โดดเดี่ยวไม่ได้

3. เพื่อให้เข้าใจปรากฏการณ์ทางสังคมที่เป็นโทษและสาเหตุที่กำหนดพฤติกรรมเบี่ยงเบน เข้าใจปัญหาและสามารถชี้แนวทางการแก้ไขปัญหาสังคมได้

4. เกิดประโยชน์ต่อทุกวิชาชีพ โดยใช้เป็นวิชาความรู้ควบคู่กับการศึกษาวิชาอื่น ๆ เพราะ ทุกฝ่ายต่างจะต้องใข้วิชาชีพนั้น ๆ กับคนในสังคมทั้งสิ้น

5. เพราะเหตุใดสังคมวิทยาจึงเน้นการศึกษาสังคมโดยการสุ่มตัวอย่าง

(1) ง่ายและสะดวกต่อการศึกษา (2) เน้นการสังเกตส่วนบุคคล

(3) เพื่อทำนายปรากฏการณ์ในอนาคต (4) ศึกษาสังคมปัจจุบันซึ่งมีขนาดใหญ่

ตอบ 4 หน้า 49 – 50, (คำบรรยาย) สังคมวิทยามีแนวโน้มศึกษาสังคมปัจจุบัน สังคมที่รู้หนังสือ และสังคมเชิงซ้อน โดยมีแนวโน้มที่จะใช้วิธีการศึกษาแบบสุ่มตัวอย่าง (Sampling) มากกว่า การศึกษาเป็นรายกรณี (Case Studies) ทั้งนี้เพราะการสุ่มตัวอย่างจะเน้นในเรื่องจำนวน (เนื่องจากสังคมปัจจุบันมีขนาดใหญต้องใช้วิธีสุ่มตัวอย่างจึงจะสามารถทำได้) ส่วนการศึกษา เป็นรายกรณีจะเน้นในเรื่องเวลาและความถี่ถ้วน

6. ประเพณีบวชนาค ฉัตร และการบวงสรวงเทวดา เป็นตัวอย่างการศึกษาสังคมแบบใด

(1) การแข่งขัน (2) สัญลักษณ์ (3) ดุลยภาพทางสังคม (4) พฤติกรรมเฉพาะกิจ

ตอบ 2 หน้า 8 วิธีการศึกษาสังคมโดยมองพฤติกรรมในรูปของ “สัญลักษณ์” (Symbol) เช่น ในสังคมที่มีกษัตริย์จะมีฉัตรหรือสัญลักษณ์ที่แตกต่างจากคนธรรมดาทั่ว ๆ ไป นอกจากนี้ ประเพณีการบวชนาค การแห่นางแมว หรือการบวงสรวงเทวดาของคนในบางสังคมนั้น จะเป็นการแสดงออกในรูปลักษณ์ที่บ่งบอกถึงความหมายที่สำคัญบางอย่างของสังคม ในบางสังคมสีดำหมายถึง ความโศกเศร้า และบางสังคมใช้ดอกกุหลาบเป็นสื่อที่แสดง ความหมายถึงความรัก ความสดชื่น เป็นต้น

7. คำว่า Sociology มาจากคำในภาษาใด

(1) อังกฤษกับฝรั่งเศส (2) ละตินกับผ่รั่งเศส (3) ละดินกับกรีก (4) กรืกกับอังกฤษ

ตอบ 3 หน้า 16 สังคมวิทยา (Sociology) มาจากศัพท์ 2 คำ คือ คำว่า Socius ซึ่งเป็นภาษาละติน มีความหมายว่า “เพื่อน” (Companion) และคำว่า Logos ซึ่งเป็นภาษากรีก มีความหมายว่า “ถ้อยคำ” (Word) เมื่อรวมคำทั้ง 2 เข้าด้วยกันก็จะแปลว่า การพูดคุยเกี่ยวกับสังคม

8. ใครเป็นผู้เขียนหนังสือเรื่อง “กฎระเบียบเกี่ยวกับวิธีการทางสังคมวิทยา”

(1) ค้องท์ (Comte) (2) เวเบอร์ (Weber)

(3) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (4) สเปนเซอร์ (Spencer)

ตอบ 3 หน้า 20 อิมิลี เดอร์ไคม์ (Emile Durkheim) เป็นนักสังคมวิทยาชาวฝรั่งเศสที่สนใจศึกษา สังคมวิทยาเปรียบเทียบ (Comparative Sociology) โดยเขาได้เขียนหนังสือเรื่อง “กฎหรือ ระเบียบเกี่ยวกับวิธีการทางสังคมวิทยา”

9. เพลโต (Plato) บรรยายสภาพสังคมเลอเลิศที่สุดไว้ในหนังสือชื่ออะไร

(1) อุตมรัฐ (2) อุดมคติรัฐ (3) อุดมการณ์รัฐ (4) อมตรัฐ

ตอบ 1 หน้า 17 – 18 ข้อเขียนของเพลโต (Plato) มีหลักสังคมวิทยาอยู่มาก โดยเฉพาะในหนังสือชื่อ The Republic (อุตมรัฐ) ซึ่งเขียนขึ้นมาเพื่อบรรยายสภาพสังคมที่เลอเลิศที่สุด เป็นรัฐในอุดมคติ ที่ประชาชนมีแต่ความผาสุก เพราะผู้ปกครองเป็น “ราชาปราชญ์” (Philosopher King) คือเป็นทั้งราชาที่มีอำนาจและเป็นปราซญ์ที่ทรงไว้ซึ่งความรู้

10. ใครเป็นผู้สนับสนุนการใช้วิธีการศึกษาที่เรียกเป็นภาษาเยอรมันว่า “แวร์สเตเฮ็น” (Verstehen)

(1) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (2) มาร์กซ์ (Marx)

(3) ค้องท์ (Comte) (4) เวเบอร์ (Weber)

ตอบ 4 หน้า 20 เวเบอร์ (Weber) เป็นนักสังคมวิทยาชาวเยอรมันที่สนับสนุนการใช้วิธีการศึกษาที่ เรียกเป็นภาษาเยอรมันว่า “แวร์สเตเฮ็น” (Verstehen) แปลว่า Understanding (ความเข้าใจ) ซึ่งเป็นวิธีการที่เน้นความเข้าใจรวม ๆ กันมากกว่าในรายละเอียดของปรากฏการณ์ทางสังคม

11. สังคมสถิตตามทัศนะของค้องท์ (Comte) หมายถึงอะไร

(1) โครงสร้าง-หน้าที่ของสังคม

(2) การเปลี่ยนแปลงทางสังคม

(3) สภาวะสมบูรณภาพของสังคม

(4) วิวัฒนาการของสังคม

ตอบ 1 หน้า 18 – 19 ค้องท์ (Comte) ได้แบ่งการศึกษาทางสังคมวิทยาออกเป็น 2 สาขา ได้แก่

1. สังคมสถิต (Social Statics) เป็นการศึกษาเรื่องราวภายในสังคม คือ ศึกษาส่วนย่อย ได้แก่ โครงสร้าง-หน้าที่ของสถาบันต่าง ๆ ทางสังคม เช่น สถาบันเศรษฐกิจ สถาบันครอบครัว สถาบันการเมือง สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา ฯลฯ

2. สังคมพลวัต (Social Dynamics) เป็นการศึกษาสังคมทั้งสังคม โดยเน้นการศึกษาในเรื่อง ที่ว่าสังคมเกิดขึ้นมาได้อย่างไร และมีวิวัฒนาการความเป็นมาหรือเป็นไปอย่างไร ซึ่งเป็น การศึกษาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

12. หลักตรรกศาสตร์ในทางสังคมศาสตร์ที่นำมาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม ได้แก่วิธีการแบบใด

(1) นิรนัยและตรรกนัย

(2) อุปนัยและตรรกนัย

(3) นิรนัยและอัตนัย

(4) นิรนัยและอุปนัย

ตอบ 4 หน้า 43 ในทางสังคมศาสตร์ได้นำเอาหลักดรรกวิทยา (ตรรกศาสตร์) มาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม ดังนี้

1. วิธีนิรนัย (Deductive Method) เป็นการอธิบายส่วนใหญ่มาหาส่วนน้อย

2. วิธีอุปนัย (Inductive Method) เป็นการอธิบายในเชิงเป็นไปได้ เมื่อรู้ว่าส่วนน้อยเป็นอย่างไร ก็นำไปอธิบายส่วนใหญ่

13. การตื่นตัวในวัฒนธรรมประจำชาติโดยจะมีการพูดถึง “เอกลักษณ์ของชาติหรือวัฒนธรรมอันดีงาม”มักเกิดขึ้นในช่วงเวลาใด

(1) ต้องการเอกราช (2) เกิดการสู้รบกับประเทศเพื่อนบ้าน

(3) วัฒนธรรมต่างชาติกำลังแผ่ขยายอิทธิพลเข้ามา (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 3 หน้า 55 การตื่นตัวในทางวัฒนธรรมประจำชาติมักมีมากในช่วงที่มีความรู้สึกว่าวัฒนธรรม ต่างชาติกำลังแผ่ขยายอิทธิพลเข้ามา ดังนั้นในช่วงเวลาดังกล่าวนี้จะมีการพูดถึง “ เอกลักษณ์ ของชาติ” หรือ “วัฒนธรรมอันดีงาม” ของชาติอยู่บ่อย ๆ

14. ตัวเลือกใดเป็นความหมายของวัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์

(1) ความเชื่อ (2) ขนบธรรมเนียมและประเพณีต่าง ๆ

(3) ทุกสิ่งที่ดีงาม (4) ทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นผลงานของมนุษย์

คอบ 4 หน้า 58 – 59 วัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์มีความหมายกว้างขวางมากที่สุด คือ ครอบคลุมถึงทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นผลผลิตหรือผลงานหรือผลแห่งการกระทำของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นวัฒนธรรมทางวัตถุหรือทางอวัตถุ และมีขอบเขตเกินกว่าการเป็นสิ่งที่ดีงาม หรือเป็นขนบธรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ

15. ตัวอย่างใดที่มีความหมายว่า “หายนะธรรม” (Decadence)

(1) บทประพันธ์เรื่องขุนข้างขุนแผน (2) ดนตรีของไชคอฟสกี้

(3) บทละครของเชคสเปียร์ (Shakespeare) (4) ความฟุ้งเฟ้อและฟุ่มเฟือยปลายจักรวรรดิโรมัน

ตอบ 4 หน้า 57 วัฒนธรรมตามความหมายตามรากศัพท์เดิมมาจากศัพท์ “วัฒนะ” หรือ “พัฒนะ” ซึ่งแปลว่า “เจริญ” ดังนั้นจึงตรงข้ามกับคำว่า “หายนะธรรม” (Decadence) ซึ่งเป็นการ ประพฤติอันนำไปสู่ความเสื่อมหรือเป็นการเจริญลง ตัวอย่างเช่น ความฟุ้งเฟ้อและฟุ่มเฟือย ปลายจักรวรรดิโรมัน เป็นยุคที่มีการประพฤติปฏิบัติอย่างโหดร้ายทารุณ อันเป็นผลทำให้ จักรวรรดิโรมันแตกสลายในที่สุด ฯลฯ

16. พิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นประเพณีเกี่ยวข้องกับอะไร

(1) ชีวิตบุคคล (2) อำนาจพระมหากษัตริย์ (3) การปกครอง (4) การทำมาหากิน

ตอบ 4 หน้า 57 – 58, (คำบรรยาย) ขนบรรรมเนียมประเพณีต่าง ๆ เป็นวัฒนธรรมที่เกี่ยวกับ

1. วาระสำคัญของชีวิตบุคคล การดำเนินขีวิตของบุคคลตั้งแต่เกิดจนกระทั่งสิ้นชีวิต

2. ประเพณีต่าง ๆ ของสังคมเอง ซึ่งเกี่ยวกับชีวิตความเป็นอยู่และการทำมาหากินหรือ การประกอบอาชีพของคนในสังคม เช่น พิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ฯลฯ

17. ข้อใดเป็นลักษณะของวัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน

(1) เป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ (2) เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากสัญชาตญาณ

(3) เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ (4) เป็นปฏิกิริยาทางสรีระ

ตอบ 3 หน้า 61 ลักษณะของวัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน มี 6 ลักษณะ คือ

1. เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ (ไม่เป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ ไม่เป็นพฤติกรรม ที่เกิดจากสัญชาตญาณ และไม่เป็นปฏิกิริยาทางสรีระ)

2. เป็นรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรมอันเกิดจากการเรียนรู้

3. เป็นผลหรือผลิตผลของพฤติกรรม (ทั้งที่มองไม่เห็นสัมผัสไม่ได้หรือมองเห็นสัมผัสได้)

4. เป็นสิงที่สมาชิกของสังคมรู้สึกว่ามีส่วนร่วมเป็นเจ้าของไม่มากก็น้อย

5. มีการถูกส่งต่อหรือได้รับการถ่ายทอดมา 6. มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เป็นนิจศีล

18. สังคมใดมีความแตกต่างกันในเรื่องอนุวัฒนธรรมของแต่ละอาชีพอย่างมาก จนก่อให้เกิดระบบวรรณะขึ้นมา

(1) สหรัฐอเมริกา (2) อินเดีย (3) ทิเบต (4) ปากิสถาน

ตอบ 2 หน้า 87 อนุวัฒนธรรมทางอาชีพ ได้แก่ ผู้ที่ประกอบอาชีพแต่ละอาชีพมักจะมีแบบหรือวิถีการดำรงชีวิตแตกต่างกัน เช่น ในสังคมอินเดียความแตกต่างในเรื่องอนุวัฒนธรรมของแต่ละอาชีพ มีอย่างมากจนก่อให้เกิดระบบวรรณะขึ้นมา โดยวรรณะใหญ่ ๆ ของอินเดียมีด้วยกันทั้งหมด 4 วรรณะ คือ พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ (พ่อค้า) และศูทร (ผู้ใช้แรงงาน)

19. ผู้ใดบัญญัติศัพท์ “ความล้าทางวัฒนธรรม”

(1) เช็คสเปียร์ (Shakespeare) (2) โครเบอร์ (Kroeber)

(3) อ็อกเบิร์น (Ogburn) (4) ริสแมน (Riesman)

ตอบ 3 หน้า 92 ผู้บัญญัติศัพท์ “ความล้าหรือความเฉื่อยทางวัฒนธรรม” คือ อ็อกเบิร์น (Ogburn) นักวิชาการชาวอเมริกัน โดยเขาให้คานิยามไว้ว่า ความล้าหรือความเฉื่อยทางวัฒนธรรม ได้แก่ ส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมที่ยังคงอยู่จนเกินเลยเวลาที่เป็นประโยชน์ได้ โดยล้าหลังหรือตามไม่ทัน วัฒนธรรมส่วนอื่น ๆ ซึ่งแต่ก่อนนี้เคยเกี่ยวข้องซึ่งกันและกัน

20. ความหมายของกลุ่มสังคมได้แก่ตัวเลือกใด

(1) กลุ่มคนที่กำลังรอคอยสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (2) กลุ่มคนที่มีการโต้ตอบกันทางสังคม

(3) กลุ่มคนที่มีลักษณะบางอย่างเหมือนกัน (4) กลุ่มคนที่ขาดระเบียบ

ตอบ 2 หน้า 98 กลุ่มสังคม หมายถึง กลุ่มคนที่มีการกระทำโต้ตอบซึ่งกันและกัน มีการติดต่อสัมพันธ์กัน ตามสถานภาพและบทบาท มีความรู้สึกสำนึกเป็นพวกเดียวกัน และมีความเชื่อในด้านคุณค่า ร่วมกันหรือคล้ายคลึงกัน เช่น ครอบครัว กลุ่มเพื่อน กลุ่มอาชีพ กลุ่มเชื้อชาติ ฯลฯ

21. กลุ่มชนิดใดที่ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนที่อยู่ห่างไกล

(1) กลุ่มปฐมภูมิ

(2) กลุ่มทุติยภูมิ

(3) กลุ่มอ้างอิง

(4) กลุ่มเอ็นจีโอ

ตอบ 1 หน้า 98 – 99 กลุ่มปฐมภูมิ (Primary Group) มีความสำคัญดังนี้

1. เป็นกลุ่มแรกที่มนุษย์เป็นสมาชิก คือ ครอบครัว

2. เป็นกลุ่มที่ทำหน้าที่อบรมขัดเกลาทางสังคม (Socialization)

3. เป็นกลุ่มสำคัญที่ส่งเสริมหรือต่อต้านการเปลี่ยนแปลงทางสังคมได้ เช่น เอื้อประโยชน์หรือ ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนที่อยู่ห่างไกล

4. เป็นประโยชน์ในด้านการสร้างขวัญกำลังใจ

22. กลุ่มซึ่งมีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกัน มีประเพณีและวัฒนธรรมเหมือนกัน หมายถึงกลุ่มใด

(1) กลุ่มทุติยภูมิ

(2) กลุ่มสมาคม

(3) กลุ่มอ้างอิง

(4) กลุ่มชาติพันธุ์

ตอบ 4 หน้า 100 กลุ่มชาติพันธุ์ (Ethnic Group) เป็นกลุ่มคนซึ่งมีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกัน มีประเพณีและวัฒนธรรมเหมือนกัน เช่น พวกชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ ซึ่งมีความแตกต่างจาก คนกลุ่มใหญ่ในแง่เชื้อชาติ ประเพณี และวัฒนธรรม

23. กลุ่มชาติพันธุ์เป็นตัวอย่างของกลุ่มใด

(1) กลุ่มชนชั้น (2) กลุ่มอาชีพ (3) กลุ่มอ้างอิง (4) กลุ่มทุติยภูมิ

ตอบ 4 หน้า 99 – 100 กลุ่มทุติยภูมิ (Secondary Group) เป็นกลุ่มที่มีขนาดใหญ่ มีการติดต่อทาง สังคมที่ห่างเหิน ระยะสั้น การติดต่อสัมพันธ์เป็นไปตามกฎเกณฑ์ที่สังคมกำหนดหรือตามหน้าที่ ขาดความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ขาดความสนิทสนมคุ้นเคยเป็นส่วนตัว การติดต่อมุ่งให้ได้ ประโยชน์มากกว่าความรู้สึกส่วนตัว ความคิดเห็นของกลุ่มมุ่งที่เหตุผลและเน้นด้านประสิทธภาพ โดยกลุ่มทุติยภูมิแบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ คือ

1. กลุ่มสมาคมหรือองค์การ 2. กลุ่มชาติพันธุ์

3. กลุ่มชนชั้น

24. ระยะห่างทางสังคมเป็นการวัดอะไร

(1) ระยะทาง

(2) ระยะเวลา (3) ระดับความใกล้ชิดหรือการยอมรับ (4) ระดับการพัฒนาสังคม

ตอบ 3 หน้า 103, (คำบรรยาย) ระยะห่างทางสังคม (Social Distance) เป็นการวัดระดับของ ความใกล้ชิดสนิทสนม หรือการยอมรับ หรืออคติที่เรามีความรู้สึกต่อคนกลุ่มอื่น และ สามารถนำมาใช้วัดความเป็นกลุ่มเรากลุ่มเขาได้เป็นอย่างดี โดยแบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ

1. ระดับแนวราบ (แนวนอน) เป็นความสัมพันธ์ของคนที่มีสถานภาพเท่าเทียมกันหรืออยู่ใน ระดับเดียวกัน เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างสามีภรรยา ญาติพี่น้อง เพื่อน ผู้ร่วมงาน ฯลฯ

2. ระดับแนวดิ่ง (แนวตั้ง) เป็นความสัมพันธ์ของคนที่มีสถานภาพต่างกัน เช่น ความสัมพันธ์ ระหว่างพ่อแม่กับลูก นายจ้างกับลูกจ้าง เจ้านายกับลูกน้อง ฯลฯ

25. สถาบันที่เก่าแก่ที่สุดของสังคมได้แก่สถาบันอะไร

(1) ศาสนา (2) การปกครอง (3) ครอบครัว (4) เศรษฐกิจ

ตอบ 3 หน้า 107 ในทางสังคมวิทยาถือว่า ครอบครัวมีลักษณะที่มีความเป็นสถาบัน 3 ประการ คือ

1. เป็นสถาบันทางสังคม ซึ่งมีรูปแบบหรือแบบแผนที่เป็นกระสวนทางพฤติกรรมตามหน้าที่ ตามที่สังคมกำหนดขึ้น และมีโครงสร้างทางสังคมที่เป็นตัวกำหนดค่านิยมที่แท้จริง

2. เป็นสถาบันที่เก่าแก่ที่สุดของสังคม มีมาพร้อมกับมนุษย์ และคงอยู่กับมนุษย์ตลอดเวลา

3. เป็นสถาบันสากล เนื่องจากมีปรากฏในทุกสังคม

26. ตัวเลือกใดคือครอบครัวที่จัดตามลักษณะและหน้าที่

(1) ครอบครัวเล็ก

(2) ครอบครัวปฐมนิเทศ (3) ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่ (4) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 114 ประเภทครอบครัวจัดตามลักษณะและหน้าที่ มี 2 ประการ ดังนี้

1. ครอบครัวปฐมนิเทศ (Family of Orientation) เป็นครอบครัวอาศัยเกิด คือ ครอบครัวของ บิดามารดาของเรานั่นเอง

2. ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่ (Family of Procreation) คือ ครอบครัวที่เกิดจากตัวของเราเอง โดยการสมรส และการมีบุตรสืบสกุล

27. ครอบครัวที่ชายหญิงสามารถมีคู่สมรสได้มากกว่า 1 คน เรียกว่าอะไร

(1) หลายผัวหลายเมีย (2) คู่ครองร่วม (3) พหุคู่ครอง (4) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า115-116 ครอบครัวประกอบร่วมหรือครอบครัวซ้อนเป็นระบบครอบครัวที่ชายหญิง สามารถมีคู่สมรสได้มากกว่า 1 คนที่เรียกว่าหลายผัวหลายเมีย (พหุคู่ครอง) ซึ่งแยกออกเป็น

1. ชายมีภรรยาหลายคน (พหุภรรยา)

2. หญิงมีสามีหลายคน (พหุสามี) ซึ่งยังปรากฏอยู่ในชาวทิเบตบางกลุ่ม

3. ครอบครัวที่เกิดจากการสมรสหมู่ ซึ่งปัจจุบันได้สูญหายไปจากโลกนี้แล้ว เหลือเพียงหลักฐาน เพื่อการศึกษาเท่านั้น

4. ครอบครัวภาระหรือครอบครัวภาวะจำยอม

28. องค์การสหประชาชาติกำหนดสถานะการสมรสของมนุษย์ไว้อย่างไร

(1) โสด สมรส แยกกันอยู่ (2) โสด สมรส หย่า

(3) โสด สมรส หย่า ร้าง (4) โสด สมรส แยกกันอยู่ ร้าง หย่า หม้าย

ตอบ 4 หน้า 118, (คำบรรยาย) องค์การสหประชาชาติได้มีมติกำหนดสถานะการสมรสของมนุษย์ ไว้ 6 ประการ คือ

1. โสด เป็นสถานะการสมรสที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นในปัจจุบัน

2. สมรส (แตงงาน) 3. แยกกันอยู่ 4. ร้าง 5. หย่า 6. หม้าย

29. การศึกษาครอบครัวโดยเน้นการอยู่ร่วมกับของชายหญิงเพื่อต้องการมีบุตรไว้สืบสกุล เป็นแนวการศึกษาด้านใด

(1) มานุษยวิทยา (2) สังคมวิทยา (3) จิตวิทยา (4) เพศศึกษา

ตอบ 1 หน้า 108 การศึกษาครอบครัวตามแนวมานุษยวิทยา เป็นการศึกษาครอบครัวโดยเริ่มจาก การที่หญิงหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นอยู่ร่วมกับชายหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นและมีบุตรด้วยกัน มีความสัมพันธ์ทางเพศอันเป็นที่ยอมรับกันทางสังคม โดยมีวัตถุประสงคัในการอยู่ร่วมกัน เพื่อต้องการมีบุตรไว้สืบสกุล อันเป็นเรื่องของวิวัฒนาการของมนุษย์เอง

30. ตัวเลือกใดคือตัวอย่างของศาสนาธรรมชาติ

(1) ลัทธิเต๋า (2) ศาสนาชินโต

(3) การเคารพบูขารุกขเทวดา (4) ศาสนาพราหมณ์

ตอบ 3 หน้า 129 – 130 ความเป็นมาของศาสนาโดยวิวัฒนาการ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. ศาสนาธรรมชาติ เป็นระบบความเชื่อที่บริสุทธิ์ ไม่มีการดัดแปลงแก้ไข เช่น การนับถือผี นับถือวิญญาณ นับถือเจ้าป่าเจ้าเขา การเคารพบูขารุกขเทวดา ฯลฯ

2. ศาสนาสถาบันหรือศาสนาหลัก เป็นระบบความเชื่อที่เกิดขึ้นจากข้อกำหนดของสังคม โดยนำศาสนาธรรมชาติมาปรับปรุงแก้ไขและจัดรูปแบบให้มีความสมบูรณ์ยิงขึ้น เช่น ศาสนาพุทธ คริสต์ อิสลาม พราหมณ์ ชินโต ลัทธิเต๋า ขงจื๊อ ฯลฯ

31. มาลินอฟสกี้ (Malinowski) มีความเห็นต่อศาสนาอย่างไร

(1) ทำให้เกิดความงมงาย

(2) เป็นยาเสพติด

(3) ช่วยปลอบใจยามทุกข์ยาก

(4) เกิดขึ้นเพราะมนุษย์ไม่แน่ใจในธรรมชาติ

ตอบ 4 หน้า 133,350 ความสำคัญของศาสนาในทางสังคมวิทยานั้น ได้มีผู้แสดงความเห็นไว้ดังนี้

1. ฟรอยด (Freud) เห็นว่า ศาสนามีประโยชน์ในด้านเป็นเครื่องปลอบประโลมใจในยามทุกข์ยาก

2. มาร์กซ์ (Marx) ถือว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด เพราะก่อให้เกิดความงมงาย และเป็นอุปสรรค ต่อการปฏิวัติทางการเมือง ซึ่งเป็นการมองศาสนาไปในแง่ร้าย

3. มาลินอฟสกี้ (Malinowski) เห็นว่า ศาสนาและพิธีกรรมมักเกี่ยวพันกับความไม่แน่ใจ ในเรื่องธรรมชาติ ความเกรงกลัวในสิ่งที่ไม่แน่นอน/สิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ ศาสนาหรือพิธีกรรม

32. เพราะเหตุใดมนุษย์จึงจำเป็นต้องมีศาสนา

(1) ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง

(2) ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง

(3) เพื่อนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรม

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 133 – 134 ความจำเป็นที่มนุษย์ต้องมีศาสนาเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ กัน 3 ประการ คือ

1. มนุษย์ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง จึงแสวงหาวิธีการมาช่วยปลอบประโลมใจ

2. มนุษย์ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง จึงพยายามหาสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ

3. มนุษย์ต้องการนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรมของสังคม เพื่อให้สังคมอยู่ด้วยความสงบสุข

33. การจัดประเภทความเชื่อทางศาสนาเป็น 2 ประเภทใหญ่ ได้แก่ข้อใด

(1) เอกเทวนิยม และพหุเทวนิยม (2) พหุเทวนิยม และอเทวนิยม

(3) เทวนิยม และอเทวนิยม (4) เอกเทวนิยม และอเทวนิยม

ตอบ 3 หน้า 139 – 140 การจัดประเภทความเชื่อทางศาสนา มี 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ

1. เทวนิยม (Theism) เป็นระบบความเชื่อทว่าพระเจ้าเป็นผู้สร้างโลก แบ่งออกเป็น เอกเทวนิยม (เชื่อว่ามีพระเจ้าเพียงพระองค์เดียว) เช่น ศาสนาคริสต์ อิสลาม ฯล*า, พหุเทวนิยม (นับถือ พระเจ้าหลายพระองค์) เช่น ศาสนาฮินดู ๆลา, สัพพัตถเทวนิยม (เชื่อว่าพระเจ้าและจักรวาล เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน) เช่น เชื่อว่าแผ่นดินมีแม่พระธรณีเป็นผู้ดูแลปกปักรักษา ฯลฯ

2. อเทวนิยม (Atheism) เป็นระบบความเชื่อที่อาศัยเหตุผลและความเป็นจริงเป็นสำคัญ โดยไม่ผูกพันอยู่กับเทพเจ้า เช่น ศาสนาพุทธ เชน เต๋า ฯลฯ

34. ศาสนาใดเป็นศาสนาประเภทพหุเทวนิยม

(1) คริสต์ (2) อิสลาม (3) ฮินดู (4) พุทธ

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 33. ประกอบ

35. ในอารยธรรมกรีกโบราณ การศึกษาผูกพันกับเพเดีย (Paedeia) หมายความว่าอย่างไร

(1) การศึกษาผูกพันกับผู้สอน (2) การศึกษาผูกพันกับปัญญา

(3) การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม (4) การศึกษาผูกพันกับเทพเจ้า

ตอบ 3 หน้า 152 – 153 ในอารยธรรมกรีกโบราณ การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม (ภาษากรีกเรียกว่า Paedeia) ซึ่งคำว่าการศึกษาในภาษากรีก หมายถึง การเรียนคุณธรรม โดยสรุปการศึกษา ในทัศนะกรีกโบราณ หมายถึง การเป็นคนดีและเป็นพลเมืองดี

36. กระบวนการอันเกี่ยวเนื่องกันเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า “ปฏิจจสมุปบาท” หมายถึงข้อใด

(1) สิ่งทั้งหลายยอมอาศัยซึ่งกันและกัน (2) สิ่งทั้งหลายย่อมเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

(3) สิ่งทั้งหลายย่อมเป็นอัตตา (4) สิ่งทั้งหลายศึกษาได้ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา

ตอบ 1 หน้า 152 พระพุทธศาสนาถือว่าความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจาก ความทุกข์ พระพุทธองค์ทรงถือว่าอวิชชา (ความไม่รู้) เป็นต้นเหตุแห่งวัฏสงสารอันเป็นการ เวียนว่ายตายเกิดในห้วงแห่งทุกข์ วัฏสงสารจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชชาอันเป็นจุดเริ่มต้น แห่งกระบวนการอันเกี่ยวเนื่องเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า ‘’ปฏิจจสมุปบาท” (การที่สิ่งทั้งหลายอาศัย ซึ่งกันและกัน) ดังนั้นการศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์จึงมีความหมายเพื่อให้หลุดพ้นจากอวิชชา หรือความไม่รู้เพื่อชีวิตจะได้ไม่เวียนว่ายตายเกิดอีก

37. ผู้สำเร็จการศึกษาที่เน้นความเลอเลิศทางปัญญามักถูกเปรียบเทียบกับคุณลักษณะใด

(1) เหยียบขี้ไก่ไม่ผ่อ (2) เข็นครกขึ้นภูเขา

(3) ความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอด (4) เขียนเสือให้วัวกลัว

ตอบ 3 หน้า 164 – 167 ผลิตผลของปรัชญาการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่เน้นความเลอเลิศทางปัญญา โดยไม่คำนึงถึงประโยชน์ที่มีต่อสังคม คือ การสร้างนักคิดและนักวิชาการประเภทเคร่งทฤษฎี จนกระทั่งมีฉายาว่าเป็นนักวิชาเกิน หากมหาวิทยาลัยใดนิยมปรัชญาแนวนี้ย่อมทำให้สถาบัน มีลักษณะเป็นแบบหอวิมานงาช้างหรือ “ปัญญาปราสาท” ที่ให้ความสำคัญกับวิชาการและวิชาชื่นชอบโดยไม่ได้อยู่ในปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น ซึ่งผู้สำเร็จการศึกษามักถูกเปรียบเทียบได้ กับคุณลักษณะดังคำพังเพยของไทยที่ว่า “ความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอด” คือ มีความรู้มาก แต่ไม่สามารถนำความรู้นั้นไปใช้ให้เป็นประโยชน์ได้

38. มุกติศึกษาหมายถึงข้อใด

(1) ผู้หลุดพ้นจากวัฏสงสาร (2) ผู้เข้าถึงปัญญา

(3) ผู้มีคุณธรรม (4) ผู้เป็นอิสระจากอคติหรือความเชื่อที่ปราศจากเหตุผล

ตอบ 4 หน้า 165 ปรัชญาการศึกษาแนวแรกที่เน้นหนักไปทาง “ศิลปศาสตร์ศึกษา” (Liberal Education) ซึ่งบางครั้งเรียกว่า Liberal Arts หมายถึง ศิลปวิทยาการที่ทำให้คนมีเสรี ได้มีบางท่านใช้ศัพท์ “มุกติศึกษา” หมายถึง การหลุดออกหรือการเป็นอิสระจากอคติหรือ ความเชื่อต่าง ๆ ที่ปราศจากเหตุผล

39. มหาวิทยาลัยเปิดแบบตลาดวิชาแห่งแรกของไทยคือมหาวิทยาลัยใด

(1) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

(2) สุโขทัยธรรมาธิราช (3) รามคำแหง (4) ธรรมศาสตร์และการเมือง

ตอบ 4 หน้า 174 – 175 มหาวิทยาลัยเปิดหรือตลาดวิชาแห่งแรกของไทย คือ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง ซึ่งได้รับการสถาปนาเมื่อ พ.ศ. 2476 โดยจัดการศึกษาในระยะเริ่มแรกเป็นแบบ “ใครใคร่เรียนเรียน” คือ ผู้ที่ประสงค์จะเรียนสามารถเข้าเรียนได้โดยไม่จำกัดวุฒิการศึกษา

40. มหาวิทยาลัยใดมีปรัชญาการศึกษาที่เน้นการแก้ปัญหาเพื่อสวัสดิการของปวงชน

(1) มหาวิทยาลัยเปิดของประเทศอังกฤษ (2) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง

(3) มหาวิทยาลัยสหประชาชาติ (4) มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ตอบ 3 หน้า 177 – 178 ปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติจะเน้นในเรื่องความเข้าใจกัน ระหว่างมวลมนุษย์ การอยู่ร่วมกันของคนต่างชาติต่างภาษาและต่างวัฒนธรรม การดำรงรักษาไว้ ซึ่งสันติภาพและความมั่นคง โดยมีปรัชญาหลัก คือ การมุ่งแก้ป้ญหาที่เกี่ยวข้องกับความเป็น ความตายของมนุษยชาติ และเพื่อสรรค์สร้างสวัสดิการของปวงชน

41. วิชาประชากรศาสตร์เกิดขึ้นเนื่องจากอะไร

(1) อัตราการเกิดสูง

(2) อัตราการตายสูง

(3) การอพยพย้ายถิ่นสูงขึ้น

(4) อัตราการเพิ่มชองประชากรโลกสูงขึ้น

ตอบ 4 หน้า 185 ประชากรศาสตร์ เป็นสาสตร์สาขาใหม่ของสังคมศาสตร์ที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อประมาณ กลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 นี้เอง สืบเนื่องจากในปี ค.ศ. 1949 องค์การสหประชาชาติได้จัดประชุมสัมมนาเกี่ยวกับทรัพยากรของโลก และมีการสำรวจประชากรในฐานะผู้บริโภคด้วย ซึ่งผลจาก การประชุมพบว่าทรัพยากรต่าง ๆ ของโลกได้ถูกทำลายอย่างมากมาย ทั้งนี้เนื่องมาจากการที่ ประชากรมีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จึงทำให้เกิดการตื่นตัวศึกษาเกี่ยวกับประชากรมากขึ้น

42. หลังปี ค.ศ. 1950 ประชากรโลกเพิ่มขึ้นมากในภูมิภาคใด

(1) ยุโรป

(2) เอเชีย

(3) แอฟริกา

(4) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 188 – 189 การเพิ่มของประชากรโลกก่อนปี ค.ศ. 1950 มีอัตราการเพิ่มอย่างสูงในบริเวณ ภูมิภาคแถบยุโรป และบริเวณที่ชาวยุโรปเข้าไปตั้งถิ่นฐานอยู่เท่านั้น แต่หลังจากปี ค.ศ. 1950 เป็นต้นมา อัตราการเพิ่มขึ้นอย่างสูงของประชากรโลกได้มาเกิดขึ้นใบบริเวณภูมิภาคแถบเอเชีย ลาตินอเมริกา และแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันอัตราการเพิ่มขึ้นของประชากรโลกยังอยู่ในระดับสูง โดยเฉพาะในภูมิภาคแถบเอเชียและลาตินอเมริกา

43. ปัจจุบันการเปลี่ยนแปลงของประชากรในประเทศที่พัฒนาแล้วมีลักษณะอย่างไร

(1) อัตราการตายสูง (2) ประชากรวัยชราเพิ่มขึ้น

(3) อัตราการเกิดสูงขึ้น (4) ประชากรวัยชราลดลง

ตอบ 2 หน้า 190, 195, (คำบรรยาย) หากพิจารณาในภาพรวม ประเทศที่พัฒนาแล้วส่วนใหญ่ จะมีการเปลี่ยนแปลงทางประชากรในลักษณะที่อัตราการเกิดและอัตราการตายลดลงอยู่ใน ระดับตํ่าเท่าเทียมกัน และประชากรวัยชราเพิ่มขึ้น ส่วนประเทศกำลังพัฒนาส่วนใหญ่จะมี การเปลี่ยนแปลงทางประชากรในลักษณะที่อัตราการเกิดยังสูงอยู่แต่อัตราการตายลดต่ำลง

44. กระบวนการทางประชากรที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ได้แก่ข้อใด

(1) ครอบครัว การศึกษา และความเชื่อ (2) สังคม เศรษฐกิจ และการเมือง

(3) การเกิด การตาย และการย้ายถิ่น (4) สถานภาพ บทบาท และสถาบัน

ตอบ 3 หน้า 185 – 187 กระบวนการทางประชากรที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางประชากร ได้แก่

1. การเจริญพันธุ์ (การเกิด) หมายถึง จำนวนประชากรที่ให้กำเนิดบุตรได้จริง ๆ โดยวัดได้จาก การคำนวณหาอัตราการเกิดของประชากร ซึ่งขึ้นอยู่กับอายุเมื่อแรกสมรส การอยู่เป็นโสด อย่างถาวร การไม่สมรสใหม่ของหญิงหม้ายและหย่าร้าง การงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์โดยสมัครใจหรือไม่สมัครใจ การคุมกำเนิดโดยวิธีการต่าง ๆ และการตายของเด็กทารก

2. การตาย 3. การอพยพหรือย้ายถิ่น

45. ปรากฏการณ์ที่เรียกว่าการปฏิวัติทางครอบครัว (Family Revolution) ได้แก่ข้อใด

(1) หนุ่มสาวจะแต่งงานช้าลงหรือไม่แต่งงานเลย (2) จำนวนบุตรต่อครอบครัวสูงกว่าระดับทดแทน

(3) เพศหญิงเป็นผู้นำครอบครัว (4) มีแนวโน้มเป็นครอบครัวขยายมากขึ้น

ตอบ 1 หน้า 188 – 189 นักประชากรชาวยุโรปเห็นพ้องต้องกันว่า สภาวการณ์ทางด้านเศรษฐกิจ มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงด้านคุณค่าและแบบแผนการดำเนินชีวิต นอกจากนี้วิธีการควบคุม การเกิดหรือการคุมกำเนิดยังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย สตรีออกทำงานนอกบ้านมากขึ้น ค่าเช่าบ้านแพงขึ้นและมีขนาดเล็กลง และยังมีแนวโน้มว่า คนหนุ่มสาวจะแต่งงานช้าลงหรือไม่ แต่งงานเลย ซึ่งนักประชากรเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า การปฏิวัติครอบครัว (Family Revolution)

46. การแบ่งช่วงชั้นในยุโรปสมัยกลางใช้ระบบใด

(1) ชนชั้น (2) วรรณะ (3) ฐานันดร (4) สถานภาพ

ตอบ 3 หน้า 199 ฐานันดร (Estate) เป็นระบบการแบ่งช่วงชั้นทางสังคมที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยกลาง ของยุโรป เดิมมีเพิยง 2 ฐานันดร ได้แก่ นักบวช (พระ) และขุนนาง ต่อมามีเพิ่มขึ้นอีก เช่น พ่อค้า สามัญชน เป็นระบบที่มีกฎหมายกำหนดสิทธิหน้าที่ของคนแตกต่างกันไป ซึ่งขึ้นอยูกับความสัมพันธ์ของบุคคลต่อที่ดิน โดยการเขยิบฐานะเป็นไปได้ และไม่มีศาสนาค้ำจุนเหมือน ระบบวรรณะ

