การสอบไล่ภาค 1 ปีการศึกษา 2556
ข้อสอบกระบวนวิชา ANT 1013 มานุษยวิทยาเบื้องต้น
คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)
1. ตำนานใดต่อไปนี้ที่เขียนเป็นภาษาบาลี
(1) พระยาเจือง
(2) จามเทวีวงศ์
(3) เมืองเงินยางเชียงแสน
(4) ถูกทั้งหมด
ตอบ 4 หน้า 2-3 ดร.อานันท์ กาญจนพันธุ์ นักมานุษยวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ศึกษา เรื่องราวเกี่ยวกับตำนานของไทยอย่างละเอียด และกล่าวว่าตำนานได้ให้ภาพความรู้ทาง ประวัติศาสตร์พื้นเมืองโดยเฉพาะอย่างยิ่งตำนานพระยาเจือง(มีชีวีตอยูในช่วงพ.ศ. 1625 – 1705) ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ตำนานเมืองเงินยางเชียงแสน และตำนานจามเทวีวงศ์ งานเหล่านี้ เขียนเป็นภาษาบาลี ยกเว้นตำนานมูลศาสนาที่เขียนเป็นภาษาไทยเหนือ (ไทยยวน) โดย ตำนานเหล่านี้จะเขียนลงบนใบลานเรียกว่า คัมภีร์ใบลาน และสมุดข่อยเรียกว่า คัมภีร์สมุดข่อย
2. นักมานุษยวิทยาคนแรกของโลกคือใคร
(1) ทาซิตัส
(2) อีโรโดตัส
(3) คาร์ปินี
(4) ทาเลส
ตอบ 2 หน้า 4 ในช่วงปี 484 – 426 ก่อนคริสตกาล ฮีโรโดตัส (Herodotus) นักประวัติศาสตร์ชาวกรีก ได้ออกเดินทางไปยังประเทศอียิปต์ ปาเลสไตน์ บาบิโลน แม็คคาโดเนีย และตราซ แล้วทำการ จดบันทึกเรื่องราวของผู้คนที่ได้พบเห็น เช่น “…ในประเทศอียิปต์ ผู้หญิงจะเป็นผู้ทำการค้าขาย ในตลาด ในขณะที่ผู้ชายจะทอผ้าอยู่ที่บ้าน ผู้หญิงใช้หัวไหล่เพื่อแบกสิ่งของ ส่วนผู้ชายใช้ศีรษะ ลูกผู้ชายจะไม่ช่วยพ่อแม่ทำงานนอกจากลูกผู้หญิง…” ซึ่งจากผลงานเหล่านี้เองที่ทำให้ นักมานุษยวิทยาสังคมชาวอังกฤษได้ยกย่องเขาว่าเป็นนักมานุษยวิทยาคนแรกของโลก
3. พระราชนิพนธ์ไกลบ้าน ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงนิพนธ์ไว้มีจำนวนกี่ฉบับ
(1) 18
(2) 23
(3) 37
(4) 43
ตอบ 4 หน้า 3-4 งานเขียนเรื่องราวของชนต่างชาติที่ได้รับความสนใจแพร่หลายที่สุด คือ พระราชนิพนธ์ไกลบ้านของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัฃกาลที 5) ซึ่ง ทรงนิพนธ์ขึ้นเมื่อครั้งเสด็จประพาสยุโรปในระหว่างปี พ.ศ. 2449 – 2450 โดยพระองศ์ ทรงเขียนเป็นพระราขหัตถเลขาถึงสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าหญิงนิภานภดล (สมเด็จหญิงน้อย) จำนวน 43 ฉบับ ทั้งนี้ถือว่าเป็นผลงานที่มีคุณค่าอย่างยิ่ง และเป็นการเปิดโฉมหน้าของ การศึกษาสาขามานุษยวิทยาของไทยโดยแท้
