การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2550
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW3035 การสืบสวนและสอบสวน
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 4 ข้อ
ข้อ 1 จงอธิบายความหมายของพยานหลักฐาน และคุณค่าของพยานวัตถุ
ธงคำตอบ
พยานหลักฐาน หมายถึง พยานวัตถุ พยานเอกสาร หรือพยานบุคคล ซึ่งน่าจะพิสูจน์ได้ว่าจำเลยมีความผิดหรือบริสุทธิ์ ใช้อ้างเป็นพยานหลักฐานได้ แต่ต้องเป็นพยานชนิดที่มิได้เกิดจากการจูงใจ มีคำมั่นสัญญา ขู่เข็ญ หลอกลวง หรือมิชอบประการอื่นๆ
คุณค่าของพยานหลักฐาน ความสำคัญของพยานหลักฐานอยู่ที่การยอมรับของศาล หากศาลยอมรับถือว่าพยานมีน้ำหนักรับฟังได้
คุณค่าของพยานวัตถุ
1 เป็นสิ่งที่พิสูจน์ถึงการเกิดขึ้นจริงของคดี หรือเป็นการพิสูจน์ว่ามีความผิดเกิดขึ้น
2 เชื่อมโยงผู้ต้องสงสัยให้เข้ามาเกี่ยวข้องกับผู้เสียหายหรือสถานที่เกิดเหตุ
3 สามารถชี้ตัวผู้กระทำความผิด และป้องกันผู้บริสุทธิ์ที่ถูกกล่าวหาได้
4 สามารถยืนยันคำให้การของผู้เสียหาย
5 ทำให้เกิดการรับสารภาพ
6 เชื่อถือได้มากกว่าประจักษ์พยาน
7 ช่วยศาลในการวินิจฉัยคดี โดยเฉพาะพยานที่ผ่านการวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์
8 ใช้ในการยุติข้อโต้แย้งของคดี
ข้อ 2 ความแตกต่างระหว่างการฆ่าตัวตายกับการถูกฆาตกรรมในการสืบสวนมีหลักการพิจารณาสำคัญๆอะไรบ้าง จงอธิบาย
ธงคำตอบ
ความแตกต่างระหว่างการฆ่าตัวตายกับการถูกฆาตกรรมในการสืบสวนมีหลักการพิจารณา ดังนี้
1 พิจารณาจากบาดแผล
– ตำแหน่งของบาดแผล จำนวนบาดแผล จุดเริ่มต้นของบาดแผล บาดแผลที่กระดูก บาดแผลจากการป้องกันตัว
– แผลที่เกิดจากการพยายามฆ่าตัวตาย
– การฉีกขาดของเครื่องแต่งกาย
– คราบโลหิตที่มือ
– อาวุธ การเลือกอาวุธ จำนวนอาวุธ
– ร่องรอย สิ่งของต่างๆ เช่น เสื้อผ้า กางเกง
– การไหลของโลหิต
2 ร่องรอยการต่อสู้ในสถานที่เกิดเหตุ
– รอยโลหิต ร่องรอยการดิ้นรนต่อสู้ การล้มลงของเฟอร์นิเจอร์
– ร่อยรอยอาวุธ กรณีพบรอย เช่น รอยมีด รอบขวาน รอยถูกยิง ปลอกกระสุน
– บาดแผลป้องกันตัว
– รอบขีดข่วน รอยถลอกตามร่างกาย
– สภาพของเสื้อผ้าฉีกขาด
3 เหตุจูงใจในการตาย
สภาพปัญหาทางร่างกาย จิตใจ ปัญหาครอบครัว การเรียน การทำงาน ปัญหาทางเศรษฐกิจ อาจสอบถามจากญาติ เพื่อน คนใกล้ชิด
4 สภาพทางเข้า – ออก ของสถานที่เกิดเหตุ
5 ร่องรอยอาชญากรรมอื่นในสถานที่เกิดเหตุ
ข้อ 3 นายต้น อายุ 21 ปี เป็นบุตรบุญธรรมของนายต้อม ต่อมานายต้นถูกนายเตี้ยฆ่าตาย นายต้อมจึงไปร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนเพื่อให้สอบสวนดำเนินคดีกับนายเตี้ย ดังนี้ ให้วินิจฉัยว่า การร้องทุกข์ของนายต้อมชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
มาตรา 2(4) ในประมวลกฎหมายนี้
(4) ผู้เสียหาย หมายความถึง บุคคลผู้ได้รับความเสียหายเนื่องจากการกระทำความผิดฐานใดฐานหนึ่ง รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำนาจจัดการแทนได้ ดังบัญญัติไว้ในมาตรา 4, 5 และ 6
มาตรา 2(7) ในประมวลกฎหมายนี้
(7) คำร้องทุกข์ หมายความถึง การที่ผู้เสียหายได้กล่าวหาต่อเจ้าหน้าที่ตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายนี้ ว่ามีผู้กระทำความผิดขึ้นจะรู้ตัวผู้กระทำความผิดหรือไม่ก็ตาม ซึ่งกระทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้เสียหาย และการกล่าวหาเช่นนั้นได้กล่าวโดยมีเจตนาจะให้ผู้กระทำความผิดรับโทษ
มาตรา 3 (1) บุคคลดังระบุในมาตรา 4, 5 และ 6 มีอำนาจจัดการต่อไปนี้แทนผู้เสียหายตามเงื่อนไขที่บัญญัติไว้ในมาตรานั้นๆ
(1) ร้องทุกข์
มาตรา 5(2) บุคคลเหล่านี้จัดการแทนผู้เสียหายได้
(2) บุพการี ผู้สืบสันดาน สามีหรือภริยาเฉพาะแต่ในความผิดอาญา ซึ่งผู้เสียหายถูกทำร้ายถึงตายหรือบาดเจ็บจนไม่สามารถจะจัดการเองได้
วินิจฉัย
บุตรบุญธรรมไม่ใช่ผู้สืบสันดาน ปละผู้รับบุตรบุญธรรมก็ไม่ใช่บุพการีของบุตรบุญธรรมเช่นกัน ตามมาตรา 5(2) นายต้อมจึงไม่ใช่ผู้เสียหายประเภทเป็นผู้มีอำนาจจัดการแทน ตามมาตรา 2(4) ประกอบมาตรา 5(2) ดังนั้น การร้องทุกข์ของนายต้อมจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย ตามมาตรา 2 (7) ประกอบมาตรา 3 (1)
ข้อ 4 จากข้อเท็จจริงตามข้อสอบในข้อ 3 ให้วินิจฉัยว่า พนักงานสอบสวนจะมีอำนาจในการสอบสวนคดีนี้หรือไม่ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
มาตรา 121 วรรคแรก พนักงานสอบสวนมีอำนาจสอบสวนคดีอาญาทั้งปวง
วินิจฉัย
การที่นายต้นถูกนายเตี้ยฆ่าตาย เป็นความผิดต่ออาญาแผ่นดิน พนักงานสอบสวนจึงมีอำนาจสอบสวนคดีนี้ได้ แม้การร้องทุกข์ของนายต้อมไม่ชอบด้วยกฎหมายก็ตาม เนื่องจากในคดีความผิดอาญาแผ่นดินนั้น พนักงานสอบสวนชอบที่จะทำการสอบสวนได้โดยไม่จำเป็นต้องมีคำร้องทุกข์จากผู้เสียหาย ตาม ป.วิ.อาญา มาตรา 121 วรรคแรก (ฎ. 1681/2535 ฎ. 784/2483)