47. ตัวเลือกใดเป็นสถานภาพติดตัวของบุคคล

(1) การเป็นสมาชิกของสังคม

(2) ชาติตระกูล (3) สิทธิของคนในสังคม (4) ศักดิ์ศรีที่แต่ละคนมีอยู่

ตอบ 2 หน้า 25, 197 – 198 สถานภาพของบุคคล แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. สถานภาพติดตัว (Ascribed Status) คือ สถานภาพที่บุคคลได้รับมาโดยอัตโนมัติ อันมี รากฐานมาจากการถือกำเนิด เช่น อายุ เพศ ผิวพรรณ ชาติตระกูล ความเป็นลูก ฯลฯ

2. สถานภาพสัมฤทธิ์ (Achieved Status) คือ สถานภาพที่บุคคลได้รับมาจากการกระทำ หรือผลสำเร็จจากการกระทำตามวิถีทางของบุคคลนั้น ซึ่งจะขึ้นอยู่กับความสามารถและ ประสิทธิภาพที่บุคคลแสดงออกเมื่อมีโอกาส จึงมีส่วนทำให้บุคคลมีฐานะทางสังคม เช่น การศึกษา อาชีพ รายได้ อำนาจ ฯลฯ

48. ตัวเลือกใดเป็นการจัดช่วงชั้นโดยอิทธิพลของศาสนา

(1) วรรณะ (2) ฐานันดร (3) ชนชั้น (4) ศักดินา

ตอบ 1 หน้า 198 – 199 วรรณะ (Caste) เป็นระบบการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมโดยมีอิทธิพล ของศาสนาเข้ามาเกื้อหนุน และเน้นถึงความสัมพันธ์ของสถานภาพของบุคคลในสังคม ซึ่ง จำกัดบุคคลไม่ให้ได้รับสถานภาพสูงขึ้นกว่าเมื่อเขาเกิด ดังนั้นระบบวรรณะจึงเป็นระบบช่วงชั้น ซึ่งมีรูปแบบที่แน่นอนตายตัว (ดูคำอธิบายข้อ 46. ประกอบ)

49. เกณฑ์ใดใช้วัดการจัดลำดับชนชั้น (Class) ของสังคม

(1) เกียรติยศศักดิ์ศรี (2) อำนาจ (3) ศาสนา (4) ข้อ 1 และ 2

ตอบ 4 หน้า 200 – 201 เกณฑ์ที่ใช้วัดการจัดลำดับชนชั้น (Class) ของสังคม ได้แก่ เกียรติยศศักดิ์ศรี ของครอบครัวซึ่งตกทอดมาถึงลูกหลาน อาชีพ ฐานะทางเศรษฐกิจ ความมั่งคั่ง อำนาจ การมีเวลาว่าง ระดับการศึกษา ความสามารถและการประสบความสำเร็จ ถิ่นที่อยู่อาศัย รสนิยม การแสดงตนและการยอมรับ เป็นต้น

50. ตัวอย่างใดเป็นการจราจรภาพทางสังคมในแนวดิ่ง (Vertical Mobility)

(1) สามัญชนแต่งงานกับเจ้านาย (2) ช่างปูนเปลี่ยนอาชีพเป็นช่างทาสี

(3) แม่ค้าหาบเร่ย้ายไปขายในห้างสรรพสินค้า (4) กระเป๋ารถได้เลื่อนเป็นคนขับโดยสาร

ตอบ 1 หน้า 205 – 206 การจราจรภาพทางสังคมในแนวดิ่งหรือแนวตั้ง (Vertical Mobility)ซึ่งเป็นไปได้ใน 2 ทาง คือ 1. การจราจรภาพในทางตํ่าลง ตัวอย่างเช่น บุคคลซึ่งเคยดำรง ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเปลี่ยนไปเป็นบุคคลธรรมดา ฯลฯ 2. การจราจรภาพในทางสูงขึ้น ตัวอย่างเช่น สามัญชนไปแต่งงานกับเจ้านาย ฯลฯ

51. การควบคุมทางสังคมคืออะไร

(1) กรรมวิธีในการควบคุมไม่ให้สมาชิกแสดงพฤติกรรมฝืนสังคม

(2) กระบวนการในการสร้างกลไกป้องกันพฤติกรรมเบี่ยงเบน

(3) รูปแบบสถิตแห่งสังคม

(4) ข้อ 1 และ 2

ตอบ 4 หน้า 215 การควบคุมทางสังคม หมายถึง กรรมวิธีหรือกระบวนการต่าง ๆ ในการควบคุมสังคม เพื่อป้องกันพฤติกรรมที่เบี่ยงเบนจากปกติหรือพฤติกรรมที่ฝืนสังคมมิให้เกิดขึ้น หรือป้องกัน มิให้พฤติกรรมดังกล่าวที่เกิดขึ้นแล้วมีผลเสียหายอย่างรุนแรงต่อสังคม

52. ตัวอย่างใดเป็นรูปแบบการอบรมขั้นปฐมภูมิ (Primary Socialization)

(1) ครอบครัวอบรมสั่งสอนเรื่องหน้าที่ในสังคมให้กับสมาชิก

(2) หน่วยงานจัดอบรมความรู้และทักษะเฉพาะตำแหน่งให้พนักงาน

(3) โรงเรียนจัดหลักสูตรพระพุทธศาสนาในชีวิตประจำวันให้นักเรียน

(4) กรรมกรรวมกลุ่มกันเพื่อเรียกร้องให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างสูงขึ้น

ตอบ 1 หน้า 241 การอบรมทางสังคม แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. การอบรมขั้นปฐมภูมิ (Primary Socialization) เริ่มตั้งแต่ครอบครัวทำหน้าที่ให้การอบรม สั่งสอนเด็กในเรื่องความรัก หน้าที่ และสิทธิต่าง ๆ เพื่อให้เด็กเข้ากับคนอื่น ๆ ในสังคมได้

2. การอบรมขั้นทุติยภูมิ (Secondary Socialization) จะเกิดขึ้นเมื่อบุคคลได้ผ่านกระบวนการ อบรมทางสังคมขั้นปฐมภูมิแล้ว และต้องการเข้ากลุ่มสังคมหรือเปลี่ยนสภาพทางสังคม

53. ตัวเลือกใดเป็นการควบคุมทางสังคมที่เป็นกลไกทางวัฒนธรรม

(1) สถานภาพและบทบาท

(2) การถอนตัว (3) การบังคับใช้ (4) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 222 – 223 กลไกทางวัฒนธรรมที่ใช้ในการควบคุมทางสังคม ประกอบด้วย

1. บรรทัดฐาน ได้แก่ กฎหมาย ข้อบังคับ ข้อห้าม อารีต ประเพณี วิถีประชา (เช่น มารยาท ทางสังคมต่าง ๆ หรือสมบัติผู้ดี) ฯลฯ 2. การบังคับใช้ 3. สถานภาพและบทบาท

4. การเข้ากลุ่มและการเข้าสังคม 5. ความแตกต่างทางสังคมและขั้นทางสังคม

54. ข้อใดเป็นการควบคุมทางสังคมที่เป็นกลไกการใช้อุบาย

(1) การใช้เทคโนโลยี

(2) การใช้กฎระเบียบ ข้อบังคับ (3) การใช้ถ้อยคำภาษา (4) การใช้คนจำนวนมากต่อรอง

ตอบ 3 หน้า 234 กลไกกลอุบายที่ใช้ในการควบคุมทางสังคม แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ คือ

กลอุบายที่ใช้ถ้อยคำภาษา และกลอุบายที่ไม่ใช้ถ้อยคำภาษา

55. ข้อใดคือตัวอย่างของวิธีการควบคุมทางสังคมที่เป็นสัญลักษณ์เชิงปฎิฐาน

(1) การให้รางวัลเป็นเงิน (2) การลงคะแนนเสียงให้ผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ไร้คุณธรรม

(3) การให้อำนาจ (4) การให้เหรียญตรา

ตอบ 4 หน้า 217 วิธีการควบคุมทางสังคมที่เป็นสัญลักษณ์เชิงปฏิฐาน (เชิงบวก) ได้แก่ การซุบซิบในทางดี การจูงใจและการโฆษณาชวนเชื่อ การโฆษณา การยกย่องสรรเสริญเยินยอ และการให้ เหรียญตราเกียรติยศที่เป็นสิ่งแสดงสถานภาพที่สูงขึ้น เช่น การมอบครื่องราชอิสริยาภรณ์ ฯลฯ

56. สังคมวิทยาการเมืองเป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับวิชาใด

(1) สังคมวิทยากับภูมิศาสตร์

(2; สังคมวิทยากับรัฐศาสตร์ (3) สังคมวิทยากับปรัชญา (4) สังคมวิทยากับมานุษยวิทยา

ตอบ 2 หน้า 247 สังคมวิทยาการเมือง เป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับวิชาสังคมวิทยาและรัฐศาสตร์โดยสังคมวิทยาเน้นศึกษาถึงพฤติกรรมความสัมพันธ์ของมนุษย์ที่รวมตัวกันเป็นกลุ่มสังคม ส่วนรัฐศาสตร์เน้นศึกษาถึงพฤติกรรมทางการเมืองของมนุษย์ การปกครอง การใช้อำนาจ และสภาวะทางการเมืองที่มีผลต่อรัฐหรือประเทศหรือสังคมโดยส่วนรวม

57. สังคมที่พัฒนาแล้ว เช่น ยุโรป สหรัฐอเมริกา มักใช้การจัดองค์กรทางการเมืองแบบใด

(1) อนาธิปไตย (2) สังคมนิยม (3) ประชาธิปไตย (4) ประธานาธิปไตย

ตอบ 3 หน้า 442 – 443, (คำบรรยาย) ลักษณะวัฒนธรรมในสังคมตะวันตกหรือสังคมที่พัฒนาแล้ว ดังเช่นประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรปและดินแดนที่ชาวยุโรปอพยพไปตั้งถิ่นฐาน เช่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ฯลฯ มักจะให้ความสำคัญกับระบอบประชาธิปไตย ยกย่อง ผู้ประสบความสำเร็จด้วยตนเอง เน้นความสำคัญของตัวบุคคล (Individualism) มีประชาธิปไตย ทำงานตามระเบียบกฎเกณฑ์หรือหน้าที่อย่างเคร่งครัด และนิยมวัตถุ (Materialism)

58. ข้อใดคือปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมทางการเมือง

(1) การออกเสียงเลือกตั้ง (2) การมีส่วนร่วมในกิจกรรมการเมือง

(3) การสนับสบุนหรือคัดค้านทางการเมือง (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 248 สังคมวิทยาการเมืองศึกษาถึงปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อพฤติกรรมทางการเมือง เช่น การออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้ง ส.ส. การแสดงความคิดเห็นทางการเมือง การเข้าร่วม กิจกรรมทางการเมือง รวมทั้งการสนับสนุนหรือคัดค้านกลุ่มการเมืองและพรรคการเมือง ฯลฯ

59. ข้อใดไม่ใช่ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในยุโรปสมัยกลาง

(1) ศาสนา รัฐ และลังคมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

(2) ศาสนจักรครองอำนาจทางการเมืองและอำนาจทางศาสนา

(3) การถกเถียงเกี่ยวกับสังคมและรัฐว่าใครควรมีอำนาจมากกว่ากัน

(4) แนวคิดเรื่องพลเมือง (Citizen) ยังไม่เกิดขึ้น

ตอบ 4 หน้า 248 – 249 ในสมัยกลางของยุโรปซึ่งเป็นยุคของการรวมตัวกันเป็นจักรวรรดิ พระเป็น ผู้มีบทบาทสำคัญมากทั้งทางโลก (อาณาจักร) และทางธรรม (ศาสนจักร) ซึ่งทั้ง 2 องค์กรนี้ รวมตัวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน มิได้แยกจากกัน ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า พระในศาสนาคริสต์ โดยเฉพาะสันตะปาปามีบทบาทมากทั้งทางสังคม การเมืองการปกครอง และการศาสนา มีหน้าที่ควบคุมดูแลประชาชน และบริหารงาบบ้านเมืองไปด้วยในขณะเดียวกัน ต่อมาได้มีการถกเถียงเกี่ยวกับสังคมและรัฐว่าใครควรมีอำนาจมากกว่ากัน ดังนั้นสังคมวิทยาการเมือง จึงพยายามเข้ามามีบทบาทในการประสานและยุติข้อถกเถียง โดยนำเอาศาสตร์ทางด้าน สังคมวิทยาและรัฐศาสตร์มาศึกษาพิจารณาประกอบกัน

60. ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ความขัดแย้งที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมคือตัวเลือกใด

(1) ความขัดแย้งระหว่างกลุ่มผลประโยชน์ (2) ความขัดแย้งระหว่างเพศ

(3) ความขัดแย้งระหว่างอาชีพ (4) ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น

ตอบ 4 หน้า 250, 320 – 322 ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทางสังคม คือ ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น โดยสังคมจะปราศจากการขัดแย้งก็ต่อเมื่อเป็น สังคมคอมมิวนิสต์ที่แท้จริง นั่นคือ ไม่มีรัฐ ไม่มีรัฐบาล เพราะตราบใดที่มีรัฐนั่นก็จะหมายถึง มีการใช้อำนาจรัฐบังคับกดขี่

61. พฤติกรรมฝูงชนเกิดจากอะไร

(1) กลุ่มคนที่ขาดระเบียบอย่างทันทีทันใด

(2) สมากชิกลุ่มมีความผูกพันกันมากเกินไป

(3) ใช้บรรทัดฐานทางสังคมที่เข้มงวดเกินไป

(4) สมาชิกกลุ่มมีความคาดหวังสูง

ตอบ 1 หน้า 253 พฤติกรรมฝูงชน เป็นปรากฏการณ์หนึ่งทางสังคม เป็นพฤติกรรมที่เป็นไปเอง โดยปกติวิสัย ซึ่งเกิดจากกลุ่มคนที่ขาดระเบียบอย่างทันทีทันใด โดยไม่มีการวางแผน และ ไม่ได้มีการคาดหมายหรือทำนายไว้ไล่วงหน้า แต่สภาวการณ์ต่าง ๆ ทางสังคมขณะนั้นส่งเสริม

62. ฝูงชนที่บ้าคลั่ง (Mob) มีลักษณะอย่างไร

(1) มีสถานการณ์ให้เกิดความตื่นเต้น

(2) มีจุดสนใจอยู่ที่สิ่งเร้าภายนอก

(3) มีการแสดงออกถึงพฤติกรรมรุนแรง

(4) มีจุดประสงค์สร้างแบบแผนใหม่

ตอบ 3 หน้า 256 ฝูงชนที่บ้าคลั่ง (Mob) เป็นฝูงชนที่ถูกกระตุ้นหรือเร้าอารมณ์ให้แสดงออกถึง พฤติกรรมที่ก้าวร้าว รุนแรง เชิงทำลาย และเร่งด่วนในการปฏิบัติการ โดยมีจุดมุ่งหมาย เพื่อระบายความเครียด ความอัดอั้นตันใจ ความเคียดแค้น และความกลัว

63. ในสถานการณ์ที่ทำให้เกิดตกใจกลัว เช่น นํ้าท่วม ก่อให้เกิดฝูงชนประเภทใด

(1) Riot

(2) Orgy

(3) Panic

(4) Audience

ตอบ 3 หบ้า 257 ฝูงชนที่แตกตื่น (Panic) เป็น Mob หรือฝูงชนที่บ้าคลั่งประเภทที่ตื่นตกใจกลัว การระบาดทางอารมณ์เกิดขึ้นโดยไม่ต้องมีสิ่งเร้า เพราะสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดจะทำให้เกิด ความตื่นกลัวโดยไม่ได้คาดเอาไว้ล่วงหน้า เช่น ไฟไหม้ เรือล่ม นํ้าท่วม ฯลฯ โดยสเมลเซอร์ (Smelser) เป็นนักสังคมวิทยาที่กล่าวว่า “ฝูงชนที่แตกตื่นเป็นฝูงชนที่รู้สึกตัวว่าอยู่ในอันตราย อันยิ่งใหญ่ ไม่มีทางหนี หรือมีทางหนีมากมายแต่หนีไม่ได้”

64. ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) มีชื่อเรียกอย่างอื่นว่าอะไร

(1) ฝูงชนลงประชาทัณฑ์ (2) ฝูงชนเต้นรำ

(3) ม็อบ (4) ฝูงชนลงมือกระทำ

ตอบ 2 หน้า 256 ฝูงชนแสดงออก (Expressive Crowd) เป็นฝูงชนที่แสดงออกถึงอารมณ์ที่ตื่นเต้น สนุกสนาน เฮอา ป่าเถื่อน และมัวเมา เช่น การเต้นรำ กระทืบเท้า หรือปรบมือให้จังหวะ และ การมั่วสุมทางเพศ ฯลฯ ซึ่งฝูงชนประเภทนี้มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ฝูงชนเต้นรำ (Dancing Crowd)

65. การรุมประชาทัณฑ์เป็นพฤติกรรมฝูงชนประเภทใด

(1) Orgy (2) Lynching Mob

(3) Audience (4) Convention

ตอบ 2 หน้า 256 – 257 ประเภทของฝูงชนที่บ้าคลั่งหรือฝูงชนวุ่นวาย (Mob) สามารถแบ่งออก ตามจุดประสงค์และความรุนแรง ได้ดังนี้

1. Lynching Mob เช่น การรุมประชาทัณฑ์ การจับผู้ที่คิดว่ากระทำผิดแขวนคอ ฯลฯ

2. การจลาจล (Riot) เช่น การจลาจลด้านเชื้อชาติ ศาสนา และความยุติธรรม ฯลฯ

3. Orgy เช่น การมั่วสุมทางเพศ การคลั่งเต้นรำ กินเหล้า ฯลฯ

4. ฝูงชนที่แตกตื่น (Panic) เช่น ไฟไหม้ เรือล่ม นํ้าท่วม ฯลฯ

66. คำกล่าวที่ว่า “มนุษย์เกิดความคับแค้นเพราะมีความต้องการมากแต่สมปรารถนาน้อย” เป็นคำกล่าว ที่บ่งถึงสิ่งใด *

(1) สาเหตุของปัญหาสังคม (2) ประเภทปัญหาสังคม

(3) แนวทางแก้ไขปัญหาสังคม (4) แนวทางป้องกันปัญหาสังคม

ตอบ 1 หน้า 261, (คำบรรยาย) อุดม โปษะกฤษณะ ได้กล่าวถึงสาเหตุของปัญหาสังคมไว้ว่าความรุนแรงและความคุกรุ่นของคนต่อป่ญหาต่าง ๆ จะแอบแฝงอยู่กับผู้ที่มีความคับแค้น เพราะมีความต้องการมากแต่ได้รับความสมปรารถนาน้อย การจะบรรเทาเบาบางปัญหาหรือ ลดปัญหาต่าง ๆ ลง คนเราจะต้องตัดไฟความปรารถนา ตัณหา ความโลภ และพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่

67. ปัญหาสังคมได้แก่ตัวเลือกใด

(1) ความยากจน และการแบ่งชนชั้น

(2) การว่างงาน และการแบ่งวรรณะ

(3) การแบ่งชนชั้น และการฉ้อราษฎร์บังหลวง

(4) ความยากจน การว่างงาน และการฉ้อราษฎร์บังหลวง

ตอบ 4 หน้า 262, (คำบรรยาย) ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช มีทัศนะว่า ปัญหาสังคมของไทยในปัจจุบัน จะเกี่ยวพันประดุจลูกโซ่ สิ่งแรกที่เป็นปัญหาสังคมของไทยคือ ปัญหาชลประทาน ตามมาด้วย ปัญหาระบบการเกษตร การว่างงาน การบุกรุกป่าสงวน อัตราการเกิดสูง ป็ญหาการลงทุน ฯลฯ นอกจากนี้ปัญหาสังคมของไทยยังได้แก่ ปัญหาความยากจน และการฉ้อราษฎร์บังหลวง ฯลฯ

68. การนำเสื้อผ้าอาหารไปแจกผู้ประสบภัยน้ำท่วมเป็นการแก้ไขป้ญหาสังคมแบบใด

(1) แบบย่อย (2) แบบรวมถ้วนทั่ว (3) แบบวางแผน (4) แบบป้องกัน

ตอบ 1 หน้า 261 แนวทางในการแก้ไขปัญหาสังคม แบ่งออกเป็นหลักใหญ่ ๆ ได้ 2 ประการ คือ

1. การแก้ไขปัญหาแบบย่อย (Piecemeal) เป็นการแก้ป้ญหาระยะสั้นหรือแก้ปัญหาเฉพาะหน้า โดยไม่มีการวางแผนมาก่อน เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ความอดอยากขาดแคลน และช่วยผู้ประสบภัยด้วยการแจกสิ่งของ เสื้อผ้า อาหาร และยารักษาโรค ฯลฯ

2. การแก้ไขปัญหาแบบรวมถ้วนทั่ว (Wholesale) เป็นการแก้ปัญหาระยะยาวแบบมีการวางแผน มาก่อน (แก้ปัญหาที่ต้นตอหรือสาเหตุของปัญหา) มีการประเมินผล มีการตรวจสอบ และ ปัญหานั้น ๆ จะไม่เกิดขึ้นมาอีก เช่น การแก้ปัญหาความยากจนด้วยการฝึกอาชีพให้ ฯลฯ

69. ปัญหาใดสัมพันธ์กับความไม่เสมอภาคและโอกาสในการทำมาหากิน ทำให้เกิดการขาดแคลนปัจจัย ในการดำรงชีพ

(1) โรคจิตโรคประสาท (2) ยาเสพติด (3) การทำแท้ง (4) ความยากจน

ตอบ 4 หน้า 268 ความยากจน หมายถึง การขาดแคลนปัจจัย 4 ในการดำรงชีวิต ความรู้สึกไม่พอใจในสภาพความเป็นอยู่ของตนในปัจจุบันที่มีสภาพแร้นแค้น การกินอยู่อดอยาก ไม่มีความสุขสบายเท่าที่ควร ซึ่งสาเหตุสำคัญประการหนึ่งของปัญหาความยากจนเกิดจากความไม่เสมอภาคและโอกาสในการทำมาหากิน จึงทำให้เกิดการขาดแคลนปัจจัยในการดำรงชีพ

70. ตัวเลือกใดเกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหายาเสพติด

(1) การรักษาโดยวิธีหักดิบ (2) การพักฟื้นทางกาย ใจ และฝึกอาชีพ

(3) การติดตามผล (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 275 แนวทางการแก้ไขปัญหายาเสพติด มีดังนี้

1. รักษาโดยใช้วิธีหักดิบ หรือใช้วิธีให้ยาเมทาดัน หรือใช้สมุนไพร หรือการให้สัจจะ

2. ระยะพักฟื้น มีการพักฟื้นร่างกาย ฟื้นฟูจิตใจ ช่วยแก้ป้ญหาให้ และฝึกอาชีพให้

3. ระยะติดตามผล ติดตามดูว่าหลังจากรับการบำบัดแล้ว ผู้ติตยาหันไปเสพอีกหรือไม่

71. เกณฑ์ใดใช้จำแนกชนกลุ่มน้อย

(1) เชื้อชาติ

(2) วัฒนธรรม

(3) กลุ่มโลหิต

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 286 – 287 เกณฑ์ที่ใช้จำแนกชนกลุ่มน้อยพิจารณาได้จากองค์ประกอบ 3 ลักษณะ คือ

1. องค์ประกอบด้านเชื้อชาติ/เผ่าพันธ์/ชาติพันธ์ (Race) ซึ่งเป็นความแตกต่างด้านพันธุ์กรรมที่แสดงออกมาเป็นลักษณะทางกายภาพ เช่น รูปร่าง สีผม สีผิว (ได้แก่ ผิวขาวหรือคอเคซอยด์ ผิวเหลืองหรือมองโกลอยด์ ผิวดำหรือนิกรอยด์)

2. ความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติ (Ethnicity) เช่น ภาษา ศาสนา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณี รูปแบบความสัมพันธ์ การจัดลำดับขั้นทางสังคม ฯลฯ

3. ความแตกต่างของกลุ่มโลหิต (Blood Group) ซึ่งถูกกำหนดโดยพันธุกรรม แต่เนื่องจาก เป็นเกณฑ์ที่ไม่สะดวกในการนำมาใช้ปฏิบัติจึงไม่เป็นที่นิยมใช้กัน ส่วนใหญ่จึงพิจารณา จากเกณฑ์ที่ 1 และ 2 เป็นสำคัญ

72. ชนกลุ่มน้อยมีความหมายตรงข้ามกับตัวเลือกใด

(1) กลุ่มอาณานิคม

(2) กลุ่มใต้ครอบครอง

(3) กลุ่มอิทธิพล

(4) กลุ่มผลประโยชน์

ตอบ 3 หน้า 285 ชนกลุ่มน้อย (Minority Group) หรือชนต่างวัฒนธรรม หมายถึง กลุ่มชนที่มีการ ยึดถือวัฒนธรรมในรูปแบบที่แตกต่างไปจากชนกลุ่มใหญ่ (Majority Group) หรือกลุ่มอิทธิพล (Dominant Group) และเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในเรื่องจำนวน นักวิชาการบางท่าน จึงเรียกชนกลุ่มใหญ่ว่า “กลุ่มครอบครอง” และเรียกชนกลุ่มน้อยว่า “กลุ่มใต้ครอบครอง” เพราะชนกลุ่มใหญ่จะเป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลและมีบทบาททั้งทางสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ดังนั้นชนกลุ่มใหญ่จึงเป็นผู้ที่กำหนดว่ากลุ่มใดเป็นชนกลุ่มน้อย เช่น ชนกลุ่มน้อยที่อพยพเข้ามาอาศัยรวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มน้อย ส่วนเจ้าของถิ่นหรือ เจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มใหญ่ ฯลฯ

73. คอเคซอยด์ มองโกลอยด์ และนิกรอยด์ เกี่ยวข้องกับเกณฑ์การจำแนกชนกลุ่มน้อยแบบใด

(1) องด์ประกอบชาติพันธุ์ (2) อารยันและไมใช่อารยัน

(3) ความแตกต่างทางวัฒนธรรม (4) ความแตกต่างกลุ่มโลหิต

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 71. ประกอบ

74. ตัวอย่างใดเป็นความรู้สึกชาติพันธุ์นิยมที่เกิดภายในกลุ่มสมาชิกของชนกลุ่มน้อย

(1) คนนิโกรเรียกตัวเองว่าอาฟโรอเมริกัน (2) คนจีนถูกเรียกว่าเจ๊ก

(3) คนอเมริกันเชื้อสายญี่ปุ่นถูกเรียกว่าแจ๊ป (4) คนอินเดียถูกเรียกว่าแขก

ตอบ 1 หน้า 287 – 288 ภายในหมู่ชนกลุ่มน้อยและชนกลุ่มใหญ่ อาจเกิดความรู้สึกที่เรียกว่า การมีอคติต่อเชื้อชาติหรือชาติพันธุนิยม (Ethnocentrism) โดยจะแสดงพฤติกรรมดังนี้

1. อคติของชนกลุ่มใหญ่ที่มีต่อชนกลุ่มมน้อย ด้วยการขนานนามกลุ่มอื่นในทางที่ไม่ดี เช่น คนจีนถูกเรียกว่า เจ๊ก, คนอินเดียถูกเรียกว่า แขก, พวกนิโกรถูกเรียกว่า นิกเกอร์,คนญวนถูกเรียกว่า แกว, คนอเมริกันเชื้อสายญี่ป่นถูกเรียกว่า แจ๊บ ฯลฯ

2. อคติของชนกลุ่มน้อยที่มีต่อชนกลุ่มใหญ่ ดัวยการเรียกกลุ่มของตนในทางที่ดี เช่น คนนิโกร เรียกกลุ่มของตนเองว่า อาฟโรอเมริกัน, คนอเมริกาเชื้อสายเม็กซิกันเรียกตนเองว่า ชิคาโน ฯลฯ

75. ประเทศไทยใช้นโยบายใดในการแก้ไขปัญหาชาวเขา

(1) การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (2) การแยกพวก

(3) การยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม (4) การผสมผสานชาติพันธุ์

ตอบ 1 หน้า 299 การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (Assimilation) เป็นนโยบายที่ประเทศไทยใช้ใน การแกไขปัญหาขาวเขา ซึ่งมีข้อดีคือ ทำให้เกิดความเข้าใจและใกล้ชิดติดต่อกันมากขึ้น ทำให้ ชาวเขาไม่เกิดความรู้สึกแตกแยกโดดเดี่ยว และทำให้เกิดความรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของสังคม

76. ตามแนวคิดของริสแมน (Riesman) รูปแบบการเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยเป็นอย่างไร

(1) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่ประเพณีนำ (2) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่สำนึกนำ

(3) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่สำนึกนำ (4) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่ผู้อื่นนำ

ตอบ 4 หน้า 331 – 332 รูปแบบสังคมตามทัศนะของริสแมน (Riesman) แบ่งเป็น 3 รูปแบบและ เปลี่ยนแปลงเป็นขั้นตอนดังนี้ 1. สังคมประเพณีนำ 2. สังคมสำนึกนำ 3. สังคมผู้อื่นนำ ซึ่งสังคมอเมริกันจะเป็นไปตามรูปแบบที่ริสแมนได้กล่าวไว้ ส่วนสังคมไทยข้ามขั้นตอนจาก รูปแบบสังคมประเพณีนำไปสูสังคมผู้อื่นนำ โดยขาดขั้นสังคมสำนึกนำ

77. แนวคิดสำคัญของทฤษฎีวัฏจักรคืออะไร

(1) อารยธรรมจะพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง (2) อารยธรรมจะคงอยู่ตลอดกาล

(3) อารยธรรมเมื่อมีการรุ่งเรื่องกย่อมมีการล่มสลาย (4) มนุษย์เป็นผู้สร้างอารยธรรม

ตอบ 3 หน้า 309 – 312 ทฤษฎีวัฏจักร เป็นแนวคิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมที่กล่าวถึง การเปลี่ยนแปลงในเชิงวัฏจักรหรือการสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ ไม่มีความถาวรของ ยุคใดยุคหนึ่งหรือสังคมใดสังคมหนึ่ง กล่าวคือ เมื่อมีจุดเริ่มต้นก็ต้องมีจุดสิ้นสุด เมื่อถึงจุดสิ้นสุด ก็จะกลับมาจุดเริ่มต้น หรือเมื่อมีการเจริญรุ่งเรืองก็ย่อมมีการล่มสลาย และเมื่อมีการล่มสลาย ก็จะกลับมาเจริญรุ่งเรืองสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ

78. แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีจิตวิทยาสังคม (2) ทฤษฎีวัฏจักร (3) ทฤษฎีการหน้าที่ (4) ทฤษฎีวิวัฒนาการ

ตอบ 4 หน้า 315 แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีวิวัฒนาการ โดยเขากล่าวถึง การวิวัฒนาการว่าเป็นเสมือนกระบวนการแห่งการเติบโต ทั้งนี้โดยการเปรียบเทียบสังคมว่า เป็นเสมือนสิ่งมีชีวิต

79. กระบวนการเปลี่ยนแปลง 3 ขั้นตอน “จุดยืน จุดแย้ง จุดยุบ” เป็นแนวความคิดของใคร

(1) มาร์กซ์ (Marx) (2) ทอยน์บี (Toynbee) (3) ค้องท์ (Comte) (4) พาร์สัน (Parson)

ตอบ 1 หน้า 320 – 321 ทฤษฎีการขัดแย้งเป็นแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) ซึ่งได้อธิบาย การเปลี่ยนแปลงหรือปรากฏการณต่าง ๆ โดยกระบวนการ 3 อย่าง คือ

1. Thesis (จุดยืน) ได้แก่ สภาพที่เป็นอยู่แล้ว

2. Antithesis (จุดแย้ง) ได้แก่ สภาพที่ตรงข้ามหรือขัดแย้งกับสิ่งที่มีอยู่หรือเป็นอยู่แล้ว

3. Synthesis (จุดยุบ) ได้แก่ ผลแห่งการปะทะกันหรือขัดแย้งกันของ 2 กระบวนการแรก

80. การปกครองในทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) รูปแบบใด สังคมจึงหยุดเปลี่ยนแปลง

(1) ระบบสังคมนิยมแบบคอมมิวนิสต์ (2) ระบบทาสบรรพกาล

(3) ระบบศักดินา (4) ระบบนายทุน

ตอบ 1 หน้า 321 – 322 รูปแบบการเมืองการปกครองตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) มี 5 รูปแบบ ดังนี้

1. ระบบคอมมิวนิสต์ดั้งเดิม 2. ระบบทาสบรรพกาล 3. ระบบศักดินา

4. ระบบนายทุน (ทุนนิยม) 5. ระบบสังคมนิยมแบบคอมมิวนิสต์ (หยุดการเปลี่ยนแปลง)

81. ตามความคิดของเพลโต (Plato) “การเปลี่ยนแปลงจากราชาธิปไตย วีรชนาธิปไตย คณาธิปไตย ประชาธิปไตยและทุชนาธิปไตย” เป็นไปตามทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีการใช้อำนาจ

(2) ทฤษฎีวิวัฒนาการ

(3) ทฤษฎีวัฎจักร

(4) ทฤษฎีโครงสร้าง-หน้าที่

ตอบ 3 หน้า 310 – 311 ตามทฤษฎีวัฏจักรหรือการหมุนเวียนนั้น เพลโต (Plato) ได้แบ่งการเปลี่ยนแปลงของรัฐออกเป็น 5 ยุค ดังนี้ 1. อภิชนาธิปไตยหรือราชาธิปไตย 2. วีรชนาธิปไตย 3.คณาธิปไตย 4. ประชาธิปไตย 5. ทุชนาธิปไตย

82. ตัวเลือกใดเป็นสาเหตุจากภายนอกที่ทำให้สังคมชนบทเกิดการเปลี่ยนแปลง

(1) การแปรปรวนของธรรมชาติ

(2) การตาย

(3) การพัฒนา

(4) การอพยพย้ายถิ่น

ตอบ 3 หน้า 358 – 359 สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมชนบทเกิดจาก 2 ปัจจัย คือ

1. ปัจจัยภายในสังคมชนบทเอง เช่น การเกิด การตาย การย้ายถิ่น การแปรปรวนของธรรมชาติ ผู้ร้ายหรือการสู้รบ การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ (ภูมิปัญญาชาวบ้านที่เกิดจากนวัตกรรม) ฯลฯ

2. ปัจจัยภายนอกสังคมชนบท เช่น การผสมผสานทางวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม การคมนาคมติดต่อลี่อสาร การเลียนแบบ การขอยืมวัฒนธรรม การพัฒนา ฯลฯ

83. ในการพัฒนาชนบทต้องพัฒนาอะไรเป็นอันดับแรก

(1) การศึกษา (2) เศรษฐกิจ (3) สภาพแวดล้อม (4) คุณภาพของคน

ตอบ 4 หน้า 338 ใบการพัฒนาชนบทนั้น ต้องมุ่งพัฒนาคน (คุณภาพของคน) เป็นอันดับแรกและการพัฒนาคนนั้นต้องพัฒนาความคิดของเขา อะไรคือตัวบงการให้คนชนบทคิดเช่นนั้น ทำเช่นนั้น ค่านิยมหรือวัฒนธรรม ซึ่วการศึกษาสังคมชนบทจะช่วยให้เราเข้าใจได้

84. สังคมวิทยาชนบทมักศึกษาเปรียบเทียบวิชาใด

(1) สังคมวิทยาบ้านนา

(2) สังคมวิทยาการพัฒนา (3) สังคมวิทยาอุตสาหกรรม (4) สังคมวิทยานคร

ตอบ 4 หน้า 335, 363 สังคมวิทยาชนบทมักจะนิยมศึกษาเปรียบเทียบกับสังคมวิทยานครหรือสังคมวิทยานาครหรือสังคมวิทยาเมือง โดยจะศึกษาถึงความเกี่ยวพันกับสังคมเมือง เพราะปรากฏการณ์ในสังคมเมืองอาจจะส่งผลสะท้อนไปสู่ชนบท ทำให้ชนบทเปลี่ยนแปลงไป เป็นการหาวิธีเสริมสร้างชีวิตชนบทให้มั่นคง

85. การตั้งถิ่นฐานของชาวชนบทไทยส่วนมากมีลักษณะใด

(1) หมู่บ้านสหกรณ์ (2) นิคมสร้างตนเอง (3) หมู่บ้านเกษตรกรรม (4) หมู่บ้านเศรษฐกิจ

ตอบ 3 หน้า 346 การตั้งถิ่นฐานของชาวชนบทไทยส่วนมากมีลักษณะเป็นการตั้งถิ่นฐานที่ไม่มีการ วางแผน มีการตั้งถิ่นฐานแบบหมูบ้านเกษตรกรรม ซึ่งตั้งบ้านเรือนตามที่ลุ่มที่ดอน ที่เนิน ชายป่า ชายเขา ตามเส้นทางคมนาคม และตามริมฝั่งน้ำ

86. คุณสมบัติดั้งเดิมของชนบทคืออะไร

(1) ตั้งถิ่นฐานแบบโดดเดี่ยว (2) มีวิถีชีวิตคล้ายคลึงกัน

(3) ครอบครัวเป็นแหล่งผลิตและบริโภค (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 340 – 341, (คำบรรยาย) คุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท มีลักษณะดังนี้

1. ความโดดเดี่ยว (Isolation) มีการตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนกระจัดกระจายกันอยู่ตามไร่นา

2. ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน (Homogeneity) หรือความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นทั้งในด้าน เชื้อชาติ ขนบธรรมเนียมประเพณ์ และภูมิหลังทางวัฒนธรรม

3. การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร (Agricultural Employment) มีวิถีชีวิตคล้ายคลึงกันหรือ มีความเหมือนในวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ซึ่งจะเกี่ยวพันกับการเกษตรกรรมไม่ทางตรงก็ทางอ้อม

4. การเศรษฐกิจเพื่อการบริโภค (Subsistence Economy) หรือเศรษฐกิจพอเพียง โดยครอบครัวจะเป็นทั้งหน่วยผลิตและหน่วยบริโภค มีทั้งปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์

87. นักวิชาการท่านใดได้รับการยกย่องว่าเป็นนักสังคมวิทยาชนบทคนแรกของโลก

(1) รัสเซลล์ (Russell) (2) เลอเปล (Le Play)

(3) เจฟเฟอร์สัน (Jefferson) (4) มาลินอฟสกี้ (Malinowski)

ตอบ 2 หน้า 336 ผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็นนักสังคมวิทยาชนบทคนแรกของโลกคือ เลอเปล (Le Play) นักสังคมวิทยาชาวฝรั่งเศส ซึ่งได้ทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับครอบครัวชนบทและองค์การต่าง ๆ ในชนบท โดยการใช้หลักสังเกตการณ์ การเก็บและการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ด้วยวิธีการทาง วิทยาศาสตร์

88. ทฤษฎีใดกล่าวว่า “เมืองจะขยายตัวจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง”

(1) ทฤษฎีหลายศูนย์กลาง (2) ทฤษฎีรูปวงกลม

(3) ทฤษฎีรูปดาว (4) ทฤษฎีรูปสามเหลี่ยม

ตอบ 3 หน้า 374 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) เป็นทฤษฎีการขยายตัวของเมืองเริ่มแรกที่เก่าแก่ที่สุด เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1903โดยอาร์.เอ็ม. เฮิร์ด (R.M. Hurd) ได้ศึกษาพบว่า “เมืองจะขยายตัว ออกจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง” ซึ่งทำให้เป็นรูปคล้ายดาวหรือแมงกะพรุน