4. ชาวกรีกโบราณได้แล่นเรือไปตามเมืองต่าง ๆ ที่ตั้งอยู่ในแถบเมดิเตอร์เรเนียนในศตวรรษที่เท่าใดก่อนคริสต์ศักราช
(1) 8 (2) 12 (3) 15 (4) 17
ตอบ 1 หน้า 4 ในศตวรรษที่ 8 ก่อนคริสต์คักราช ชาวกรีกโบราณได้แล่นเรือไปตามเมืองต่าง ๆที่ตั้งอยู่ในแถบเมดิเตอร์เรเนียน พวกเขาได้บรรยายถึงความแตกต่างของคนและเมืองท่าต่าง ๆ ความรู้ดังกล่าวก่อให้เกิดประโยซน์มหาศาลแก่พอค้าที่ทำการค้าขายระหว่างกัน
5. “ทาซิตัส” เป็นชาวอะไร
(1) กรีซ (2) โรมัน (3) อียิปต์ (4) ผิดทั้งหมด
ตอบ 2 หน้า 4 – 5 ทาซิตัส (Tacitus) นักประวัติศาสตร์ชาวโรมัน ได้เขียนเรื่องราวของคนเถื่อน(ชนเผาเยอรมัน) ซึ่งอาศัยอยู่ทางตอนเหนือของยุโรป โดยกล่าวถึงลักษณะโครงสร้างทางร่างกาย แบบบ้าน สภาพแวดล้อมทางสังคม และขนบธรรมเนียมประเพณีอย่างละเอียด
6. ความหมายของคำว่า “Logos” ในภาษากรีก คืออะไร
(1) มนุษย์ (2) ศาสตร์ (3) นักปราชญ์ (4) เทพเจ้า
ตอบ 2 หน้า 6 มานุษยวิทยา (Anthropology) คือ วิชาที่ว่าด้วยการศึกษาเรื่องราวของมนุษย์ใน ทุกแง่ทุกมุม โดยคำว่า Anthropologyเป็นคำผสมที่มีรากศัพท์มาจากภาษากรีกสองคำ คือ
1. Anthropos แปลว่า มนุษย์หรือคน
2. Logos แปลว่า การศึกษาหรือศาสตร์หรือความรู้ที่ได้รับการจัดให้เป็นระบบ
7. ฮีโรโดตัส ได้เดินทางไปที่ใด
(1) จีน (2) หมูเกาะมาดากัสกา (3) บาบิโลน (4) บอร์เนียว
ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 2. ประกอบ
8. ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ เขียนเป็นภาษาอะไร
(1) บาลี (2) สันสกฤต (3) ไทยเหนือ (4) ไทยยวน
ตอบ 1 ดูคำอธิบายข้อ 1. ประกอบ
9. นักประวัติศาสตร์ท่านใดที่เขียนเรื่องราวเกี่ยวกับคนเถื่อน (ชนเผ่าเยอรมัน)
(1) คาร์ปินี (2) ทาซิตัส (3) ฮีโรโดตัส (4) มาร์โคโปโล
ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 5. ประกอบ
10. ลุ่มแม่นํ้าใดที่เป็นแหล่งกำเนิดของอารยธรรมล้านนา
(1) ลุ่มแม่น้ำปิง (2) ลุ่มแม่นํ้าสาละวิน (3) ลุ่มแม่น้ำกก (4) ลุ่มแม่น้ำโขง
ตอบ 3 หน้า 2 ประวัติศาสตร์ล้านนาโบราณ ในยุคเริ่มก่อตั้งชุมชนเจ้านครได้กล่าวถึงความสำคัญของ “ลุ่มแม่น้ำกก” ว่าเป็นแหล่งกำเนิดแห่งแรกของอารยธรรมล้านนาที่ผู้คนสามารถควบคุมนํ้า เพื่อการเกษตรแบบนาดำ จนสามารถผลิตอาหารได้มากเพียงพอที่จะส่งมอบให้ชนชั้นปกครอง ในรูปของการภาษีอากรได้ ซึ่งบ่งบอกถึงความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรล้านนาว่ามีขึ้นตั้งแต่ พุทธศตวรรษที่ 13 มาแล้ว