89. ทฤษฎีการขยายตัวของเมืองในข้อใดเป็นทฤษฎีเริ่มแรก

(1) ทฤษฎีรูปดาว (2) ทฤษฎีรูปพาย (3) ทฤษฎีรูปสามเหลี่ยม (4) ทฤษฎีรูปคันธนู

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 88. ประกอบ

90. ตัวเลือกใดไม่ใช่การดำรงชีวิตแบบเมือง

(1) มีรายได้เป็นรายเดือน

(2) มีแบบแผนการใช้เวลา (3) มีอาชีพให้บริการ (4) มีความสัมพันธ์แบบปฐมภูมิ

ตอบ 4 หน้า 365 – 366, (คำบรรยาย) การดำรงชีวิตแบบเมือง ได้แก่ ไม่ได้ประกอบอาชีพเกษตรกรรม(การเพาะปลูกอยู่กับดินทราย) อาชีพส่วนใหญ่จะเป็นอาชีพบริการ การค้าและอุตสาหกรรม ที่มีรายได้เป็นรายเดือน มีแบบแผนการใช้เวลา และมีความสัมพันธ์แบบทุติยภูมิ คือ มีความสัมพันธ์กันตามสถานภาพและบทบาท

91. เมืองไมอามี่ เป็นเมืองประเภทใด

(1) เมืองพักผ่อนตากอากาศ

(2) เมืองท่า

(3) เมืองศูนย์รวมการคมนาคมขนส่ง

(4) เมืองศูนย์กลางการขายส่งและปลีก

ตอบ 1 หน้า 370 – 371 เมืองซึ่งเกิดจากหน้าที่พิเศษ คือ เมืองที่เกิดขึ้นเนื่องจากการให้บริการ บางอย่าง เช่น เหมืองแร่ โรงงานอุตสาหกรรม หรือการพักผ่อน ฯลฯ หรือเป็นเมืองที่เกิดขึ้น เนื่องจากมีทรัพยากรธรรมชาติเฉพาะอย่าง เช่น เมืองไมอามี่ (เป็นเมืองพักผ่อนตากอากาศ) สแกนตัน พิทส์เบิร์ก พัทยา ฯลฯ

92. ตามทัศนะของคูลีย์ (Cooley) ปัจจัยใดที่ก่อให้เกิดเมืองมากที่สุด

(1) การปกครองและศาสนา

(2) เหมืองแร่

(3) จำนวนประชากร

(4) เมื่อมีการหยุดพักขนสินค้า

ตอบ 4 หน้า 370 ปัจจัยที่ทำให้เกิดเมืองในทัศนะของคูลีย์ (Cooley) คือ การหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้าโดยเขากล่าวว่า เส้นทางคมนาคมขนส่งไม่ได้ทำให้เกิดเมือง แต่เมื่อมีการหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้า ก็จะทำให้เกิดเมือง ได้แก่ เมืองท่าบางเมือง เช่น ฮ่องกง และโคเปนเฮเกน ฯลฯ

93. “เยาวราช” จัดอยู่ในเขตใด

(1) เขตเมือง (2) เขตอุตสาหกรรม (3) เขตขานเมือง (4) เขตปริมณฑล

ตอบ 1 หน้า 382 – 383 พื้นที่ของกรุงเทพมหานคร แบ่งออกได้เป็น 3 เขตใหญ่ ๆ ดังนี้

1. เขตเมือง (Urban Area) ได้แก่ บริเวณอันเป็นที่ตั้งของสถานธุรกิจการค้าและบริการต่าง ๆ เช่น ถนนเจริญกรุง เยาวราช บางลำพู ราชประสงค์ ประตูน้ำ ฯลฯ

2. เขตชานเมือง (Suburban Area) ได้แก่ บริเวณรอบนอกของเขตในเมือง ฃึ่งมีประชากร อาศัยกันอยู่อย่างเบาบางกว่าในเขตเมือง และมักจะเป็นที่อยู่อาศัยมากกว่าย่านธุรกิจการค้า

3. เขตชนบท (Rural Area) ได้แก่ เขตที่ถัดจากชานเมืองออกไป ซึ่งมีประชากรประกอบอาชีพ เกษตรกรรม และมีวิถีซีวิตเช่นเดียวกับชาวชนบท

94. ตัวอย่างใดจัดอยู่ในระบบนิเวศน์แบบ Mature Natural Ecosystems

(1) สวนสาธารณะ (2) ภูเขา (3) ฟาร์ม (4) ทุ่งเลี้ยงสัตว์

ตอบ 2 หน้า 391 – 392 ระบบนิเวศน์ของมนุษย์ (มนุษยนิเวศวิทยา) แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1. Mature Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่อยู่ในสภาพธรรมชาติอย่างแท้จริง ไม่มีคนอยู่อาศัย เช่น ป่า ภูเขา ทะเลทราย ฯลฯ

2. Managed Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง และดัดแปลง เช่น สวนสาธารณะ อุทยาน อุทยานแห่งชาติ ฯลฯ

3. Productive Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อให้ได้ผลิตผลและทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ฟาร์ม ปศุสัตว์ เหมืองแร, ฯลฯ

4. Urban Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้อาศัยประกอบกิจการทำงานต่าง ๆ เช่น บริเวณย่านอุตสาหกรรม บริเวณเมืองเล็กและเมืองใหญ่ ฯลฯ

95. ระดับเสียงที่เหมาะสมกับสุขภาพของมนุษย์ควรอยู่ในระดับใด

(1)ไม่ควรเกิน 30 เดซิเบล

(2) ไม่ควรเกิน 40 เดซิเบล (3) ไม่ควรเกิน 50 เดซิเบล (4) ไม่ควรเกิน 85 เดซิเบล

ตอบ 4 หน้า 403 ระดับปกติของเสียงที่เหมาะสมกับสุขภาพของมนุษย์ควรจะอยู่ในระดับไม่เกิน85 เดซิเบล เพราะถ้าเกิน 85 เดซิเบล นับว่าเป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยในต่างประเทศได้ มีกฎหมายกำหนดระดับเสียงในโรงงานไม่ให้ดังเกิน 85 เดซิเบล

96. “ทะเลทราย” จัดเป็นระบบนิเวศน์ของมนุษย์ประเภทใด

(1) Mature Natural Ecosystems (2) Managed Natural Ecosystems

(3) Productive Natural Ecosystems (4) Urban Ecosystems

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 94. ประกอบ

97. พลังงานไฮโดรอิเล็กตริกเกิดจากอะไร

(1) การสร้างเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้า (2) ก๊าซธรรมชาติ

(3) แสงอาทิตย์ (4) นํ้ามัน

ตอบ 1 หน้า 395 พลังงานไฮโดรอิเล็กตริก เป็นพลังงานที่ได้จากทารสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งพลังงานนี้ถูกนำมาใช้ในโลกได้เพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นเมื่อเปรียบเทียบกับพลังงานที่ได้จากนํ้ามัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ทั้งนี้เพราะการสร้างเขื่อนมีข้อจำกัดอยู่ที่สถานที่ที่จะต้องเลือกใช้ และอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศของป่าไม้ได้

98. ปัญหาอากาศเสียเกิดจากสาเหตุใดมากที่สุด

(1) ขยะมูลฝอย (2) การขนส่ง (3) ยาปราบศัตรูพืฃ (4) อุตสาหกรรม

ตอบ 2 หน้า 399 สาเหตุที่ก่อให้เกิดปัญหามลภาวะจากอากาศเสียมากที่สุด คือ การขนส่ง 55% รองลงมา ได้แก่ โรงงานพลังงาน 17% อุตสาหกรรม 14% ขยะมูลฝอย 4% และอื่น ๆ 10%

99. วิชามานุษยวิทยาถือกำเนิดขึ้นในทวีปใด

(1) ลาตินอเมริกา (2) ยุโรป (3) แอฟริกา (4) เอเชีย

ตอบ 2 (คำบรรยาย) วิชามานุษยวิทยา (Anthropology) ถือกำเนิดขึ้นในสังคมยุโรป ประมาณปลาย- ศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นช่วงที่มีการล่าอาณานิคม โดยในระยะแรกนี้จะเน้นการศึกษาสังคมดั้งเดิม ที่ไม่ใช่สังคมของคนผิวขาวและสังคมตะวันตก เช่น สังคมดั้งเดิมของแอฟริกาและเอเชีย เป็นต้น

100. “มนุษย์ชวา มนุษย์ปักกิ่ง” เป็นตัวอย่างวิวัฒนาการของมนุษย์ในขั้นใด

(1) Australopithecines (2) Pithecanthropus Erectus

(3) Neanderthal Man (4) Cro-Magnon Man

ตอบ 2 หน้า 417 Pithecanthropus Erectus จะมีลักษณะเป็นมนุษย์ที่คล้ายกับวานรและเดินตัวตรง ตัวอย่างของมนุษย์วานรนี้ได้แก่ มนุษย์ชวา มนุษย์ปักกิง และมนุษย์ไฮเดลเบอร์ก ฯลฯ

101. ตัวเลือกใดเป็นตัวอย่างของสายสกุล Homo Sapiens

(1) มนุษย์

(2) ชิมแปนซี

(3) กอริลลา

(4) อุรังอุตัง

ตอบ 1 หน้า 409 คำว่า “มนุษย์” เป็นคำที่ใช้รียกสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่ง ซึ่งอยู่ในสายสกุลที่เรียกว่า Homo Sapiens อันเป็นสัตว์เลือดอุ่นจำพวก 2 มือ 2 เท้า ไม่มีหาง

102. กลุ่มชนใดที่ไม่ใช่กลุ่มชนที่นักมานุษยวิทยารุ่นบุกเบิกสนใจศึกษา

(1) คนป่าในคองโก

(2) คนพื้นเมืองในออสเตรเลีย

(3) อินเดียนแดงในอเมริกาเหนือ

(4) ชาวนาบนเกาะชวา

ตอบ 4 หน้า 423, (คำบรรยาย) กลุ่มชนที่นักมานุษยวิทยาในยุคบุกเบิกสนใจศึกษา คือ สังคมดั้งเดิม (Primitive Societies) หมายถึง สังคมที่มีโครงสร้างไม่สลับซับซ้อน มีการใช้เครื่องมือหรือ เทคโนโลยีแบบง่าย ๆ มีจำนวนคนในสังคมไม่มากนัก มีความรู้สึกนึกคิด/ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมเดียวกัน การแบ่งงานกันทำมีน้อย ตัวอย่างของสังคมชนิดนี้ เช่น พวกคนป่า ชาวเขา ชาวเกาะ พวกอินเดียนแดง คนพื้นเมืองในออสเตรเลีย ฯลฯ โดยสาเหตุที่นักมานุษยวิทยา ให้ความสนใจกลุ่มคนพวกนี้ก็เพราะสามารถศึกษาถึงต้นกำเนิดของวัฒนธรรมนั้น ๆ และ สามารถเข้าใจถึงหน้าที่ประโยชน์ของวัฒนธรรมแต่ละประเภทได้ง่าย

103. การศึกษาวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรมมีแนวทางอย่างไร

(1) ศึกษาสังคมอย่างเป็นองค์รวมและเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างสังคม

(2) การศึกษาแบบมีส่วนร่วม (3) เน้นการออกแบบสอบถามและสุ่มตัวอย่าง

(4) เน้นการศึกษาเฉพาะกรณีหรือรายกรณี

ตอบ 4 หน้า 432 – 433 การศึกษาวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรม ตามปกตินักมานุษยวิทยาจะสนใจ ศึกษาสังคมเล็ก ๆ ที่ตั้งอยู่ห่างไกลอารยธรรมที่เจริญ วิธีการศึกษามักจะนิยมศึกษาเฉพาะกรณี หรือรายกรณี (Case Study) ของแต่ละสังคม โดยเลือกสังคมที่ต้องการศึกษาแล้วเข้าไปอาศัย อยูในสังคมนั้นระยะเวลาหนึ่งด้วยตนเอง หรือที่เรียกว่าการศึกษางานสนาม โดยใช้เครื่องมือ ในการทดสอบแบบเฝ้าสังเกต การตีความหมาย และการเปรียบเทียบ

104. ตัวเลือกใดเป็นตัวอย่างของมนุษย์ชาติพันธุผิวเหลือง

(1) อียิปต์ จีน (2) อินเดียนแดง กรีก (3) กรีก อียิปต์ 14) จีน อินเดียนแดง

ตอบ 4 หน้า 420 มนุษย์ชาติพันธุผิวเหลือง (Mongoloid) แบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยได้ดังนี้

1. พวกมองโกลอยด์ อยู่แถบทวีปเอเชียตะวันออก เช่น จีน ทิเบต และมองโกเลีย

2. พวกอินเดียนแดง อยู่แถบทวีปอเมริกาเหนือและใต้

3. พวกเอสกีโม อยู่แถบเหนือสุดของทวีปอเมริกา (รัฐอลาสก้าและตอนเหนือของแคนาดา)

4. พวกมาลายัน เช่น มลายู ขวา ไทย และบาหลี

105. ตัวเลือกใดไม่ใช่ลักษณะวัฒนธรรมตะวันตก

(1) ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย (2) เน้นความสำคัญของตัวบุคคล

(3) เชื่อฟังผู้มีอำนาจ ผู้มีอาวุโส (4) นิยมวัตถุ

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 57. ประกอบ

106. ข้อใดคืออารยธรรมกระแสหลักของเอเชีย

(1) จีน (2) ญี่ปุน (3) อินเดีย (4) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 452 อารยธรรมกระแสหลักของเอเชีย ส่วนใหญ่แล้วรับมาจาก 2 แห่ง คือ

1. อารยธรรมจีน ได้รับอิทธิพลจากขงจื๊อ นิยมการทำตามประเพณี

2. อารยธรรมอินเดีย ได้รับอิทธิพลจากศาสนาต่าง ๆ ที่ถือกำเนิดจากอินเดีย

107. ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการแบ่งช่วงชั้นทางสังคมในวัฒนธรรมอเมริกาใต้ สอดคล้องกับค่านิยมตามคำกล่าวใด

(1) ทองแท้ไม่แพ้ไฟ

(2) มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่ (3) เงินทองของนอกกาย (4) เงินคือพระเจ้า

ตอบ 2 หน้า 448 ชาวอเมริกาใต้มักมีคำขวัญทำนองไทย ๆ ว่า มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่หรือเงินทำให้ผิวคนขาวขึ้น ไพร่ดูเป็นผู้ดี คนไม่สวยดูเป็นคนสวย ความรํ่ารวยทำให้คนผิวดำ ชาวนิโกรผิวขาวขึ้น แลดูเป็นผู้ดีน่าคบหาสมาคม ส่วนคนผิวขาวที่ยากจน คือ คนผิวดำที่ได้รับ การรังเกียจกีดกันทั่วไป คนร่ำรวยมีอำนาจได้รับการยกย่อง

108. ตัวเลือกใดสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมอเมริกันน้อยที่สุด

(1) ฮ่องกงดีสนีย์แลนด์

(2) คำว่า Hot Dog, Freeway, Color (3) อาหารจานด่วน (4) วัฒนธรรมไวน์

ตอบ 4 (คำบรรยาย) วัฒนธรรมอเมริกัน หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ถือกำเนิดและถูกถ่ายทอดมาจากอเมริกา ไม่ว่าจะเป็นแนวทางการดำรงชีวีต ระเบียบประเพณี ค่านิยม ภาษาหรือ คำศัพท์ต่าง ๆ ตลอดจนอาหารการกินต่าง ๆ เช่น อาหารจานด่วน (Fast Food) คำว่า “Hot Dog”, “Freeway”, “Color” ภาพยนตร์ฮอลีวูด (Hollywood) สวนสนุกขนาดใหญ่ (Disneyland) ๆลฯ ส่วนวัฒนธรรมไวน์ เป็นวัฒนธรรมฝรั่งเศส

109. ชาวอินเดียนแดงในทวีปอเมริกาใต้เรียกตัวเองว่าอะไร

(1) อารยัน (2) อินคา (3) เซเมติก (4) นิกริโต

ตอบ 2 หน้า 446 วัฒนธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมในภูมิภาคอเมริกาใต้ (ลาตินอเมริกา) คือ สเปนและโปรตุเกส ซึ่งแต่เดิมนั้นประเทศในภูมิภาคนี้ได้รับวัฒนธรรมจากพวกอินเดียนแดง ที่เรียกตัวเองว่า อินคา หรือลูกพระอาทิตย์

110. ตัวเลือกใดคือลักษณะของภาพพิมพ์

(1) มักมีแนวโน้มในทางลบ (2) ภาพรวมของชนชาติใดชาติหนึ่ง

(3) เป็นภาพแบบเดียวกัน (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 457 ภาพพิมพ์ (Stereotype) คือ การมองภาพรวมหรืออุปนิสัยประจำชาติของชนชาติใดชาติหนึ่งว่ามีลักษณะเป็นภาพแบบเดียวกัน ซึ่งมักมีแนวโน้มถูกมองไปในทางลบ หรือเชิงนิเสธ เช่น ภาพพิมพ์ของคนบางชาติมีระเบียบวินัย, คนบางชาติอยู่สบาย ๆ ไม่ค่อย มีหลักเกณฑ์อะไรนัก, คนบางชาติ (เช่น อังกฤษ) เป็นคนประเภท “เก็บตัว” ไม่สนิทกับ คนแปลกหน้าได้ง่าย ฯลฯ

111. การมองภาพรวมหรืออุปนิสัยประจำชาติมักมีแนวโน้มไปลักษณะใด

(1) เชิงนิเสธ

(2) สร้างสรรค์

(3) เป็นกลาง

(4) เชิงปฏฐาน

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 110. ประกอบ

112. ตัวเลือกใดเป็นการมองอุปนิสัยประจำชาติในเชิงนิเสธ

(1) คนแอฟริกันด้อยพัฒนา

(2) คนญี่ปุ่นมีวินัย

(3) คนไทยใจดี

(4) คนจีนค้าขายเก่ง

ตอบ 1 หน้า 461 – 462 การมองอุปนิสัยประจำชาติของชาติอื่นในทางนิเสธ เช่น

1. ชาวตะวันตกมักมองคนเอเชียและคนแอฟริกันว่าเป็นชาติด้อยพัฒนาไม่สนใจในความเจริญ

2. คนอเมริกันมักมองคนยุโรปโดยเฉพาะคนอังกฤษว่าเป็นคนหัวเก่า

3. คนอังกฤษและอเมริกันมักมองพวกลาติน สเปน อิตาลี อเมริกาใต้ ว่าเป็นพวกเชื่อถือไม่ได้ และเจ้าอารมณ์ ฯลฯ

113. ผู้ใดแต่งหนังสือเรือง “ดอกเบญจมาศและดาบ” เพื่อศึกษาอุปนิสัยประจำชาติ

(1) โบแอส (Boas) (2) มี้ด (Mead) (3) เบเนติกท์ (Benedict) (4) เวนย์ (Wayne)

ตอบ 3 หน้า 459 รุธ เบเนดิทท์ (Ruth Benedict) ได้รับมอบหมายจากรัฐบาลอเมริกันให้ศึกษาลักษณะนิสัยของคนญี่ปุ่นซึ่งภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้มีผลงานเชียนชื่อ “ดอกเบญจมาศ และดาบซามูไร” โดยเห็นว่า บุคลิกของคนญี่ปุ่นจะเป็นเสมือนดอกเบญจมาศและดาบซามูไร คือ จะอ่อนน้อมภายนอกแต่จะแข็งแกร่งภายใน

114. นัทวิชาการท่านใดให้ทัศนะว่า “คนไทยชอบสนุกและมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวม ๆคือ ขาดวินัย”

(1) เอมบรี (Embree)

(2) ทอคเกอวิลล์ (Tocqueville) (3) คูเวียร์ (Cuvier) (4) บาร์เกอร์ (Barker)

ตอบ 1 หน้า 464 จอห์น เอมบรี (Embree) นักมานุษยวิทยาตะวันตก กล่าวว่า “คนไทยชอบสนุกและมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวม ๆ คือ ขาดวินัย”

115. อุปสรรคในการศึกษาอุปนิสัยประจำชาติได้แก่อะไร

(1) ปรัชญาความเชื่อ (2) ความรู้สึกชาตินิยม (3) ชนกลุ่มน้อย (4) จำนวนประชากร

ตอบ 2 หน้า 461 ปัญหาหรืออุปสรรคในการศึกษาลักษณะอุปนิสัยประจำชาติประการหนึ่ง คือการมองและการตัดสินว่าสิ่งใดเป็นลักษณะอุปนิสัยประจำชาติของคนชาติอื่นเป็นไปอย่างผิวเผิน และมักมีอคติในใจ โดยเฉพาะในยุคที่ความรู้สึกชาตินิยมมีมาก หรือการมีความรู้สึกว่ากลุ่มตน ดีกว่ากลุ่มอื่น (Ethnocentrism) ย่อมทำให้เห็นว่าวัฒนธรรมชองชาติตนเองสูงกว่าชาติอื่น มองเห็นแต่ลักษณะนิสัยที่ไม่ดีของชาติอื่น และมีการบิดเบือนข้อเท็จจริงเพื่อให้เข้าได้กับ ความเชื่อเดิมของตน อันเป็นผลทำให้มีการดูถูกและเกิดการเข้าใจผิดกันระหว่างชาติ

116. การสังคมสงเคราะห์ถือกำเนิดขึ้นในประเทศใด

(1) อิตาลี (2) ฝรั่งเศส (3) เยอรมัน (4) อังกฤษ

ตอบ 4 หน้า 481 – 482, (คำบรรยาย) ประเทศอังกฤษนับว่าเป็นประเทศแรกที่ริเริ่มและถือเป็นแม่แบบ ในการจัดการสังคมสงเคราะห์ โดยจะเห็นได้จากการกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความผาสุก ของส่วนรวมเป็นลายลักษณ์อักษร เช่นในปี ค.ศ. 1601 พระนางเจ้าอสิซาเบธที่ 1ได้ทรง ออกกฎหมายเพื่อซ่วยเหลือคนจนที่เรียกว่า Elizabethan Poor Law ซึ่งถือเป็นกฎหมายแม่บท ในการวางรากฐานด้านการสังคมสงเคราะห์

117. องค์ความรู้ด้านใดที่นำมาประยุกต์ใช้ในงานสังคมสงเคราะห์

(1) เศรษฐศาสตร์ (2) รัฐศาสตร์ (3) จิตวิทยา (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 484 ในการดำเนินงานทางสังคมสงเคราะห์ย่อมเกี่ยวพันกับปัญหาหลายด้าน และต้อง อาศัยองค์ความรู้จากศาสตร์ต่างๆ นำมาประยุกต์ใช้ในงานสังคมสงเคราะห์ เช่น สังคมวิทยา จิตวิทยา เศรษฐศาสตร์ รัฐศาสตร์ เป็นต้น

118. กฎหมายที่ถือว่าเป็นแม่บทของงานสังคมสงเคราะห์ในประเทศอังกฤษกำหนดให้ความช่วยเหลือบุคคลกลุ่มใด

(1) เด็กกำพร้า (2) คนยากจน (3) คนชรา (4) หญิงหม้าย

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 116. ประกอบ

119. ขั้นตอนการปฏิบัติงานของนักสังคมสงเคราะห์ ขั้นตอนใดที่จะได้ทราบว่า ผู้มีปัญหา (Client) มีความเป็นมา และประวัติอย่างไร มีปัญหาเดือดร้อนอะไร

(1) การหาข้อเท็จจริง (2) การวางแผน (3) การวิเคราะห์ (4) การประเมินผล

ตอบ 1 หน้า 488 – 489 ขั้นตอนการค้นคว้าหาข้อเท็จจริง เป็นขั้นตอนการปฏิบัติงานของ

นักสังคมสงเคราะห์ขั้นแรกที่จะต้องทำก่อนงานอื่นโดยพยายามรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับผู้มีปัญหา (Client) ให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ไม่ว่าจะเป็นประวัติความเป็นมาหรือปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งข้อเท็จจริงที่ได้จะเป็นแบบไหนก็ขึ้นอยู่กับปัญหาของ Client

120. วิธีการสังคมสงเคราะห์ข้อใดที่ใช้กิจกรรมเป็นสื่อในการพัฒนาความต้องการความสามารถของสมาชิก

(1) การสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย (2) การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม

(3) การพัฒนาชุมชน (4.) การจัดองค์การชุมชน

ตอบ 2 หน้า 483 การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม (Social Group Work) โดยนักสังคมสงเคราะห์จะเป็นผู้นำในการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในกลุ่ม ซึ่งอาศัยกิจกรรมต่าง ๆ เป็นสื่อ เพื่อเป็นการพัฒนาความต้องการและความสามารถของสมาชิก

การสอบไล่ภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2556

ข้อสอบกระบวนวิชา SOC 1003 สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น

คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)

1. นักปรัชญาท่านใดกล่าวว่า “มนุษย์เป็นสัตว์สังคม”

(1) เพลโต (Plato)

(2) อริสโตเติล (Aristotle)

(3) ค้องท์ (Comte)

(4) เวเบอร์ (Weber)

(5) มาร์กซ์ (Marx)

ตอบ 2 หน้า 1 อริสโตเติล (Aristotle) นักปรัชญาชาวกรีก ได้กล่าวไว้ว่า “มนุษย์เป็นสัตว์สังคม” (Social Animal) หมายความว่า มนุษย์จะมีชีวิตอยู่รวมกันเป็นหมู่เหล่า มีความเกี่ยวข้อง และสัมพันธ์กันในหมู่มวลสมาชิก มีความจำเป็นต้องติดต่อและเกี่ยวข้องกับผู้อื่นอยู่เสมอ

2. การศึกษาก่อนที่วิชาสังคมวิทยากำเนิดขึ้นเป็นแบบใด

(1) ใช้หสักวิทยาศาสตร์

(2) ใช้สามัญสำนึก

(3) ใช้หลักการคาดคะเน

(4)ใช้หลักเหตุผล

(5) ใช้จิตใต้สำนึก

ตอบ 2 หน้า 2-3, (คำบรรยาย) การใช้สามัญสำนึก (Common Sense) ศึกษาสังคม เกิดขึ้น ในช่วงระยะเริ่มแรกก่อนที่วิชาสังคมวิทยาจะกำเนิดขึ้น คือ ก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม ต่อมาในราวปลายศตวรรษที่ 18 (หลังการปฏิวัติอุตสาหกรรม) การศึกษาสังคมก็เปลี่ยน จากการใช้สามัญสำนึกมาเป็นวิทยาศาสตร์ทางสังคม (Social Sciense)

3. ผู้ที่พยายามทำให้ความรู้เกี่ยวกับคนและสังคมเป็นวิทยาศาสตร์ทางสังคมเป็นคนแรกคือผู้ใด

(1) ค้องท์ (Comte)

(2) ลีช (Leach)

(3) ริกกส์ (Riggs)

(4) เวเบอร์ (Weber)

(5) มาร์กซ์ (Marx)

ตอบ 1 หน้า 3 ค้องท์ (Comte) และสเปนเซอร์ (Spencer) เป็นนักคิดนักวิชาการกลุ่มแรกที่ได้พยายามทำให้องค์ความรู้เกี่ยวกับคนและสังคมให้กลายเป็น “วิทยาศาศตร์ทางสังคม” ขึ้นมา โดยพยายามใช้วิธีการศึกษาทุกขั้นตอนเหมือนกับการทดลองวิทยาศาสตร์ธรรมชาติในการ แสวงหาความรู้และข้อเท็จจริงเกี่ยวกับมนุษย์และสังคมมนุษย์อย่างเป็นระบบ

4. ผู้แต่งหนังสือชื่อ Critique of Political Economy คือใคร

(1) ค้องท์ (Comte) (2) มาร์กซ์ (Marx) (3) เวเบอร์ (Weber)

(4) เดอร์ไคม์ (Durkheim) (5) สเปนเซอร์ (Spencer)

ตอบ 2 หน้า 7 คาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน ได้มองสังคมในแง่ของการ“ขัดกัน” ของคนในสังคม โดยเขากล่าวไว้ในหนังสือชื่อ Critique of Political Economy ว่า การขัดกันระหว่างคน 2 กลุ่มในแต่ละสังคมเกิดขึ้นตลอดเวลาในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ กล่าวคือ สังคมเศรษฐกิจโบราณมีการขัดแย้งกันระหว่างทาสกับนายทาส ในสังคมเศรษฐกิจ สมัยกลางมีการขัดแย้งกับระหว่างข้าติดที่ดินกับเจ้าของที่ดิน และในสังคมเศรษฐกิจทุนนิยม มีการขัดแย้งกันระหว่างชนชั้นกรรมาชีพ (กรรมกร) กับนายทุน ซึ่งความขัดแย้งระหว่างชนชั้นนี้ จะส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม จนกระทั่งกลายเป็นสังคมนิยมและสังคมคอมมิวนิสต์

5. การศึกษาแบบ “สายใยพฤติกรรมเฉพาะกิจ” มีพื้นฐานมาจากทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีการแข่งขัน (2) ทฤษฎีความขัดแย้ง (3) ทฤษฎีโครงสร้าง

(4) ทฤษฎีหน้าที่ (5) ทฤษฎีดุลยภาพทางสังคม

ตอบ 1 หน้า 7-8 วิธีการศึกษาแบบ “สายใยของพฤติกรรมเฉพาะกิจ” เป็นทฤษฎีที่พยายามจะหลีกเลี่ยงการศึกษาสังคมโดยเน้นแบบแผนของพฤติกรรมของคนทั้งสังคมว่าเป็นแบบใดแบบหนึ่ง ตามกฎเกณฑ์ของสังคมที่วางไว้ ซึ่งทฤษฎีนี้มีพื้นฐานมาจาก “ทฤษฎีการแข่งขัน’’

6. คำว่า Socius กับ Logos ที่นำมาผสมกันเป็น Sociology มีรากศัพท์มาจากภาษาใด

(1) เยอรมันกับกรีก (2) เยอรมันกับละติน (3) ละตินกับกรีก

(4) กรีกกับอังกฤษ (5) ละตินกับอังกฤษ

ตอบ 3 หน้า 16 Sociology (สังคมวิทยา) มาจากศัพท์ 2 คำ คือ คำว่า Socius ซึ่งเป็นภาษาละติน มีความหมายว่า “เพื่อน” (Companion) และคำว่า Logos ซึ่งเป็นภาษากรีก มีความหมายว่า “ถ้อยคำ” (Word) เมื่อรวมคำทั้ง 2 เข้าด้วยกันก็จะแปลว่า การพูดคุยเกี่ยวกับสังคม

7. ข้อใดไม่ใช่สาระของวิชาสังคมวิทยา

(1) ความสัมพันธ์ของบุคคล (2) สังคมมนุษย์ (3) สถาบันทางสังคม

(4) รากศัพท์ของภาษาพูด (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 21-22 สาระของวิชาสังคมวิทยาจะศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ดังนี้

1. ความสัมพันธ์ของบุคคลในสังคม เช่น ระหว่างสามีภริยา มารดากับบุตร พี่กับน้อง ฯลฯ

2. สังคมมนุษย์ทั้งสังคม เช่น โครงสร้างของสังคม ลักษณะภายในของสังคม ฯลฯ

3. สถาบันทางสังคม เช่น สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา ฯลฯ

8. ข้อใดเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้เกิดวิชาสังคมวิทยา

(1) การปฏิวัติอุตสาหกรรมในยุโรป (2) ชาวชนบทอพยพเข้าเมือง

(3) ชาวไร่ชาวนากลายเป็นกรรมกร (4) ชนบทกลายเป็นเมือง (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 17 องค์ประกอบสำคัญที่ทำให้เกิดวิชาสังคมวิทยา คือ ผลสะท้อนของการปฏิวัติอุตสาหกรรมในยุโรป ทำให้โครงสร้างของสังคมตะวันตกเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ได้แก่ ชาวชนบทอพยพเคลื่อนย้ายเข้ามาอยู่ในเมือง ชาวไร่ชาวนากลายเป็นกรรมกร และ หมู่บ้านชนบทกลายเป็นเมือง

9. คาสตร์สาขาใดเกิดขึ้นพร้อมกับสังคมวิทยา

(1) วิทยาศาสตร์

(2) โหราคาสตร์ (3) จิตวิทยา (4) รัฐคาสตร์ (5) ปรัชญา

ตอบ 3 หน้า 16 จุดเริ่มแรกของสังคมวิทยาในปลายคริสต่คตวรรษที่ 18 และคริสติศตวรรษที่ 19 ก็คือ วิทยาคาสตร์ได้เกิดขึ้นมาใหม่พร้อมกัน 2 สาขา ได้แก่

1. จิตวิทยา (Psychology) ซึ่งเป็นศาสตร์ว่าด้วยพฤติกรรมของมนุษย์

2. สังคมวิทยา (Sociology) ซึ่งเป็นศาสตร์เกี่ยวกับสังคมมนุษย์

10. เวเบอร์ (Weber) เป็นนักสังคมวิทยาชนชาติใด

(1) ฝรั่งเศส

(2) อังกฤษ (3) เยอรมัน (4) สเปน (5) ออสเตรีย

ตอบ 3 หน้า 20 เวเบอร์ (Weber) เป็นนักสังคมวิทยาชาวเยอรมันที่สนับสนุนการใช้วิธีการศึกษาที่ เรียกเป็นภาษาเยอรมันว่า “แวร์สเตเฮน” (Verstehen) แปลว่า Understanding (ความเข้าใจ) ซึ่งเป็นวิธีการที่เน้นความเข้าใจรวม ๆ กันมากกว่าในรายละเอียดของปรากฏการณ์ทางสังคม

11. สาขาวิขาใดเป็นศาสตร์บริสุทธิ์

(1) บริหารธุรกิจ

(2) สังคมสงเคราะห์

(3) แพทยศาสตร์

(4) สังคมวิทยา

(5) วิศวกรรมศาสตร์

ตอบ 4 หน้า 14 วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ ได้แก่ ฟิสิกส์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เคมี ชีววิทยา รัฐศาสตร์ เศรษฐคาสตร์ สังคมวิทยา ฯลฯ (ส่วนวิทยาศาสตร์ประยุกต์ ได้แก่ วิศวกรรมศาสตร์ การบัญชี เภสัชกรรม แพทยศาสตร์ การเมือง กฎหมาย บริหารธุรกิจ การสังคมสงเคราะห์ ฯลฯ)

12. ทฤษฎีสัญญาสังคมเชื่อว่า เดิมมนุษย์มีสภาพความเป็นอยู่อย่างไร

(1) อยู่รวมกันเป็นสังคมเหมือนปัจจุบัน

(2) ไม่ได้อยู่รวมกันเป็นสังคมเหมือนปัจจุบัน

(3) มีความสุขสูงสุด

(4) มนุษย์กับสังคมแยกกันเป็นคนละส่วน

(5) มีการแบ่งงานกันทำ

ตอบ 2 หน้า 33 ทฤษฎีสัญญาสังคมจะเน้นถึงสภาพธรรมชาติ โดยเชื่อว่า มนุษย์แต่ดั้งเดิมนั้นอาศัยอยู่ตามสภาพธรรมชาติ มิได้รวมกันอยู่ในสังคมเช่นปัจจุบัน แต่เนื่องจากความชั่วร้าย ความยุ่งยากสับสน การเพิ่มจำนวนของมนุษย์ ตลอดจนอารยธรรมเป็นเหตุให้มนุษย์จำต้อง ละทิ้งสภาพธรรมชาติและสัญญาด้วยความสมัครใจที่จะอยู่ร่วมกันในสังคม ทั้งนี้โดยมุ่งหวัง ที่จะได้รับความคุ้มครองและประโยชน์สุขเป็นการตอบแทน

13. ผู้ใดบัญญัติศัพท์ Culture ว่า “ภูมิธรรม”

(1) พระมหาพูล

(2) สุนทรภู่ (3) จางวางหรำ

(4) พระยาอุปกิตศิลปสาร (5) พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร

ตอบ 1 หน้า 55 – 56 ก่อนที่จะมีศัพท์คำว่า “วัฒนธรรม” ขึ้นมานั้น ได้มีพระภิกษุรูปหนึ่ง คือ พระมหาพูล แห่งวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฏ์ ได้ทดลองใช้คำว่า “ภูมิธรรม” เพื่อแปลคำว่า Culture จากศัพท์ภาษาอังกฤษ

14. ความหมายของวัฒนธรรมตามรากศัพท์เดิม ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) สิ่งประดิษฐ์

(2) สิ่งดีงาม (3) วิถีชีวิต (4) ทัศนคติ (5) ความเชื่อ

ตอบ 2 หน้า 56 ความหมายของวัฒนธรรมตามรากศัพท์เดิม ได้แก่ สิ่งดีงาม สิ่งที่ได้รับการปรุงแต่ง ให้ดีแล้ว หรือสิ่งที่ได้รับการยอมรับและยกย่องมาเป็นเวลานานแล้ว

15. วัฒนธรรมในความหมายใดคือสิ่งที่ได้รับการยอมรับและยกย่องเป็นเวลานาน

(1) ตามรากศัพท์เดิม

(2) ประเพณี (3) วิถีชีวิต (4) ตามนัยสังคมศาสตร์ (5) ทัศนคติ

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 14. ประกอบ

16. ตัวอย่างของสภาวะแห่งการเป็นวัฒนธรรมสากลคือข้อใด

(.1) ความแตกต่างกันเรื่องศาสนา (2) ความแตกต่างด้านการสมรสและครอบครัว

(3) ทุกสังคมมีการปกครองหรือรัฐบาล (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 3 หน้า 76 – 78 สภาวะแห่งการเป็นวัฒนธรรมสากลหรือความเหมือนกันของวัฒนธรรมต่าง ๆ ได้แก่

1. ทุกสังคมมีภาษาพูด 2. ทุกสังคมมีระบบการสมรส ระบบครอบครัว และระบบเครือญาติ

3. ทุกสังคมมีการแบ่งมนุษย์ตามอายุและเพศ 4. ทุกสังคมมีการปกครองหรือมีรัฐบาล 5. ทุกสังคมมีศาสนา (ระบบความเชื่อ) 6. ทุกสังคมมีระบบความรู้

7. ทุกสังคมมีระบบเศรษฐกิจ 8. ทุกสังคมมีกิจกรรมเกียวกับการนันทนาการ

9. ทุกสังคมมีศิลปะ

17. ตัวเลือกใดคือวัฒนธรรมตามนัยสังคมศาสตร์

(1) การอ่านหนังสือก่อนสอบ

(2) การเข้าแถวซื้อตั๋วรถไพ่ฟ้า (3) การค้นข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต

(4) การส่งข้อความทางไลน์ (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 58, (คำบรรยาย) วัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์ ได้แก่ วัฒนธรรมที่เข้ารูปแบบ หรือมีลักษณะเบ็เนกระสวน (รูปแบบอันเกิดขึ้นจากการกระทำซํ้า ๆ กัน) ซึ่งมีการส่งต่อถ่ายทอด โดยใช้สัญลักษณ์ เช่น การทักทาย การพูดคุย การโทรศัพท์ การส่งข้อความทางไลน์ การเขียนหนังสือ การอ่านหนังสือ การค้นข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต การเข้าแถว การดูหนัง/ฟังเพลง ฯลฯ

18. ในสังคมใด ระบบวรรณะก่อให้เกิดอนุวัฒนธรรมทางอาชีพ (Occupational Subculture)

(1) สหรัฐอเมริกา (2) อินเดีย (3) ทิเบต (4) ปากีสถาน (5) จีน

ตอบ 2 หน้า 87 อนุวัฒนธรรมทางอาชีพ ได้แก่ ผู้ที่ประกอบอาชีพแต่ละอาชีพมักจะมีแบบหรือวิถี การดำรงชีวิตแตกต่างกัน เช่น ในสังคมอินเดียความแตกต่างในเรื่องอนุวัฒนธรรมของแต่ละอาชีพ มีอย่างมากจนก่อให้เกิดระบบวรรณะขึ้นมา โดยวรรณะใหญ่ ๆ ของอินเดียมีด้วยกันทั้งหมด 4 วรรณะ คือ พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ (พ่อค้า) และศูทร (ผู้ใช้แรงงาน)

19. วัฒนธรรมเกิดขึ้นได้อย่างไร

(1) การเรียนรู้

(2) พันธุกรรม (3) การวิเคราะห์ (4) การสังเกต (5) กฎแห่งกรรม

ตอบ 1 หน้า 61 วัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน มี 6 ลักษณะ คือ

1. เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ (ไม่ได้เกิดจากพันธุกรรม/กฎแห่งกรรม/ฟ้าลิขิต)

2. เป็นรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรมอันเกิดขึ้นจากการเรียนรู้

3. เป็นผลหรือผลิตผลแห่งการเรียนรู้ 4. เป็นสิ่งที่สมาชิกของสังคมมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของ 5. มีการถูกส่งต่อหรือได้รับการถ่ายทอดมา 6. มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เป็นนิจศีล

20. การจัดกลุ่มนิสิตนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รามคำแหง เกษตรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นการจัดกลุ่มในลักษณะใด

(1) จำนวนรวม

(2) จำแนกพวก (3) กลุ่มสังคม (4) กลุ่มอ้างอิง (5) กลุ่มฝูงชน

ตอบ 2 หน้า 97 กลุ่มที่มีลักษณะเหมือนกับจำแนกพวก (Category) หมายถึง คนจำนวนหนึ่งที่มีลักษณะ บางอย่างเหมือนกัน เช่น เพศเดียวกัน เป็นนักศึกษาเหมือนกัน เป็นเศรษฐีเหมือนกัน เป็นต้น

21. กลุ่มประเภทใดเป็นความสัมพันธ์แบบชุมชน

(1) Association

(2) Reference Group

(3) Secondary Group

(4) Gemeinschaft

(5) Gesellschaft

ตอบ 4 หน้า 103 – 104 เพ่อร์ดินันด์ ทอนนี (Ferdinand Tonnies) นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน ได้ให้ความหมายว่า Gemeinschaft คือ ชุมชน (Community) จะมีลักษณะความสัมพันธ์ คล้ายคลึงกับกลุ่มแบบปฐมภูมิมาก เช่น หมู่บ้านชาวนา สังคมชนบท ชุมชนในสมัยศักดินา ฯลฯ ส่วน Gesellschaft คือ สังคม (Society) จะมีลักษณะความสัมพันธ์คล้ายคลึงกับกลุ่มแบบ ทุติยภูมิมาก เช่น สังคมสมัยใหม่โดยทั่วไป สังคมอุตสาหกรรม สังคมเมือง ฯลฯ

22. กลุ่มชนิดใดมีการติดต่อสัมพันธ์โดยเน้นหน้าที่และผลประโยชน์เป็นหลัก

(1) ครอบครัว

(2) องค์กรบริษัท

(3) เพื่อนเล่น

(4) เด็กวัยรุ่น

(5) เพื่อนสนิท

ตอบ 2 หน้า 99, 101 กลุ่มทุติยภูมิ (Secondary Group) เป็นกลุ่มขนาดใหญ่ มีการติดต่อทางสังคม ห่างเหิน ระยะสั้น การติดต่อสัมพันธ์เป็นไปตามกฎเกณฑ์ที่สังคมกำหนดหรือตามหน้าที่ โดยเน้น หน้าที่และผลประโยชน์เป็นหลักหรือมุ่งประโยชน์มากกว่าความรู้สึกส่วนตัว โดยจะสัมพันธ์กัน เฉพาะเรื่องเฉพาะส่วน การตัดสินใจใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์ เช่น สมาคม องค์กร บริษัท ฯลฯ

23. ตัวเลือกใดเป็นความสัมพันธ์ในกลุ่มทุติยภูมิ

(1) สัมพ์นธ์กันทุกเรื่อง

(2) สัมพันธ์แบบเครือญาติ

(3) สัมพันธ์เฉพาะเรื่อง

(4) ใช้อารมณ์ความรู้สึก

(5) สัมพันธ์กันลึกซึ้ง

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 22. ประกอบ

24. ผู้ใดบัญญัติศัพท์คำว่า “ระยะห่างทางสังคม”

(1) ทอนนี (Tonnies) (2) คูลีย์ (Cooley) (3) บอกาดัส (Bo§ardus)

(4) เวเบอร์ (Weber) (5) มาร์กซ์ (Marx)

ตอบ 3 หน้า 103 ระยะห่างทางสังคม (Social Distance) เป็นศัพท์ทางจิตวิทยาสังคม โดยผู้ตั้งศัพท์นี้ คือ บอกาดัส (Bogardus) ซึ่งระยะห่างทางสังคม เป็นการวัดระดับของความใกล้ชิด หรือ การยอมรับ หรืออคติที่เรารู้สึกต่อคนกลุ่มอื่น และสามารถนำมาใช้วัดความเป็นกลุ่มเรา กลุ่มเขาได้เป็นอย่างดี

25. ตัวเลือกใดเป็นการจัดประเภทของครอบครัวตามลักษณะและหน้าที่

(1) ครอบครัวปฐมนิเทศ (2) ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม (3) ครอบครัวหน่วยกลาง

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 114 การจัดประเภทของครอบครัวตามลักษณะและหน้าที่ มี 2 ประการ ดังนี้

1. ครอบครัวปฐมนิเทศ (Family of Orientation) เป็นครอบครัวอาศัยเกิด คือ ครอบครัว ของบิดามารดาของเรานั่นเอง 2. ครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่ (Family of Procreation)เป็นครอบครัวที่เกิดจากตัวของเราเอง โดยการสมรส และการมีบุตรสืบสกุล

26. ครอบครัวขนาดเล็กที่สุคคือครอบครัวชนิดใด

(1) ครอบครัวขยาย (2) ครอบครัวร่วม (3) ครอบครัวประกอบร่วม

(4) ครอบครัวหน่วยกลาง (5) ครอบครัวภาวะจำยอม

ตอบ 4 หน้า 114 – 115 การจัดประเภทครอบครัวตามขนาดและรูปแบบ แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ

1. ครอบครัวหน่วยกลาง เป็นครอบครัวขนาดเล็กที่สุด 2. ครอบครัวขยาย 3. ครอบครัวประกอบร่วม

27. ครอบครัวที่สูญหายไปแล้วเหลือเพียงหลักฐานว่าเคยมีอยู่ ได้แก่ครอบครัวประเภทใด

(1) ครอบครัวสมรสหมู่ (2) ครอบครัวปฐมนิเทศ (3) ครอบครัวภาวะจำยอม

(4) ครอบครัวสามีหลายคน (5) ครอบครัวประกอบร่วม

ตอบ 1 หน้า 115 – 116 ครอบครัวประกอบร่วมหรือครอบครัวซ้อน เป็นระบบครอบครัวที่ชายหญิง สามารถมีคู่สมรสได้มากกว่า 1 คนที่เรียกว่าหลายผัวหลายเมีย (พหุคู่ครอง) ซึ่งแยกออกเป็น 1. ชายมีภรรยาหลายคน (พหุภรรยา) 2. หญิงมีสามีหลายคน (พหุสามี) ซึ่งยังปรากฏอยู่ในชาวทิเบตบางกลุ่ม 3. ครอบครัวที่เกิดจากการสมรสหมู่ ซึ่งปัจจุบันได้สูญหายไปจากโลกนี้แล้ว เหลือเพียงหลักฐานเพื่อการศึกษาเท่านั้น 4. ครอบครัวภาระหรือครอบครัวภาวะจำยอม

28. การสิ้นสภาพครอบครัวโดยกติกาทางสังคม ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) ตาย

(2) หย่า (3) ศาลสั่ง (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 หน้า 117 การสิ้นสภาพครอบครัว มี 2 ประการ คือ 1. การสิ้นโดยธรรมชาติ เป็นการสิ้นสภาพครอบครัวในรูปของความตาย 2. การสิ้นโดยกติกาทางสังคม (การสิ้นตามกฎหมาย) แบ่งออกเป็น 2 วิธี ได้แก่ การหย่า และศาลสั่ง (สั่งให้การสมรสสิ้นสุดลง)

29. ตัวเลือกใดคือการเลือกคู่สมรสที่มีรสนิยมตรงกัน

(1) Endogamy

(2) Exogamy (3) Homogamy (4) Heterogamy (5) Polygamy

ตอบ 3 หน้า 119 การเลือกคู่จากความพอใจของคู่สมรสเอง มีเกณฑ์ที่ควรพิจารณา 2 ประการ คือ

1. มีรสนิยมตรงกัน (Homogamv) เป็นการเลือกคู่จากคนที่มีความคล้ายคลึงกันกับตน ในด้านต่าง ๆ เช่น อุปนิสัย ทัศนคติ รสนิยม สติปัญญา การศึกษา เชื้อชาติ ศาสนา ฯลฯ

2. มีรสนิยมต่างกัน (Heterogamy) เช่น การเลือกคู่จากคนต่างเชื้อชาติต่างศาสนา ฯลฯ

30. หากพิจารณาความเป็นมาโดยวิวัฒนาการ พระพุทธศาสนาจัดเป็นคาสนาประเภทใด (1) ศาสนาธรรมชาติ

(2) ศาสนาสถาบัน (3) ศาสนาของโลก (4) ศาสนามหัพภาค (5) ศาสนาจุลภาค

ตอบ 2 หน้า 129 – 130 ความเป็นมาของศาสนาโดยวิวัฒนาการ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. ศาลนาธรรมชาติ เป็นระบบความเชื่อที่บริสุทธิ์ ไม่มีการดัดแปลงแก้ไข เช่น การนับถือผี นับถือวิญญาณ นับถือเจ้าป่าเจ้าเขา การเคารพบูชารุกขเทวดา ฯลฯ

2. ศาสนาสถาบันหรือศาสนาหลัก เป็นระบบความเชื่อที่เกิดขึ้นจากข้อกำหนดของสังคม โดยนำศาสนาธรรมชาติมาปรับปรุงแก้ไขและจัดรูปแบบให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เช่น ศาสนาพุทธ คริสต์ อิสลาม พราหมณ์ ชินโต ลัทธิเต๋า ขงจื๊อ ฯลฯ

31. มาร์กซ์ (Marx) มีทัศนะต่อศาสนาว่าอย่างไร

(1) มีประโยชน์ด้านปลอบประโลมใจ

(2) เป็นอุปสรรคต่อการปฏิวัติทางการเมือง

(3) เป็นยาเสพติด

(4) ข้อ 1 และ 2

(5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 หน้า 133.350 ความสำคัญของศาสนาในทางสังคมวิทยานั้น ได้มีผู้แสดงความเห็นไว้ดังนี้

1. ฟรอยด์ (Freud) เห็นว่า ศาสนามีประโยชน์ในด้านเป็นเครื่องปลอบประโลมใจในยามทุกข์ยาก

2. มาร์กซ์ (Marx) ถือว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด เพราะก่อให้เกิดความงมงาย และเป็นอุปสรรค ต่อการปฏิวัติทางการเมือง ซึ่งเป็นการมองศาสนาไปในแง่ร้าย

3. มาลินอฟสกี้ (Malinowski) เห็นว่า ศาสนาและพิธีกรรมมักเกี่ยวพันกับความไม่แน่ใจ ในเรื่องธรรมชาติ ความเกรงกลัวในสิ่งที่ไม่แน่นอน/สิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ ศาสนาหรือพิธีกรรม

32. เพราะเหตุใดมนุษย์จึงสร้างศาสนาขึ้นมา

(1) มนุษย์ต้องการควบคุมธรรมชาติ

(2) มนุษย์ไม่เข้าใจสภาพแวดล้อมที่แท้จริง

(3) มนุษย์ยึดตัวเองเป็นสรณะ

(4) มนุษย์ต้องการแสดงความสามารถ

(5) มนุษย์เข้าใจตนเอง

ตอบ 2 หน้า 133 – 134 ความจำเป็นที่มนุษย์ต้องมีศาสนาเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ กัน 3 ประการ คือ

1. มนุษย์ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง จึงแสวงหาวิธีการมาช่วยปลอบประโลมใจ

2. มนุษย์ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง จึงพยายามหาสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ

3. มนุษย์ต้องการนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรมของสังคม เพื่อให้สังคมอยู่ด้วยความสงบสุข

33. พฤติกรรมใดจัดว่าเป็นการยอมรับศาสนาของมนุษย์

(1) การยึดถือคำสอนของศาสดา

(2) การเซ่นไหว้วิญญาณบรรพบุรุษ

(3) การบูขาพระแม่คงคา

(4) การบูชารูปเคารพ

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 135 – 136 พฤติกรรมที่จัดว่าเป็นการยอมรับศาสนาของมนุษย์ มี 3 วิธี คือ

1. การบูชารูปเคารพ ซึ่งถือเป็นวิธีการปฏิบัติพื้นฐานของมนุษย์ที่แสดงถึงการยอมรับเอาศาสนา มาใช้ในสังคม ได้แก่ การสร้างรูปเคารพที่เป็นรูปคน (มนุษย์สรีระ) เช่น พระพุทธรูป เทวรูป ฯลฯ

2. การเซ่นสรวงสังเวย 3. การทำทุกรกิริยา

34. “หลักกาลามสูตร” ในพระพุทธศาสนา สอนเกี่ยวกับเรื่องใด

(1) การมีความซื่อสัตย์ (2) การใช้วิจารณญาณ (3) การมีความเพียร

(4) การบริหารเวลา (5) การประพฤติผิดทางเพศ

ตอบ 2 หน้า 140 หลักกาลามสูตรในทางพระพุทธศาสนานั้น เน้นสอนให้รู้จักการใช้วิจารณาญาณ คือ การไม่เชื่อใครง่าย ๆ แต่ให้เชื่อโดยใช้หลักเหตุผล และให้ศึกษาพิจารณาไตร่ตรองโดยถ่องแท้ ด้วยสติปัญญาของตนเอง ซึ่งหลักในกาลามสูตรมีด้วยกัน 10 ข้อ

35. นักปราชญ์ท่านใดมีความเห็นว่าการศึกษาควรมีจุดหมายเพื่อให้เกิดบุคลิกภาพที่พึงปรารถนา 4 ประการ

(1) เพลโต (Plato) (2) เบคอน (Bacon) (3) ค้องท์ (Comte)

(4) รัสเซลล์ (Russell) (5) โซเครติส (Socrates)

ตอบ 4 หน้า 152 – 153 ปราชญ์หลายท่านให้ทัศนะเกี่ยวกับความสำคัญของการศึกษาไว้ต่าง ๆ กัน เช่น

1. พระพุทธเจ้า ทรงถือว่า ความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจากความทุกข์ และการศึกษาคือการให้พ้นอวิชชา (ความไม่รู้) เพื่อมุ่งให้ชีวิตหลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด

2. อริสโตเติล (Aristotle) กล่าวว่า การให้การศึกษาแก่เยาวชนมีผลกระทบต่อชะตากรรม (ความเจริญและความเสื่อม) แห่งอาณาจักร และเป้าหมายสูงสุดหรืออุดมคติของการศึกษา คือ การเตรียมบุคคลให้รู้จักหาความสุขอย่างถูกต้อง กล่าวคือ การเข้าถึงปัญญาอันเป็นทิพย์

3. เบคอน (Bacon) กล่าวว่า ความรู้คืออำนาจ ความรู้และอำนาจของมนุษย์เป็นของอย่างเดียวกัน

4. รัสเซลล์ (Russell) เห็นว่า การศึกษาควรมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้เกิดบุคลิกภาพที่พึงปรารถนา 4 ประการ ได้แก่ พละ ธิติ สุขุมสัญญา และปัญญา

36. ตัวเลือกใดคือเป้าหมายของการศึกษาตามแนวพุทธศาสตร์

(1) เทวโองการ

(2) พิธีกรรม (พิธีการ) (3) สังสารวัฏ (4) โมกษะ (5) การพ้นจากอวิชชา

ตอบ 5 หน้า 152 พระพุทธศาศนาถือว่าความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจากความทุกข์ พระพุทธองค์ทรงถือว่าอวิชชา (ความไม่รู้) เป็นต้นเหตุแห่งวัฏสงสารอันเป็นการ เวียนว่ายตายเกิดในห้วงแห่งทุกข์ วัฏสงสารจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชชาอันเป็นจุดเริ่มต้น แห่งกระบวนการอันเกี่ยวเนื่องเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า “ปฏิจจสมุปบาท” (การที่สิ่งทั้งหลายอาศัย ซึ่งกับและกัน) ดังนั้นเป้าหมายของการศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์จึงมีความหมายเพื่อให้หลุดพ้น จากอวิชชาหรือความไม่รู้เพื่อชีวิตจะได้ไม่เวียนว่ายตายเกิดอีก

37.. การจัดองค์การทางการศึกษาของไทยมีลักษณะเป็นแบบใด

(1) รัฐบาลเป็นผู้จัดการ (2) ส่วนใหญ่เอกชนเป็นผู้จัดการ

(3) ท้องถิ่นเป็นผู้จัดการ (4) ภูมิภาคเป็นผู้จัดการ (5) ผิดทั้งหมด

ตอบ 1 หน้า 160 การจัดองค์การทางการศึกษาของประเทศไทยมีลักษณะเป็นแบบ “เอกรัฐ” คือ ระบบการศึกษาจะขึ้นอยู่กับรัฐบาลกลางเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งจะต่างจากประเทศที่เป็นสหพันธรัฐ เช่น สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย ฯลฯ ที่จะให้มลรัฐและรัฐบาลท้องถิ่นเป็นผู้จัดการศึกษา

38. ปรัชญาการศึกษาระดับอุดมศึกษาในปัจจุบัน เน้นด้านใด

(1) ความเป็นเลิศทางวิชาการ (2) การศึกษาเพื่อนำไปสร้างทฤษฏี (3) ด้านศิลปวัฒนธรรม

(4) ศิลปศาสตร์ศึกษา (5) การประยุกต์วิชาการให้สอดคล้องกับสภาพสังคม

ตอบ 5 หน้า 166 – 167, (คำบรรยาย) ปรัชญาการศึกษาระดับอุดมศึกษาในปัจจุบันจะมุ่งเน้นใน ด้านการประยุกต์วิชาการให้สอดคล้องกับสภาพสังคม นั่นคือ มีลักษณะในเชิงเล็งผลปฏิบัติ หรือเชิงสัมฤทธคติ โดยมุ่งให้เรียนรู้วิชาอันนำไปประกอบอาชีพได้

39. มหาวิทยาลัยเปิดแห่งแรกของประเทศไทยคือมหาวิทยาลัยใด

(1) ธรรมศาสตร์และการเมือง

(2) รามคำแหง (3) สุโขทัยธรรมาธิราช (4) เชียงใหม่ (5) นเรศวร

ตอบ 1 หน้า 174 – 175 มหาวิทยาลัยเปิดหรือตลาดวิชาแห่งแรกของไทย คือ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และการเมือง ซึ่งได้รับการสถาปนาเมื่อ พ.ศ. 2476 โดยจัดการศึกษาในระยะเริ่มแรกเป็นแบบ “ใครใคร่เรียนเรียน’’ คือ ผู้ที่ประสงค์จะเรียนสามารถเข้าเรียนได้โดยไม่จำกัดวุฒิการศึกษา

40. การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติเน้นปรัชญาการศึกษาตามตัวเลือกใด

(1) มุ่งควบคุมจำนวนบัณฑิตของโลก (2) มุ่งวิจัยความสามารถของบัณฑิต

(3) มุ่งผลิตนักวิจัย (4) มุ่งผลิตบัณฑิตเพื่อไปพัฒนาสังคม

(5) มุ่งวิจัยเกี่ยวกับความเป็นความตายของมนุษยชาติ

ตอบ 5 หน้า 177 – 178 การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติเน้นปรัชญาการศึกษา คือ การมุงแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความเป็นความตายของมนุษยชาติ และเพื่อสวัสดิการของ ปวงชน ซึ่งลักษณะของมหาวิทยาลัยนี้เป็นคล้ายสถาบันวิจัยมากกว่าการเป็นสถานศึกษา แม้ชื่อจะระบุว่าเป็นมหาวิทยาลัย แต่ไม่มีการสอบและไม่มีการประสาทปริญญา

41. วิชาประชากรศาสตร์เกิดขึ้นเมื่อใด

(1) ก่อนปฏิวัติอุตสาหกรรม

(2) กลางศตวรรษที่ 20

(3) ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2

(4) ต้นศตวรรษที่ 20

(5) อัตราการเกิดสูงขึ้น

ตอบ 2 หน้า 185 ประชากรศาสตร์ เป็นศาสตร์สาขาใหม่ของสังคมศาสตร์ที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อประมาณกลางศตวรรษที่ 20 นี้เอง สืบเนื่องจากในปี ค.ศ. 1949 องค์การสหประชาชาติได้จัดประชุมสัมมนา เกี่ยวกับทรัพยากรของโลก และมีการสำรวจประชากรในฐานะผู้บริโภคด้วย ผลจากการประชุม พบวาทรัพยากรต่าง ๆ ของโลกได้ถูกทำลายอย่างมากมาย ทั้งนี้เนื่องมาจากการที่ประชากร มีอัตราการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จีงทำให้เกิดการตื่นตัวศึกษาเกี่ยวกับประชากรมากขึ้น

42. กระบวนการทางประชากรที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางประชากร ได้แก่ข้อใด

(1) วัฒนธรรม คำนิยม อุดมการณ์

(2) สังคม เศรษฐกิจ การเมือง

(3) การเกิด การตาย การย้ายถิ่น

(4) สถานภาพ บทบาท สถาบัน

(5) ครอบครัว การศึกษา ความเชื่อ

ตอบ 3 หน้า 185 – 187 กระบวนการทางประชากรที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางประชากร ได้แก่

1. การเจริญพันธุ์ (การเกิด) หมายถึง จำนวนประชากรที่ให้กำเนิดบุตรได้จริง ๆ

2. การตาย 3. การอพยพหรือย้ายถิ่น

43. เดวิส (Davis) และเบลก (Blake) เสนอทัศนะเกี่ยวกับเรื่องใด

(1) ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกลายเป็นเมือง (2) ปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตราการเกิด

(3) ปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตราการตาย (4) ปัจจัยที่ส่งผลต่อการย้ายถิ่น

(5) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความยืนยาวของชีวิตมนุษย์

ตอบ 2 หน้า 185 – 186 เดวิส (Davis) และเบลก (Blake) ได้เสนอทัศนะเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลต่อ อัตราการเกิดว่าขึ้นอยู่กับอายุเมื่อแรกสมรส การอยู่เป็นโสดอย่างถาวร การไม่สมรสใหม่ของ หญิงหม้ายและหย่าร้าง การงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์โดยสมัครใจหรือไม่สมัครใจ การคุมกำเนิด โดยวิธีการต่าง ๆ และการตายของเด็กทารก

44. แบบแผนการเพิ่มของประชากรใบประเทศไทยมีลักษณะอย่างไร

(1) เพิ่มเร็วในตอบแรกแล้วช้าลงในตอนหลัง

(2) เพิ่มช้าตอนแรกแล้วเร็วขึ้นในตอนหลัง ปัจจุบันชะลอตัวช้าลง

(3) ลักษณะเดียวกับการเพิ่มขึ้นของประชากรประเทศแถบเอเชียและลาตินอเมริกา

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 หน้า 191, (คำบรรยาย) แบบแผนการเพิ่มของประชากรในประเทศไทยมีลักษณะเช่นเดียวกับ การเพิ่มของประชากรในภูมิภาคแถบเอเชียและลาตินอเมริกา ซึ่งมีลักษณะเพิ่มช้าในตอนแรกแล้ว ค่อย ๆ เร็วขึ้นในตอนหลัง (โดยเฉพาะหลังสงครามโลกครั้งที่ 2) และในปัจจุบันได้ชะลอตัวช้าลง

45. ในปัจจุบันประเทศที่มีการพัฒนาด้านอุตสาหกรรมสูงจะมีลักษณะทางประชากรอย่างไร

(1) อัตราการเกิดสูง อัตราการตายสูง (2) อัตราการเกิดตํ่า อัตราการตายสูง

(3) อัตราการเกิดสูง อัตราการตายตํ่า (4) อัตราการเกิดตํ่า อัตราการตายตํ่า

(5) อัตราการอพยพจากเมืองไปสู่ชนบทมากกว่าจากชนบทสู่เมือง

ตอบ 4 หน้า 195 ในปัจจุบันประเทศที่มีการพัฒนาทางด้านอุตสาหกรรมสูงส่วนใหญ่จะมีลักษณะ ทางประชากรที่ทั้งอัตราการเกิดและอัตราการตายลดลงอยู่ในระดับที่ต่ำเท่าเทียมกัน ดังนั้น ประชากรจึงเพิ่มขึ้นช้ามาก ซึ่งเห็นได้ชัดในสังคมส่วนใหญ่ของยุโรป

46. ตัวเลือกใดคือตัวอย่างของสถานภาพที่ติดมาแต่กำเนิด (Ascribed Status)

(1) อายุ (2) เพศ (3) ระดับการศึกษา

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 25, 197 – 198 สถานภาพของบุคคล แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. สถานภาพที่ติดมาแต่กำเนิด (Ascribed Status) เป็นสถานภาพที่ได้รับมาโดยอัตโนมัติ อันมีรากฐานมาจากการถือกำเนิด เช่น เพศ อายุ ผิวพรรณ ชาติตระกูล วรรณะ ศาสนา ฯลฯ

2. สถานภาพสัมฤทธิ์ (Achieved Status) เป็นผลสำเร็จจากการกระทำตามวิถีทางของ แต่ละบุคคลที่ขึ้นอยู่กับความสามารถ เช่น การศึกษา อาชีพ อำนาจ รายได้ ฯลฯ

47. ตัวเลือกใดคือรูปแบบของการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม

(1) วรรณะ (2) ฐานันดร (3)กลุ่มสังคม

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 4 หน้า 198 รูปแบบการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม มี 3 ประเภท คือ 1. วรรณะ (Caste) 2. ฐานันดร (Estate) 3. ชนชั้น (Class)

48. ตัวเลือกใดเป็นวิธีการศึกษาการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม

(1) การศึกษาแบบวัตถุวิสัย (2) การศึกษาแบบอัตวิสัย

(3) การศึกษาโดยดูจากชาติพันธุ์ (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 201 วิธีการศึกษาการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคม มีหลักเกณฑ์ที่ใช้ศึกษา 3 วิธี คือ

1. การศึกษาแบบวัตถุวิสัย 2. การศึกษาแบบอัตวิสัย 3. การศึกษาโดยดูจากชื่อเสียง

49. ชนชั้น สถานภาพ และพรรค (Class, Status, Party) เป็นแนวคิดการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมของผู้ใด

(1) ไซท์ (Sites) (2) ค้องท์ (Comte) (3) วอร์เนอร์ (Warner)

(4) มาร์กซ์ (Marx) (5) เวเบอร์ (Weber)

ตอบ 5 หน้า 203 ทัศนะหรือแนวคิดการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมของแม็ก เวเบอร์ (Max Weber) คือ ชนชั้น สถานภาพ และพรรค (Class, Status, Party) โดยเวเบอร์มุ่งความสนใจของเขาไป ที่สังคมอุตสาหกรรม และโดยเฉพาะสังคมระบบทุนนิยม

50. นักวิชาการท่านใดที่มีทัศนะว่า “ การจัดช่วงชั้นทางสังคมถูกกำหนดโดยปัจจัยทางเศรษฐกิจ ”

(1) ไซท์ (Sites) (2) ค้องท์ (Comte) (3) วอร์เนอร์ (Warner)

(4) มาร์กซ์ (Marx) (5) เวเบอร์ (Weber)

ตอบ 4 หน้า 202 – 203 มาร์กซ์ (Marx) เป็นนักวิชาการที่อธิบายการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมด้วย ทฤษฎี “ตัวกำหนดทางเศรษฐกิจ” เช่น ระบบการผลิต การแลกเปลี่ยน ผู้ผลิต ผู้บริโภค ฯลฯ โดยมาร์กซ์ให้ทัศนะว่า ปัจจัยสำคัญที่มีส่วนมีบทบาท ได้แก่ ปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ

51. ตัวเลือกใดคือจุดมุ่งหมายของระบบการควบคุมทางสังคม

(1) เพื่อควบคุมภาวะทางการเมือง

(2) เพื่อควบคุมภาวะทางเศรษฐกิจ

(3) เพื่อความเป็นธรรมในสังคม

(4) เพื่อแก้ปัญหาในสังคม

(5) เพื่อให้บุคคลประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่สังคมคาดหวัง

ตอบ 5 หน้า 215 จุดมุ่งหมายของระบบการควบคุมทางสังคม คือ เพื่อให้บุคคลประพฤติปฏิบัติ

ในสิ่งที่สังคมคาดหวัง โดยระบบการควบคุมทางสังคมอาจจำแนกออกได้เป็น 2 ประการ คือ

1. เป็นระบบของกฎระเบียบและค่านิยมที่ต้องยอมรับไปปฏิบัติ และระบบของความเชื่อที่ เป็นเหตุผลของกฎระเบียบและค่านิยมดังกล่าว

2. ระบบการให้รางวัลและการลงโทษ เพื่อจูงใจให้บุคคลประพฤติปฏิบัติตามในสิ่งที่สังคมยอมรับ

52. หากสังคมไม่สามารถสนองตอบความต้องการของมนุษย์ได้ จะเกิดผลอย่างไรกับสังคม

(1) ดุลยภาพของสังคม

(2) สังคมสลายตัว

(3) เครือข่ายทางสังคม

(4) บูรณาการสังคม

(5) การยึดเหนี่ยวทางสังคม

ตอบ 2 หน้า 213 หากสังคมไม่สามารถตอบสนองความต้องการเบื้องต้นหรือความต้องการมูลฐาน (Basic Needs) ของมนุษย์ได้ ก็จะทำให้สังคมสลายตัว (Disorganization of Society) ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของสังคมที่พึงต้องสนองตอบความต้องการข้างต้นเพื่อป้องกันการสลายตัวของสังคม

53. การควบคุมทางสังคมด้วยกลอุบายใช้ถ้อยคำภาษา ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การปิดบังข่าวสาร

(2) การเปลี่ยนกฎระเบียบ

(3) การโฆษณาชวนเชื่อ

(4) การเกณฑ์เอาเป็นพวก

(5) การหนีปัญหา

ตอบ 3 หน้า 234 – 237 กลวิธีการใช้กลอุบาย แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ 1. กลอุบายทื่ใช้ถ้อยคำ ภาษา เช่น การโฆษณาชวนเชื่อ เรื่องตลกขบขัน การพูดปดมดเท็จ การให้สมญา และการใช้ ภาษาเฉพาะ 2. กลอุบายที่ไม่ใช้ถ้อยคำภาษา เช่น การจัดฉากและการแสดง การปิดบังข่าวสาร การเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบ การหนีปัญหา และการเกณฑ์เอาเป็นพวก

54. ตัวเลือกใดเป็นการควบคุมทางสังคมที่เป็นกลไกทางวัฒนธรรม

(1) ปทัสถานทางสังคม

(2) การประนีประนอม (3) การปรับปรน (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 1 หน้า 221, 222 กลไกทางวัฒนธรรมที่ใช้ในการควบคุมทางสังคม ประกอบด้วย

1. บรรทัดฐานหรือปทัสถานทางสังคม 2. การบังคับใช้ 3. สถานภาพและบทบาท

4. การเข้ากลุ่มและการเข้าสังคม 5. การจำแนกความแตกต่างและชั้นทางสังคม

55. กลุ่มสังคมที่ไม่เป็นทางการ (Informal Groups) จะใช้กลไกควบคุมสังคมแบบใด

(1) กลไกกฎระเบียบ (2) กลไกการแลกเปลี่ยน (3) กลไกทางวัฒนธรรม

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 2 และ 3

ตอบ 5 หน้า 243 ความแตกต่างที่สำคัญระหว่างกลุ่มที่ไม่เป็นทางการ (Informal Groups) และ กลุ่มที่เป็นทางการ (Formal Groups) คือ กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบไม่เป็นทางการจะไม่ใช้ กลไกกฎระเบียบ แต่กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบทางการมักใช้กลไกเกี่ยวกับกฎระเบียบเสมอ ส่วนกลไกที่มักใช้กับทั้งกลุ่มทางการและกลุ่มไม่เป็นทางการ ได้แก่ กลไกการแลกเปลี่ยน กลไกกลอุบาย กลไกการรวมตัวเข้าด้วยกัน กลไกทางวัฒนธรรม กลไกบังคับใช้ เป็นต้น

56. สังคมวิทยาการเมืองสนใจศึกษาเรื่องอะไร

(1) อิทธิพลของสังคมต่อกระบวนการทางการเมือง

(2) สภาพของสังคมต่อการจัดรูปแบบทางการเมือง

(3) ปัจจัยทางสังคมที่มีต่อพฤติกรรมทางการเมือง

(4) โครงสร้างทางสังคมกับสถาบันทางการเมือง (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 247 – 248 สังคมวิทยาการเมืองสนใจศึกษาเรื่องต่างๆ ดังนี้ 1. อิทธิพลของสังคม ที่มีต่อกระบวนการทางการเมือง 2. โครงสร้างของสังคมกับสถาบันทางการเมือง

3. ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อการจัดระบบ รูปแบบ และนโยบายทางการเมือง

4. ปัจจัยทางสังคมที่มีผลตอพฤติกรรมทางการเมือง

5. สภาพของสังคมต่อการจัดรูปแบบทางการเมืองการปกครอง ฯลฯ

57. “กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย” เป็นแนวคิดของผู้ใด

(1) มิเชลส์ (Michels)

(2) เวเบอร์ (Weber) (3) มาร์กซ์ (Marx) (4) เฮเกล (Hegel) (5) โบแดง (Bodin)

ตอบ 1 หน้า 251 มิเชลส์ (Michels) พบว่า ปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตย ก็คือ กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย (Iron Law of Oligarchy) ซึ่งมีปรากฏอยู่ในพรรคการเมืองแบบ สังคมนิยม ที่อำนาจอยู่ในมือบุคคลกลุ่มน้อย ผู้บริหารมีอำนาจมาก และไม่ต้องการจะออกจาก ตำแหน่งเดิม เพราะเกรงว่าการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจะทำให้ตนเองเกิดความเดือดร้อนและ ปราศจากการมีตำแหน่งอำนาจ

58. การศึกษาทางสังคมวิทยาการเมืองตามทัศนะเวเบอร์ (Weber) ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การใช้อำนาจรัฐกดขี่ผู้อยู่ใต้ปกครอง (2) การมีดุลยภาพของสังคม

(3) ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น (4) การจัดระบบราชการกับประชาธิปไตย

(5) การมีดุลยภาพระหว่างความเข้าใจกับความขัดแย้ง

ตอบ 4 หน้า 250 เวเบอร์ (Weber) เป็นผู้เสนอแนวคิดโดยมุ่งประเด็นไปที่การจัดระบบแบบราชการ (Bureaucratization) ทั้งนี้เพราะระบบราชการมีทั้งความประสานและความขัดแย้งเกิดขึ้นในตัว โดยยึดถือมาตรฐานความเป็นกลางและความเสมอภาค มีส่วนก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในสถาบันสังคม และมีผลต่อการพัฒนาสถาบันประชาธิปไตยโดยเฉพาะในระยะแรก ๆ

59. สังคมวิทยาการเมืองเกิดขึ้นในสมัยใด

(1) ก่อนคริสตกาล (2) ต้นคริสตกาล

(3) ยุโรปสมัยกลาง (4) หลังยุคกลางของยุโรป (5) คริสต์ศตวรรษที่ 20

ตอบ 4 หน้า 248 สังคมวิทยาการเมืองเริ่มมีจุดกำเนิดมาจากการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจและการศาสนาหลังสมัยกลางของยุโรป (ประมาณศตวรรษที่ 16) โดยได้มีการก่อตัวเป็นศาสตร์ ที่เริ่มการศึกษาและวิเคราะห์กันอย่างจริงจัง หลังจากที่ได้มีการแบ่งแยกกันระหว่างสังคมกับ การเมืองหรือสังคมกับรัฐ

60. ปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตย จากการค้นพบของมิเชลล์ (Michels)ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) สหจิต (Consensus)

(2) ความขัดแย้ง (Conflict) (3) การจัดองค์การ (Organization)

(4) กฎเหล็กแห่งคณาธิปไตย (Iron Law of Oligarchy)

(5) การจัดระเทียบบริหารแบบราชการ (Bureaucracy)

ตอบ 4 ดูคำอธิบายข้อ 57. ประกอบ

61. พฤติกรรมฝูงชนเกิดจากอะไร

(1) กลุ่มคนที่ขาดระเบียบอย่างทันทีทันใด

(2) มีการวางแผนล่วงหน้านานเกินไป

(3) สมาชิกกลุ่มมีความคาดหวังสูง

(4) ใช้บรรทัดฐานทางสังคมเข้มงวดเกินไป

(5) สมาชิกกลุ่มมีความผูกพันกันมากเกินไป

ตอบ 1 หน้า 253 – 254 พฤติกรรมฝูงชนเป็นปรากฏการณ์หนึ่งทางสังคมที่เกิดจากกลุ่มคนที่ขาดระเบียบ อย่างทันทีทันใด โดยไม่ได้มีการคาดหมายไว้ล่วงหน้า แต่สภาวการณ์ต่าง ๆ ทางสังคมขณะนั้น ส่งเสริม และเป็นพฤติกรรมที่ไม่มีบรรทัดฐานทางสังคมควบคุม

62. เมื่อเกิดเหตุชุมนุมประท้วง “ตู้โทรศัพท์สาธารณะจำนวนมากถูกทำลายแต่จับผู้กระทำผิดไม่ได้”แสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมฝูงชนในลักษณะใด

(1) เกิดขึ้นทันทีทันใด

(2) การระบาดทางอารมณ์

(3) ไม่มีตัวตน

(4) ไร้บรรทัดฐาน

(5) ไม่มีการกำหนดสถานภาพและบทบาท

ตอบ 3 หน้า 254 เหตุการณ์ดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมฝูงชนในลักษณะที่ไม่มีตัวตนเพราะฝูงชนประกอบด้วยคนหลายคนไปอยู่ร่วมกัน โดยแต่ละคนจะไม่มีการสนใจกันเป็น ส่วนตัว แต่จะถือว่าทุกคนเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม และพฤติกรรมของกลุ่มที่แสดงออกมา ก็ไม่มีคนต้องรับผิดชอบ เช่น การเผาตึก การทำลายสิ่งของหรือสาธารณสมบัติ ฯลฯ

63. ตัวเลือกใดเป็นตัวอย่างของฝูงชนประเภทสนุกสนานรื่นเริง

(1) Orgy

(2) Riot

(3) Panic

(4) Lynching

(5) Acting

ตอบ 1 หน้า 257 Orgy เป็นฝูงชนประเภทที่สนุกสนานรื่นเริงไปในทิศทางที่เสเพล และนำไปสู่ความสนุกสนานที่เลยเถิด เป็นการปลดปล่อยความตึงเครียด ซึ่งเกิดจากบรรทัดฐานทางสังคม ที่ควบคุมพฤติกรรมอยู่ เช่น การมั่วสุมทางเพศ การคลั่งเต้นรำ กินเหล้า ฯลฯ

64. ข้อใดคือรูปแบบของพฤติกรรมฝูงชน (Crowd)

(1) ผู้ดูหรือผู้ฟัง

(2) ม็อบ (Mob) (3) การประชุมสัมมนา (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ผิดทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 256 รูปแบบหรือชนิดของพฤติกรรมฝูงชน (Crowd) แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือ

1. ผู้ดูหรือผู้ฟัง (Audience) 2. ฝูงชนที่บ้าคลั่งหรือม็อบ (Mob)

65. ผู้ดูกีฬาหรือคอนเสิร์ตเป็นฝูงชนประเภทใด (1) Expressive Crowd

(2) Casual Crowd (3) Orgy (4) Acting Crowd (5) Conventional Crowd

ตอบ 5 หน้า 255 Conventional Crowd (ฝูงชนชุมนุม) หมายถึง ฝูงชนที่มารวมตัวกันโดยจะมีสัญลักษณ์บางอย่าง (แบบแผนหรือความสำนึกเป็นพวกเดียวกัน) ควบคุมอยู่ เช่น การดูกีฬา ภาพยนตร์ ดนตรีหรือคอนเสิร์ต การอภิปราย ปาฐกถา ฯลฯ ซึ่งจะมีการกำหนดเวลาและ สถานที่เอาใว้ล่วงหน้า โดยสมาชิกที่เข้าร่วมจะต้องปฏิบัติตามแบบแผนที่กำหนดไว้

66. “ภาวะหรือสถานการณ์ที่มีผลกระทบกระเทือนต่อคนจำนวนหนึ่ง และเป็นจำนวนมากพอที่จะคิดว่า ไม่อาจทนอยู่ในสภาพเช่นนั้นตลอดไป” หมายถึงอะไร

(1) สถานภาพ

(2) บทบาท (3) ปัญหาสังคม (4) บรรทัดฐาน (5) ค่านิยม

ตอบ 3 หน้า 261 – 282 ปัญหาสังคม (Social Problems) หมายถึง สภาวะหรือสถานการณ์ที่กำหนด ได้ว่าเป็นข้อขัดข้องหรือมีผลกระทบกระเทือนต่อคนจำนวนหนึ่ง และเป็นจำนวนมากพอที่จะคิดว่า ไม่อาจทนอยู่ในสภาพเช่นนี้ได้ตลอดไป ต้องมีการเปลี่ยนแปลงแก้ไข เอาชนะหรือปรับตัวตาม เช่น ปัญหาน้ำมันและภาวะการครองซีพ ปัญหาดุลการค้า ปัญหายาเสพติด ปัญหาความยากจน ปัญหาโรคจิตโรคประสาท ปัญหาการทำแท้ง ปัญหาการฉ้อราษฎร์บังหลวง ฯลฯ

67. “สถานการณ์ที่กำหนดได้ว่าเป็นข้อขัดข้องที่จะต้องแก้ไข เอาชนะหรือปรับตัวตาม” จัดเป็นแนวความคิดตามตัวเลือกใด

(1) ความหมายของสังคม

(2) ความหมายของปัญหา (3) ประเภทของปัญหา

(4) แนวทางแก้ไขปัญหา (5) แนวทางการวิเคราะห์ปัญหาของสังคม

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 66. ประกอบ

68. “การเอาของไปแจกให้กลุ่มผู้ยากจน” เป็นแนวทางแก้ปัญหาแบบใด

(1) แบบตัดไฟแต่ต้นลม (2) แบบวัวหายล้อมคอก (3) แบบเฉพาะหน้า

(4) แบบระยะยาว (5) แบบผสมผสาน

ตอบ 3 หน้า 261 แนวทางในการแก้ไขปัญหาสังคม แบ่งออกเป็นหลักใหญ่ๆ ได้ 2 ประการ คือ

1. การแก้ไขปัญหาแบบย่อย (Piecemeal) เป็นการแก้ปัญหาระยะสั้นหรือแก้ปัญหาเฉพาะหน้า โดยไม่มีการวางแผนมาก่อน เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ความอดอยากขาดแคลน และช่วยผู้ประสบภัยด้วยการแจกสิ่งของ เสื้อผ้า อาหาร และยารักษาโรค ฯลฯ

2. การแก้ไขปัญหาแบบรวมถ้วนทั่ว (Wholesale) เป็นการแก้ปัญหาระยะยาวแบบมีการวางแผน มาก่อน (แก้ปัญหาที่ต้นตอหรือสาเหตุของปัญหา) มีการประเมินผล มีการตรวจสอบ และปัญหานั้น ๆ จะไม่เกิดขึ้นมาอีก เช่น การแก้ปัญหาความยากจนด้วยการฝึกอาชีพให้ ฯลฯ

69. “การโกงประชาชน การเบียดบังหลวง การใช้เวลาราชการไปทำงานส่วนตัว และการเลือกที่รักมักที่ชัง”หมายถึงตัวเลือกใด

(1) การฉ้อราษฎร์ (2) การบังหลวง

(3) การฉ้อหลวง (4) การฉ้อฉล (5) การฉ้อราษฎร์บังหลวง

ตอบ 5 หน้า 281 “การฉ้อราษฎร์” หมายถึง การเบียดบังเอาผลประโยชน์ของราษฎร (ประชาชน)ไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย (การโกงราษฎร), “การบังหลวง” หมายถึง การกระทำด้วยวิธีหนึ่ง วิธีใดที่นำเอาผลประโยชน์จากราชการไปใช้ส่วนตัว หรือการเบียดบังของหลวงไปเป็นสมบัติ ของตนเอง, “การฉ้อราษฎร์บังหลวง” ครอบคลุมไปถึงการใช้เวลาราชการไปทำงานส่วนตัว การเอาของราชการไปใช้ส่วนตัว การเลือกที่รักมักที่ชัง และการกินสินบน

70. ข้อใดเป็นปัญหาสังคม

(1) ปัญหาความยากจน (2) ปัญหายาเสพติด

(3) ปัญหานํ้ามันและภาวะการครองชีพ (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 ดูคำอธิบายข้อ 66. ประกอบ

71. นโยบายที่ไทยใข้กับชาวจีนในประเทคไทยได้แก่นโยบายใด

(1) การแยกพวก

(2) การทำลายเผ่าพันธุ์

(3) การกีดกันให้แยกอยู่

(4) การแบ่งแยกดินแดน

(5) การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

ตอบ 5 หน้า 293 – 294, 297, 299, 301 นโยบายที่ใช้แก้ปัญหาชนกลุ่มน้อย แบ่งเป็น 2 แนว คือ

1. นโยบายที่ค่อนข้างรุนแรง ขัดกับหลักมนุษยธรรม และไม่นิยมใช้ ได้แก่ การแยกพวก การทำลายล้าง การเนรเทศ การกีดกันให้อยู่แยก การแบ่งแยกดินแดน และการเอาเป็นเชลย

2. นโยบายที่นุ่มนวล ตรงตามหลักศีลธรรม หลักเสมอภาค และนิยมใช้ในสภาวการณ์ปัจจุบัน ได้แก่ การรวมพวก (ใช้กับชาวไทยมุสลิมใน 4 จังหวัดภาคใต้) การผสมผสานชาติพันธุ์ การยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม และการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (ใช้กับ ชาวจีนและชาวเขาในประเทศไทย)

72. “ชนกลุ่มหนึ่งอพยพมาอาศัยรวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศ” หมายถึงตัวเลือกใด

(1) ชนกลุ่มอิทธิพล

(2) ชนกลุมลี้ภัย

(3) ชนกลุ่มน้อย

(4) ชนกลุ่มใหญ่

(5) ชนกลุ่มพลัดถิ่น

ตอบ 3 หน้า 285 ชนกลุ่มน้อย (Minority Group) หรือชนต่างวัฒนธรรม หมายถึง กลุ่มชนที่มีการ ยึดถือวัฒนธรรมในรูปแบบที่แตกต่างไปจากชนกลุ่มใหญ (Majority Group) หรือกลุ่มอิทธิพล (Dominant Group) และเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในเรื่องจำนวน นักวิชาการบางท่าน จึงเรียกชนกลุ่มใหญ่ว่า “กลุ่มครอบครอง” และเรียกชนกลุ่มน้อยว่า “กลุ่มใต้ครอบครอง” เพราะชนกลุ่มใหญ่จะเป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลและมีบทบาททั้งทางสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ดังนั้นชนกลุ่มใหญ่จึงเป็นผู้ที่กำหนดว่ากลุ่มใดเป็นชนกลุ่มน้อย เช่น ชนกลุ่มน้อยที่อพยพ เข้ามาอาศัยรวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มน้อย ส่วนเจ้าของถิ่น หรือเจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มใหญ่ ฯลฯ

73. คอเคซอยด์ (Caucasoid) มองโกลอยด์ (Mongoloid) นิกรอยด์ (Negroid) เป็นการจำแนกโดยใช้เกณฑ์ใด

(1) เชื้อชาติ (2) กลุ่มโลหิต (3) บรรทัดฐาน (4) วัฒนธรรม (5) ข้อ 2 และ 4

ตอบ 1 หน้า 286 – 287 เกณฑ์ที่ใช้จำแนกชนกลุ่มน้อยพิจารณาได้จากองค์ประกอบ 3 ลักษณะ คือ

1. องค์ประกอบด้านเชื้อชาติ/เผ่าพันธุ์/ชาติพันธุ์ (Race) ซึ่งเป็นความแตกต่างด้านพันธุกรรมที่แสดงออกมาเป็นลักษณะทางกายภาพ เช่น รูปร่าง สีผม สีผิว (ได้แก่ ผิวขาวหรือคอเคซอยด์ /Caucasoid, ผิวเหลืองหรือมองโกลอยด์/Mongoloid, ผิวดำหรือนิกรอยด์/Negroid)

2. ความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติ (Ethnicity) เช่น ภาษา ศาสนา ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณี รูปแบบความสัมพันธ์ การจัดลำดับชั้นทางสังคม ฯลฯ

3. ความแตกต่างของกลุ่มโลหิต (Blood Group) ซึ่งถูกกำหนดโดยพันธุกรรม แต่เนื่องจาก เป็นเกณฑ์ที่ไม่สะดวกในการนำมาใช้ปฏิบัติจึงไม่เป็นที่นิยมใช้กัน (ส่วนใหญ่จึงพิจารณา จากเกณฑ์ที่ 1 และ 2 เป็นสำคัญ)

74. การหลงวัฒนธรรมหรือยึดวัฒนธรรมของตนเป็นศูนย์กลาง (Ethnocentrism) มีผลให้เกิดสิ่งใด

(1) อคติต่อเชื้อชาติเผ่าพันธุ์ (2) การปฏิบัติไม่เท่าเทียม

(3) การขัดแย้งทางวัฒนธรรม (4) ข้อ 1 และ 2 (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 287, (คำบรรยาย) การหลงหรือยึดวัฒนธรรมของตนเองเป็นศูนย์กลางจะมีผลให้เกิด อคติต่อเชื้อชาติและเผ่าพันธุ์หรือชาติพันธุ์นิยม (Ethnocentrism) เกิดการปฏิบัติที่ไม่เท่าเทียมกัน เกิดปฏิกิริยาต่อต้านตอบโต้ และเกิดการขัดแย้งทางวัฒนธรรม ทั้งนี้เพราะคนที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน (อาจเป็นชนกลุ่มน้อยหรือชนกลุ่มใหญ่) จะมีความรู้สึกว่าเชื้อชาติหรือวัฒนธรรมซองกลุ่มตนดีกว่า และมองกลุ่มอื่นว่าด้อยกว่า จึงเกิดอคติและดูถูกกีดกันกลุ่มอื่น

75. สหรัฐอเมริกาและสวิตเซอร์แลนด์ จัดเป็นสังคมแบบใด

(1) สังคมปฐมฐาน (2) สังคมวัฒนธรรมเดียว (3) สังคมทวิวัฒนธรรม

(4) สังคมสมานรูป (5) พหุสังคมหรือสังคมหลากหลาย

ตอบ 5 หน้า 289 – 291 สังคมลักษณะต่าง ๆ ที่เกิดจากการมีชนต่างวัฒนธรรม มีดังนี้

1. สังคมหลากหลายหรือพหุสังคม (Plural Society) คือ สังคมที่มีคนหลายเชื้อชาติ หลายภาษา หลายศาสนา และหลายวัฒนธรรม หรือมีลักษณะแบบพหุวัฒนธรรม (Plural Culture) อาศัยรวมอยู่ปะปนกัน เช่น สหรัฐอเมริกา สวิตเซอร์แลนด์ เป็นต้น

2. สังคมแบบทวิวัฒนธรรม (Cultural Dualism) คือ สังคมที่มีประชากรส่วนใหญ่สืบเชื้อสาย มาจาก 2 เชื้อชาติหรือ 2 วัฒนธรรม เช่น แคนาดา ประชากรส่วนใหญ่สืบเชื้อสายมาจาก อังกฤษและฝรั่งเศส เป็นต้น

76. การรับเอาวัฒนธรรมของสังคมอื่นเข้ามาผสมกับวัฒนธรรมของตน เรียกว่าอะไร

(1) การผสมผสานทางวัฒนธรรม (2) การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม

(3) ความเฉื่อยทางวัฒนธรรม (4) การปฏิวัติวัฒนธรรม

(5) ความล้าทางวัฒนธรรม

ตอบ 1 หน้า 326 การผสมผสานทางวัฒนธรรม (Acculturation) คือ เมื่อมีการกระจายเผยแพร่ ทางวัฒนธรรมแล้ว สังคมที่รับเอาวัฒนธรรมนั้น ๆ ไปจะต้องมีการปรับปรุงผสมผสานให้เข้า กันได้กับวัฒนธรรมเดิมที่มีอยู่ก่อนหน้านี้ด้วย

77. อะไรคือแนวคิดสำคัญของทฤษฎีวัฏจักร

(1) อารยธรรมจะพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง

(2) อารยธรรมจะคงอยู่ตลอดกาล (3) อารยธรรมจะอยู่คู่อาณาจักรแต่ละแห่ง

(4) มนุษย์เป็นผู้สร้างอารยธรรม (5) อารยธรรมเมื่อมีการรุ่งเรืองย่อมมีการล่มสลาย

ตอบ 5 หน้า 309 – 312 ทฤษฎีวัฏจักร เป็นแนวคิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมที่กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงในเชิงวัฏจักรหรือการสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ ไม่มีความถาวรของ ยุคใดยุคหนึ่งหรือสังคมใดสังคมหนึ่ง กล่าวคือ เมื่อมีจุดเริ่มต้นก็ต้องมีจุดสิ้นสุด เมื่อถึงจุดสิ้นสุด ก็จะกลับมาจุดเริ่มต้น หรือเมื่อมีการเจริญรุ่งเรืองก็ย่อมมีการล่มสลาย และเมื่อมีการล่มสลาย ก็จะกลับมาเจริญรุ่งเรืองสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ

78. แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีขัดแย้ง (2) ทฤษฎีวัฏจักร (3) ทฤษฎีการหน้าที่

(4) ทฤษฎีวิวัฒนาการทางสังคม (5) ทฤษฎีจิตวิทยาสังคม

ตอบ 4 หน้า 315 แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีวิวัฒนาการ (ทฤษฎีวิวัฒนาการ ทางสังคม) โดยเขากล่าวถึงการวิวัฒนาการว่าเป็นเสมือนกระบวนการแห่งการเติบโต ทั้งนี้ โดยการเปรียบเทียบสังคมว่าเป็นเสมื่อนสิ่งมีชีวิต

79. ในทฤษฎีของมาร์กซ์ (Marx) คำว่า Thesis หมายถึงตัวเลือกใด

(1) สภาพที่เป็นอยู่แล้ว (2) สภาพตรงข้าม (3) ดุลยภาพ

(4) สภาพที่ไม่เป็นอยู่ (5) สภาพคล้ายคลึง

ตอบ 1 หน้า 320 – 321 ทฤษฎีการขัดแย้งเป็นแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) ซึ่งได้อธิบาย การเปลี่ยนแปลงหรือปรากฏการณ์ต่าง ๆ โดยกระบวนการ 3 อย่าง คือ

1. Thesis (จุดยืน)ได้แก่ สภาพที่เป็นอยู่แล้ว

2. Antithesis (จุดแย้ง) ได้แก่ สภาพที่ตรงข้ามหรือขัดแย้งกับสิ่งที่มีอยู่หรือเป็นอยู่แล้ว

3. Synthesis (จุดยุบ) ได้แก่ ผลแห่งการปะทะกันหรือขัดแย้งกันของ 2 กระบวนการแรก

80. ข้อความใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับทฤษฎีโครงสร้าง-การหน้าที่

(1) การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นเพราะแรงผลักดันทางวัตถุ

(2) การเปลี่ยนแปลงมีกระบวนการเริ่มจากจุดยืน (Thesis)

(3) การเปลี่ยนแปลงสามารถปรับตัวให้เข้ากับระบบในสภาพการสมดุลแห่งพลวัต

(4) การเปลี่ยนแปลงเกิดจากการมีปัจจัยทางเศรษฐกิจเพิ่มขึ้น

(5) การเปลี่ยนแปลงเกิดความคิดที่เป็นนามธรรม

ตอบ 3 หน้า 317 – 318 ทฤษฎีโครงสร้างและการหน้าที่ อธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และวัฒนธรรมไว้ประการหนึ่ง คือ ระบบสังคมมีสภาพเป็น “การสมดุลแห่งพลวัต” นั่นคือ การเปลี่ยนแปลงสามารถปรับตัวให้เข้ากับระบบโดยมีการเปลี่ยนแปลงแต่เพียงเล็กน้อย

81. กระบวนการที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) การขอยืม

(2) การค้นพบ

(3) การประดิษฐ์

(4) การกระจาย

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 324 – 326 กระบวนการที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม ได้แก่ 1. การขอยืม 2. นวัตกรรม 3. การค้นพบ 4. การประดิษฐ์ 5. การกระจาย

82. นักวิชาการท่านใดได้รับการยกย่องว่าเป็นนักสังคมวิทยาชนบทคนแรกของโลก

(1) ค้องท์ (Comte)

(2) สเปนเซอร์ (Spencer)

(3) เวเบอร์ (Weber)

(4) เลอเปล (Le Play)

(5) เจฟเฟอร์สัน (Jefferson)

ตอบ 4 หน้า 336 ผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็นนักสังคมวิทยาชนบทคนแรกของโลกคือ เลอเปล (Le Play) ชาวฝรั่งเศส ซึ่งได้ทำการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับครอบครัวชนบทและองค์การต่าง ๆ ในชนบท โดยการใช้หลักสังเกตการณ์ การเก็บและการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์

83. ตัวเลือกใดคือคุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท

(1) ผลิตเพื่อการค้า

(2) ผลิตเพื่อบริโภค (3) การให้บริการ (4) พึ่งพาตนเองน้อย (5) เศรษฐกิจแบบตลาด

ตอบ 2 หน้า 340 – 341 คุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท มีดังนี้ 1. ความโดดเดี่ยว (Isolation) 2. ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน (Homogeneity) 3. การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร (Agricultural Employment) 4. การเศรษฐกิจเพื่อการบริโภค (Subsistence Economy)

84. ตัวเลือกใดเป็นสาเหตุภายนอกที่ทำให้สังคมชนบทเกิดการเปลี่ยนแปลง

(1) การเกิด (2) การย้ายถิ่น (3) การเลียนแบบ

(4) การประดิษฐ์สิ่งใหม่ (5) การแปรปรวนของธรรมชาติ

ตอบ 3 หน้า 358 – 359 สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมชนบทเกิดจาก 2 ปัจจัย คือ

1. ปัจจัยภายในสังคมชนบทเอง เช่น การเกิด การตาย การย้ายถิ่น การแปรปรวนของธรรมชาติ ผู้ร้ายหรือการสู้รบ การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ (ภูมิปัญญาชาวบ้านที่เกิดจากนวัตกรรม) ฯลฯ

2. ปัจจัยภายนอกสังคมชนบท เช่น การผสมผสานทางวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม การคมนาคมติดต่อสื่อสาร การเลียบแบบ (การขอยืมวัฒนธรรม) การพัฒนา ฯลฯ

85. การตั้งถิ่นฐานของชาวชนบทไทยส่วนมากมีลักษณะใด

(1) หมู่บ้านสหกรณ์

(2) นิคมสร้างตนเอง (3) หมู่บ้านวงกลม (4) หมู่บ้านเศรษฐกิจ (5) หมู่บ้านเกษตรกรรม

ตอบ 5 หน้า 346 การตั้งถิ่นฐานของชาวชนบทไทยส่วนมากมีลักษณะเป็นการตั้งถิ่นฐานที่ไม่มี การวางแผน มีการตั้งถิ่นฐานแบบหมู่บ้านเกษตรกรรม ซึ่งตั้งบ้านเรือนตามที่ลุ่มที่ดอน ที่เนิน ชายปา ชายเขา ตามเส้นทางคมนาคม และตามริมฝั่งน้ำ

86. วิถีชีวิตของชาวชนบทเกี่ยวข้องกับอะไรมาก

(1) ศาสนา

(2) การศึกษา (3) การผลิต (4) การเมือง (5) การให้บริการ

ตอบ 3 หน้า 340 – 341, (คำบรรยาย) คนชนบทจะมีการใช้แรงงานเพื่อการเกษตร เกือบทุกคน ในชนบทจะมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเกษตร ถ้าไม่ปลูกพืชก็เลี้ยงสัตว์หรือทำการประมง ดังนั้น ลักษณะวิถีชีวิตความเป็นอยู่ในชีวิตประจำวันของนบชนบทจึงเกี่ยวพันกับการเกษตรกรรม หรือเกี่ยวข้องกับการผลิต (ผลิตผลทางการเกษตร) ไม่ทางตรงก็ทางอ้อมเป็นอย่างมาก

87. เพราะเหตุใดเมืองและชนบทจึงอยู่โดดเดี่ยวไม่ได้

(1) เมืองต้องพึ่งผลผลิตด้านเกษตรจากชนบท

(2) ชนบทต้องพึ่งพาเทคโนโลยีจากเมือง (3) ชนบทต้องพึ่งพาแรงงานจากเมือง

(4) ข้อ 1 และ 2 (5) ข้อ 1 และ 3

ตอบ 4 หน้า 366 เมือง คือ ที่รวมของมนุษย์ที่ต้องพึ่งพาผลผลิตทางเกษตรกรรมและแรงงาน จากชนบทเพื่อความอยู่รอดของตนเอง ซึ่งชนบทก็จะได้ผลตอบแทนหรือการพึ่งพาเมือง ในด้านความคุ้มครองทางด้านการทหารและเทคโนโลยีหรือสิ่งฟุ่มเฟือยต่าง ๆ ดังนั้นเมือง และชนบทจึงอยู่โดดเดี่ยวไม่ได้ ต้องพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน

88. ตัวเลือกใดถูกต้องเกี่ยวกับสังคมวิทยานคร

(1) ศึกษาชีวิตของผู้ที่อยู่ในเขตเมือง

(2) ศึกษากระบวนการกลายเป็นเมือง (3) เปรียบเทียบกับสังคมวิทยาชนบท

(4) ศึกษาโครงสร้างของเมือง (5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 363 สังคมวิทยานคร (Urban Sociology) บางครั้งจะเรียกว่า สังคมวิทยานาครหรือสังคมวิทยาเมือง เป็นการศึกษาทางสังคมโดยเน้นหนักถีงการศึกษาชีวิตของมนุษย์ที่อยู่ ในเขตเมือง ศึกษาระบบสังคม วัฒนธรรม โครงสร้าง หน้าที่ และกระบวนการกลายเป็นเมือง ซึ่งมักจะศึกษาเปรียบเทียบกับสังคมวิทยาชนบท (Rural Sociology)

89. ทฤษฎีใดกล่าวว่า “เมืองจะขยายตัวจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง”

(1) ทฤษฎีรูปพาย (2) ทฤษฎีรูปวงกลม (3) ทฤษฎีรูปดาว

(4) ทฤษฎีรูปเหลี่ยม (5) ทฤษฎีหลายศูนย์กลาง

ตอบ 3 หน้า 374 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) เป็นทฤษฎีการขยายตัวของเมืองที่เก่าแก่ที่สุด เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1903โดย อาร์.เอ็ม. เฮิร๎ด (R.M. Hurd) ได้ศึกษาพบว่า เมืองจะขยายตัว ออกจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง ซึ่งทำให้เป็นรูปคล้ายดาวหรือแมงกะพรุน

90. การขยายตัวของเมืองตามทฤษฎีรูปวงกลม เขตพื้นที่ชั้นในนสุด (วงที่ 1) คือเขตอะไร

(1) ศูนย์กลางของเมือง (2) แหล่งเสื่อมโทรม (3) แหล่งคนยากจน

(4) ที่อยู่อาศัยของชนชั้นกลาง (5) ที่อยู่อาศัยของคนชั้นสูง

ตอบ 1 หน้า 374 – 375 ทฤษฎีรูปวงกลม (Concentric Zone Theory) อธิบายว่า นครใหญ่ ๆ ประกอบด้วยเขตต่าง ๆ เป็นรูปวงกลมซ้อนกัน 5 วง จากเขตพื้นที่ชั้นในสุดมานอกสุดดังนี้ วงที่ 1 เป็นเขตศูนย์กลางของเมือง, วงที่ 2 เป็นเขตผ่านหรือเขตเสื่อมโทรม,วงที่ 3 เป็นเขตที่อยูอาศัยของคนยากจน, วงที่ 4 เป็นเขตที่อยู่อาศัยของชนชั้นกลาง,วงที่ 5 เป็นเขตที่อยู่อาศัยของชนชั้นสูง

91. ตามทัศนะของคูลีย์ (Cooley) ปัจจัยใดที่ก่อให้เกิดเมืองมากที่สุด

(1) เส้นทางคมนาคมขนส่ง

(2) จำนวนประชากร

(3) เหมืองแร่

(4) การปกครองและศาสนา

(5) เมื่อมีการหยุดพักขนสินค้า

ตอบ 5 หน้า 370 ปัจจัยที่ทำให้เกิดเมืองในทัศนะของคูลีย์ (Cooley) คือ การหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้า โดยเขากล่าวว่า เส้นทางคมนาคมขนส่งไม่ได้ทำให้เกิดเมือง แต่เมื่อมีการหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้า ก็จะทำให้เกิดเมือง ได้แก่ เมืองท่าบางเมือง เช่น ฮ่องกง และโคเปนเฮเกน ฯลฯ

92. ตัวเลือกใดเป็นลักษณะของเมืองในประเทศกำลังพัฒนา

(1) มีความเป็นเมืองมากเกินไป

(2) มีลักษณะแบบเอกนครชัดเจน

(3) การขยายขนาดของเมืองมีอัตราสูงกว่าการขยายตัวทางอุตสาหกรรม

(4) การขยายขนาดของเมืองขึ้นอยู่กับการย้ายถิ่นเข้ามาอยูในเมืองของชาวชนบท

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 380 ลักษณะความเป็นเมืองและการขยายขนาดของเมืองในประเทศกำลังพัฒนา มีดังนี้

1. การขยายขนาดของเมืองเป็นไปใบอัตราสูงกว่าการขยายตัวทางอุตสาหกรรม

2. การขยายขนาดของเมืองขึ้นอยู่กับผลของการเพิ่มโดยธรรมชาติ (ผลต่างระหว่างจำนวน การเกิดและการตาย) ของประชากรในเมืองร่วมกับผลจากการย้ายถิ่นเข้าของชาวชนบท

3. การย้ายถิ่นเข้าสู่เมืองมีสาเหตุผลักดันจากชนบทมากกวาแรงดึงดูดของเมือง

4. มีความเป็นเมืองมากเกินไป

5. มีลักษณะเป็นแบบเอกนครอย่างชัดเจน

93. ออยท์ (Hoyt) เป็นเจ้าของแนวความคิดเกี่ยวกับการขยายตัวของเมืองในลักษณะใด

(1) รูปดาว (2) รูปพาย (3) รูปวงรี

(4) รูปสามเหลี่ยม (5) รูปวงกลม

ตอบ 2 หน้า 376 ทฤษฎีรูปพาย (Sector Theory) ของโฮเบอร์ ฮอยท์ (Homer Hoyt) อธิบายว่า ส่วนต่าง ๆ ของเมืองประกอบด้วยกิจกรรมและประชากรในส่วนต่าง ๆ ซึ่งไม่จำเป็นต้องแบ่งเขต เป็นรูปวงกลมซ้อนกันเสมอไป กล่าวคือ บริเวณเขตอุตสาหกรรมไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นโดยรอบ อาณาบริเวณศูนย์กลางของเมือง แต่อาจเจริญหรือขยายตัวตามริมทางรถไฟเป็นแนวตรง หรือ ส่วนต่าง ๆ อาจจะมีจุดเริ่มต้นจากศูนย์กลางของเมืองแล้วขยายไปตามแนวยาวออกไปสู่ชานเมือง

94. ศาสตร์ที่ศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) นิเวศวิทยา (2) มนุษยนิเวศวิทยา (3) ชีววิทยา

(4) พฤกษศาสตร์ (5) ภูมิศาสตร์

ตอบ 2 หน้า 391 มบุษยนิเวศวิทยา เป็นวิชาหนึ่งในแขนงสาขาสังคมวิทยาที่มีขอบเขตการศึกษา เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม โดยมนุษย์นิเวศวิทยาได้นำเอาความรู้และประสบการณ์จากหลายสาขาวิชาเข้ามารวมในศาสตร์นี้ เช่น เคมี เศรษฐศาสตร์ การเมือง สังคม และจริยศาสตร์ รวมทั้งชีววิทยา (ที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องมากที่สุด)

95. ข้อใดจัดอยู่ใบระบบนิเวศน์แบบ Mature Natural Ecosystems

(1) ทุ่งเลี้ยงสัตว์ (2) ย่านอุตสาหกรรม (3) ภูเขา

(4) สวนสาธารณะ (5) ฟาร์ม

ตอบ 3 หน้า 391 – 392 ระบบนิเวศน์ของมนุษย์ (มนุษยนิเวศวิทยา) แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1. Mature Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่อยู่ในสภาพธรรมชาติอย่างแท้จริง ไม่มีคนอยู่อาศัย เช่น ป่า ภูเขา ทะเลทราย ฯลฯ

2. Managed Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง และตัดแปลง เช่น สวนสาธารณะ อุทยาน อุทยานแห่งชาติ ฯลฯ

3. Productive Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อให้ได้ผลิตผลและทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ฟาร์ม ปศุสัตว์ เหมืองแร่ ฯลฯ

4. Urban Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้อาศัยประกอบกิจการทำงานต่าง ๆ เช่น บริเวณย่านอุตสาหกรรม บริเวณเมืองเล็กและเมืองใหญ่ ฯลฯ

96. ตัวอย่างการใช้พลังงานไฮโดรอีเล็กตริก ได้แก่ตัวเลือกใด

(1) บ่อน้ำมันที่ฝาง (2) เขื่อนภูมิพล (3) โรงไฟฟ้าวัดเลียบ

(4) เหมืองลิกไนท์ที่ลำปาง (5) โรงงานผลิตก๊าซธรรมชาติที่บางปะกง

ตอบ 2 หน้า 395 พลังงานไฮโดรอีเล็กตริก เป็นพลังงานที่ได้จากการสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งพลังงานนี้ถูกนำมาใช้ในโลกได้เพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นเมื่อเปรียบเทียบกับพลังงาบที่ได้จากน้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ทั้งนี้เพราะการสร้างเขื่อนมีข้อจำกัดอยู่ที่สถานที่ที่จะต้องเลือกใช้ และอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศของป่าไม้ได้

97. พลังงานจากแหล่งใดที่มนุษย์นำมาใช้มากที่สุด

(1) ถ่านหิน

(2) นํ้ามัน (3) ลม (4) นิวเคลียร์ (5) แสงอาทิตย์

ตอบ 2 หน้า 395 แหล่งพลังงานในด้านต่าง ๆ ของโลกที่มนุษย์นำมาใช้มากที่สุด คือ น้ำมัน (42.7%) รองลงมาตามลำดับ ได้แก่ ถ่านหิน (36.6%), ก๊าซธรรมชาติ (18.3%), ไฮโดรอีเล็กตริก (2.1%) และนิวเคลียร์ (0.3%)

98. ตัวเลือกใดไม่ถูกต้องเกี่ยวกับ “น้ำ”

(1) 97% ของนํ้าในโลกเป็นน้ำทะเล

(2) สามารถใช้พลังนํ้าผลิตพลังงานได้ (3) น้ำฝนเป็นน้ำที่อยู่บนผิวดิน

(4) น้ำเป็นทรัพยากรที่มีการหมุนเวียน (5) นํ้าเสียเกิดจากอินทรียสารซึ่งถูกย่อยสลายได้

ตอบ 3 หน้า 398 นํ้าเป็นทรัพยากรที่มีการหมุนเวียน ส่วนใหญ่ของนํ้าในโลกเป็นนํ้าทะเล 97%ที่เหลืออีก 3% เป็นนํ้าจืด นํ้าเป็นปัจจัยสำคัญในการผลิตพลังงานไฟฟ้าจากการสร้างเขื่อน นํ้าธรรมชาติแบ่งเป็น 4 ประเภท คอ น้ำฝน, น้ำท่า (น้ำที่อยู่ผิวดิน), นํ้าบาดาล (น้ำใต้ดิน)และน้ำทะเล โดยนํ้าเสียเกิดจากอินทรียสารซึ่งถูกย่อยสลายได้

99. วิชามานุษยวิทยาถือกำเนิดขึ้นในบรรยากาศทางสังคมแบบใด

(1) การปฏิวัติเกษตรกรรม (2) การปฏิวัติวิทยาศาสตร์ (3) การปฏิรูปศาสนา

(4) การล่าอาณานิคม (5) การปฏิวัติอุตสาหกรรม

ตอบ 4 (คำบรรยาย) วิชามานุษยวิทยา (Anthropology) ถือกำเนิดขึ้นในสังคมยุโรป ประมาณ ปลายศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นช่วงที่มีบรรยากาศของการล่าอาณานิคม โดยในระยะแรกนี้จะ เน้นการศึกษาสังคมดั้งเดิมที่ไม่ใช่สังคมของคนผิวขาวและสังคมตะวันตก เช่นสังคมดั้งเดิม ของแอฟริกาและเอเชีย เป็นต้น

100. มานุษยวิทยากายภาพศึกษาด้านใด

(1) โบราณคดี

(2) สรีระของมนุษย์ (3) ชาติวงศ์ชองมนุษย์ (4) ภาษาของมนุษย์ (5) ชาติพันธุ์วรรณนา

ตอบ 2 หน้า 412 มานุษยวิทยากายภาพ (Physical Anthropology) เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการกำเนิดของมนุษย์ในแง่สรีรวิทยา โดยมุ่งเน้นศึกษาสัตว์ตระกูล Homo Sapiens ชนิดต่าง ๆ ในด้านโครงสร้างของอวัยวะทางร่างกายอย่างละเอียด ซึ่งได้พยายามค้นคว้าศึกษาวิวัฒนาการ จากจุดเริ่มต้นที่เรียกกันว่า ไพรเมท (Primate) หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มาจนกระทั่งถึง การมีลักษณะที่เป็นรูปร่างเหมือนกับมนุษย์ในปัจจุบัน

101. ผู้ใดเป็นผู้ริเริ่มจำแนกสิ่งมีชีวิตออกเป็นจำพวกต่าง ๆ

(1) ดาร์วิน (Darwin)

(2) ลามาร์ค (Lamarck)

(3) ลินเน (Linne)

(4) เมนเดล (Mendel)

(5) วอลเลซ (Wallace)

ตอบ 3 หน้า 414, (คำบรรยาย) ลินเน (Linne) นักชีววิทยาชาวสวีเดน เป็นผู้ที่ริเริ่มจำแนกสิ่งมีชีวิตออกเป็นจำพวกต่าง ๆ ด้วยการจัดระบบวิธีการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ของสิ่งมีชีวิตแบบทวินาม (Binomial) ไว้ในหนังสือชื่อ System of Nature โดยลักษณะของชื่อสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด จะประกอบด้วยชื่อ Genus (สกุล) และ species (ชนิด)

102. “การให้การศึกษา” เป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับความต้องการของมนุษย์ด้านใด

(1) การถ่ายทอดทางวัฒนธรรม

(2) การติดต่อสื่อสาร

(3) ความเจริญด้านวัตถุ

(4) การทำกิจกรรมร่วมกัน

(5) การควบคุมทางสังคม

ตอบ 1 หน้า 424 มาลินอฟสกี้ (Malinowski) ได้กล่าวถึงความสอดคล้องระหว่างความต้องการของ มนุษย์กับสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการที่เกิดตามมา ดังนี้ การให้การศึกษา เป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเพื่อสนองตอบความต้องการด้านการถ่ายทอดทางวัฒนรรรม ภาษาเป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเพื่อสนองตอบความต้องการด้านการติดต่อสื่อสาร กฎเกณฑ บทลงโทษ และประเพณีเป็นการโต้ตอบทางวัฒนธรรมเพื่อสนองตอบความต้องการ ด้านการควบคุมทางสังคม ฯลฯ

103. ปัจจัยใดที่ทำให้มนุษย์แตกต่างกันเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างภายในยีนส์ (Genes)

(1) การแยกเผ่า (2) การผสมเป็นพันธุ์ใหม่ (3) การผ่าเหล่า

(4) การแยกอยู่โดดเดี่ยว (5) การเลือกสรรพันธุ์โดยธรรมชาติ

ตอบ 3 หน้า 418 การผ่าเหล่า (Mutation) เป็นปัจจัยที่ทำให้มนุษย์มีความแตกต่างกันเนื่องจาก เป็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างภายในยีนส์ (Genes) ที่สืบทอดผ่านทางพันธุกรรม โดยอณู ของโปรตีนจำนวนมากซึ่งเป็นองค์ประกอบทางชีวเคมีเข้าไปปรุงแต่งพื้นฐานทางพันธุกรรม ทำให้ลูกหลานที่เกิดฃึ้นมีลักษณะแตกต่างกันออกไป

104. ปรมาจารย์ทางมานุษยวิทยาวัฒนธรรมท่านใดสอนให้ศิษย์ทำหน้าที่เสมือน “กล้องถ่ายรูป” ในการจับภาพวัฒนธรรมของสังคมแต่ละสังคม

(1) เบเนดิกท์ (Benedict)

(2) ไทเลอร์ (Tylor) (3) โบแอส (Boas)

(4) มาลินอฟสกี้ (Malinowski) (5) เรดคลิฟฟ์-บราวน์ (Radcliffe-Brown)

ตอบ 3 หน้า 429 – 430 โบแอส (Boas) เป็นปรมาจารย์ทางมานุษยวิทยาวัฒนธรรมที่ได้พร่ำสอน ลูกศิษย์ให้ทำหน้าที่เสมือนเป็น “กล้องถ่ายรูป” ในการจับภาพวัฒนธรรมของสังคมแต่ละสังคม โดยยํ้าว่านักมานุษยวิทยาควรจะเรียนรู้ภาษาพื้นเมืองของกลุ้มคนที่ต้องการไปศึกษา เพื่อจะได้รับความรู้จากสังคมนั้น ๆ อย่างละเอียดลึกซึ้ง

105. การนอนหลับพักผ่อนหลังอาหารมื้อกลางวัน (Siesta) เป็นวัฒนธรรมของภูมิภาคใด

(1) เอเชียเหนือ (2) ยุโรปเหนือ (3) ยุโรปใต้ (4) อเมริกากลาง (5) เอเชียใต้

ตอบ 3 หน้า 444 ปัจจุบันความนิยมในการหยุดกิจการ 2 ชั่วโมง เพื่อนอนหลับพักผ่อนหลังอาหาร มื้อกลางวัน แล้วจึงเปิดกิจการใหม่ในตอนบ่ายจนถึงคำ ยังคงมีอยู่ในยุโรปทางตอนใต้ ได้แก่ อิตาลี กรีซ และสเปน ทั้งนี้เนื่องจากยุโรปทางตอนใต้นั้นอากาศร้อนเกินไป

106. ตัวเลือกใดไม่ได้สะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของวัฒนธรรมอเมริกัน

(1) วัฒนธรรมยีนส์ (2) ร้านกาแฟสตาร์บัค (3) แมคโดบัล

(4) ไก่ทอดเคเอฟชี (5) วรรณกรรมและภาพยนตร์เรื่องแฮรี่ พอตเตอร์

ตอบ 5 (คำบรรยาย) วัฒนธรรมอเมริกัน หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ถือกำเนิดและถูกถ่ายทอดมาจาก อเมริกาไม่ว่าจะเป็นแนวทางการดำรงชีวิต ระเบียบประเพณี ค่านิยม ภาษาหรือคำศัพท์ต่าง ๆ ตลอดจนอาหารการกิน เป็นต้นว่าอาหารจานด่วน (Fast Food) เช่น กาแฟสตาร์บัค, ไก่ทอด เคเอฟชี, แฮมเบอร์เกอร์แมคโดบัล ฯลฯ วัฒนธรรมยีนส์, การ์ตูนเป็ดโดนัลและหนูมิกกี้เมาส์, คำว่า “hot dog” “ weekend” “freeway” ส่วนวรรณกรรมและภาพยนตร์เรื่องแฮรี่ พอตเตอร์ เป็นวัฒนธรรมของยุโรป (อังกฤษ)

107. ประชากรส่วนใหญ่ในทวีปแอฟริกานับถือศาสนาใด

(1) อิสลาม

(2) คริสต์ (3) ฮินดู (4) ซิกข์ (5) ยูดาย

ตอบ 2 หน้า 448 ประชากรสวนใหญ่ในทวีปแอฟริกานับถือศาสนาคริสต์ รองลงมาคือ อิสลาม ส่วนศาสนาพุทธเกือบไม่มีเลย

108. ตัวเลือกใดไม่ใช่ลักษณะของวัฒนธรรมแอฟริกา

(1) ชายแต่งงานกับหญิงได้หลายคน

(2) ร่วมมือกันทำงานเป็นกลุ่ม (3) นิยมดูการต่อสู้กับวัวกระทิง

(4) เคารพเครือญาติผู้ใหญ่ (5) ชอบดนตรีประเภทตึงตังโครมคราม

ตอบ 3 หน้า 449 – 450 ลักษณะสำคัญของวัฒนธรรมแอฟริกา ได้แก่

1. ให้เกียรติผู้สูงอายุ เคารพญาติผู้ใหญ่

2. ชอบดนตรีและเพลงประเภทตึงตังโครมคราม (Jazz)

3. การทำงานเพื่อประโยชน์ฃองสาธารณชนมักมีการร่วมมือกันเป็นกลุ่ม

4. ชายชาวแอฟริกันคนหนึ่งอาจแต่งงานกับภรรยาได้หลาย ๆ คน

5. ผู้หญิงเมื่อแต่งงานแล้วจะต้องมาอยู่บ้านสามีและทำงานให้ครอบครัวของสามี ฯลฯ

109. ตามทัศนะซองมาลินอฟสกี้ (Malinowski) มนุษย์สร้างวัฒนธรรมด้านใดเพื่อตอบสนองความต้องการในการถ่ายทอดทางวัฒนธรรม

(1) ระบบเครือญาติ

(2) สันทนาการ (3) ศิลปะ (4) การศึกษา (5) เศรษฐกิจ

ตอบ 4 ดูคำอธิบายข้อ 102. ประกอบ

110. ตัวเลือกใดถูกต้องเกี่ยวกับ “อุปนิสัยประจำชาติ”

(1) ระบบบุคลิกภาพซึ่งมีอยู่ในสมาชิกส่วนใหญ่ของสังคม

(2) ลักษณะเด่นพิเศษที่ทำให้นานาชาติแตกต่างกัน

(3) ลักษณะเด่นที่สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่างสังคมหนึ่งกับสังคมอื่น

(4) โครงสร้างแห่งบุคลิกภาพ บนสมมติฐานว่า เป็นลักษณะของสมาชิกในสังคมเดียวกัน

(5) ถูกทั้งหมด

ตอบ 5 หน้า 458 ลักษณะประจำชาติหรืออุปนิสัยประจำชาติ มีความหมายดังต่อไปนี้

1. ระบบบุคลิกภาพซึ่งมีอยู่ในสมาชิกส่วนใหญ่ของสังคม และจัดเป็นเอกลักษณ์หรือลักษณะ ที่เด่นพิเศษอันทำให้นานาชาติแตกต่างกัน

2. ลักษณะเด่นอันทำให้สามารถแยกแยะความแตกด่างระหว่างสังคมหนึ่งกับอีกสังคมหนึ่งได้

3. โครงสร้างแห่งบุคลิกภาพซึ่งวางอยู่บนสมมติฐานที่ว่าเป็นลักษณะของสมาชิกของสังคมเดียวกัน

111. เอมบรี (Embree) มีทัศนะว่าลักษณะอุปนิสัยของคนไทยเป็นอย่างไร

(1) รักความเป็นธรรม

(2) ขาดวินัย

(3) ใจนักเลง

(4) ชอบอิสรภาพ

(5) เคารพผู้อาวุโส

ตอบ 2 หน้า 464 จอห์น เอมบรี (Embree) นักมานุษยวิทยาตะวันตก กล่าวว่า “คนไทยชอบสนุก และมีโครงสร้างทางบุคลิกภาพและทางสังคมหลวม ๆ คือ ขาดวินัย”

112. ลักษณะอุปนิสัยการประสานประโยชน์ของคนไทย หมายถึงตัวเลือกใด

(1) ชอบสนุกสนาน

(2) เล็งผลปฏิบัติ

(3) รักอิสรภาพ

(4) มีความอดกลั้น

(5) ไม่ชอบเบียดเบียนผู้อื่น

ตอบ 2 หน้า 464 – 465 ลักษณะอุปนิสัยซองคนไทยตามทัศนะของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ มี 3 ประการ ได้แก่

1. การรักความเป็นไท คือ การรักอิสรภาพเสรี ดังคำกล่าวทีว่า “พูดได้ตามใจคือไทยแท้”

หรือ “ทำอะไรได้ตามใจคือไทยแท้”

2. การปราศจากวิหิงสา คือ การไม่ชอบเบียดเบียน มีความอดกลั้น และมีขันติธรรม

3. การประสานประโยชน์ คือ การรู้จักประนีประนอม มีการโอนอ่อนและอะลุ่มอล่วย มีลักษณะเล็งผลปฏิบัติหรือสัมฤทธิคติ

113. คำกล่าวว่า “ทำอะไรได้ตามใจคือไทยแท้” ซชี้ให้เห็นลักษณะนิสัยของคนไทยข้อใด

(1) ความมักน้อย (2) ประสานประโยชน์ (3) รักความเป็นอิสรภาพ

(4) ปราศจากวิหิงสา (5) จิตใจนักเลง

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 112. ประกอบ

114. ตัวเลือกใดเป็นค่านิยมในสังคมอุตสาหกรรม

(1) ถืออำนาจ (2) ถือประโยชน์ตนเอง (3) ถือหลักเกณฑ์

(4) ถือฐานานุรูป (5) ความเฉื่อย

ตอบ 3 หน้า 473 ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ ค่านิยมในสังคมอุตสาหกรรม ได้แก่ 1. ความฉับพลัน 2. การถือความสามารถ 3. การถือหลักเกณฑ์ 4. การถือประโยชน์ส่วนรวม 5. การถือเสรีภาพ

ซึ่งจะตรงกันข้ามกับค่านิยมในสังคมเกษตร ได้แก่

1. ความเฉื่อย 2. การถือฐานานุรูป 3. การถือความสัมพันธ์ส่วนตัว

4. การถือประโยชน์ตนเอง 5. การถืออำนาจ

115. ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ ค่านิยมใดที่ไม่ส่งเสริมให้คนไทยเป็นนักคิดแบบนามธรรม

(1) ความเฉื่อย (2) การเล็งผลปฏิบัติ (3) การถือฐานานุรูป

(4) การถือหลักเกณฑ์ (5) การถือประโยชน์ตนเอง

ตอบ 2 หน้า 472 ค่านิยมที่เด่นชัดอีกอย่างหนึ่งของคนไทยตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ คือ การเล็งผลปฏิบัติหรือสัมฤทธิคติ กล่าวคือ คนไทยมักไม่ยึดถือสิ่งที่ไม่เห็นผลหรือไม่สอดคล้อง กับประโยชน์ของตน นักคิดไทยมักจะแสดงความคิดออกมาในรูปซึ่งจับต้องได้ ดังนั้นจึงทำให้ เป็นการยากแก่คนไทยที่จะเป็นนักคิดแบบนามธรรม (Abstract Thinker)

116. ตัวเลือกใดกล่าวไว้ถูกต้อง

(1) การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

(2) การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากสภากาชาดสากล

(3) การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากสนธิสัญญาแวร์ชาย

(4) การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากสันนิบาตชาติ

(5) การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากสหประชาชาติ

ตอบ 1 หน้า 481 หากพิจารณาในแง่หลักสังคมวิทยาและมานุษยวิทยาที่สนับสนุนการสังคมสงเคราะห์ แล้ว การสังคมสงเคราะห์มีวิวัฒนาการมาจากแนวความคิดซึ่งเป็นความต้องการขั้นพื้นฐาน ของมนุษย์ 3 ประการ ดังนี้ 1. ความรู้สึกที่จะอยู่ร่วมกัน

2. ต้องการความคุ้มครองปกป้องร่วมกัน 3. ต้องการความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

117. ตัวเลือกใดตรงกับคำว่า Client ของงานสังคมสงเคราะห์

(1) ผู้รับบริการ

(2) ผู้ป่วย (3) ผู้ให้คำปรึกษา (4) ผู้ให้บริการ (5) นักจิตวิทยา

ตอบ 1 หน้า 483, 485, 487 คำว่า Client ในงานสังคมสงเคราะห์ หมายถึง ผู้รับบริการ ซึ่งเป็นผู้ที่มีปัญหา และต้องการคำแนะนำ/ปรึกษา ดังนั้นการปฏิบัติงานของการสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย จึงเกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับบุคคลที่มีปัญหาและต้องการความช่วยเหลือ

118. ข้อใดไม่ใช่หลักของการสัมภาษณ์ในงานสังคมสงเคราะห์

(1) Person

(2) Problem (3) Place (4) Process (5) Predict

ตอบ 5 หน้า 489 “4D” คือ หลักที่นักสังคมสงเคราะห์ใช้ทำการสัมภาษณ์เพื่อค้นหาข้อเท็จจริง ในงานสังคมสงเคราะห์ ซึ่งมีดังนี้

1. Person หมายถึง ผู้รับบริการและบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้อง

2. Problem หมายถึง ต้องจับประเด็นที่เป็นปัญหาให้ได้

3. Place หมายถึง สถานที่หรือองค์การหรือหน่วยงานสังคมสงเคราะห์ที่ให้บริการ

4. Process หมายถึง มีลำดับขั้นตอนในการซักถาม

119. งานสังคมสงเคราะห์ในสหรัฐอเมริกาได้รับอิทธิพลจากประเทศใด

(1) อังกฤษ

(2) ฮังการี (3) เยอรมัน (4) ฝรั่งเศส (5) ออสเตรีย

ตอบ 1 หน้า 482 ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 การสังคมสงเคราะห์ได้เจริญขึ้นอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะในประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากแบบอย่างของประเทศอังกฤษ

120. วิธีการสังคมสงเคราะห์ใดที่ใช้กิจกรรมเป็นสื่อในการพัฒนาความต้องการความสามารถของสมาชิก

(1) การจัดระเบียบชุมชน (2) การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม

(3) การพัฒนาชุมซน (4) การจัดองค์การชุมชน

(5) การสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย

ตอบ 2 หน้า 483 การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม (Social Group Work) โดยนักสังคมสงเคราะห์จะเป็นผู้นำในการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในกลุ่ม ซึ่งอาศัยกิจกรรมต่าง ๆ เป็นสื่อ เพื่อเป็นการพัฒนาความต้องการและความสามารถของสมาชิก

การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2557

ข้อสอบกระบวนวิชา SOC 1003 สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น

คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)

1. ตามทัศนะของค้องท์ (Comte) การศึกษาเรื่องราวภายในสถาบันทางสังคม คือการศึกษาในข้อใด

(1) สังคมสถิต

(2) การกระทำทางสังคม

(3) สังคมพลวัต

(4) วิวัฒนาการทางสังคม

ตอบ 1 หน้า 18 – 19 ค้องทํ (Comte) ได้แบ่งการศึกษาทางสังคมวิทยาออกเป็น 2 สาขา ได้แก่

1. สังคมสถิต (Social Statics) เป็นการศึกษาโครงสร้าง-หน้าที่และเรื่องราวภายในสังคม คือ ศึกษาส่วนย่อย ได้แก่ สถาบันต่าง ๆ ทางสังคม เช่น สถาบันเศรษฐกิจ สถาบันครอบครัว สถาบันการเมือง สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา ฯลฯ

2. สังคมพลวัต (Social Dynamics) เป็นการศึกษาสังคมทั้งสังคม โดยเน้นการศึกษาในเรื่อง ที่ว่าสังคมเกิดขึ้นมาได้อย่างไร และมีวิวัฒนาการความเป็นมาหรือเป็นไปอย่างไร ซึ่งเป็น การศึกษาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

2. ข้อใดคือลักษณะของการศึกษาแบบ “แวร์สเตเฮ็น” (Verstehen) ของเวเบอร์ (Weber)

(1) เน้นความเข้าใจภาพรวม

(2) ไม่เน้นรายละเอียดของปรากฏการณ์

(3) เชื่อมโยงความหมายของส่วนย่อย

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 20 เวเบอร์ (Weber) เป็นนักสังคมวิทยาชาวเยอรมันที่สนับสนุนการใช้วิธีการศึกษาที่เรียกเป็นภาษาเยอรมันว่า “แวร์สเตเฮ็น” (Verstehen) แปลว่า Understanding (ความเข้าใจ) ซึ่งเป็นวิธีการที่เน้นความเข้าใจรวม ๆ กันมากกว่าในรายละเอียดของปรากฏการณ์ทางสังคม โดยเชื่อมโยงความหมายของส่วนย่อยเพื่อให้อยู่ในโครงสร้างใหญ่หรือประเด็นใหญ่

3. หลักตรรกศาสตร์ในทางสังคมศาสตร์ที่นำมาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม ได้แก่วิธีการแบบใด

(1) นิรนัยและตรรกนัย

(2) อุปนัยและตรรกนัย

(3) นิรนัยและอัตนัย

(4) นิรนัยและอุปนัย

ตอบ 4 หน้า 43 ในทางสังคมศาสตร์ได้นำเอาหลักตรรกวิทยา (ตรรกศาสตร์) มาใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคม ดังนี้ 1. วิธีนิรนัย (Deductive Method) เป็นการอธิบายส่วนใหญ่ มาหาส่วนน้อย 2. วิธีอุปนัย (Inductive Method) เป็นการอธิบายในเชิงเป็นไปไต้ เมื่อรู้ว่าส่วนน้อยเป็นอย่างไรก็นำไปอธิบายส่วนใหญ่

4. ข้อใดคือขอบเขตของการศึกษาทางสังคมวิทยา

(1) สถาบันทางสังคม

(2) ความสัมพันธ์ของบุคคลในสังคม (3) สังคมมนุษย์ทั้งสังคม (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 21 – 22 สาระของวิชาสังคมวิทยามีขอบเขตในการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ดังนี้

1. ความสัมพันธ์ของบุคคลในสังคม เช่น ระหว่างสามีภริยา มารดากับบุตร พี่กับน้อง ฯลฯ

2. สังคมมนุษย์ทั้งสังคม เช่น โครงสร้างของสังคม ลักษณะภายในของสังคม ฯลฯ

3. สถาบันทางสังคม เช่น สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา ฯลฯ

5. ข้อใดชี้ให้เห็นว่า สังคมวิทยาเป็นวิทยาศาสตร์บริสุทธิ์

(1) ไม่ได้รับอิทธิพลจากศาสตร์อื่น (2) ช่วยแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางสังคม

(3) ศึกษาเพื่อสร้างองค์ความรู้เกี่ยวกับสังคม (4) ช่วยวางนโยบายพัฒนาด้านเศรษฐกิจและสังคม

ตอบ 3 หน้า 14 สิ่งทีชี้ให้เห็นว่าสังคมวิทยาเป็นวิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ก็คือ เป็นการศึกษาหาความรู้ ต่าง ๆ ทางสังคมเท่านั้น มิได้นำความรู้มาใช้เพีอประโยชน์บางอย่าง เพียงแต่เป็นผู้เสาะแสวงหา องค์ความรู้ให้ผู้อื่นนำไปใช้ ทั้งนี้นักสังคมวิทยาไม่มีหน้าที่เข้าไปช่วยรัฐบาลวางนโยบายพัฒนา ด้านเศรษฐกิจและสังคม ไม่ได้เข้าไปช่วยแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางสังคม

6. คำว่า “วัฒนธรรม” ในสังคมไทยถือกำเนิดขึ้นเมื่อใด

(1) สมัยรัชกาลที่ 6

(2) พ.ศ. 2475 (3) สมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม (4) พ.ศ. 2500

ตอบ 2 หน้า 56 พ.ศ. 2475 พระวรวงศ์เธอกรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ขณะทรงพระยศเป็นพระองศ์เจ้าวรรณไวทยากรทรงเป็นผู้ริ่เริมบัญญัติศัพท์คำว่า “วัฒนธรรม” ขึ้นเป็นคนแรก

7. ตัวเลือกใดเป็นความหมายของวัฒนธรรมตามนัยแห่งสังคมศาสตร์

(1) ความเชื่อ (2) ขนบธรรมเนียมและประเพณีต่าง ๆ

(3) ทุกสิ่งที่ดีงาม (4) ทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นผลงานของมนุษย์

ตอบ 4 หน้า 56-61 ความหมายของวัฒนธรรม แบ่งออกเป็น 3 ความหมายใหญ่ ๆ ดังนี้

1. ความหมายตามรากศัพท์เดิม วัฒนธรรม หมายถึง สิ่งที่ดีงาม สิ่งที่ได้รับการปรุงแต่งให้ดีแล้ว หรือสิ่งที่ได้รับการยอมรับและยกย่องมาเป็นเวลานานแล้ว

2. วัฒนธรรม ได้แก่ ขนบธรรมเนียมและประเพณีต่าง ๆ เช่น ความเชื่อเกี่ยวกับการตั้งชื่อเด็ก การหมั้น การสมรส การขึ้นบ้านใหม่ การบวชนาค การลงแขกเกี่ยวข้าว ฯลฯ

3. ความหมายตามนัยแห่งสังคมศาสตร์ วัฒนธรรมมีความหมายกว้างขวางมาก คือ ครอบคลุม ถึงทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นผลผลิต/ผลงาน/ผลแห่งการกระทำของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นทางวัตถุ หรืออวัตถุ รวมถึงพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้

8. การตื่นตัวในวัฒนธรรมประจำชาติโดยจะมีการพูดถึง “เอกลักษณ์ของชาติหรือวัฒนธรรมอันดีงาม”มักเกิดขึ้นในช่วงเวลาใด

(1) กระแสความคิดชาตินิยมและการต่อสู้เพื่อเอกราช (2) ยามศึกสงครามกับประเทศเพื่อนบ้าน

(3) การไหลบ่าของวัฒนธรรมต่างชาติ (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 3 หน้า 55 การตื่นตัวในทางวัฒนธรรมประจำชาติมักมีมากในช่วงที่มีความรู้สึกว่าวัฒนธรรม ต่างชาติกำลังไหลบ่าและแผ่ขยายอิทธิพลเข้ามา ดังนั้นในช่วงเวลาดังกล่าวนี้จะมีการพูดถึง “เอกลักษณ์ของชาติ” หรือ “วัฒนธรรมอันดีงาม” ของชาติอยู่บ่อย ๆ

9. ก่อนปรากฏการณ์การปฏิวัติอุตสาหกรรม การศึกษาสังคมเป็นแบบใด

(1) วิทยาศาสตร์ทางสังคม (2)สามัญสำนึก (3)วิทยาศาสตร์ (4)ไม่มีข้อใดถูก

ตอบ 2 หน้า 2-3, (คำบรรยาย) การใช้สามัญสำนึก (Common Sense) ศึกษาสังคม เกิดขึ้น ในช่วงระยะเริ่มแรกก่อนที่วิชาสังคมวิทยาจะกำเนิดขึ้น คือ ก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม ต่อมาในราวปลายศตวรรษที่ 18 (หลังการปฏิวัติอุตสาหกรรม) การศึกษาสังคมก็เปลี่ยน จากการใช้สามัญสำนึกมาเป็นวิทยาศาสตร์ทางสังคม (Social Sciense)

10. ข้อใดที่ไม่ใช่ลักษณะของวิทยาศาสตร์ทางสังคม

(1) มีหลักการ สามารถอธิบายบนพื้นฐานของทฤษฎี มีความรู้สนับสบุน

(2) อธิบายปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างเป็นระบบและมีหลักเกณฑ์

(3) มีการสังเกต ตรวจสอบ ทดลอง

(4) รับรู้ผ่านประสาทสัมผัส

ตอบ 4 หน้า 13 สังคมวิทยาเป็นศาสตร์ (วิทยาศาสตร์ทางสังคม) ซึ่ง “ศาสตร์” มีลักษณะดังนี้

1. มีการสังเกต ยืนยันข้อเท็จจริงอย่างชัดเจน มีการอธิบาย ตรวจสอบ ทดลอง และอธิบาย ปรากฏการณ์ทางสังคมอย่างเป็นระบบและมีหลักเกณฑ์

2. มีหลักการ มีวิทยาการ สามารถอธิบายบนพื้นฐานของทฤษฎีที่มีระบบระเบียบ

3. ต้องมาจากการศึกษาและค้นคว้า 4. มีความรู้สนับสนุน

11. มาร์กซ์ (Marx) มีทัศนะในการศึกษาสังคมอย่างไร

(1) การขัดกันระหว่างคน 2 กลุ่มในแต่ละสังคมเป็นไปตลอดประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ

(2) สังคมมีโครงสร้างเหมือนร่างกายมนุษย์

(3) สังคมมีระบบความสัมพันธ์แบบเครือข่าย

(4) สังคมไม่จำเป็นต้องมีดุลยภาพ

ตอบ 1 หน้า 7 คาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) นักสังคมวิทยาชาวเยอรมัน ได้มองสังคมในแง่ของการ “ขัดกัน” ของคนในสังคม โดยเขากล่าวไว้ในหนังสือชื่อ Critique of Political Economy ว่า การขัดกันระหว่างคน 2 กลุ่มในแต่ละสังคมเกิดขึ้นตลอดเวลาในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ กล่าวคือ สังคมเศรษฐกิจโบราณมีการขัดแย้งกันระหว่างทาสกับนายทาส ในสังคมเศรษฐกิจ สมัยกลางมีการขัดแย้งกันระหว่างข้าติดที่ดินกับเจ้าของที่ดิน และในสังคมเศรษฐกิจทุนนิยม มีการขัดแย้งกันระหว่างชนชั้นกรรมาชีพ (กรรมกร) กับนายทุน

12. เพราะเหตุใดสังคมวิทยาจึงเน้นการศึกษาสังคมโดยการสุ่มตัวอย่าง

(1) เน้นการศึกษาส่วนบุคคล

(2) ง่ายและสะดวกต่อการศึกษา

(3) เพื่อทำนายปรากฏการณ์ในอนาคต

(4) ศึกษาสังคมปัจจุบันซึ่งมีขนาดใหญ่

ตอบ 4 หน้า 49 – 50, (คำบรรยาย) สังคมวิทยามีแนวโน้มศึกษาสังคมปัจจุบัน สังคมที่รู้หนังสือ และสังคมเชิงซ้อน โดยมีแนวโน้มที่จะใช้วิธีการศึกษาแบบสุ่มตัวอย่าง (Sampling) มากกว่า การศึกษาเป็นรายกรณี (Case Studies) ทั้งนี้เพราะการสุ่มตัวอย่างจะเน้นในเรื่องจำนวน (เนื่องจากสังคมปัจจุบันมีขนาดใหญ่ต้องใช้วิธีสุ่มตัวอย่างจึงจะสามารถทำได้) ส่วนการศึกษา เป็นรายกรณีจะเน้นในเรื่องเวลาและความถี่ถ้วน

13. ข้อใดไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้มนุษย์มารวมกันเป็นสังคม

(1) มีสัญชาตญาณที่คล้ายคลึงกัน

(2) มีระยะเวลาแห่งการเป็นทารกนาน

(3) มีความสามารถควบคุมธรรมชาติได้

(4) มีความสามารถในการสร้างวัฒนธรรม

ตอบ 1 หน้า 1-2 สาเหตุที่มนุษย์จึงต้องมาอยูรวมกันเป็นสังคม เพราะ

1. มนุษย์มีระยะแห่งการเป็นทารกนานและช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ในระยะเริ่มต้นของชีวิต ทำให้ มนุษย์จำเป็นต้องใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันและสร้างแบบแผนความสัมพันธ์ในรูปของครอบครัวขึ้น

2. มนุษย์มีความสามารถด้านสมอง สามารถคิดค้นและควบคุมธรรมชาติได้ ก็เป็นสาเหตุสำคัญ ที่มนุษย์จะต้องอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม เพื่อทำกิจกรรมตอบสนองความต้องการพื้นฐานของชีวิต

3. มนุษย์สามารถสร้างและถ่ายทอดวัฒนธรรม เพื่อตอบสนองความต้องการด้านความรัก ความอบอุ่น ความคิด ความเชื่อ ศาสนา ค่านิยม ฯลฯ

14. การเปรียบสังคมเป็นเสมือนหนึ่งร่างกายของมนุษย์ เป็นตัวอย่างการศึกษาสังคมแบบใด

(1) การแข่งขัน (2) โครงสร้าง-หน้าที่

(3) ดุลยภาพทางสังคม (4) พฤติกรรมเฉพาะกิจ

ตอบ 2 หน้า 6 ทฤษฎีการศึกษาสังคมโดยเน้นการศึกษาด้านโครงสร้างและหน้าที่ด้วยการเปรียบเทียบว่า สังคมเป็นเสมือนหนึ่งร่างกายของมนุษย์ เช่น มีหัว แขน ขา ตา จมูก ฯลฯ และเมื่อประกอบกัน แล้วก็จะกลายเป็นร่างกายที่สมบูรณ์ อวัยวะทุกส่วนจะมีหน้าที่และจะแสดงกิริยาอาการหรือ พฤติกรรมที่ได้รับมอบหมาย สังคมก็เป็นเช่นเดียวกัน มีการแบ่งระบบความสัมพันธ์ของคน ออกเป็นส่วน ๆ แต่ละส่วนจะมีหน้าที่แสดงไปตามบทบาทที่ถูกกำหนดไว้

15. สังคมวิทยากำเนิดขึ้นพร้อม ๆ กับศาสตร์แขนงใด

(1) ปรัชญา (2) รัฐคาสตร์ (3) จิตวิทยา (4) วิทยาศาสตร์

ตอบ 3 หน้า 16 สังคมวิทยา (Sociology) กำเนิดขึ้นพร้อม ๆ กับจิตวิทยา (Psychology)ในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 และคริสต์ศตวรรษที่ 19

16. ข้อใดมิใช่หน่วยเล็กที่สุด (Cultural Trait) ทางวัฒนธรรม

(1) การเคารพธงชาติ (2) การแสดงละคร (3) การขับรถชิดข้าย (4) การจับมือ

ตอบ 2 หน้า 91 โครงสร้างของวัฒนธรรมประกอบด้วย 2 หน่วยใหญ่ ๆ ได้แก่

1. หน่วยเล็กที่สุด (Cultural Trait) คือ พฤติกรรมอันเกิดจากการเรียนรู้หรือผลผลิตทางวัตถุ ซึ่งย่อยที่สุดจนเชื่อว่าแยกให้เล็กลงกว่านั้นโดยมีลักษณะแบบเดิมไม่ได้ ได้แก่ วัฒนธรรม ทางวัตถุ เช่น ตะปู ไขควง ดินสอ ผ้าเช็ดหน้า ฯลฯ และวัฒนธรรมทางอวัตถุ เช่น การไหว้ การจับมือ การขับรถชิดซ้าย การวิ่ง การเคารพธงชาติ ฯลฯ

2. หน่วยที่สลับซับซ้อน (Cultural Complex) คือ การรวมกลุ่มหรือการรวมเป็นชุดของ หน่วยย่อยที่สุดที่เกียวพันกัน เช่น การเต้นรำ การสวดมนต์ การแสดงละคร ฯลฯ

17. ข้อใดเป็นลักษณะของวัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน

(1) พฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้

(2) พฤติกรรมตามธรรมชาติ (3) ปฏิกิริยาทางสรีระ (4) พฤติกรรมที่เกิดจากสัญชาตญาณ

ตอบ 1 หน้า 61 ลักษณะของวัฒนธรรมตามคำนิยามมาตรฐาน มี 6 ลักษณะ คือ

1. เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากการเรียนรู้ (ไม่เป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ ไม่เป็นพฤติกรรมที่เกิด จากสัญชาตญาณ และไม่เป็นปฏิกิริยาทางสรีระ)

2. เป็นรูปแบบหรือกระสวนแห่งพฤติกรรมอันเกิดขึ้นจากการเรียนรู้

3. เป็นผลหรือผลิตผลของพฤติกรรม (ทั้งที่มองไม่เห็นสัมผัสไม่ได้หรือมองเห็นสัมผัสได้)

4. เป็นสิ่งที่สมาชิกของสังคมรู้สึกว่ามีส่วนร่วมเป็นเจ้าของไม่มากก็น้อย

5. มีการถูกส่งต่อหรือได้รับการถ่ายทอดมา 6. มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เป็นนิจศีล

18. ผู้ใดบัญญัติศัพท์ “ความล้าทางวัฒนธรรม” (Culture lag)

(1) ไทเลอร์ (Tylor)

(2) โครเบอร์ (Kroeber) (3) อ็อกเบิร์น (Ogburn) (4) ริสแมน (Riesman)

ตอบ 3 หน้า 92 ผู้บัญญัติศัพท์ “ความล้าหรือความเฉื่อยทางวัฒนธรรม” คือ ร็อกเบิร์น (Ogburn)นักวิชาการชาวอเมริกัน โดยเขาให้คำนิยามไว้ว่า ความล้าหรือความเฉื่อยทางวัฒนธรรม ได้แก่ ส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมที่ยังคงอยู่จนเกินเลยเวลาที่เป็นประโยชน์ได้โดยล้าหลังหรือตามไม่ทัน วัฒนธรรมส่วนอื่น ๆ ซึ่งแต่ก่อนนี้เคยเกี่ยวข้องซึ่งกันและกัน

19. ข้อใดไม่ใช่ขนบธรรมเนียมของสังคม

(1) การเกิดและการตายของมนุษย์

(2) การขึ้นบ้านใหม่ (3) การสมรส (4) การลงแขกเกี่ยวข้าว

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 7. ประกอบ

20. ข้อใดคือสภาพของมนุษย์ที่เรียกว่า “ผูกพันกับกาลเวลา”

(1) มนุษย์อยู่ข้ามกาลเวลา (2) มนุษย์ชอบทำงานตามเวลา

(3) มนุษย์ต้องทำงานแข่งกับเวลา (4) มนุษย์ตายไปแล้วยังทิ้งผลงานไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา

ตอบ 4 หน้า 81 สภาพของมนุษย์ที่เรียกว่า “ผูกพันกับกาลเวลา’’ (Time Binding) คือ เมื่อมนุษย์ ตายไปแล้วยังได้ทิ้งผลงานไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา และไม่ใช่เพียงแค่ศึกษาจากอดีตเท่านั้น แต่ยังมีการคิดก้าวไปข้างหน้าสู่อนาคตด้วย

21. กลุ่มชนิดใดที่ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนที่อยู่ห่างไกล

(1) กลุ่มปฐมภูมิ

(2) กลุ่มทุติยภูมิ

(3) กลุ่มอ้างอิง

(4) กลุ่มเอ็นจีโอ

ตอบ 1 หน้า 98 – 99 กลุ่มปฐมภูมิ (Primary Group) มีความสำคัญดังนี้

1. เป็นกลุ่มแรกที่มนุษย์เป็นสมาชิก คือ ครอบครัว

2. เป็นกลุ่มที่ทำหน้าที่อบรมขัดเกลาทางสังคม (Socialization)

3. เป็นกลุ่มสำคัญที่ส่งเสริมหรือต่อต้านการเปลี่ยนแปลงทางสังคมได้ เช่น เอื้อประโยชน์หรือ ส่งเสริมการพัฒนาชุมชนที่อยู่ห่างไกล

4. เป็นประโยชน์ในด้านการสร้างขวัญกำลังใจ

22. กลุ่มซึ่งมีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกัน เนื่องจากมีประเพณีและวัฒนธรรมเหมือนกันหมายถึงกลุ่มใด

(1) กลุ่มทุติยภูมิ

(2) กลุ่มสมาคม

(3) กลุ่มอ้างอิง

(4) กลุ่มชาติพันธุ์

ตอบ 4 หน้า 100 กลุ่มชาติพันธุ์ (Ethnic Group) เป็นกลุ่มคนซึ่งมีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกันมีประเพณีและวัฒนธรรมเหมือนกัน เช่น พวกชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ ซึ่งมีความแตกต่างจาก คนกลุ่มใหญ่ในแง่เชื้อชาติ ประเพณี และวัฒนธรรม

23. กลุ่มชนชั้นจัดเป็นกลุ่มสังคมประเภทใด

(1) กลุ่มชนชั้น

(2) กลุ่มอาชีพ

(3) กลุ่มอ้างอิง

(4) กลุ่มทุติยภูมิ

ตอบ 4 หน้า 99 – 100 กลุ่มทุติยภูมิ (Secondary Group) แบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ คือ

1. กลุ่มสมาคมหรือองค์การ 2. กลุ่มชาติพันธุ์ 3. กลุ่มชนชั้น

24. ระยะห่างทางสังคมเป็นการวัดอะไร

(1) ระยะทาง

(2) ระยะเวลา (3) ระดับความใกล้ชิดหรือการยอมรับ (4) ระดับการพัฒนาสังคม

ตอบ 3 หน้า 103 ระยะห่างทางสังคม (Social Distance) เป็นการวัดระดับของความใกล้ชิดสนิทสนมหรือการยอมรับ หรืออคติที่เรามีความรู้สึกต่อคนกลุ่มอื่น และสามารถนำมาใช้วัดความเป็น กลุ่มเรากลุ่มเขาได้เป็นอย่างดี

25. สถาบันที่เก่าแก่ที่สุดของสังคมคือสถาบันในข้อใด

(1) ครอบครัว (2) ศาสนา (3) เศรษฐกิจ (4) การศึกษา

ตอบ 1 หน้า 107 ทางสังคมวิทยาถือว่า ครอบครัวมีลักษณะที่มีความเป็นสถาบัน 3 ประการ คือ

1. เป็นสถาบันทางสังคม ซึ่งมีรูปแบบหรือแบบแผนที่เป็นกระสวนทางพฤติกรรม

2. เป็นสถาบันที่เก่าแก่ที่สุดของสังคม มีมาพร้อมกับมนุษย์ และคงอยู่กับมนุษย์ตลอดเวลา

3. เป็นสถาบันสากล เนื่องจากมีปรากฏในทุกสังคม

26. ข้อใดคือครอบครัวที่มีขนาดเล็กที่สุด

(1) ครอบครัวร่วม

(2) ครอบครัวขยาย (3) ครอบครัวหน่วยกลาง (4) ครอบครัวภาวะจำยอม

ตอบ 3 หน้า 114 – 115 การจัดประเภทครอบครัว สามารถจัดเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. จัดตามลักษณะและหน้าที่ มี 2 ประการ คือ ครอบครัวปฐมนิเทศ และครอบครัวสร้างสมาชิกใหม่

2. จัดตามขนาดและรูปแบบ แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ ครอบครัวหน่วยกลาง (มีขนาดเล็กที่สุด), ครอบครัวขยาย (เป็นครอบครัวร่วม) และครอบครัวประกอบร่วม (ครอบครัวซ้อน)

27. อะไรคือหน้าที่ที่สำคัญของครอบครัว

(1) สร้างสมาชิกให้กับสังคม (2) หล่อหลอมสมาชิกใหม่ให้อยู่ในสังคมได้ดี

(3) ทำหน้าที่แทนสถาบันอื่นในสังคม (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 116, (คำบรรยาย) หน้าที่ที่สำคัญของครอบครัวที่มีต่อสังคม มีดังนี้

1. ช่วยสร้างสมาชิกให้กับสังคม ซึ่งถือเป็นหน้าที่หลักที่สถาบันอื่นทำแทนไม่ได้

2. ช่วยหล่อหลอมให้สมาชิกของครอบครัวสามารถดำรงตนเป็นสมาชิกที่ดีและอยู่ในสังคมได้

3. ช่วยเสริมสร้าง/ปลูกฝังบุคลิกภาพและให้การศึกษาอบรมด้านศีลธรรม

4. ช่วยทำหน้าที่แทนสถาบันทางสังคมอื่น ๆ เช่น สถาบันการศึกษา ศาสนา ฯลฯ

28. ข้อห้ามการสมรสมีขึ้นระหว่างคนกลุ่มใด

(1) พี่น้องร่วมเฉพาะบิดา

(2) พี่น้องร่วมเฉพาะมารดา (3) บิดากับบุตร (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 119 – 120 ข้อห้ามการสมรส (Incest Taboo) คือ ห้ามสมรสกับบุคคลที่มีความสัมพันธ์ ใกล้ชิดกันทางสายโลหิต หรือห้ามสมรสกับญาติสนิทในครอบครัวหน่วยกลาง ซึ่งมี 2 สักษณะ ดังนี้

1. ญาติแนวดิ่ง/แนวตั้ง ซึ่งสืบสายโลหิตกันโดยตรง ได้แก่ บิดา/มารดากับบุตร

2. ญาติแนวราบ/แนวนอน ซึ่งร่วมสายโลหิตเดียวกัน ได้แก่ พี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน พี่น้องร่วมเฉพาะบิดา และพี่น้องร่วมเฉพาะมารดา

29. การศึกษาที่เน้นกำเนิดและวิวัฒนาการของครอบครัว คือแนวทางการศึกษาใด

(1) มานุษยวิทยา (2) สังคมวิทยา (3) จิตวิทยา (4) เพศศึกษา

ตอบ 1 หน้า 108 การศึกษาครอบครัวตามแนวทางมานุษยวิทยา เป็นการศึกษาที่เน้นกำเนิดและ วิวัฒนาการของครอบครัวโดยเริ่มจากการที่หญิงหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นอยู่ร่วมกับชายหนึ่งคน หรือมากกว่านั้นและมีบุตรด้วยกัน มีความสัมพันธ์ทางเพศอันเป็นที่ยอมรับกันทางสังคม โดยมีวัตถุประสงค์ในการอยู่ร่วมกันเพี่อต้องการมีบุตรไว้สืบสกุล

30. ตัวเลือกใดคือตัวอย่างของศาสนาธรรมชาติ

(1) ลัทธิเต๋า

(2) ศาสนาชินโต (3) การเคารพบูชารุกขเทวดา (4) ศาสนาพราหมณ์

ตอบ 3 หน้า 129 – 130 ความเป็นมาของศาสนาโดยวิวัฒนาการ แบงออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. ศาสนาธรรมชาติ เป็นระบบความเชื่อที่บริสุทธิ์ ไม่มีการดัดแปลงแก้ไข เช่น การนับถือผี นับถือวิญญาณ นับถือเจ้าป่าเจ้าเขา การเคารพบูชารุกขเทวดา ฯลฯ

2. ศาสนาสถาบันหรือศาสนาหลัก เป็นระบบความเชื่อที่เกิดขึ้นจากข้อกำหนดของสังคม โดยนำศาสนาธรรมชาติมาปรับปรุงแก้ไขและจัดรูปแบบให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เช่น ศาสนาพุทธ คริสต์ อิสลาม พราหมณ์ ชินโต ลัทธิเต๋า ขงจื๊อ ฯลฯ

31. มาลินอฟสกี้ (Malinowski) มีความเห็นต่อศาสนาอย่างไร

(1) ทำให้เกิดความงมงาย

(2) เป็นยาเสพติด

(3) ช่วยปลอบใจยามทุกข์ยาก

(4) เกิดขึ้นเพราะมนุษย์ไม่แน่ใจในธรรมชาติ

ตอบ 4 หน้า 133,350 ความสำคัญของศาสนาในทางสังคมวิทยานั้น ได้มีผู้แสดงความเห็นไว้ดังนี้

1. ฟรอยด์ (Freud) เห็นว่า ศาสนามีประโยชน์ในด้านเป็นเครื่องปลอบประโลมใจในยามทุกข์ยาก

2. มาร์กซ์ (Marx) ถือว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด เพราะก่อให้เกิดความลุ่มหลงงมงาย และเป็นอุปสรรคต่อการปฏิวัติทางการเมือง ซึ่งเป็นการมองศาสนาไปในแง่ร้าย

3. มาลินอฟสกี้(Malinowski) เห็นว่า ศาสนาและพิธีกรรมต่าง ๆ มักเกี่ยวพันกับความไม่แน่ใจในเรื่องธรรมชาติ ความเกรงกลัวในสิ่งที่ไม่แน่นอน/สิ่งที่คาดการณ์ไม่ได้ ทำให้คนมุ่งไปที่ศาสนาหรือพิธีกรรม

32. เพราะเหตุใดมนุษย์จึงจำเป็นต้องมีศาสนา

(1) เพื่อนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรม

(2) ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง

(3) ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 133 – 134 ความจำเป็นที่มนุษย์ต้องมีศาสนาเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ กัน 3 ประการ คือ

1. มนุษย์ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง จึงแสวงหาวิธีการมาช่วยปลอบประโลมใจ

2. มนุษย์ไม่เข้าใจสภาวะแวดล้อมที่แท้จริง จึงพยายามหาสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ

3. มนุษย์ต้องการนำศาสนามาควบคุมพฤติกรรมของสังคม เพื่อให้สังคมอยู่ด้วยความสงบสุข

33. การจัดประเภทความเชื่อทางศาสนาเป็น 2 ประเภทใหญ่ ได้แก่ข้อใด

(1) เทวนิยมและอเทวนิยม

(2) พหุเทวนิยมและอเทวนิยม

(3) เอกเทวนิยมและพหุเทวนิยม

(4) เอกเทวนิยมและอเทวนิยม

ตอบ 1 หน้า 139 – 140 การจัดประเภทความเชื่อทางศาสนา มี 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ

1. เทวนิยม (Theism) เป็นระบบความเชื่อที่ว่าพระเจ้าเป็นผู้สร้างโลก แบ่งออกเป็น

1.1 เอกเทวนิยม (เชื่อว่ามีพระเจ้าเพียงพระองค์เดียว) เช่น ศาสนาคริสต์ อิสลาม ฯลฯ

1.2 พหุเทวนิยม (นับถือพระเจ้าหลายพระองค์) เช่น ศาสนาฮินดู (พราหมณ์) ฯลฯ

1.3 สัพพัตถเทวนิยม (เชื่อว่าพระเจ้าและจักรวาลเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน) เช่น เชื่อว่า แม่นํ้ามีแม่คงคาและแผ่นดินมีแม่พระธรณีเป็นผู้ดูแลปกปักรักษา ฯลฯ

2. อเทวนิยม (Atheism) เป็นระบบความเชื่อที่อาศัยเหตุผลและความเป็นจริงเป็นสำคัญ โดยไม่ผูกพันอยู่กับเทพเจ้า เช่น ศาสนาพุทธ เชน เต๋า ฯลฯ

34. ข้อใดเป็นศาสนาประเภทพหุเทวนิยม

(1) คริสต์ (2) อิสลาม (3) ฮินดู (4) พุทธ

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 33. ประกอบ

35. หลักกาลามสูตรในทางพระพุทธศาสนาสอนเรื่องใด

(1) การใช้เหตุผล ไม่เชื่องมงาย (2) การพิจารณาการเกิดขึ้นของกิเลส

(3) การบริจาคทาน (4) การปฏิบัติกรรมฐาน

ตอบ 1 หน้า 140 หลักกาลามสูตรในทางพระพุทธศาสนานั้น เน้นสอนให้รู้จักการใช้วิจารณาญาณ คือ การไม่เชื่อใครง่าย ๆ และไม่เชื่องมงาย แต่ให้เชื่อโดยใช้หลักเหตุผล และให้ศึกษาพิจารณา ไตร่ตรองโดยถ่องแท้ด้วยลติปัญญาซองตนเอง ซึ่งหลักในกาลามสูตรมีด้วยกัน 10 ข้อ

36. ในอารยธรรมกรีกโบราณ การศึกษาผูกพันกับเพเดีย (Paedeia) หมายความว่าอย่างไร

(1) การศึกษาผูกพันกับผู้สอน (2) การศึกษาผูกพันกับปัญญา

(3) การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม (4) การศึกษาผูกพันกับเทพเจ้า

ตอบ 3 หน้า 152 – 153 ในอารยธรรมกรีกโบราณ การศึกษาผูกพันกับคุณธรรม (ภาษากรีก เรียกว่า Paedeia) ซึ่งคำว่าการศึกษาในภาษากรีก หมายถึง การเรียนคุณธรรม โดยสรุป การศึกษาในทัศนะกรีกโบราณ หมายถึง การเป็นคนดีและเป็นพลเมืองดี

37. กระบวนการอันเกี่ยวเนื่องกันเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า “ปฏิจจสมุปบาท” หมายถึงข้อใด

(1) สิ่งทั้งหลายย่อมเป็นอัตตา (2) สิ่งทั้งหลายย่อมอาศัยซึ่งกันและกัน

(3) สิ่งทั้งหลายย่อมเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป (4) สิ่งทั้งหลายศึกษาได้ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา

ตอบ 2 หน้า 152 พระพุทธศาสนาถือว่าความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจาก ความทุกข์ พระพุทธองค์ทรงถือว่าอวิชชา (ความไม่รู้) เป็นต้นเหตุแห่งวัฏสงสารอันเป็นการ เวียนว่ายตายเกิดในห้วงแห่งทุกข์ วัฏสงสารจะสิ้นสุดก็ต่อเมื่อพ้นจากอวิชชาอันเป็นจุดเริ่มต้น แห่งกระบวนการอันเกี่ยวเนื่องเป็นลูกโซ่ที่เรียกว่า “ปฎิจจสมุปบาท” (การที่สิ่งทั้งหลายอาศัย ซึ่งกันและกัน) ดังนั้นเป้าหมายของการศึกษาในเชิงพุทธศาสตร์จึงมีความหมายเพื่อให้หลุดพ้น จากอวิชชาหรือความไม่รู้เพื่อชีวิตจะได้ไม่เวียนว่ายตายเกิดอีก

38. ความสัมพันธ์ระหว่างการศึกษากับสังคมมีลักษณะเช่นไร

(1) ทวิวิถี (2) ยุคลวิถี (3) การจราจรสองทาง (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 153 – 154 ความสัมพันธ์ระหว่างการศึกษากับสังคมมีลักษณะเป็น “ทวิวิถี” หรือ “ยุคลวิถี” ซึ่งอาจเรียกว่า “การจราจรสองทาง” หรือ “การจราจรสวนกัน” ทั้งนี้เพราะ

1. การศึกษามีบทบาทสำคัญในการกำหนดสภาพและกระบวนการของสังคมภายนอก

2. สังคมภายนอกก็มีบทบาทสำคัญในการกำหนดสภาพและความเป็นไปในวงการศึกษา

39. มหาวิทยาลัยใดมีปรัชญาการศึกษาที่เน้นการแก้ปัญหาเพื่อสวัสดิการของปวงชน

(1) มหาวิทยาลัยเปิดของประเทศอังกฤษ (2) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง

(3) มหาวิทยาลัยสหประชาชาติ (4) มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ตอบ 3 หน้า 177 – 178 ปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยสหประชาชาติจะเน้นในเรื่องความเข้าใจกัน ระหว่างมวลมนุษย์ การอยู่รวมกันของคนต่างชาติต่างภาษาและต่างวัฒนธรรม การดำรงรักษาไว้ ซึ่งสันติภาพและความมั่นคง โดยมีปรัชญาหลัก คือ การมุ่งแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความเป็นความตายของมนุษยชาติ และเพื่อสวัสดิการของปวงชน

40. “ความรู้คืออำนาจ” เป็นทัศนะของปราชญ์ท่านใด

(1) เบคอน (Bacon)

(2) โซเครติส (Socrates) (3) เพลโต (Plato) (4) อริสโตเติล (Aristotle)

ตอบ 1 หน้า 152 – 153 ปราชญ์หลายท่านให้ทัศนะเกี่ยวกับความสำคัญของการศึกษาไว้ต่าง ๆ กัน เช่น

1. พระพุทธเจ้า ทรงถือว่า ความรู้เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการทำให้มนุษย์หลุดพ้นจากความทุกข์ และการศึกษาคือการให้พ้นอวิชชา (ความไม่รู้) เพื่อมุ่งให้ชีวิตหลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด

2. อริสโตเติล (Aristotle) กล่าวว่า การให้การศึกษาแก่เยาวชนมีผลกระทบต่อชะตากรรม (ความเจริญและความเสื่อม) แห่งอาณาจักร และเป้าหมายสูงสุดหรืออุดมคติของการศึกษา คือ การเตรียมบุคคลให้รู้จักหาความสุขอย่างถูกต้อง กล่าวคือ การเข้าถึงปัญญาอันเป็นทิพย์

3. เบคอน (Bacon) กล่าวว่า ความรู้คืออำนาจ ความรู้และอำนาจของมนุษย์เป็นของอย่างเดียวกัน

4. รัสเซลล์ (Russell) เห็นว่า การศึกษาควรมีจุดนุ่งหมายเพื่อให้เกิดบุคลิกภาพที่พึงปรารถนา 4 ประการ ได้แก่ พละ ธิติ สุขุมสัญญา และปัญญา

41. ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการกระจายตัวของประชากรได้แก่อะไร

(1) การเกิดเมือง

(2) การพัฒนาอุตสาหกรรม

(3) สิ่งแวดล้อม

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 185 ปัจจุบันปัญหาที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางประชากรไม่ได้มีเพียง “ปัญหาที่เกิดจากการเพิมขึ้นของประชากรเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงปัญหาการกระจายตัวของประชากร” ซึ่งทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับการเกิดเมืองและสิ่งแวดล้อมตามมา เช่น ปัญหาด้านการพัฒนา อุตสาหกรรม และสิ่งประดิษฐ์ ฯลฯ

42. การเปลี่ยนแปลงทางประชากรโลกในอดีตเป็นอย่างไร

(1) เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วสม่ำเสมอ

(2) เพิ่มขึ้นอย่างช้า ๆ สม่ำเสมอ

(3) เพิ่มช้าในตอนแรก เร็วในตอนหลัง

(4) เพิ่มเร็วในตอนแรก ช้าในตอนหลัง

ตอบ 3 หน้า 187 – 188 Hauser นักประชากรชาวอเมริกัน ได้ทำการศึกษาจากสำมะโนประชากร แล้วคำนวณหาจำนวนประชากรย้อนหลัง พบว่า การเพิ่มขึ้นของประชากรโลกในอดีตเป็นไป อย่างช้า ๆ ในตอนแรก และค่อย ๆ เร็วขึ้นในตอนหลัง โดยเฉพาะในช่วง 3 ศตวรรษสุดท้าย คือ ศตวรรษที่ 18, 19 และ 20 ที่อัตราการเพิมขึ้นของประชากรโลกเป็นไปอย่างรวดเร็วมาก

43. หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 อะไรเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้อัตราการเพิ่มของประชากรไทยเปลี่ยนแปลงอย่างมาก

(1) คนต่างชาติอพยพเข้ามามากขึ้น

(2) การเพิ่มขึ้นของอัตราเกิด

(3) การลดลงของอัตราเกิด

(4) การเพิ่มขึ้นของอัตราตาย

ตอบ 2 หน้า 192 สาเหตุที่ไทยมีอัตราเพิ่มของประชากรเร็วโดยเฉพาะหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ก็เนื่องมาจากอัตราการตายลดลงอย่างรวดเร็ว ในขณะที่อัตราการเกิดยังอยู่ในระดับสูง

44. การปะทุทางประชากร (Population Explosion) มีลักษณะเช่นไร

(1) มีเด็กชายเกิดมากกว่าเด็กหญิง

(2) มีเด็กหญิงเกิดมากกว่าเด็กชาย

(3) มีเด็กเกิดจำนวนมากโดยเฉพาะในประเทศกำลังพัฒนา

(4) อัตราส่วนทางเพศของประชากรแรกเกิดอยู่ในระดับสมดุล

ตอบ 3 หน้า 189 การปะทุทางประชากร (Population Explosion) ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดขึ้นในภูมิภาคแถบเอเชีย ลาตินอเมริกา และแอฟริกา ทั้งนี้เพราะกลุ่มประเทศกำลังพัฒนา มีนโยบายพัฒนาประเทศ โดยนำเอาความเจริญด้านการแพทย์และด้านวิทยาการยารักษาโรค จากประเทศพัฒนาแล้วมาเผยแพร่ ทำให้อัตราการตายลดลงอย่างรวดเร็ว ขณะที่อัตราการเกิด ยังอยู่ในระดับสูง จึงเป็นผลให้อัตราการเพิ่มของประชากรสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว

45. ปรากฏการณ์ที่เรียกว่า การปฏิวัติครอบครัว (Family Revolution) ข้อใดไม่ใช่

(1) ครอบครัวมีขนาดเล็กลง (2) สตรีออกทำงานนอกบ้านมากขึ้น

(3) หนุ่มสาวแต่งงานช้าหรือไม่แต่งงาน (4) อัตราการเพิ่มตามธรรมชาติมีค่าเป็นศูนย์

ตอบ 4 หน้า 188 – 189 นักประชากรชาวยุโรปเห็นพ้องต้องกันว่า สภาวการณ์ทางด้านเศรษฐกิจ มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงด้านคุณค่าและแบบแผนการดำเนินชีวิต นอกจากนี้วิธีการควบคุม การเกิด (การคุมกำเนิด) ยังได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย สตรีออกทำงานนอกบ้านมากขึ้น ค่าเช่าบ้านแพงขึ้นและมีขนาดเล็กลง และยังมีแนวโน้มว่า คนหนุ่มสาวแต่งงานช้าลงหรือ ไม่แต่งงานเลย ซึ่งนักประชากรเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า การปฏิวัติครอบครัว (Family Revolution)

46. กระบวนการทางประชากรที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนนปลงทางประชากร ได้แก่ข้อใด

(1) ครอบครัว การศึกษา และความเชื่อ (2) สังคม เศรษฐกิจ และการเมือง

(3) การเกิด การตาย และการย้ายถิ่น (4) สถานภาพ บทบาท และสถาบัน

ตอบ 3 หน้า 185 – 187 กระบวนการทางประชากรที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางประชากร ได้แก่ 1. การเจริญพันธุ์ (การเกิด) 2. การตาย 3. การอพยพหรือการย้ายถิ่น

47. การแบ่งช่วงชั้นในยุโรปสมัยกลางใช้ระบบใด

(1) ชนชั้น (2) วรรณะ (3) ฐานันดร (4) สถานภาพ

ตอบ 3 หน้า 199 ฐานันดร (Estate) เป็นระบบการแบ่งช่วงชั้นทางสังคมที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยกลางของ ยุโรป เดิมมีเพียง 2 ฐานันดร ได้แก่ นักบวช (พระ) และขุนนาง ต่อมามีเพิ่มขึ้นอีก เช่น พ่อค้า สามัญชน เป็นระบบที่มีกฎหมายกำหนดสิทธิหน้าที่ของคนแตกต่างกันไป ซึ่งขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์ ของบุคคลต่อที่ดิน โดยการเขยิบฐานะเป็นไปได้ และไม่มีศาสนาคํ้าจุนเหมือนระบบวรรณะ

48. ตัวเลือกใดเป็นการจัดช่วงชั้นโดยอิทธิพลของศาสนา

(1) วรรณะ (2) ฐานันดร (3) ชนชั้น (4) ศักดินา

ตอบ 1 หน้า 198 – 199 วรรณะ (Caste) เป็นระบบการจัดลำดับช่วงชั้นทางสังคมโดยมีอิทธิพลของศาสนาคํ้าจุนหรือเกื้อหนุน และเน้นถึงความสัมพันธ์ของสถานภาพของบุคคลในสังคม ซึ่งจำกัดบุคคลไม่ให้ได้รับสถานภาพสูงขึ้นกว่าเมื่อเขาเกิด ดังนั้นระบบวรรณะจึงเป็น ระบบช่วงชั้นซึ่งมีรูปแบบที่แน่นอนตายตัว (ดูคำอธิบายข้อ 47. ประกอบ)

49. ตัวเลือกใดเป็นสถานภาพติดตัวของบุคคล

(1) สิทธิของคนในสังคม

(2) ชาติตระกูล (3) การเป็นสมาชิกของสังคม (4) ศักดิ์ศรีที่แต่ละคนมีอยู่

ตอบ 2 หน้า 25, 197 – 198 สถานภาพของบุคคล แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. สถานภาพที่ติดตัวมาแต่กำเนิด (Ascribed Status) เป็นสถานภาพที่ได้รับมาโดยอัตโนมัติ อันมีรากฐานมาจากการถือกำเนิด เช่น เพศ อายุ ผิวพรรณ ชาติตระกูล วรรณะ ศาสนา ฯลฯ

2. สถานภาพสัมฤทธิ์ (Achieved Status) เป็นผลสำเร็จจากการกระทำตามวิถีทางของบุคคล ที่ขึ้นอยู่กับความสามารถและการแสดงบทบาท เช่น การศึกษา อาชีพ อำนาจ รายได้ ฯลฯ

50. ตามทัศนะของเวเบอร์ (Weber) อำนาจทางสังคมของบุคคลเกิดจากอะไร

(1) เกียรติยศ (2) การศึกษา (3) อาชีพ (4) รายได้

ตอบ 1 หน้า 203 ตามทัศนะของแม็ก เวเบอร์ (Max Weber) อำนาจทางสังคมของบุคคลเกิดขึ้น จากเกียรติยศ ซึ่งได้รับจากบุคคลอื่น โดยสถานภาพขึ้นกับชุมชน ในขณะที่เกียรติยศขึ้นอยู่กับ การตัดสินโดยบุคคล ซึ่งเป็นผลให้บุคคลได้รับอำนาจทางสังคม

51. ข้อใดจัดเป็นตัวอย่างของฐานันดร (Estate)

(1) คนที่มีสถานะเท่าเทียมกันในสังคม

(2) พระและขุนนางในสมัยกลางของยุโรป

(3) นักบริหารที่ประสบความสำเร็จในอาชีพ

(4) คนในวรรณะศูทรแต่งงานกับคนในวรรณะพราหมณ์

ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 47. ประกอบ

52. กลไกควบคุมทางสังคมข้อใดมีผลต่อการจัดระเบียบทางสังคม

(1) กลไกทางวัฒนธรรม

(2) กลไกกฎระเบียบ

(3) กลไกบังคับ

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 1 หน้า 222 กลไกทางวัฒนธรรมที่ใช้ในการควบคุมทางสังคม ประกอบด้วย บรรทัดฐานการบังคับใช้ สถานภาพและบทบาท การเข้ากลุ่มและการเข้าสังคม ความแตกต่างทางสังคม และชั้นทางสังคม ซึ่งกลไกทางวัฒนธรรมแต่ละประเภทจะมีบทบาทสำคัญทั้งในกระบวนการ จัดระเบียบทางสังคมและการพัฒนาบุคคล

53. กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบเป็นทางการ มักใช้กลไกควบคุมสังคมแบบใด

(1) สถานภาพ

(2) บทบาท

(3) กฎระเบียบ

(4) วัฒนธรรม

ตอบ 3 หน้า 243 ความแตกต่างที่สำคัญระหว่างกลุ่มที่ไม่เป็นทางการ (Informal Groups) และ กลุ่มที่เป็นทางการ (Formal Groups) คือ กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบไม่เป็นทางการจะไม่ใช้ กลไกกฎระเบียบ แต่กลุ่มที่มีโครงสร้างแบบทางการมักใช้กลไกเกี่ยวกับกฎระเบียบเสมอ ส่วนกลไกที่มักใช้กับทั้งกลุ่มทางการและกลุ่มไม่เป็นทางการ ได้แก่ กลไกการแลกเปลี่ยน กลไกกลอุบาย กลไกการรวมตัวเข้าด้วยกัน กลไกทางวัฒนธรรม กลไกบังคับใช้ เป็นต้น

54. การประนีประนอมและการมีผู้ชี้ขาด เป็นกลไกการควบคุมทางสังคมแบบใด

(1) กฎระเบียบ (2) การบังคับ (3) การแลกเปลี่ยนสมานลักษณ์ (4) การถอนตัว

ตอบ 3 หน้า 232 กลไกการแลกเปลี่ยนสมานลักษณ์ ประกอบด้วย

1. การประนีประนอม 2. การมีผู้ชี้ขาดหรือคนกลาง 3. การอดกลั้น

55. ข้อใดคือตัวอย่างของวิธีการควบคุมทางสังคมที่เป็นสัญลักษณ์เชิงปฏิฐาน

(1) การให้อำนาจ (2) การให้เหรียญตรา

(3) การให้รางวัลเป็นเงิน (4) การลงคะแนนเสียงให้ผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ไร้คุณธรรม

ตอบ 2 หน้า 217 วิธีการควบคุมทางสังคมที่เป็นสัญลักษณ์เชิงปฏิฐาน (เชิงบวก) ได้แก่ การซุบซิบ ในทางดี การจงใจและการโฆษณาชวนเชื่อ การโฆษณา การยกย่องสรรเสริญเยินยอ และการให้ เหรียญตราเกียรติยศที่เป็นสิ่งแสดงสถานภาพที่สูงขึ้น เช่น การมอบเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ฯลฯ

56. ข้อใดเป็นการควบคุมทางสังคมที่ใช้กลไกการใช้อุบาย

(1) การใช้เทคโนโลยี (2) การใช้กฎระเบียบ ข้อบังคับ

(3) การใช้ถ้อยคำภาษา (4) การใช้คนจำนวนมากต่อรอง

ตอบ 3 หน้า 221, 234 กลไกกลอุบาย ประกอบด้วย 1. กลอุบายที่ใช้ถ้อยคำภาษา

2. กลอุบายที่ไม่ใช้ถ้อยคำภาษา

57. ข้อใดจัดเป็นพฤติกรรมทางการเมือง (1) การขยายตัวของเมือง

(2) การจัดองค์การทางการเมือง (3) การอพยพหรือย้ายถิ่นเข้าสู่เมือง

(4) การลงคะแนนเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร

ตอบ 4 หน้า 247 – 248 สังคมวิทยาการเมืองสนใจศึกษาเรื่องต่าง ๆ ดังนี้

1. อิทธิพลของสังคมที่มีต่อกระบวนการทางการเมือง

2. โครงสร้างของสังคมกับสถาบันทางการเมือง

3. ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อการจัดระบบ รูปแบบ และนโยบายทางการเมือง

4. ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อพฤติกรรมทางการเมือง เช่น การลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง ส.ส.

5. สภาพของสังคมต่อการจัดรูปแบบทางการเมืองการปกครอง

6. ความสัมพันธ์ระหว่างสังคมกับการเมืองที่ก่อให้เกิดการพัฒนา

58. สังคมวิทยาการเมืองถือกำเนิดจากอะไร

(1) ระบบฟิวดัล (Feudalism) (2) ผลของสงครามครูเสด

(3) สมัยที่เจ้าผู้ครองนครรัฐต่าง ๆ ต่างจับจองอาณาเขตของตน

(4) การเปลี่ยนแปลงทางศาสนา เศรษฐกิจ และการเมืองหลังยุคกลางของยุโรป

ตอบ 4 หน้า 248 สังคมวิทยาการเมืองเริ่มมีจุดกำเนิดมาจากการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจและการศาสนาในสมัยหลังยุคกลางของยุโรป (ประมาณศตวรรษที่ 16)

59. ในสมัยกลางของยุโรปผู้ใดมีอำนาจมากทั้งในทางธรรมและทางโลก

(1) ขุนนาง (2) พระ (3) จักรพรรดิ (4) ชนชั้นกลาง

ตอบ 2 หน้า 248 ในสมัยกลางของยุโรปซึ่งเป็นยุคของการรวมตัวกันเป็นจักรวรรดิ พระเป็นผู้มีบทบาทสำคัญมากทั้งทางโลก (อาณาจักร) และทางธรรม (ศาสนจักร) ซึ่งทั้ง 2 องค์กรนี้ รวมตัวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน มิได้แยกจากกัน ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่า พระในศาสนาคริสต์ โดยเฉพาะสันตะปาปามีบทบาทมากทั้งทางสังคม การเมืองการปกครอง และการศาสนา มีหน้าที่ควบคุมดูแลประชาชน และบริหารงานบ้านเมืองไปด้วยในขณะเดียวกัน

60. ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ความขัดแย้งที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมคือความขัดแย้งในข้อใด

(1) ความขัดแย้งระหว่างอาชีพ (2) ความขัดแย้งทางเพศ

(3) ความขัดแย้งระหว่างกลุ่มผลประโยชน์ (4) ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น

ตอบ 4 หน้า 250, 320 – 322 ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) ปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทางสังคม คือ ความขัดแย้งระหว่างชนชั้น (นายทาสกับทาส เจ้าขุนมูลนายกับไพร่ นายทุนกับกรรมกร) โดยสังคมจะปราศจากการขัดแย้งก็ต่อเมื่อเป็นสังคมคอมมิวนิสต์ที่แท้จริง นั่นคือ ไม่มีรัฐ ไม่มีรัฐบาล เพราะตราบใดที่มีรัฐนั่นก็จะหมายถึงมีการใช้อำนาจรัฐบังคับกดขี่

61. กลไกสำคัญที่ทำให้เกิดพฤติกรรมฝูงชนคือข้อใด

(1) การระบาดทางอารมณ์

(2) การกำหนดสถานภาพและบทบาท

(3) การกำหนดจำนวนสมาชิก

(4) การควบคุมด้วยบรรทัดฐานทางสังคม

ตอบ 1 หน้า 254 – 255 การระบาดทางอารมณ์ (Emotional Contagion) เป็นกลไกสำคัญที่ทำให้ เกิดพฤติกรรมฝูงชน เพราะฝูงชนเป็นกลุ่มคนที่อยู่ใกล้ชิดกันในด้านร่างกาย ดังนั้นการติดต่อกัน ทางอารมณ์จึงเป็นไปได้ง่ายและรวดเร็ว ซึ่งจะทำให้อารมณ์รุนแรงยิ่งขึ้น นอกจากนี้ฝูงชนยังมี อิทธิพลมาก สามารถครอบงำความรู้สึกนึกคิดของกลุ่มคนที่เข้าร่วมในฝูงชนให้มีอารมณ์และ มีพฤติกรรมคล้อยตามกัน โดยปราศจากเหตุผลและความมีสติ

62. ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม (Social Movement) บนท้องถนนในปัจจุบัน เช่น การต่อต้านการสร้างเขื่อน โรงไฟฟ้า การชุมนุมทางการเมือง ฯลฯ อาจจัดได้ว่าคือฝูงชนประเภทใด

(1) Casual Crowd

(2) Acting Crowd

(3) Conventional Crowd

(4) Expressive Crowd

ตอบ 2 หน้า 255 ฝูงชนลงมือกระทำ (Acting Crowd) เป็นฝูงชนที่มีการเคลื่อนไหวอยู่เสมอ และ พร้อมที่จะแสดงออกถึงความก้าวร้าว รุนแรง เชิงทำลาย ซึ่งฝูงชนประเภทนี้จะได้รับความสนใจ จากนักสังคมวิทยาและนักรัฐศาสตร์มาก เพราะการระบาดทางอารมณ์จะเป็นไปอย่างรวดเร็ว และเร่งด่วนในการปฏิบัติการ โดยฝูงชนประเภทนี้ได้แก่ Mob ประเภทต่าง ๆ

63. ข้อใดจัดว่าเป็นพฤติกรรมฝูงชน

(1) นักเรียนขั้น ป.4 เรียนวิชาภาษาไทย

(2) นักเรียนนั่งรอรถประจำทางที่หน้าโรงเรียบ

(3) นักเรียนชาย 4 คน เล่นไพ่หลังห้องเรียน

(4) นักเรียนเข้าร่วมฟังธรรมในหอประชุม

ตอบ 4 หน้า 255 ฝูงชนชุมนุม (Conventional Crowd) หมายถึง ฝูงชนที่มารวมตัวกันโดยจะมี สัญลักษณ์บางอย่าง (แบบแผนหรือความสำนึกเป็นพวกเดียวกัน) ควบคุมอยู่ เช่น การดูกีฬา ภาพยนตร์ ดนตรีหรือคอนเสิร์ต ฟังธรรม อภิปราย ปาฐกถา ฯลฯ ซึ่งจะมีการกำหนดเวลา และสถานที่เอาไว้ล่วงหน้า โดยสมาชิกที่เข้าร่วมจะต้องปฏิบัติตามแบบแผนที่กำหนดไว้

64. คำกล่าวว่า “มนุษย์เกิดความคับแค้นเพราะมีความต้องการมากแต่สมปรารถนาน้อย” เป็นคำกล่าว ที่บ่งถึงสิ่งใด

(1) สาเหตุของปัญหาสังคม (2) ประเภทปัญหาสังคม

(3) แนวทางแก้ไขปัญหาสังคม (4) แนวทางป้องกันปัญหาสังคม

ตอบ 1 หน้า 261, (คำบรรยาย) อุดม โปษะกฤษณะ กล่าวถึงสาเหตุของปัญหาสังคมว่า ความรุนแรง และความคุกรุ่นของคนต่อปัญหาต่าง ๆ จะแอบแฝงอยู่กับผู้ที่มีความคับแค้น เพราะมีความ ต้องการมากแต่ได้รับความสมปรารถนาน้อย การจะบรรเทาเบาบางหรือลดปัญหาต่าง ๆ ลง คนเราจะต้องตัดไฟความปรารถนา ตัณหา ความโลภ และพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่

65. การนำเสื้อผ้า/อาหารไปแจกผู้ประสบภัยนํ้าท่วมเป็นการแก้ไขปัญหาสังคมแบบใด

(1) แบบย่อย (2) แบบป้องกัน (3) แบบวางแผน (4) แบบรวมถ้วนทั่ว

ตอบ 1 หน้า 261 แนวทางในการแก้ไขปัญหาสังคม แบ่งออกเป็นหลักใหญ่ ๆ ได้ 2 ประการ คือ

1. การแก้ไขปัญหาแบบย่อย (Piecemeal) เป็นการแก้ปัญหาระยะสั้นหรือแก้ปัญหาเฉพาะหน้าโดยไม่มีการวางแผนมาก่อน เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ความอดอยากขาดแคลนและช่วยผู้ประสบภัยด้วยการแจกสิ่งของ เสื้อผ้า อาหาร นำดื่ม และยารักษาโรค ฯลฯ

2. การแก้ไขปัญหาแบบรวมถ้วนทั่ว (Wholesale) เป็นการแก้ปัญหาระยะยาวแบบมี การวางแผนมาก่อน (แก้ปัญหาที่ต้นตอหรือสาเหตุของปัญหา) มีการประเมินผลมีการตรวจสอบ และปัญหานั้น ๆ จะไม่เกิดขึ้นมาอีก เช่น การแก้ปัญหาความยากจน ด้วยการฝึกอาชีพให้ ฯลฯ

66. ข้อใดคือปัญหาสังคมที่เป็นต้นเหตุของปัญหาอื่น ๆ

(1) การว่างงาน (2) ความยากจน (3) การค้ามนุษย์ (4) ยาเสพติด

ตอบ 2 หน้า 268, (คำบรรยาย) ความยากจน หมายถึง การขาดแคลนปัจจัย 4 ในการดำรงชีวิต ซึ่งถือเป็นปัญหาสังคมที่เป็นต้นเหตุของปัญหาอื่น ๆ หรือเซื่อมโยงไปสู่ปัญหาอื่น ๆ

67. “การจับหนูให้แมวกิน” จัดเป็นแนวทางตามตัวเลือกใด

(1) ตัดไฟแต่ต้นลม (2) ล้อมคอกก่อนวัวหาย

(3) วัวหายล้อมคอก (4) แก้ไขปัญหาแบบเฉพาะหน้า

ตอบ 4 ดูคำอธิบายข้อ 65. ประกอบ (แก้ไขปัญหาระยะยาวต้องฝึกแมวให้จับหนู)

68. ข้อใดหมายถึงการโกงประชาชน การเบียดบังของหลวง การใช้เวลาราชการไปทำงานส่วนตัว และการเลือกที่รักมักที่ชัง

(1) การบังหลวง

(2) การฉ้อราษฎร์ (3) การฉ้อราษฎร์บังหลวง (4) การใช้งบประมาณของรัฐบาลเกินความจำเป็น

ตอบ 3 หน้า 281 “การฉ้อราษฎร์” หมายถึง การเบียดบังเอาผลประโยชน์ของราษฎร (ประชาชน) ไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย (การโกงราษฎร), “การบังหลวง” หมายถึง การกระทำด้วยวิธีหนึ่ง วิธีใดที่นำเอาผลประโยชน์จากราชการไปใช้ส่วนตัว หรือการเบียดบังของหลวงไปเป็นสมบัติของตนเอง “การฉ้อราษฎร์บังหลวง” ครอบคลุมไปถึงการใช้เวลาราชการไปทำงานส่วนตัว การเอาของราชการไปใช้ส่วนตัว การเลือกที่รักมักที่ชัง และการกินสินบน

69. ข้อใดคือกลุ่มคนที่ได้รับผลกระทบจากภาวะเงินเฟ้อมากที่ลุด

(1) นายทุน (2)เกษตรกร (3)ข้าราชการ (4)นักธุรกิจ

ตอบ 2 หน้า 266 เงินเฟ้อ หมายถึง ปรากฏการณ์ที่ระดับราคาสินค้าเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วเป็นระยะเวลาติดต่อกันยาวนานพอสมควร ซึ่งเมื่อเกิดภาวะเงินเฟ้อขึ้น คนยากจนที่มีรายได้น้อย จะได้รับผลกระทบกระเทือนมาก เพราะรายได้ของประชาชนไม่ได้เพิ่มขึ้นในสัดส่วนเดียวกัน ส่วนคนรํ่ารวยมีกิจการอุตสาหกรรมใหญ่โต มีที่ดินและอาคารมากมาย จะไม่ได้รับผลกระทบ เพราะเมื่อเงินเสื่อมค่าลงก็สามารถขึ้นราคาสินค้าและค่าเช่าได้ ในขณะที่ข้าราชการและชนชั้นกลางจะได้รับผลกระทบบ้างแต่ไมเท่าคนจน เพราะยังมีรายได้มากพอเป็นค่าใช้จ่าย

70. ข้อใดหมายถึงชนต่างถิ่นที่อพยพเข้ามาอาศัยรวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศ

(1) กลุ่มคน (2) กลุ่มขนาดเล็ก (3) ชุมชน (4) ชนกลุ่มน้อย

ตอบ 4 หน้า 285 ชนกลุ่มน้อย (Minority Group) หรือชนต่างวัฒนธรรม หมายถึง กลุ่มชนที่มีการยึดถือ วัฒนธรรมในรูปแบบที่แตกต่างไปจากชนกลุ่มใหญ่ (Majority Group) หรือกลุ่มอิทธิพล (Dominant Group) และเพื่อหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิดในเรื่องจำนวน นักวิชาการบางท่านจึงเรียกชนกลุ่มใหญ่ว่า “กลุ่มครอบครอง” และเรียกชนกลุ่มน้อยว่า “กลุ่มใต้ครอบครอง” เพราะชนกลุ่มใหญ่จะเป็นกลุ่มที่มีอิทธิพลและมีบทบาททั้งทางสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ดังนั้น ชนกลุ่มใหญ่จึงเป็นผู้ที่กำหนดว่ากลุ่มใดเป็นชนกลุ่มน้อย เช่น ชนกลุ่มน้อยที่อพยพเข้ามาอาศัย รวมอยู่กับเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศจัดเป็นชนกลุ่มน้อย ส่วนเจ้าของถิ่นหรือเจ้าของประเทศ จัดเป็นชนกลุ่มใหญ่ ฯลฯ

71. ชนกลุ่มน้อยมีความหมายตรงข้ามกับตัวเลือกใด

(1) กลุ่มอาณานิคม

(2) กลุ่มใต้ครอบครอง

(3) กลุ่มอิทธิพล

(4) กลุ่มผลประโยชน์

ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 70. ประกอบ

72. ประเทศไทยใช้นโยบายใดในการปฏิบัติต่อชนกลุ่มน้อยชาวจีน

(1) การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

(2) การแยกพวก

(3) การยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม

(4) การกีดกัน

ตอบ 1 หน้า 301 ประเทศไทยสามารถใช้นโยบายการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (Assimilation) กับคนจีนได้ผลดีมากกว่าประเทศอื่น ๆ อีกหลายประเทศ เพราะมีปัจจัยเอื้ออำนวยหลายประการ เช่น มีความสัมพันธ์กันมานาน เป็นเชื่อชาติผิวเหลืองเหมือนกัน มีหลักศาสนา หลักปรัชญา ความเชื่อ ทัศนคติและการมองโลกคล้ายคลึงกัน ฯลฯ

73. ประเทศไทยใช้นโยบายใดในการแก้ไขปัญหาชาวเขา

(1) การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม

(2) การแยกพวก

(3) การยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม

(4) การผสมผสานชาติพันธุ์

ตอบ 1 หน้า 299 การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม (Assimilation) เป็นนโยบายที่ประเทศไทยใช้ใน การแก้ไขปัญหาขาวเขา ซึ่งมีข้อดีคือ ทำให้เกิดความเข้าใจและใกล้ชิดติดต่อกันมากขึ้น ทำให้ ชาวเขาไม่เกิดความรู้สึกแตกแยกโดดเดี่ยว และทำให้เกิดความรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งของสังคม

74. ตัวอย่างใดเป็นความรู้สึกชาติพันธุ์นิยมที่เกิดภายในกลุ่มสมาชิกของชนกลุ่มน้อย

(1) คนนิโกรเรียกตัวเองว่าอาฟโรอเมริกัน (2) คนจีนถูกเรียกว่าเจ๊ก

(3) คนอเมริกันเชื้อสายญี่ปุ่นถูกเรียกว่าแจ๊ป (4) คนอินเดียถูกเรียกว่าแขก

ตอบ. 1 หน้า 287 – 288 ภายในหมู่ชนกลุ่มน้อยและชนกลุ่มใหญ่ อาจเกิดความรู้สึกที่เรียกว่า การมีอคติต่อเชื้อชาติหรือชาติพันธุ์นิยม (Ethnocentrism) โดยจะแสดงพฤติกรรมดังนี้

1. อคติของชนกลุ่มใหญ่ที่มีต่อชนกลุ่มน้อย ด้วยการขนานนามกลุ่มอื่นในทางที่ไม่ดี เช่น คนจีนถูกเรียกว่าเจ๊ก, คนอินเดียถูกเรียกว่า แขก, คนเวียดนามถูกเรียกว่า แกว,คนอเมริกันเชื้อสายญี่ปุ่นถูกเรียกว่า แจ๊ป, พวกนิโกรถูกเรียกว่า นิกเกอร์ ฯลฯ

2. อคติของชนกลุ่มน้อยที่มีต่อชนกลุ่มใหญ่ ด้วยการเรียกกลุ่มของตนในทางที่ดี เช่น คนนิโกร เรียกกลุ่มของตนเองว่า อาฟโรอเมริกัน, คนอเมริกาเชื้อสายเม็กซิกันเรียกตนเองว่า ชิคาโน ฯลฯ

75. ตามแนวคิดของริสแมน (Riesman) รูปแบบการเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยเป็นอย่างไร

(1) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่ประเพณีนำ (2) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่สำนึกนำ

(3) เปลี่ยนแปลงจากผู้อื่นนำสู่สำนึกนำ (4) เปลี่ยนแปลงจากประเพณีนำสู่ผู้อื่นนำ

ตอบ .4 หน้า 331 – 332 รูปแบบสังคมตามทัศนะของริสแมน (Riesman) แบ่งเป็น 3 รูปแบบและ เปลี่ยนแปลงเป็นขั้นตอนดังนี้ 1. สังคมประเพณีนำ 2. สังคมสำนึกนำ 3. สังคมผู้อื่นนำ ซึ่งสังคมอเมริกันจะเป็นไปตามรูปแบบที่ริสแมนได้กล่าวไว้ ส่วนสังคมไทยข้ามขั้นตอนจาก รูปแบบสังคมประเพณีนำไปสู่สังคมผู้อื่นนำ โดยขาดขั้นสังคมสำนึกนำ

76. แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีการหน้าที่ (2) ทฤษฎีวัฏจักร

(3) ทฤษฎีจิตวิทยาสังคม (4) ทฤษฎีวิวัฒนาการทางสังคม

ตอบ 4 หน้า 315 แนวคิดของสเปนเซอร์ (Spencer) จัดอยู่ในทฤษฎีวิวัฒนาการ (วิวัฒนาการทางสังคม) โดยเขากล่าวถึงการวิวัฒนาการว่าเป็นเสมือนกระบวนการแห่งการเติบโต ทั้งนี้โดยการ เปรียบเทียบสังคมว่าเป็นเสมือนสิ่งมีชีวิต

77. ตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) สังคมรูปแบบใดยุติการเปลี่ยนแปลง

(1) ระบบสังคมนิยมแบบคอมมิวนิสต์ (2) ระบบทาสบรรพกาล

(3) ระบบศักดินา (4) ระบบนายทุน

ตอบ 1 หน้า 321 – 322 รูปแบบการเมืองการปกครองตามทัศนะของมาร์กซ์ (Marx) มี 5 รูปแบบ ดังนี้

1. ระบบคอมมิวนิสต์ดั้งเดิม 2. ระบบทาสบรรพกาล 3. ระบบศักดินา

4. ระบบนายทุน (ทุนนิยม) 5. ระบบสังคมนิยมแบบคอมมิวนิสต์ (หยุดการเปลี่ยนแปลง)

78. หัวใจสำคัญของทฤษฎีวัฏจักรคืออะไร

(1) มนุษย์เป็นผู้สร้างอารยธรรม (2) อารยธรรมจะคงอยู่ตลอดกาล

(3) อารยธรรมจะพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง (4) อารยธรรมเมื่อมีการรุ่งเรืองย่อมมีการล่มสลาย

ตอบ 4 หน้า 309 – 312 ทฤษฎีวัฎจักร เป็นแนวคิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมที่กล่าวถึง การเปลี่ยนแปลงในเชิงวัฏจักรหรือการสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ ไม่มีความถาวรของ ยุคใดยุคหนึ่งหรือสังคมใดสังคมหนึ่ง กล่าวคือ เมื่อมีจุดเริ่มต้นก็ต้องมีจุดสิ้นสุด เมื่อถึงจุดสิ้นสุด ก็จะกลับมาจุดเริ่มต้น หรือเมื่อมีการเจริญรุ่งเรืองก็ย่อมมีการล่มสลาย และเมื่อมีการล่มสลาย ก็จะกลับมาเจริญรุ่งเรืองสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันอยู่เสมอ

79. กระบวนการเปลี่ยนแปลง 3 ขั้นตอน จุดยืน จุดแย้ง จุดยุบ เป็นแนวความคิดของใคร

(1) มาร์กซ์ (Marx) (2) ทอยน์บี (Toynbee) (3) ค้องท์ (Comte) (4) พาร์สัน (Parson)

ตอบ 1 หน้า 320 – 321 ทฤษฎีการขัดแย้งเป็นแนวคิดของคาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) ซึ่งไต้อธิบาย การเปลี่ยนแปลงหรือปรากฏการณ์ต่าง ๆ โดยกระบวนการ 3 อย่าง คือ

1. Thesis (จุดยืน) ได้แก่ สภาพที่เป็นอยู่แล้ว

2. Antithesis (จุดแย้ง) ได้แก่ สภาพที่ตรงข้ามหรือขัดแย้งกับสิ่งที่มีอยู่หรือเป็นอยู่แล้ว

3. Synthesis (จุดยุบ) ได้แก่ ผลแห่งการปะทะกันหรือขัดแย้งกันของ 2 กระบวนการแรก

80. “สภาพสังคมที่สลับซับซ้อนถือว่าเป็นความก้าวหน้า” คำกล่าวนี้สัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงตามทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีการหน้าที่ (2) ทฤษฎีวัฏจักร (3) ทฤษฎีจิตวิทยาสังคม (4) ทฤษฎีวิวัฒนาการ

ตอบ 4 หน้า 313 ทฤษฎีวิวัฒนาการ (Evolutionary Theory) เป็นทฤษฎีที่นิยมกันมากในโลกตะวันตกโดยเชื่อว่า สังคมก้าวหน้าขึ้นจากสภาพที่อยู่กันง่าย ๆ ไม่สลับซับซ้อนและขยายตัวไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งมีความซับซ้อนหรือสภาวะเชิงซ้อนสูงขึ้น ซึ่งการมีสภาพสังคมที่สลับซับซ้อนขึ้นนั้น ถือว่าเป็นความก้าวหน้า

81. ตามความคิดของเพลโต (Plato) “การเปลี่ยนแปลงจากราชาธิปไตย วีรชนาธิปไตย คณาธิปไตย ประชาธิปไตย และทุชนาธิปไตย” เป็นไปตามทฤษฎีใด

(1) ทฤษฎีการใช้อำนาจ

(2) ทฤษฎีวิวัฒนาการ

(3) ทฤษฎีวัฏจักร

(4) ทฤษฎีโครงสร้าง-หน้าที่

ตอบ 3 หน้า 310 – 311 ตามทฤษฎีวัฏจักรหรือการหมุนเวียนนั้น เพลโต (Plato) ได้แบ่งการเปลี่ยนแปลง ของรัฐออกเป็น 5 ยุค ดังนี้ 1. อภิชนาธิปไตยหรือราชาธิปไตย 2. วีรชนาธิปไตย

3. คณาธิปไตย 4. ประชาธิปไตย 5. ทุชนาธิปไตย

82. การศึกษาเรื่องใดที่นำไปสู่ความเข้าใจพฤติกรรมของคนชนบท

(1) ประชากร

(2) สถาบันอนามัย

(3) ค่านิยม

(4) การตั้งถิ่นฐาน

ตอบ 3 หน้า 346 การศึกษาค่านิยมในสังคมชนบทนับเป็นกุญแจสำคัญที่จะนำไปสู่ความเข้าใจพฤติกรรม ของคนชนบท ซึ่งจะเอื้ออำนวยต่อการติดต่อสัมพันธ์และการพัฒนาชนบทให้เป็นไปด้วยดี ในทุกด้าน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง

83. ระบบเศรษฐกิจในชุมชนชนบทดั้งเดิม มีลักษณะอย่างไร

(1) ระบบพึ่งพาตัวเอง

(2) ระบบเศรษฐกิจแบบตลาด

(3) ระบบเศรษฐกิจเพื่อการค้า

(4) ระบบพึ่งพาหน่วยทางสังคมต่าง ๆ

ตอบ 1 หน้า 340 – 343 ระบบเศรษฐกิจในชุมชนชนบทดั้งเดิมมีลักษณะเป็นระบบพึ่งพาตัวเอง เป็นการผลิตเพื่อการบริโภคมากกว่าเพื่อการค้า การพึ่งพาหน่วยทางสังคมต่าง ๆ มีน้อย ซึ่งแตกต่างจากชีวีตชาวเมืองที่ต้องพึ่งพาอาศัยหน่วยทางสังคมต่าง ๆ อยู่มาก

84. ตัวเลือกใดเป็นสาเหตุจากภายนอกที่ทำให้สังคมชนบทเกิดการเปลี่ยนแปลง

(1) การแปรปรวนของธรรมชาติ (2) การอพยพย้ายถิ่น

(3) การพัฒนา (4) การตาย

ตอบ 3 หน้า 358 – 359 สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมชนบทเกิดจาก 2 ปัจจัย คือ

1. ปัจจัยภายในสังคมชนบท เช่น การเกิด การตาย การอพยพย้ายถิ่น การแปรปรวนของธรรมชาติ ผู้ร้ายหรือการสู้รบ การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ (ภูมิปัญญาชาวบ้านที่เกิดจากนวัตกรรม) ฯลฯ

2. ปัจจัยภายนอกสังคมชนบท เช่น การผสมผสานทางวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม การคมนาคมติดต่อสื่อสาร การเลียนแบบ (การขอยืมวัฒนธรรม) การพัฒนา ฯลฯ

85. การตั้งถิ่นฐานของหมู่บ้านชนบทไทยโดยทั่วไป มีลักษณะแบบใด

(1) หมู่บ้านสหกรณ์ (2) หมู่บ้านป่าไม้ (3) หมู่บ้านเกษตรกรรม (4) นิคมสร้างตนเอง

ตอบ 3 หน้า 346 การตั้งถิ่นฐานของหมู่บ้านชนบทไทยโดยทั่วไปจะเป็นแบบไม่มีการวางแผน โดยมีการตั้งถิ่นฐานแบบหมู่บ้านเกษตรกรรม ซึ่งจะตั้งบ้านเรือนตามที่ลุ่ม ที่ดอน ที่เนินชายป่า ชายเขา เส้นทางคมนาคม และส่วนใหญ่จะตั้งตามริมฝั่งนํ้า (ส่วนการตั้งถิ่นฐานชนิดที่มีการวางแผนนั้น นับว่ามีน้อยมาก คงมีแต่เฉพาะหมู่บ้านสหกรณ์ นิคมสร้างตนเอง และหมู่บ้านป่าไม้เท่านั้น)

86. ข้อใดคือคุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนชนบท

(1) ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

(2) การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร (3) ความโดดเดี่ยว (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 340 – 341 คุณสมบัติดั้งเดิมของชุมชนขนบท มีดังนี้

1. ความโดดเดี่ยว 2. ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

3. การใช้แรงงานเพื่อการเกษตร 4. การเศรษฐกิจเพื่อการบริโภค

87. สังคมวิทยาชนบทมักศึกษาเปรียบเทียบกับวิชาใด

(1) สังคมวิทยาอุตสาหกรรม

(2) สังคมวิทยาการพัฒนา (3) สังคมวิทยาบ้านนา (4) สังคมวิทยานคร

ตอบ 4 หน้า 335, 363 สังคมวิทยาชนบทมักจะนิยมศึกษาเปรียบเทียบกับสังคมวิทยานครหรือ สังคมวิทยานาครหรือสังคมวิทยาเมือง โดยจะศึกษาถึงความเกี่ยวพันกับสังคมเมือง เพราะปรากฏการณ์ในสังคมเมืองอาจจะส่งผลสะท้อนไปสู่ชนบท ทำให้ชนบทเปลี่ยนแปลงไป เป็นการหาวิธีเสริมสร้างชีวิตชนบทให้มั่นคง

88. ในการพัฒนาชนบทต้องพัฒนาอะไรเป็นอันดับแรก

(1) การศึกษา (2) คน (3) อุตสาหกรรม (4) สภาพแวดล้อม

ตอบ 2 หน้า 338 ในการพัฒนาชนบทนั้น ต้องมุ่งพัฒนาคน (คุณภาพของคน) เป็นอันดับแรกและการพัฒนาคนนั้นต้องพัฒนาความคิดของเขา อะไรคือตัวบงการให้คนชนบทคิดเช่นนั้น ทำเช่นนั้น ค่านิยมหรือวัฒนธรรม ซึ่งการศึกษาสังคมชนบทจะช่วยให้เราเข้าใจได้

89. ทฤษฎีใดกล่าวว่า “เมืองจะขยายตัวจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางคมนาคมขนส่ง”

(1) ทฤษฎีหลายศูนย์กลาง (2) ทฤษฎีรูปสามเหลี่ยม

(3) ทฤษฎีรูปดาว (4) ทฤษฎีรูปวงกลม

ตอบ 3 หน้า 374 ทฤษฎีรูปดาว (Star Theory) เป็นทฤษฎีการขยายตัวของเมืองที่เก่าแก่ที่สุดเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1903โดย อาร์.เอ็ม. เฮิร์ด (R.M. Hurd) ได้ศึกษาพบว่า “เมืองจะขยายตัว ออกจากศูนย์กลางไปตามเส้นทางการคมนาคมขนส่ง” ซึ่งทำให้เป็นรูปคล้ายดาวหรือแมงกะพรุน

90. ตามทัศนะของคูลีย์ (Cooley) ปัจจัยใดที่ก่อให้เกิดเมืองมากที่สุด

(1) จำนวนประชากร

(2) เหมืองแร่ (3) การปกครองและศาสนา (4) เมื่อมีการหยุดพักขนสินค้า

ตอบ 4 หน้า 370 ปัจจัยที่ทำให้เกิดเมืองในทัศนะของคูลีย์ (Cooley) คือ การหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้าโดยเขากล่าวว่า เส้นทางคมนาคมขนส่งไม่ได้ทำให้เกิดเมือง แต่เมื่อมีการหยุดพักเพื่อขนส่งสินค้า ก็จะทำให้เกิดเมือง ได้แก่ เมืองท่าบางเมือง เช่น ฮ่องกง และโคเปนเฮเกน ฯลฯ

91. เมืองไมอามี เป็นเมืองประเภทใด

(1) เมืองพักผ่อนตากอากาศ

(2) เมืองท่า

(3) เมืองศูนย์รวมการคมนาคมขนส่ง

(4) เมืองศูนย์กลางการขายส่งและปลีก

ตอบ 1 หน้า 370 – 371 เมืองซึ่งเกิดจากหน้าที่พิเศษ คือ เมืองที่เกิดขึ้นเนื่องจากการให้บริการ บางอย่าง เช่น เหมืองแร่ โรงงานอุตสาหกรรม หรือการพักผ่อน ฯลฯ หรือเป็นเมืองที่เกิดขึ้น เนื่องจากมีทรัพยากรธรรมชาติเฉพาะอย่าง เช่น เมืองไมอามี่ (เป็นเมืองพักผ่อนตากอากาศ) สแกนตัน พิททส์เบิร์ก พัทยา ฯลฯ

92. ข้อใดเป็นเมืองอันดับสองที่นำมาเปรียบเทียบกับความเป็นเอกนครของกรุงเทพมหานคร

(1)ขอนแก่น

(2)เชียงใหม่

(3)นครราชสีมา

(4)อุบลราชธานี

ตอบ 2 หน้า 381 ความเป็นเอกนครของประเทศไทยจะดูได้จากขนาดของกรุงเทพฯ ที่มีขนาดใหญ่ กว่าเชียงใหม่ที่เป็นเมืองอันดับ 2 ถึงประมาณ 35 เท่าตัว เมื่อพิจารณาจากจำนวนประชากรที่ อาศัยอยู่ในเขตเมืองและเป็นศูนย์รวมของระบบเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ทุกสิ่งทุกอย่างอยู่ในกรุงเทพฯ ทั้งหมด ประชากรในเขตเมืองของประเทศไทยกว่าครึ่งอาศัยในกรุงเทพฯ ในขณะเดียวกันเมืองรอง ๆ ลงไปก็มีระดับความเจริญที่เทียบกันไม่ได้เลยกับกรุงเทพฯ

93. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของเมืองในประเทศกำลังพัฒนา

(1) มีความเป็นเมืองมากเกินไป

(2) มีลักษณะแบบเอกนครชัดเจน

(3) การขยายขนาดของเมืองมีอัตราสูงกว่าการขยายตัวทางอุตสาหกรรม

(4) การย้ายถิ่นเข้าสู่เมืองเพราะแรงดึงดูดของเมืองมากกว่าแรงผลักดันจากชนบท

ตอบ 4 หน้า 380 ลักษณะความเป็นเมืองและการขยายขนาดของเมืองในประเทศกำลังพัฒนา มีดังนี้

1. การขยายขนาดของเมืองเป็นไปในอัตราสูงกว่าการขยายตัวทางอุตสาหกรรม

2. การขยายขนาดของเมืองขึ้นอยู่กับผลของการเพิ่มโดยธรรมชาติ (ผลต่างระหว่างจำนวน การเกิดและการตาย) ของประชากรในเมืองร่วมกับผลจากการย้ายถิ่นเข้าของชาวชนบท

3. การย้ายถิ่นเข้าสู่เมืองมีสาเหตุผลักดันจากชนบทมากกว่าแรงดึงดูดของเมือง

4. มีความเป็นเมืองมากเกินไป 5. มีลักษณะเป็นแบบเอกนครอย่างชัดเจน

94. ข้อใดไม่ใช่เขตเมือง

(1) เทศบาลนคร (2) เทศบาลเมือง (3) เทศบาลตำบล (4) นอกเขตเทศบาล

ตอบ 4 หน้า 364, (คำบรรยาย) ประเทศไทยไม่ได้มีการให้คำจำกัดความที่แน่นอนของคำว่า“เมือง” เอาไว้ แต่เราถือว่า เมือง คือ เขตเทศบาล (ซึ่งประกอบด้วย เขตเทศบาลนคร เขตเทศบาลเมือง และเขตเทศบาลตำบล) รวมถึงกรุงเทพมหานคร และเมืองพัทยา

95. ข้อใดเป็นการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในระยะแรกเริ่ม

(1) การตั้งถิ่นฐานแบบรวมกลุ่ม

(2) การตั้งถิ่นฐานแบบกระจาย (3) การตั้งถิ่นฐานแบบเส้นตรง (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 372 – 373 การตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในระยะแรกเริ่ม แบ่งออกเป็น

1. การตั้งถิ่นฐานแบบรวมกลุ่ม (Cluster Settlement) เป็นการตั้งถิ่นฐานแบบที่มิได้มีการ วางแผนไว้ล่วงหน้า เป็นการตั้งบ้านเรือนอยูรวมกันเนป็กลุ่ม ๆ บนพื้นที่ไร่นาของตน

2. การตั้งถิ่นฐานแบบกระจาย (Scattered Settlement) เป็นการตั้งบ้านเรือนแบบครอบครัว ที่กระจัดกระจายอยู่รอบ ๆ ย่านชุมชน ซึ่งเป็นที่ตั้งของวัด โรงเรียน ตลาด ฯลฯ

3. การตั้งถิ่นฐานแบบเส้นตรง (Line Settlement) เป็นการตั้งบ้านเรือนเรียงรายตาม เส้นทางคมนาคมทั้งทางนํ้าและทางบก เช่น ริมผฝั่งแม่นํ้า ลำคลอง สองฝั่งถนน ฯลฯ

96. ข้อใดไม่ถูกต้องเกี่ยวกับนํ้า

(1) นํ้าฝนเป็นนํ้าที่อยู่บนผิวดิน (2) นํ้าใช้ในการผลิตพลังงาน

(3) นํ้าเป็นปัจจัยสำคัญต่อการอุตสาหกรรม (4) นํ้าเสียเกิดจากการเจือปนของสารพิษ

ตอบ 1 หน้า 398 น้ำเป็นปัจจัยสำคัญต่อพืช สัตว์ การบริโภค การผลิตอาหาร การอุตสาหกรรม

และการผลิตพลังงาน น้ำธรรมชาติแบ่งเป็น 4 ประเภท คือ นํ้าฝน น้ำทะเล น้ำท่า (น้ำที่อยู่ผิวดิน) และน้ำบาดาล (น้ำใต้ดิน) โดยน้ำเสียมีสาเหตุต่าง ๆ เช่น เกิดจากการเจือปนของสารพิษซึ่งถูกย่อยสลายไม่ได้ และอินทรีย์สารซึ่งถูกย่อยสลายได้ ฯลฯ

97. พลังงานไฮโดรอิเล็กตริก เกิดจากอะไร

(1) เขื่อนผลิตกระแสไพ่ฟ้า

(2) ก๊าชธรรมชาติ (3) แสงอาทิตย์ (4) นํ้ามัน

ตอบ 1 หน้า 395 พลังงานไฮโดรอิเล็กตริก เป็นพลังงานที่ได้จากการสร้างเขื่อนเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งพลังงานนี้ถูกนำมาใช้ในโลกได้เพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นเมื่อเปรียบเทียบกับพลังงานที่ได้จากน้ำมัน ถ่านหิน และก๊าชธรรมชาติ ทั้งนี้เพราะการสร้างเขื่อนมีข้อจำกัดอยู่ที่สถานที่ที่จะต้อง เลือกใช้ และอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศน์ของป่าไม้ได้

98. ภเขา ทะเลทราย จัดเป็นระบบนิเวศน์ของมนุษย์ประเภทใด

(1) Managed Natural Ecosystems (2) Mature Natural Ecosystems

(3) Productive Ecosystems (4) Urban Ecosystems

ตอบ 2 หน้า 391 – 392 ระบบนิเวศน์ของมนุษย์ (มนุษยนิเวศวิทยา) แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1. Mature Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่อยู่ในสภาพธรรมชาติอย่างแท้จริง ไม่มีคนอยู่อาศัย เช่น ป่า ภูเขา ทะเลทราย ฯลฯ

2. Managed Natural Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง โดยดัดแปลงและปรับปรุง เช่น สวนสาธารณะ วนอุทยาน อุทยานแห่งชาติ ฯลฯ

3. Productive Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อให้ได้ผลิตผลและทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ฟาร์ม ปศุสัตว์ เหมืองแร่ ฯลฯ

4. Urban Ecosystems เป็นระบบนิเวศน์ที่มนุษย์ได้อาศัยประกอบกิจการทำงานต่าง ๆ เช่น บริเวณย่านอุตสาหกรรม บริเวณเมืองเล็กและเมืองใหญ่ ฯลฯ

99. ความดังของเสียงระดับใดที่มีอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์

(1) เกิน 30 เดซิเบล (2) เกิน 50 เดซิเบล (3) เกิน 60 เดซิเบล (4) เกิน 85 เดซิเบล

ตอบ 4 หน้า 403 ระดับปกติของเสียงที่เหมาะสมกับสุขภาพของมนุษย์ควรจะอยู่ในระดับไม่เกิน 85 เดซิเบล เพราะถ้าเกิน 85 เดซิเบล นับว่าเป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยในต่างประเทศได้ มีกฎหมายกำหนดระดับเสียงในโรงงานไม่ให้ดังเกิน 85 เดซิเบล

100. มนุษย์สายพันธุใดมีความใกล้ชิดทางพันธุกรรมกับมนุษย์ปัจจุบันมากที่สุด

(1) Rodisian Man (2) Pithecanthopus

(3) Ramapithecus (4) Cro-magnon Man

ตอบ 4 หน้า 417 – 418 มนุษย์โครมันยอง (Cro-magnon Man) มีชีวิตอยู่ราว 40,000 ปีมานี้เอง และเชื่อกันว่ามีลักษณะทางกายภาพคล้ายคลึง/ใกล้เคียงและมีความใกล้ชิดทางพันธุกรรมกับ มนุษย์ปัจจุบันมากที่สุด ดังนั้นจึงมีลักษณะเป็นตัวแทนหรือเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์ในปัจจุบัน โดยมนุษย์เหล่านี้มีชื่อเรียกต่าง ๆ กันตามระยะเวลาของการมีชีวิตอยู่ เช่น Swanscombe Man, Fontechevade Man, Kanam Man และ Kanjera Man เป็นต้น

101. ผู้ใดคือผู้บุกเบิกวิชาอนุกรมวิธาน (Taxonomy) หรือศาสตร์การจำแนกสิ่งมีขีวิต ออกเป็นประเภทต่าง ๆ

(1) ลีล (Lyell)

(2) ลินเน (Linne)

(3) ลามาร์ก (Lamarck)

(4) ดาร์วิน (Darwin)

ตอบ 2 หน้า 414, (คำบรรยาย) ลินเน (Linne) นักชีววิทยาชาวสวีเดน เป็นผู้เริ่มวิชาอนุกรมวิธาน (Taxonomy) หรือศาสตร์การจำแนกสิ่งมีชีวิตออกเป็นประเภทต่าง ๆ ด้วยการจัดระบบวิธีการ ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ของสิ่งมีชีวิตแบบทวินาม (Binomial) ไว้ในหนังสือชื่อ System of Nature โดยลักษณะของชื่อสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดจะประกอบด้วยชื่อ Genus (สกุล) และ species (ชนิด)

102. ข้อใดคือตัวอย่างของมนุษย์กลุ่มผิวเหลือง (Mongoloid)

(1) นอร์ติก

(2) เอสกิโม

(3) แฮมิติก

(4) เซมิติก

ตอบ 2 หน้า 420 มนุษย์ชาติพันธุ์ผิวเหลือง (Mongoloid) แบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยได้ดังนี้

1. พวกมองโกลอยด์ อยู่แถบทวีปเอเชียตะวันออก เช่น จีน ทิเบต และมองโกเลีย

2. พวกอินเดียนแดง อยู่แถบทวีปอเมริกาเหนือและใต้

3. พวกเอสกิโม อยู่แถบเหนือสุดของทวีปอเมริกา (รัฐอลาสก้าและตอนเหนือของแคนาดา)

4. พวกมาลายัน เช่น มลายู ชวา ไทย และบาหลี

103. นักมานุษยวิทยาท่านใดคือบิดาของวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรม

(1) ไทเลอร์ (Tylor)

(2) โบแอส (Boas)

(3) เบเนดิกท์ (Benedict)

(4) มาลินอฟสกี้ (Malinowski)

ตอบ 1 หน้า 428, (คำบรรยาย) ไทเลอร์ (Tylor) นักมานุษยวิทยาชาวอังกฤษ ถือเป็นบิดาของวิชา มานุษยวิทยาวัฒนธรรม เพราะเขามีผลงานการเขียนและค้นคว้าวิจัยในทางมานุษยวิทยาวัฒนธรรมมากมาย และหนังสือของเขาที่ชื่อ Primitive Culture (ค.ศ. 1871) ก็ถือได้ว่าเป็นความพยายาม ในการศึกษาเรื่องวัฒนธรรมของมนุษย์ที่เป็นระบบและมีความสมบูรณ์ที่สุดเล่มแรกของโลก

104. การศึกษาวัฒนธรรมกับบุคลิกภาพของชาวนาไทยจัดอยู่ในสาขาใดของมานุษยวิทยา (1) โบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ (2) มานุษยวิทยาภาษาศาสตร์

(3) มานุษยวิทยาสังคม (4) ชาติพันธุ์วรรณนา

ตอบ 4 หน้า 436 – 437 ชาติพันธุ์วรรณนา (Ethnography) เป็นวิชาที่ศึกษาวัฒนธรรมของสังคมใด สังคมหนึ่งโดยเฉพาะ โดยศึกษาลึกซึ้งถึงรายละเอียดทุกสิ่งทุกอย่างในวัฒนธรรมนั้น ๆ เช่น การศึกษาวัฒนธรรมกับบุคลิกภาพของชาวนาไทย โดยเฮอร์เบิร์ต ฟิลลิป ที่หมู่บ้านบางชัน เขตมีนบุรี ฯลฯ

105. การศึกษาวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรมมีแนวทางอย่างไร

(1) ศึกษาสังคมอย่างเป็นองค์รวมและเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างสังคม

(2) เป็นการออกแบบสอบถามและสุ่มตัวอย่าง

(3) เป็นการศึกษาเฉพาะกรณีหรือรายกรณี

(4) การศึกษาแบบมีส่วนร่วม

ตอบ 3 หน้า 432 – 433 การศึกษาวิชามานุษยวิทยาวัฒนธรรม ตามปกตินักมานุษยวิทยาจะสนใจ ศึกษาสังคมเล็ก ๆ ที่ตั้งอยู่ห่างไกลอารยธรรมที่เจริญ วิธีการศึกษามักจะนิยมศึกษาเฉพาะกรณี หรือรายกรณี (Case Study) ของแต่ละสังคม โดยเลือกสังคมที่ต้องการศึกษาแล้วเข้าไปอาศัย อยู่ในสังคมนั้นระยะเวลาหนึ่งด้วยตนเอง หรือที่เรียกว่าการศึกษางานสนาม โดยใช้เครื่องมีอ ในการทดสอบแบบเฝ้าสังเกต การตีความหมาย และการเปรียบเทียบ

106. ต้นกำเนิดชองวัฒนธรรมที่สำคัญของโลกแถบเมโสโปเตเมียตั้งอยู่ในบริเวณลุ่มนํ้าใด

(1) แยงซีเกียง (2) ไนล์ (3) ไทกริส-ยูเฟรติส (4) ดานูบ

ตอบ 3 หน้า 442 บริเวณที่เป็นแหล่งต้นกำเนิดของวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่ของโลก คือ ลุ่มแม่นํ้า โดยวัฒนธรรมที่เจริญถึงที่สุดและได้รับการยอมรับว่าเป็นวัฒนธรรมโลกนั้น ได้เริ่มต้นขึ้น ที่แถบเมโสโปเตเมีย (แถบลุ่มแม่นํ้าไทกรีส-ยูเฟรติส), จีน (แถบลุ่มแม่นํ้าแยงซีเกียง),อินเดียตอนเหนือ (แถบลุ่มแม่นํ้าสินธุ) และอียิปต์ (แถบลุ่มแม่น้ำไนล์)

107. ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการแบ่งช่วงชั้นทางสังคมในวัฒนธรรมอเมริกาใต้ สอดคล้องกับค่านิยมข้อใด

(1) ชาติกำเนิด (2) ความร่ำรวย (3) ศาสนา (4) การศึกษา

ตอบ 2 หน้า 448 ชาวอเมริกาใต้มักมีคำขวัญทำนองไทย ๆ ว่า มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่หรือเงินทำให้ผิวคนขาวขึ้น ไพร่ดูเป็นผู้ดี คนไม่สวยดูเป็นคนสวย ความร่ำรวยทำให้คนผิวดำ ชาวนิโกรผิวขาวขึ้น แลดูเป็นผู้ดีน่าคบหาสมาคม ส่วนคนผิวขาวที่ยากจน คือ คนผิวดำที่ได้รับ การรังเกียจกีดกันทั่วไป คนร่ำรวยมีอำนาจได้รับการยกย่อง

108. วัฒนธรรมอเมริกาใต้ได้รับอิทธิพลจากชาติตะวันตกใด

(1) โปรตุเกส (2) สเปน (3) กรีซ (4) ข้อ 1 และ 2

ตอบ 4 หน้า 446 วัฒนธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมในภูมิภาคอเมริกาใต้ (ลาตินอเมริกา) คือ สเปนและโปรตุเกส ซึ่งแต่เดิมนั้นประเทศในภูมิภาคนี้ได้รับวัฒนธรรมจากพวกอินเดียนแดง ที่เรียกตัวเองว่า อินคา หรือลูกพระอาทิตย์

109. ข้อใดสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมอเมริกันน้อยที่สุด

(1) การดื่มไวน์ (2) ภาพยนตร์ฮอลลีวูด (Hollywood)

(3) กางเกงยีนส์ (4) อาหารจานด่วน (Fast Food)

ตอบ 1 (คำบรรยาย) วัฒนธรรมอเมริกัน หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ถึอกำเนิดและถูกถ่ายทอดมาจาก อเมริกาไม่ว่าจะเป็นแนวทางการดำรงชีวิต ระเบียบประเพณี ค่านิยม ภาษาหรือคำศัพท์ต่าง ๆ ตลอดจนอาหารการกิน เช่น อาหารจานด่วน (Fast Food), กาแฟสตาร์บัค, ไก่ทอดเคเอฟซี, แฮมเบอร์เกอร์แมคโดนัล, วัฒนธรรมยีนส์, การ์ตูนเป็ดโดนัลและหนูมิกกี้เมาส์, คำว่า “hot dog”, “weekend”, “freeway”, ภาพยนตร์ฮอลลีวูด (Hollywood), สวนสนุก Disneyland ๆลฯ (ส่วนการดื่มไวน์เป็นวัฒนธรรมของฝรั่งเศส)

110. ตัวเลือกใดไม่ใช่ลักษณะของวัฒนธรรมตะวันตก

(1) ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย (2) เน้นความสำคัญของตัวบุคคล

(3) เชื่อฟังผู้มีอำนาจ ผู้มีอาวุโส (4) นิยมวัตถุ

ตอบ 3 หน้า 442 – 443, (คำบรรยาย) ลักษณะวัฒนธรรมในสังคมตะวันตกหรือสังคมที่พัฒนาแล้ว ดังเช่นประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรปและดินแดนที่ชาวยุโรปอพยพไปตั้งถิ่นฐาน เช่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ฯลฯ มักจะให้ความสำคัญกับระบอบประชาธิปไตย ยกย่อง ผู้ประสบความสำเร็จด้วยตนเอง เน้นความสำคัญของตัวบุคคล (Individualism) มีประชาธิปไตย ทำงานตามระเบียบกฎเกณฑ์หรือหน้าที่อย่างเคร่งครัด และนิยมวัตถุ (Materialism)

111. ตัวเลือกใดคือลักษณะของภาพพิมพ์

(1) มักมีแนวโน้มในทางลบ

(2) ภาพรวมของชนชาติใดชนชาติหนึ่ง

(3) เป็นภาพแบบเดียวกัน

(4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 457 ภาพพิมพ์ (Stereotype) คือ การมองภาพรวมหรืออุปนิสัยประจำชาติของชนชาติใดชนชาติหนึ่งว่ามีลักษณะเป็นภาพแบบเดียวกัน ซึ่งมักมีแนวโน้มถูกมองไปในทางลบ หรือเชิงนิเสธ เช่น ภาพพิมพ์ของคนบางชาติมีระเบียบวินัย, คนบางชาติอยู่สบาย ๆ ไม่ค่อย มีหลักเกณฑ์อะไรนัก, คนบางชาติ (เช่น อังกฤษ) เป็นคนประเภท “เก็บตัว” มักไม่สนิทกับ คนแปลกหน้าได้ง่าย, ชาวยิวมีภาพพจน์ว่า “ตระหนี่” ฯลฯ

112. การมองภาพรวมหรืออุปนิสัยประจำชาติมักมีแนวโน้มไปลักษณะใด

(1) เชิงนิเสธ

(2) สร้างสรรค์

(3) เป็นกลาง

(4) เชิงปฏิฐาน

ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 111. ประกอบ

113. ชนชาติใดที่มีภาพพจน์ว่า “ตระหนี่” มากที่สุด

(1) อาหรับ

(2) จีน

(3) อังกฤษ

(4) ยิว

ตอบ 4 ดูคำอธิบายข้อ 111. ประกอบ

114. ตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ ค่านิยมข้อใดที่ไม่ส่งเสริมให้คนไทยเป็นนักคิดแบบนามธรรม

(1) ความเฉื่อย (2) การเล็งผลปฏิบัติ

(3) การถือประโยชน์ตนเอง (4) การถือหลักเกณฑ์

ตอบ 2 หน้า 472 ค่านิยมที่เด่นชัดอีกอย่างหนึ่งของคนไทยตามทัศนะของ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ คือ การเล็งผลปฏิบัติหรือสัมฤทธิคติ กล่าวคือ คนไทยมักไม่ยึดถือสิ่งที่ไม่เห็นผลหรือไม่สอดคล้อง กับประโยชน์ของตน นักคิดไทยมักจะแสดงความคิดออกมาในรูปซึ่งจับต้องได้ ดังนั้นจึงทำให้ เป็นการยากแก่คนไทยที่จะเป็นนักคิดแบบนามธรรม (Abstract Thinker)

115. ราชลัญจกรของญี่ปุ่น มีสิ่งใดเป็นสัญลักษณ์

(1) ดวงอาทิตย์ (2) ดอกซากุระ (3) ดอกเบญจมาศ (4) ดาบซามูไร

ตอบ 3 หน้า 459 รุธ เบเนดิกท์ (Ruth Benedict) ได้รับมอบหมายจากรัฐบาลอเมริกันให้ศึกษา ลักษณะนิสัยของคนญี่ปุ่นซึ่งภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้มีผลงานเขียนชื่อ “ดอกเบญจมาศ และดาบซามูไร” โดยเห็นว่า บุคลิกของคนญี่ปุ่นจะเป็นเสมือนดอกเบญจมาศและดาบซามูไร คือ จะอ่อนน้อมภายนอกแต่จะแข็งแกร่งภายใน ทั้งนี้ดอกเบญจมาศเป็นราชลัญจกร (ตราประทับ) ของรัฐบาลแห่งพระเจ้าจักรพรรดิญี่ปุ่น

116. การเป็นคนกว้างขวาง เอาเพื่อนเอาฝูง เป็นคนกล้าหาญ เข้มแข็ง สะท้อนค่านิยมใดของคนไทย

(1) การเป็นเจ้านาย (2) ความเป็นผู้ใหญ่ (3) อำนาจ (4) จิตใจนักเลง

ตอบ 4 หน้า 476 ค่านิยมของคนไทยประการหนึ่งตามทัศนะของไพฑูรย์ เครือแก้ว คือ จิตใจนักเลง ซึ่งหมายถึง การมีจิตใจกว้างขวาง เอาเพื่อนเอาฝูง เป็นคนกล้าหาญ เข้มแข็ง ไม่ถือเนื้อถือตัว ไม่ตระหนี่เหนียวแน่น ไม่จุกจิกเรื่องเงินทอง และสามารถเลี้ยงเพื่อนฝูงได้

117. กฎหมายที่ถือว่าเป็นแม่บทของงานสังคมสงเคราะห์ในประเทศอังกฤษ เน้นความข่วยเหลือบุคคลกลุ่มใด

(1) เด็กกำพร้า (2) คนจน (3) คนชรา (4) หญิงหม้าย

ตอบ 2 หน้า 481 – 482, (คำบรรยาย) ประเทศอังกฤษนับว่าเป็นประเทศแรกที่ริเริ่มและถือเป็นแม่แบบ ในการจัดการสังคมสงเคราะห์ โดยจะเห็นได้จากการกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความผาสุก ของส่วนรวมเป็นลายลักษณ์อักษร เช่นในปี ค.ศ. 1601 พระนางเจ้าอลิซาเบธที่ 1ได้ทรง ออกกฎหมายเพื่อช่วยเหลือคนจนที่เรียกว่า Elizabethan Poor Law ซึ่งถือเป็นกฎหมายแม่บท ในการวางรากฐานด้านการสังคมสงเคราะห์

118. วิธีการสังคมสงเคราะห์ข้อใดที่ใช้กิจกรรมเป็นสื่อในการพัฒนาความต้องการและความสามารถของสมาชิก

(1) การสังคมสงเคราะห์เฉพาะราย (2) การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม

(3) การพัฒนาชุมชน (4) การจัดองค์การชุมชน

ตอบ 2 หน้า 483 การสังคมสงเคราะห์กลุ่ม (Social Group Work) โดยนักสังคมสงเคราะห์จะเป็นผู้นำในการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในกลุ่ม ซึ่งอาศัยกิจกรรมต่าง ๆ เป็นสื่อ เพื่อเป็นการพัฒนาความต้องการและความสามารถของสมาชิก

119. การสังคมสงเคราะห์กำเนิดขึ้นในประเทศไทยตั้งแต่สมัยใด

(1) สุโขทัย (2) กรุงศรีอยุธยาตอนต้น

(3) จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ (4) จอมพล ป. พิบูลสงคราม

ตอบ 1 หน้า 482 สำหรับในประเทศไทยอาจกล่าวได้ว่า การสังคมสงเคราะห์เกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัย สุโขทัย คือ พ่อเมืองจะแจกอาหารและเครื่องนุ่งห่มให้แก่คนชรา นอกจากนั้นศาสนาพุทธ ก็มีอิทธิพลต่อการสังคมสงเคราะห์ด้วย เพราะหลักธรรมของพระพุทธเจ้าอบรมสั่งสอน ให้มีใจเมตตากรุณา ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

120. งานสังคมสงเคราะห์มีหลักการให้บริการเพื่อช่วยขจัดปัญหาในระดับใด

(1) ระดับบุคคล (2) ระดับกลุ่ม (3) ระดับชุมชน (4) ถูกทั้งหมด

ตอบ 4 หน้า 482 งานสังคมสงเคราะห์เป็นวิชาชีพที่ให้บริการแก่ประชาชนโดยมีวัตถุประสงค์ ที่จะช่วยขจัดปัญหาซึ่งอาจจะเป็นของบุคคลคนเดียว กลุ่ม หรือชุมชน